این کنگره توسط سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران و شرکت همایش‎پردازان معاصر و با همکاری دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، سازمان دامپزشکی و انجمن جهانی دامپزشکی طیور برگزار می‎شود.

مهلت ارسال خلاصه مقالات به دبیرخانه این کنگره پایان مهرماه 1390 تعیین شده است.

جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به نشانی http://www.ivpc2012.com/ مراجعه نمایید

در طیور برای پیشگیری و درمان عوارض ناشی از کمبود ویتامین E و سلنیوم، کاهش رشد، کاهش جوجه درآوری، انسفالومالاسی، دیستروفی عضلانی و اصلاح متابولیسم چربی ها (جلوگیری از لاشه چرب) همچنین برای پیشگیری و درمان دیستروفی عضلانی ( بیماری عضله سفید- میوپاتی تغذیه ای)، جفت ماندگی در گاو، اسب، گوسفند و بز تجویز می گردد.

در طیور برای پیشگیری و درمان عوارض ناشی از کمبود ویتامین E و سلنیوم، کاهش رشد، کاهش جوجه درآوری، انسفالومالاسی، دیستروفی عضلانی و اصلاح متابولیسم چربی ها ( جلوگیری از لاشه چرب ) همچنین برای پیشگیری و درمان دیستروفی عضلانی ( بیماری عضله سفید- میوپاتی تغذیه ای)، جفت ماندگی در گاو، اسب، گوسفند و بز تجویز می گردد.

1. باروری: در بیوسنتز تستوسترون و تکامل طبیعی اسپرماتوزوید

2. سیستم ایمنی: از RNA در برابر آسیب های اکسیداتیو محافظت می کند و باعث افزایش عملکرد سیستم ایمنی می شود.

3. یک عامل ضد التهاب

کمبود سلنیوم در طیور

4. در ساخت نوروترانسمیتر های مغز

5. محافظت از چشم

6. سلنیوم باعث جلوگیری از افسردگی، بی حوصلگی، اضطراب و پرخاشگری می شود.

7. سلنیوم باعث کاهش روند پیری، بیماری های قلبی و سرطان می شود.

8.سلنیوم در عملکرد مناسب غده تیروئید نقش دارد.

9. سلنیوم در بازسازی و ترمیم بخش های تخریب شده یDNA نقش دارد و در جلوگیری از تاثیر سموم در کبد موثر است.

ارسنیک دفع سلنیوم از بدن را تسریع می کند.

 بیشتر پروتئین های حاوی سلنیوم دارای عملکرد آنزیمی هستند. گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسایددیسموتاز از آن جمله اند.

کارایی سلنیوم به وسیله ویتامین E و مواد آنتی اکسیدان افزایش می یابد.

جذب سلنیوم با مصرف دُز بالای ویتامین C، روی و فلزات سنگین کاهش می یابد.

افزایش سلنیوم جیره  ←   افزایش سلنیوم تخم مرغ

افزایش سلنیوم         ←    افزایش   قابلیت نگهداری تخم مرغ

افزایش سلنیوم         ←    افزایش کیفیت تخم مرغ طی دوره نگهداری

سلنیوم در جیره        ←    سلنیوم در ادرار و مدفوع و خون

طيور

افزايش تحمل به سرما كه به اندازه پوشش پرها از فعاليت هورمون تيروئيد نيز تاثير مي پذيرد كه بستگي به عنصر سلنيوم دارد .
كاهش اثرات منفي غلظت بالاي آمونياك و CO2 در سالنهاي مرغداري بر عملكرد طيور
از بين بردن راديكالهاي آزادي كه در موقع درگيري با بيماري هاايجاد مي گردد
كاهش اثرات منفي وجود فلزات سنگين در جيره جوجه هاي گوشتي بر عملكرد آنها
كاهش اثرات منفي داروهايي كه جذب آنتي اكسيدانهاي جيره را كاهش مي دهند 
افزايش عملكرد سيستم ايمني
بهبود عملكرد جوجه هاي گوشتي در مواقع درگيري با سندرم عدم جذب
جلوگيري ازابتلا به بيماري عضله سفيد

دام

كاهش درصد جفت ماندگي
افزايش درصد گيرايي تلقيح و آبستني در دام بزرگ
جلوگيري از سقط جنين در ميشهاي آبستن
كاهش عفونت هاي رحمي و ورم پستان
افزايش عملكرد سيستم ايمني
جلوگيري ازابتلا به بيماري عضله سفيد

– کمبودها و بیماری متابولیک :

در انسان و دام کمبود سلنیوم باعث نکروز کبد، پرریزی و سرطان می‌شود.

کمبود سلنیوم باعث دیستروفی عضلانی ، بیماری مویرگی ، التهابی ، فیبروزیس پانکراتیک ، کاهش پر ، نقص ایمنی  و کاهش جوجه در آوری میباشد.

علائم کمبود سلنیوم در جوجه ها مربوط به نقش سلنیوم در محافظت آنتی اکسیدانی از طریق آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز است.

تراوش آب در زیر پوست در جوجه ها در اثر کمبود سلنیوم حتی در صورت کافی بودن ویتامین Eجیره

تحلیل پانکراس و ماهیچه های سنگدان و قلب در طیور نیز گزارش شده است.

کمبود سلنیوم در طیور باعث کاهش تولید تولید تخم مرغ و کاهش قابلیت جوجه درآوری می شود.

زمانی که جنین به قدرکافی ویتامین E دریافت نکند، ممکن است مادر باردار در معرض سقط جنین قرار گیرد، چراکه کمبود این ویتامین از رشد اعضای حیاتی بدن نوزاد جلوگیری می کند.

محققان دانشگاه اورگن اخیراً دریافته اند که کمبود شدید ویتامین E موجب کاهش اسیدهای ضروری  بدن می شود که سلول ها را مجبور می کند تا برای پیشگیری از آسیب و صدمه بر گلوکز تکیه نمایند.

در صورت فقدان گلوکز برای تامین انرژی، بسیاری از ویژگی های فیزیکی و نورولوژیکی، مخصوصاً در مغز، ایجاد نمی شود و در نتیجه مرگ اتفاق می افتد.

ویتامین E به سیستم ایمنی در مقابله با بیماری ها کمک می کند اما یکی از وظایف اصلی آن، نقش آن به عنوان یک آنتی اکسیدان است. در این نقش، مولکول های باردار منفی موسوم به رادیکال های ازاد را که می توانند به سلول ها اسیب رسانده و منجر به بروز مشکلاتی نظیر بیماری قلبی و سرطان شوند را خنثی می کند.

به گفته محققان، با محدودکردن تولید رادیکال های آزاد و همچنین از طریق سایر مکانیسم ها، ویتامین E می تواند به پیشگیری یا به تاخیرانداختن بیماری های مزمن مرتبط با رادیکال های آزاد کمک کند.

ضعف عضلانی: وجود ویتامین ای برای سیستم عصب مرکزی ضروری است و به‌عنوان یکی از آنتی‌اکسیدان‌های اصلی بدن تعریف‌شده که کمبود آن باعث «استرس اکسیداتیو»، تولید اثر سمی و آسیب به ساختارهای درون‌سلولی می‌شود که درنهایت احساس ضعف در ماهیچه‌ها به انسان دست می‌دهد.

ناموزون راه رفتن: کمبود ویتامین ای باعث ایجاد نورون‌های خاصی به نام Purkinje شده و روند سیگنال رسانی به سیستم عصبی را مختل می‌کند.

خستگی و سوزن سوزن شدن بدن: آسیب دیدن فیبرهای عصبی مانع از انتقال سیگنال به‌درستی شده و عامل ایجاد نوروپاتی محیطی می‌شود.

کاهش وضوح دید: کمبود ویتامین ای باعث ضعیف شدن گیرنده‌های نور در شبکیه شده و سلول‌های چشم تضعیف می‌شوند. این پدیده می‌تواند منجر به از بین رفتن دید در درازمدت شود.

اختلال در سیستم ایمنی بدن: برخی تحقیقات نشان می‌دهد کمبود ویتامین ای می‌تواند مانع فعالیت سلول‌های ایمنی بدن شود

کمبود سلنیوم در طیور

همچنین در بسیاری از بیماری های مرتبط با مامایئ گاو شیری و گوسفند ماده جهت پیشگیری از جفت ماندگی و تولید بره های زنده وپیشگیری از سقط این ویتامین داده می شود .

در طیور برای پیشگیری و درمان عوارض ناشی از کمبود ویتامین E و سلنیوم، کاهش رشد، کاهش جوجه درآوری، انسفالومالاسی، دیستروفی عضلانی و اصلاح متابولیسم چربی ها ( جلوگیری از لاشه چرب ) همچنین برای پیشگیری و درمان دیستروفی عضلانی ( بیماری عضله سفید- میوپاتی تغذیه ای)، جفت ماندگی در گاو، اسب، گوسفند و بز تجویز می گردد.

1. باروری: در بیوسنتز تستوسترون و تکامل طبیعی اسپرماتوزوید

2. سیستم ایمنی: از RNA در برابر آسیب های اکسیداتیو محافظت می کند و باعث افزایش عملکرد سیستم ایمنی می شود.

3. یک عامل ضد التهاب

4. در ساخت نوروترانسمیتر های مغز

5. محافظت از چشم

6. سلنیوم باعث جلوگیری از افسردگی، بی حوصلگی، اضطراب و پرخاشگری می شود.

7. سلنیوم باعث کاهش روند پیری، بیماری های قلبی و سرطان می شود.

8.سلنیوم در عملکرد مناسب غده تیروئید نقش دارد.

9. سلنیوم در بازسازی و ترمیم بخش های تخریب شده یDNA نقش دارد و در جلوگیری از تاثیر سموم در کبد موثر است.

ارسنیک دفع سلنیوم از بدن را تسریع می کند.

 بیشتر پروتئین های حاوی سلنیوم دارای عملکرد آنزیمی هستند. گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسایددیسموتاز از آن جمله اند.

کارایی سلنیوم به وسیله ویتامین E و مواد آنتی اکسیدان افزایش می یابد.

جذب سلنیوم با مصرف دُز بالای ویتامین C، روی و فلزات سنگین کاهش می یابد.

افزایش سلنیوم جیره  ←   افزایش سلنیوم تخم مرغ

افزایش سلنیوم         ←    افزایش   قابلیت نگهداری تخم مرغ

افزایش سلنیوم         ←    افزایش کیفیت تخم مرغ طی دوره نگهداری

سلنیوم در جیره        ←    سلنیوم در ادرار و مدفوع و خون

طيور

افزايش تحمل به سرما كه به اندازه پوشش پرها از فعاليت هورمون تيروئيد نيز تاثير مي پذيرد كه بستگي به عنصر سلنيوم دارد .
كاهش اثرات منفي غلظت بالاي آمونياك و CO2 در سالنهاي مرغداري بر عملكرد طيور
از بين بردن راديكالهاي آزادي كه در موقع درگيري با بيماري هاايجاد مي گردد
كاهش اثرات منفي وجود فلزات سنگين در جيره جوجه هاي گوشتي بر عملكرد آنها
كاهش اثرات منفي داروهايي كه جذب آنتي اكسيدانهاي جيره را كاهش مي دهند 
افزايش عملكرد سيستم ايمني
بهبود عملكرد جوجه هاي گوشتي در مواقع درگيري با سندرم عدم جذب
جلوگيري ازابتلا به بيماري عضله سفيد

دام

كاهش درصد جفت ماندگي
افزايش درصد گيرايي تلقيح و آبستني در دام بزرگ
جلوگيري از سقط جنين در ميشهاي آبستن
كاهش عفونت هاي رحمي و ورم پستان
افزايش عملكرد سيستم ايمني
جلوگيري ازابتلا به بيماري عضله سفيد

– کمبودها و بیماری متابولیک :

در انسان و دام کمبود سلنیوم باعث نکروز کبد، پرریزی و سرطان می‌شود.

کمبود سلنیوم باعث دیستروفی عضلانی ، بیماری مویرگی ، التهابی ، فیبروزیس پانکراتیک ، کاهش پر ، نقص ایمنی  و کاهش جوجه در آوری میباشد.

علائم کمبود سلنیوم در جوجه ها مربوط به نقش سلنیوم در محافظت آنتی اکسیدانی از طریق آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز است.

تراوش آب در زیر پوست در جوجه ها در اثر کمبود سلنیوم حتی در صورت کافی بودن ویتامین Eجیره

تحلیل پانکراس و ماهیچه های سنگدان و قلب در طیور نیز گزارش شده است.

کمبود سلنیوم در طیور باعث کاهش تولید تولید تخم مرغ و کاهش قابلیت جوجه درآوری می شود.

زمانی که جنین به قدرکافی ویتامین E دریافت نکند، ممکن است مادر باردار در معرض سقط جنین قرار گیرد، چراکه کمبود این ویتامین از رشد اعضای حیاتی بدن نوزاد جلوگیری می کند.

محققان دانشگاه اورگن اخیراً دریافته اند که کمبود شدید ویتامین E موجب کاهش اسیدهای ضروری  بدن می شود که سلول ها را مجبور می کند تا برای پیشگیری از آسیب و صدمه بر گلوکز تکیه نمایند.

در صورت فقدان گلوکز برای تامین انرژی، بسیاری از ویژگی های فیزیکی و نورولوژیکی، مخصوصاً در مغز، ایجاد نمی شود و در نتیجه مرگ اتفاق می افتد.

ویتامین E به سیستم ایمنی در مقابله با بیماری ها کمک می کند اما یکی از وظایف اصلی آن، نقش آن به عنوان یک آنتی اکسیدان است. در این نقش، مولکول های باردار منفی موسوم به رادیکال های ازاد را که می توانند به سلول ها اسیب رسانده و منجر به بروز مشکلاتی نظیر بیماری قلبی و سرطان شوند را خنثی می کند.

به گفته محققان، با محدودکردن تولید رادیکال های آزاد و همچنین از طریق سایر مکانیسم ها، ویتامین E می تواند به پیشگیری یا به تاخیرانداختن بیماری های مزمن مرتبط با رادیکال های آزاد کمک کند.

ضعف عضلانی: وجود ویتامین ای برای سیستم عصب مرکزی ضروری است و به‌عنوان یکی از آنتی‌اکسیدان‌های اصلی بدن تعریف‌شده که کمبود آن باعث «استرس اکسیداتیو»، تولید اثر سمی و آسیب به ساختارهای درون‌سلولی می‌شود که درنهایت احساس ضعف در ماهیچه‌ها به انسان دست می‌دهد.

ناموزون راه رفتن: کمبود ویتامین ای باعث ایجاد نورون‌های خاصی به نام Purkinje شده و روند سیگنال رسانی به سیستم عصبی را مختل می‌کند.

خستگی و سوزن سوزن شدن بدن: آسیب دیدن فیبرهای عصبی مانع از انتقال سیگنال به‌درستی شده و عامل ایجاد نوروپاتی محیطی می‌شود.

کاهش وضوح دید: کمبود ویتامین ای باعث ضعیف شدن گیرنده‌های نور در شبکیه شده و سلول‌های چشم تضعیف می‌شوند. این پدیده می‌تواند منجر به از بین رفتن دید در درازمدت شود.

اختلال در سیستم ایمنی بدن: برخی تحقیقات نشان می‌دهد کمبود ویتامین ای می‌تواند مانع فعالیت سلول‌های ایمنی بدن شود

همچنین در بسیاری از بیماری های مرتبط با مامایئ گاو شیری و گوسفند ماده جهت پیشگیری از جفت ماندگی و تولید بره های زنده وپیشگیری از سقط این ویتامین داده می شود .

1397-7-24

1397-7-21

1397-7-19

1397-7-16

1397-7-14

1397-7-11

1397-7-9

1397-7-6

1397-7-3

مقدمه

   پرورش بلدرچین امروزه جایگاه خاصی در صنعت پرورش طیور پیدا کرده است که با توجه به تقاضای مردم به مصرف گوشت و تخم بلدرچین، اقتصادی بودن پرورش آن نیز موجب توسعه بیشتر این صنعت شده ­است (موذنی و موذنی، 1391). بلدرچین ژاپنی به دلیل دارا بودن ویژگی‌هایی نظیر رشد و بلوغ جنسی سریع، میزان تولید تخم بالا، فاصله نسل و دوره‌ جوجه­کشی کوتاه، مقاومت نسبی به بیماری‌ها و عدم نیاز به واکسیناسیون مورد توجه پرورش‌دهندگان قرار گرفته است. به­علاوه گوشت بلدرچین ارزش غذایی زیادی دارد (موذنی و موذنی، 1391).

   وجود عناصر معدنی کمیاب در جیره غذایی همه‌ حیوانات برای حفظ سلامتی و عملکرد مناسب بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی آن‌ها ضروری است. سلنیوم یکی از مواد معدنی کم­نیاز برای طیور می­باشد. این عنصر در سال 1817 توسط جاکوب برزلیوس کشف شد و سال­ها گمان می­شد که سلنیوم برای حیوانات سمی می­باشد. در سال 1957 مشخص شد سلنیوم از عارضه نکروز کبدی در موش­های صحرایی پیشگیری می­کند و به عنوان یک ماده مغذی ضروری شناخته شد (Arner, 2012). محققین نشان دادند که مکمل سلنیوم و ویتامین ای در تغذیه بلدرچین ژاپنی موجب بهبود رشد و عملکرد دوره رشد می­شود (Fitri et al., 2012).

   ویتامین ای به‌عنوان آنتی‌اکسیدان‌ در جیره طیور استفاده می­شود. این ویتامین از اکسیداسیون اسید­های چرب زنجیره بلند در غشای سلولی جلوگیری و به‌عنوان یک ماده مغذی برای رشد و سلامتی حیوانات شناخته شده است (Chitra et al., 2013). ویتامین ای و سلنیوم ارتباط تغذیه­ای شناخته­ شده­ای دارند. این ترکیبات با اثرات آنتی‌اکسیدانی، سبب بهبود پاسخ‌های ایمنی می‌شوند. نشان داده شده است که ویتامین ای و سلنیوم از بیوآنتی‌اکسیدان‌های مهم در سلول هستند و از آسیب رادیکال­های آزاد به اسیدهای چرب غیراشباع با پیوند دوگانه، جلوگیری می­کنند (Chitra et al., 2013).

   سلنیوم عمل بیولوژیکی مرتبط با ویتامین ای دارد و یک جزء اسـاسی در گلوتاتیون پراکسیداز است که در سم‌زدایــی پراکسیـدهیدروژن و هیدروپراکسیــدهای لیپیدی نقش بازی می‌کنــد. علاوه بر آن سلنیـوم در سیستم ایمنی و عصبی حیوانات نقش مهمی ایفا مـی‌کند (Koyancu and Yerlikaya, 2007).

کمبود سلنیوم در طیور

   به‌طور عمده سلنیوم و ویتامین ای متقابلاً با یکدیگر قابل تعویض بوده و هر یک به عنوان مکانیسم ذخیره‌ای برای دیگری عمل می‌کند. ویتامین ای و سلنیوم از طروق مختلف به حفظ و ابقاء یکدیگر در سلول کمک می‌کنند. ویتامین ای بیشتر در محافظت علیه پراکسیداسیون لیپید و سلنیوم بیشتر علیه رادیکال‌های آزاد عمل می‌کند به‌طوری­که، ویتامین ای اسیدهای چرب و سلنیوم گروه تیول غشاء گلبول‌های قرمز را محافظت می‌کنند (Chitra et al., 2013).

   مشخص شده است که استفاده توام ویتامین ای و سلنیوم اثر مثبتی بر رشد پرندگان دارد اما، گزارشات متناقضی در ارتباط با اثر ویتامین ای و سلنیوم بر عملکرد پرندگان وجود دارد. به­علاوه اثر توام این دو ماده در بلدرچین ژاپنی به­خوبی مشخص نشده است. با توجه به مطالعات، تاکنون اثرات سلنیوم و ویتامین ای و اثر متقابل آنها بر فراسنجه­های خونی بلدرچین ژاپنی بطور کامل بررسی نشده و اثرات ضد و نقیضی در مورد تاثیر سلنیوم و ویتامین ای در بلدرچین ژاپنی گزارش شده است (Ghazi et al., 2012). لذا، این مطالعه به منظور بررسی اثرات سلنیوم و ویتامین ای و اثر متقابل آنها بر مقادیر گلوکز، پروتئین تام، آلبومین، تری­گلیسیرید، HDL و LDL بلدرچین ژاپنی انجام شد.

مواد و روش­ها

   این مطالعه در سالن مرغ­داری تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر در سال 1393 انجام گرفت. نگه‌داری بلدرچین‌های ژاپنی بالغ و جوجه‌ها در سیستم قفس صورت گرفت (ناظر عدل، 1378). تعداد 405 قطعه بلدرچین ژاپنی یک‌روزه، بدون تفکیک جنسیت خریداری و به محل نگه­داری منتقل شد. این آزمایش در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل (3×3) شامل سه سطح مکمل سلنیوم (صفر، 2/0 و 4/0 میلی­گرم در کیلوگرم) و سه سطح مکمل ویتامین ای (صفر، 150و 300 میلی­گرم در کیلوگرم) در جیره و در مجموع با نه تیمار و هر تیمار در سه تکرار و هر تکرار حاوی 15 قطعه جوجه بلدرچین انجام شد. در طی دوره پرورش، جوجه‌ها به صورت آزاد به آب و غذا دسترسی داشتند. از روز اول دوره پرورش، تمامی تیمارها با جیره­ای یکسان مطابق با احتیاجات غذایی توصیه شده انجمن تحقیقات ملی (1994) تغذیه شدند. از روز هفدهم درصدهای تعیین شده ویتامین ای و سلنیوم به جیره‌ هر تیمار اضافه شد. جیره مورد استفاده در جدول 1 آورده شده است.

تیمارهای آزمایشی

گروه اول (شاهد) جیره پایه

گروه دوم جیره پایه حاوی 2/0 میلی­گرم در کیلوگرم سلنیوم.

گروه سوم جیره پایه حاوی 4/0 میلی­گرم در کیلوگرم سلنیوم.

گروه چهارم جیره پایه حاوی 150 میلی­گرم در کیلوگرم ویتامین ای.

 گروه پنجم جیره پایه حاوی 300 میلی­گرم در کیلوگرم ویتامین ای.

گروه ششم جیره پایه حاوی 2/0 میلی­گرم در کیلوگرم سلنیوم و 150 میلی­گرم در کیلوگرم ویتامین ای.

گروه هفتم جیره پایه حاوی 2/0 میلی­گرم در کیلوگرم سلنیوم و 300 میلی­گرم در کیلوگرم ویتامین ای.

گروه هشتم جیره پایه حاوی 4/0 میلی­گرم در کیلوگرم سلنیوم و 150 میلی­گرم در کیلوگرم ویتامین ای.

گروه نهم جیره پایه حاوی 4/0 میلی­گرم در کیلوگرم سلنیوم و 300 میلی­گرم در کیلوگرم ویتامین ای.

اندازه­گیری فراسنجه­های خونی

   در روز پایانی دوره آزمایشی، پس از محرومیت از غذا به مدت شش ساعت یک قطعه جوجه بلدرچین نر و یک قطعه جوجه بلدرچین ماده که وزن بدن آن­ها نزدیک به وزن بدن هر تکرار بود، انتخاب و نمونه­های خونی از ورید زیر بال برای بررسی­های بیوشیمیایی اخذ شد. سپس نمونه‌های خونی سانتریفیوژ و سرم جداسازی شده داخل میکروتیوپ‌ها ریخته و جهت آزمایش فراسنجه­های بیوشیمیایی (گلوکز، آلبومین، پروتئین تام، کلسترول، تری‌گلیسرید، HDL و LDL) به آزمایشگاه انتقال داده شد. فراسنجه­های بیوشیمیایی با دستگاه اتوآنالایزر (آلسیون 300) با استفاده از کیت­های تجاری پارس آزمون اندازه­گیری شد.

جدول 1- ترکیب مواد خوراکی و مواد مغذی در دوره پرورشی 1 تا 35 روزگی (جیره پایه)

اجزای جیره

درصد

ذرت

56/52

کنجاله سویا

47/38

گلوتن ذرت

4

روغن سویا

45/1

دی‌کلسیم فسفات

81/0

پودر صدف

56/1

کمبود سلنیوم در طیور

نمک

16/0

DL- متیونین

11/0

لایزین منوهیدروکراید

12/0

مکمل معدنی1

25/0

مکمل ویتامینی2

25/0

جوش شیرین

26/0

ترکیبات محاسبه شده

100

انرژی قابل سوخت­وساز (کیلوکالری در کیلوگرم)

2900

پروتئین خام (درصد)

24

کلسیم (درصد)

8/0

فسفر قابل دسترس (درصد)

3/0

سدیم (درصد)

15/0

کلر (درصد)

14/0

پتاسیم (درصد)

94/0

متیونین (درصد)

5/0

متیونین+ سیستین (درصد)

78/0

لایزین (درصد)

3/1

تریپتوفان (درصد)

33/0

هر 5/2 کیلو‌گرم مکمل معدنی حاوی99200 میلی‌گرم منگنز، 84700 میلی‌گرم روی، 50000 میلی‌گرم آهن، 10000 میلی‌گرم مس، 990 میلی‌گرم ید، 200 میلی‌گرم سلنیوم، 250000 میلی‌گرم کولین کلراید. ترکیبات مکمل ویتامین شامل: ویتامین A، D، E و K

تحلیل آماری داده­ها

   این آزمایش در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل (3×3) با نه تیمار و هر تیمار در سه تکرار انجام شد. مدل آماری طرح به صورت زیر بود:

Yijk = μ + Ai + Bj + (AB)ij + Eijk

که در آن Yijk مقدار هر مشاهده، μ میانگین جامعه، Ai اثر افزودن سلنیوم، Bj اثر افزودن ویتامین ای، (AB)ij اثر متقابل سطوح مختلف سلنیوم و ویتامین ای و Eijk اثر خطای آزمایشی بود. نتایج حاصل از این تحقیق با استفاده از برنامه نرم‌افزار آماری (SAS, 2001) مورد واکاوی آماری قرار گرفت.

یافته­ها

   اثرات سلنیوم و ویتامین ای و اثر متقابل آنها بر مقادیر گلوکز، پروتئین تام، آلبومین، تری گلیسیرید، HDL و LDL بلدرچین ژاپنی در جدول 2 آمده است.

   غلظت گلوکز سرم خون در 35 روزگی به صورت معنی‌داری تحت تاثیر سلنیوم جیره قرار گرفت (05/0p<). نتایج نشان دادند که با افزودن 2/0 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم به جیره، غلظت گلوکز سرم خون به طور معنی‌داری نسبت به تیمار شاهد کاهش ­یافت (05/0p<). جوجه‌های تغذیه شده با جیره‌ حاوی 2/0 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم کم‌ترین مقدار گلوکز سرم خون را در مقایسه با سایر گروه‌ها داشتند که به ترتیب بیشتـرین مقدار 72/307 و کمتـرین مقدار 72/279 میلی­گرم در دسی­لیتر بود.

   بر اساس جدول 2، غلظت کلسترول سرم خون در 35 روزگی تحت تاثیر سلنیوم و ویتامین ای جیره قرار گرفت به­طوری­که، با افزودن 4/0 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم و 150 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین ای به جیره، غلظت کلسترول سرم خون به طور معنی‌داری نسبت به تیمار حاوی 2/0 میلی­گرم در کیلوگرم سلنیوم و 150 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین ای کاهش یافت (05/0p<). جوجه‌های تغدیه شده با جیره‌های حاوی 4/0 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم و 150 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین ای کم‌ترین مقدار کلسترول سرم خون را در مقایسه با سایر گروه‌ها داشتند.

   غلظت آلبومین سرم خون در 35 روزگی به صورت معنی‌داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0p<). نتایج مربوط به اثرات متقابل سلنیوم و ویتامین ای نشان دادند که با افزودن 300 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین ای به جیره، غلظت آلبومین سرم نسبت به گروه شاهد به طور معنی‌داری تحت تاثیر قرار گرفت (05/0p<). جوجه‌های تغذیه شده با جیره‌های حاوی صفر میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم و 300 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین ای، بیش‌ترین مقدار آلبومین سرم را در مقایسه با سایر گروه‌ها داشتند که به ترتیب بیشترین مقدار 11/1 و کمترین مقدار 78/0 گرم در دسی­لیتر بود.

   پروتئین تام سرم در 35 روزگی به صورت معنی‌داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (05/0p<)، به­طوری­که تحت اثرات متقابل سلنیوم و ویتامین ای، تیمارهای مورد آزمایش غلظت پروتیین کل سرم بیشتری نسبت به گروه شاهد داشتند (05/0p<). جوجه‌های تغذیه شده با جیره‌های حاوی 2/0 میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم و 150 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین ای، بیش‌ترین مقدار پروتئین تام سرم (28/3 ­گرم بر دسی­لیتر) را در مقایسه با سایر گروه‌ها داشتند.

غلظت تری‌گلیسرید سرم خون در 35 روزگی به صورت معنی‌داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی جیره قرار گرفت (05/0p<). نتایج مربوط به اثر متقابل سلنیوم و ویتامین ای نشان داد غلظت تری‌گلیسرید سرم در جوجه­های دریافت کننده سلنیوم و ویتامین ای به طور معنی‌داری کمتر از گروه شاهد بود (05/0p<). جوجه‌های تغذیه شده با جیره‌های حاوی صفر میلی‌گرم در کیلوگرم سلنیوم و 150 میلی‌گرم در کیلو­گرم ویتامین ای، کمترین مقدار تری­گلیسرید سرم خون (33/77 میلی­گرم بر دسی­لیتر) را در مقایسه با سایر گروه‌ها (33/135 میلی­گرم بر دسی­لیتر) داشتند.

   اثرات متقابل سلنیوم و ویتامین ای روی غلظت LDL سرم خون معنی­دار نبود، ولی افزودن 300 میلی­گرم در کیلو­گرم ویتامین ای به جیره نسبت به تیمار شاهد و تیمار حاوی فقط 150 میلی­گرم در کیلو­گرم ویتامین ای غلظت سرم خون را در 35 روزگی به طور معنی‌داری تحت تاثیر قرار داد (05/0p<). جوجه‌های تغذیه شده با جیره‌های حاوی 300 میلی‌گرم در کیلوگرم ویتامین ای بیش‌ترین مقدار غلظت HDL سرم خون (38/41 میلی­گرم بر دسی­لیتر) را در مقایسه با سایر گروه‌ها داشتند.

جدول 2- مقایسه میانگین تاثـیر سطوح مختلف سلنیوم و ویتـامین ای در جیره بر فراسنجـه‌های خونی جوجه بلدرچـین­های ژاپنی در انتهای دوره پرورشی (35 روزگی)

تیمار

گلوکز

(میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

کلسترول

(میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

آلبومین

(‌گرم در دسی‌لیتر)

پروتئین تام

(‌گرم در دسی‌لیتر)

تری‌گلیسرید

(میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

LDL

(میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

HDL

(میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

سلنیوم

صفر میلی‌گرم در کیلوگرم

a72/307

b44/174

96/0

98/2

11/105

42/153

87/40

2/0 میلی‌گرم در کیلوگرم

b72/279

a05/185

01/1

14/3

85/96

74/162

42/38

4/0 میلی‌گرم در کیلوگرم

b11/284

b5/176

94/0

91/2

5/88

38/154

02/35

 ارزش P

0126/0

04925/0

3802/0

3885/0

1771/0

5010/0

1474/0

اشتباه استاندارد میانگین (SEM)

85/6

63/6

03/0

12/0

08/6

96/5

07/2

ویتامین ای

صفر میلی­گرم در کیلوگرم

5/293

27/177

91/0

93/2

38/104

98/151

b87/33

150 میلی­گرم در کیلوگرم

5/284

83/180

98/0

06/3

35/87

41/160

ab07/39

300 میلی­گرم در کیلوگرم

5/293

88/177

02/1

04/3

72/98

14/158

a38/41

 ارزش P

5708/0

9213/0

0895/0

7232/0

1609/0

6082/0

0414/0

اشتباه استاندارد میانگین (SEM)

85/6

63/6

03/0

12/0

08/6

96/5

07/2

اثرات متقابل سلنیوم و ویتامین ای

صفر میلی‌گرم در کیلوگرم

صفر میلی­گرم در کیلوگرم

83/308

b16171

c78/0

b45/2

a33/135

1/144

01/34

150 میلی­گرم در کیلوگرم

16/315

ab16/177

ab1

a21/3

b33/77

7/161

55/43

300 میلی­گرم در کیلوگرم

16/299

ab175

a11/1

a28/3

b66/102

46/154

06/45

2/0 میلی‌گرم در کیلوگرم

صفر میلی­گرم در کیلوگرم

33/289

b83/168

ab1

a21/3

b83/88

06/151

36/33

150میلی­گرم در کیلوگرم

5/272

a83/210

ab06/1

a28/3

b4/99

12/182

6/41

300 میلی­گرم در کیلوگرم

33/277

ab5/175

abc98/0

ab93/2

b33/102

03/155

3/40

4/0 میلی‌گرم در کیلوگرم

صفر میلی­گرم در کیلوگرم

33/282

ab83/191

abc95/0

a13/3

b89

8/160

23/34

150 میلی­گرم در کیلوگرم

266

b5/154

bc9/0

ab68/2

b33/85

43/137

06/32

300 میلی­گرم در کیلوگرم

304

ab16/183

abc98/0

ab91/2

b16/91

93/164

78/38

ارزش P

2175/0

0170/0

0476/0

0210/0

0297/0

0731/0

4925/0

اشتباه استاندارد میانگین (SEM)

86/11

49/11

06/0

21/0

54/10

32/10

59/3

در هر ستون، اعدادی که دارای حروف غیر مشترک باشند، اختلاف معنی­دار دارند (05/0p<).

بحث و نتیجه­گیری

   با توجه به دانش ما تاکنون بررسی جامعی بر اثرات سلنیوم و ویتامین ای و اثر متقابل آنها بر مقادیر گلوکز، پروتئین تام، آلبومین، تری گلیسیرید، HDL و LDL بلدرچین ژاپنی انجام نشده است. تا به امروز تحقیقات متعددی در زمینه اثرات جداگانه سلنیوم و ویتامین ای بر فراسنجه­های خونی در بلدرچین ژاپنی به انجام رسیده است، هرچند نتایج متناقضی در این بین وجود دارد. محققین بیان کرده­اند که افزودن سطوح مختلف سلنیوم و ویتامین ای به جیره­ غذایی تاثیر معنی‌داری بر گلوکز، اسید اوریک و آلبومین نداشـت، اما باعث افزایش کلسترول، تری‌گلیسرید، پروتئین کل و HDL  خون بلدرچین‌های ژاپنی تخم‌گذار شد (Mobaraki et al., 2013). درحالی­که، قاضی و همکاران در سال 2012 بیان کردند که افزودن سلنیوم و ویتامین ای در جیره جوجه‌های گوشتی تاثیر معنی‌داری بر روی آلبومین نداشت ولی باعث افزایش گلوکز، اسید اوریک، غلظت سرم آهن و روی شد (Ghazi et al., 2012). همچنی ملاه و همکاران در سال 2011  گزارش کردند که افزودن سطوح مختلف ویتامین ای و سلنیوم در جیره‌، باعث افزایش کلسترول و پروتئین تام شد، اما تاثیر معنی‌داری بر گلوکز، تری‌گلیسرید، اسید اوریک و آلبومین خونی مرغ‌های تخم‌گذار نداشت (Mallah et al., 2011). نتایج آزمایش نشان­دهنده این بود که افزودن سلنیوم و ویتامین ای در جیره موجب کاهش معنی­دار در کلسترول، گلوکز، تری‌گلیسرید و افزایش معنی­دار در آلبومین و پروتئین می­شود. همان­طورکه ملاحظه می­شود، نتایج این تحقیق با برخی از گزارشات پیشین همسو و با برخی مغایرت دارد. به نظر می­رسد اختلاف مشاهده شده به تفاوت­های حیوانی، جیره بکار رفته، سطح سلنیوم و ویتامین ای در جیره و یا سایر عوامل مربوط باشد. بیان شده است که مکمل ویتامین ای و سلنیوم نقش مهمی در کنترل دیابت و قند خون ناشتا دارد به­طوری­که، ویتامین ای از تشکیل بنیان آزاد پراکسیداسیون جلوگیری کرده و با کاهش استرس اکسیداتیو، با تاثیر بر انسولین ناشتا موجب کاهش قند خون می­شود. از طرفی مشخص شده است که مصرف ویتامین ای و سلنیوم و به­خصوص مصرف هم زمان هر دو، سیستم دفاع آنتی­اکسیدانی کبد را تقویت و به میزان زیادی ضایعات ناشی از بالا رفتن قند خون را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 جبران می­کند (قاسمی و همکاران، 2014).

   وجود عناصر معدنی کمیاب در جیره غذایی همه‌ حیوانات برای حفظ سلامتی و عملکرد مناسب بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی آن‌ها ضروری است. سلنیوم یکی از مواد معدنی کم­نیاز برای طیور می­باشد (Suri, 2002; Arner, 2012). تحقیقــات اخیر انجام شده روی عملکـرد رشد بلدرچیـن ژاپنی نشان داده است که، افزودن سلنیوم در جیره باعــث افزایش ضریب تبدیل غذایـی شده ولی تاثیـری بر وزن بدن و مصرف خوراک نـدارد (Abdulwahab et al., 2012). ویتامین ای اصلی‌ترین آنتی‌اکسیدان محلول در غشای سلولی است که فرآیند اکسیداسیون سلولی را کاهش می­دهد. بنابراین، به نظر می­رسد با توجه به استفاده توام سلنیوم و ویتامین ای، این دو ماده با کاهش اکسیداسیون سلولی موجب افزایش مقادیر پروتئین کل و آلبومین سرم شده باشند (Chitra et al., 2013). هر چند در این مطالعه ما قادر به بررسی اثر سلنیوم و ویتامین ای بر آنزیم­های متعاقب اکسیداسیون سلولی نبودیم، لذا پیشنهاد می­شود اندازه­گیری توأم این آنزیم­ها به همراه فراسنجه­های خونی متعاقب استفاده هم­زمان سلنیوم و ویتامین ای در بلدرچین ژاپنی انجام گیرد.

   در این مطالعه،  اثرات متقابل سلنیوم و ویتامین ای بر غلظت LDL سرم خون معنی­دار نبود ولی افزودن ویتامین ای به جیره باعث افزایش معنی‌دار غلظت HDL شد. در این خصوص وکیلی و همکاران در سال 1388  نشان دادند که افزودن سطوح مختلف سلنیوم به جیره‌ غذایی جوجه‌های گوشتی اثر معنی‌داری بر تری­گلیسرید سرم خون نداشت ولی غلظت کلسترول و LDL سرم خون را کاهش و غلظت HDL سرم خون را افزایش داد (وکیلی و همکاران، 1388). تاناکا و همکاران در سال 2001  اعلام کردند که کمبود سلنیوم در جیره‌ غذایی موش‌ها موجب افزایش کلسترول پلاسمای خون شده و استفاده از سطوح مناسب سلنیوم سبب کاهش غلظت کلسترول،LDL  و افزایش غلظت HDL سرم خون می‌شود (Tanaka et al., 2001). هر چند مکانیسم دقیق اثر سلنیوم بر عملکرد پرنده مشخص نشده است، ولی احتمال می­رود سلنیوم منجر به افزایش میزان گلوتاتیون پراکسیداز و HDL-C پلاسما شده که موجب کاهش تشکیل اجسام پلاکتی و بهبود اکسیداسیون اسیدهای چرب می­شود (Dhingra and Bansal, 2006). کاهش سلنیوم سبب تولید LDL-C  اکسید می­گردد که به سرعت گلوتاتیون را از بین برده و این عمل تحت تاثیر افزایش گاماگلوتامیل سیستئین سنتتاز که آنزیم سنتزکننده گلوتاتیون را محدود می­کند، رخ می­دهد. LDL-C اکسید شده منجر به افزایش لیپید­ هیدروپراکسیدها و تولید آلدئیدها می­شود که سبب صدمه به لیپیدها می­گردد. LDL-C منجر به افزایش گاماگلوتامیل سیستئین سنتتاز شده و در نتیجه میزان غلظت گلوتاتیون افزایش یافته و سبب فعال­سازی فرآیند گلوتاتیون اکسیداز می­شود (Shen andSevanian, 2001). مشخص شده است که غلظت سلنیوم و ویتامین ای خون ارتباط مستقیمی با بیان رسپتورهای LDL-C دارد به­طوری­که، تغذیه موش­ها با جیره­های با سطح سلنیوم پایین موجب کاهش فعالیت رسپتورهای LDL-C و mRNA  آن می­شود که در نهایت موجب افزایش کلسترول پلاسمای خون و افزایش LDL-C می­شود (Dhingra and Bansal, 2006).

   با توجه به شواهد هنوز به­طور کامل مکانیسم مولکولی و سلولی اثر توأم سلنیوم و ویتامین ای بر فراسنجه­های خونی در بلدرچین ژاپنی مشخص نیست. احتمال می­رود نتایج به دست آمده به دلیل تفاوت گونه جانوری، سویه و یا مقادیر سلنیوم و ویتامین ای مورد استفاده، باشد. پیشنهاد می­شود تحقیقات بیشتری برای روشن شدن اثر توأم سلنیوم و ویتامین ای بر فراسنجه‌های خونی پرندگان صورت گیرد. 

نسخه‌برداری و استفاده از مقاله‌های این نشریه تاع قانون دسترسی آزاد Creative Commons Attribution 4 می‌باشد.

%PDF-1.6
%
61 0 obj
>
endobj

99 0 obj
>/Filter/FlateDecode/ID[]/Index[61 80]/Info 60 0 R/Length 159/Prev 233914/Root 62 0 R/Size 141/Type/XRef/W[1 3 1]>>stream
hbbd“`b“a o:5 ID2H5 XX|XM.

ویتامین E  برای طیور ضروری است چراکه سطح ایمنی بدن آن ها را بالا می برد . این ویتامین نوعی آنتی اکسیدان است که از تشکیل رادیکال های آزاد جلوگیری می کند .

در شرایط کمبود ویتامین E در بدن طیور ، سیستم ایمنی بدن حیوان ضعیف می شود و سبب کاهش تولید تخم مرغ ، کاهش جوجه درآوری، بروز انسفالومالاشیا ، تراوش آب به زیر پوست و تحلیل ماهیچه ای می گردد . نقش ویتامین E برای طیور •    سطوح بالای ویتامین E تاثیر منفی تنش گرما بر عملکرد مرغ های تخمگذار را کاهش می دهد .•    تولید تخم مرغ ، باروری و جوجه درآوری طیور را بالا می برد .•    سبب تولید جوجه های سالم و باکیفیت می شود . •    تحمل سرما در بدن طیور را افزایش می دهد . •    سیستم ایمنی طیور را تقویت می کند .•    رادیکال های آزاد را از بین می برد . ویتامین E برای دام :یکی از ویتامینهای مهم جهت تغذیه گاوهای شیری که جزء ویتامین های محلول در چربی می باشد ، ویتامین E است . کمبود ویتامین E موجب کاهش باروری، تحلیل عضلانی و ایجاد بوی اکسیده در شیر می گردد .نقش ویتامین E برای دام:•    عفونت های رحمی و ورم پستان را کاهش می دهد . •    مکمل ویتامین E در جیره، موجب بهبود واکنشهای ایمنی زایی در گوساله ها می شود .•    در هنگام زایمان ، درصد جفت ماندگی را کاهش می دهد و از سقط میش ها جلوگیری می کند . •    این ویتامین بر روی دستگاه تناسلی اثر مثبت دارد و برای جذب بهتر آن وجود سلنیوم ضروری می باشد. کمبود هر کدام از ویتامین E و سلنیوم باعث افزایش شدید عفونتهای رحمی، عفونت درون پستانی ، ورم پستان و بالا رفتن میزان سلول های سوماتیک (SCC) در شیر تولیدی می شود.شرکت نوتریکا ، بزرگترین تولید کننده مکمل ها و ویتامین های دام و طیور در منطقه خود می باشد و در ردیف محصولات آن نیز این مکمل درمانی بصورت میکس ویتامین E و سلنیوم ارائه می شود .

نام (اجباری)

آدرس پست الکترونیکی (اجباری است اما نمایش داده نمی‌شود)

کمبود سلنیوم در طیور

آدرس سایت

مرا برای دیدگاه‌های بعدی به یاد بسپار

تصویر امنیتی جدید

آدرس پستی :کاشان.بلوارمطهری.کوچه بیان هفتم (شهیدرضوانی).فرعی رضوان یکم. پلاک4

تلفن تماس :03155541165-03155542690-03155547918

کد پستی :8714918786