کمبود طلبه

همرسانی در

ایمیل

فیسبوک

Messenger

توییتر

بالاترین

واتس‌اپ

لینک را کپی کنید

این لینک‌ها خارج از بی‌بی‌سی است و در یک پنجره جدید باز می‌شود

مجید محمدی، تحلیلگر سیاسی در یادداشتی برای صفحه ناظران درباره سیاست های تشویقی و حمایتی حکومت ایران درباره مدارس دینی و روحانیون نوشته است.

مقامات دیوانسالاری دینی در ایران مدام از کمبود روحانی در کشور سخن می گویند: “شهرها خالی از روحانی و مساجد کشور خالی از خطیب شده” (جعفر سبحانی)؛ “برخی از روستاها در کشور به شدت از کمبود روحانی رنج می برند” (مرتضی مقتدایی رئیس حوزه های علمیه خواهران)؛ ائمه‌ جمعه‌ استان‌های مختلف کشور نیز از کمبود روحانی در استان‌های خود سخن گفته‌اند. آیا واقعا در کشور کمبود روحانی وجود دارد؟

حکومت اسلامگرایان شیعه در ایران در دو حوزه بیش از همه سرمایه گذاری کرده است: قوای نظامی و دیوانسالاری دینی. دولت (با بودجه مصوب مجلس) و حکومت (با منابع در اختیار بیت و رهبر) با بودجه‌های رسمی و غیر رسمی، و آشکار و پنهان سالانه دهها میلیارد دلار صرف این دو حوزه می کنند. میزان صرف بودجه در جنگ‌های نیابتی و نیز میزان صرف بودجه‌ دستگاه رهبری در حوزه‌ها هیچگاه اعلام نشده است.

امروز بخش قابل توجهی از منابع کشور صرف دیوانسالاری دینی می شود که حتی کارکرد دینی هم ندارد و صرفا منابع کشور را برای تبلیغات سیاسی و فراهم کردن زمینه‌ها برای تمامیت خواهی تلف می کند. بودجه‌هایی که به این دیوانسالاری اختصاص می یابد محدود به چند تبصره‌ بودجه یا یک نهاد نمی شود. همه‌ نهادهای کشور در حوزه‌ دین هزینه می کنند: از شهرداری‌ها تا سپاه (در ساختن مساجد و برگزاری مراسم مذهبی) و از وزارتخانه‌های مختلف (مسکن و شهرسازی و ارشاد تا دفاع و آموزش و پرورش) تا نهادهای مختلف تحت نظر رهبری.

رقم دقیق این بودجه‌ها روشن نیست اما از چند طریق می توان به ارقام نجومی این هزینه‌ها رسید: تعداد نهادهای دینی، تعداد طلاب، میزان استخدام روحانیون در دستگاه‌های دولتی که بعضا آمار آن اعلام می شود، و مقایسه‌ روحانیون با دیگر اهل کسب و کار بر حسب واحد جمعیت. در این نوشته به برخی از این وجوه می پردازم.

در سال ۱۳۹۵ طلبه‌های شاغل به تحصیل در حوزه‌های علمیه بانوان بیش از ٧٠ هزار نفر و فارغ التحصیلان آنها ٩٠ هزار نفر بوده‌‌اند. تعداد مدارس حوزه‌های علمیه بانوان ۵٠٠ حوزه بوده است. (مدیر حوزه‌ علمیه خواهران) آمارهای دیگر از همین نهاد رقم فارغ التحصیلان را بالاتر اعلام کرده‌اند: “حوزه علمیه خواهران ۴۴۷ مدرسه علمیه در سراسر کشور با حدود ۳۳۷ هزار فارغ التحصیل و ۶۲ هزار مشتغل به تحصیل دارد.” (محمود خالقی معاون آموزش مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران) ١٠ هزار نفر مبلغ سازمان‌یافته در حوزه‌های علمیه بانوان درحال فعالیت هستند و ٢٧ هزار طلبه زن برای حضور در فضای مجازی در حال آماده‌سازی هستند. بر اساس برخی تخمین‌ها حدود ۱۵۰ هزار طلبه‌ مرد در سراسر کشور مشغول به تحصیل هستند. تنها در قم حدود ۸۰ هزار طلبه ایرانی به آموزش مشغولند.

معاون ارتباطات و بین الملل جامعه المصطفی، مدرسه‌ای در قم که طلاب غیر ایرانی شیعه را تربیت می کند می گوید: “در حال حاضر بیش از ۳۰ هزار فارغ التحصیل جامعه المصطفی به جامعه بشری تقدیم شده است.” بنا به گفته‌ رئیس جامعه المصطفی “امروز، ۳۰ ‌هزار نفر از ۱۲۰ ملیت، در حال تحصیل در این مرکز هستند.” این طلاب برای تاسیس موسسات مذهبی و مساجد در سراسر عالم با اتکا به بودجه‌ دولتی و حکومتی ایران تربیت می شوند تا رژیم به موازات جاه طلبی‌ها و گسترش طلبی‌های نظامی (که فرماندهان سپاه از آنها با عنوان هسته‌های مقاومت یاد می کنند)، شبکه‌ مذهبی خود را نیز گسترش دهد.

بیشتر بخوانید:

درآمدهای نفتی‌ای که امروز در حوزه‌ دین مصرف می شوند به حکومت این امکان را داده که شبکه‌ای از روحانیون شیعه را در همه‌‌ کشورها در کنار خود داشته باشد. این شبکه در کشورهای غربی با اتکا به آزادی مذهب و نظام انتقال دلار حواله‌ای فعالیت دارد در حالی که حتی یک نهاد فرهنگی غربی نمی تواند در ایران فعالیت کند.

تورم نهادهای دینی شیعه موجب افزایش رقابت دینی در ایران شده و اهل سنت نیز در این میان تلاش کرده‌اند از شیعه عقب نمانند. معاون بین الملل حوزه‌های علمیه کشور می گوید: “هم اکنون ۱۷ هزار مسجد ویژه اهل سنت در کشور وجود دارد که این میزان نسبت به دوران قبل از انقلاب ۱۰ برابر شده است.” تعداد روحانیون و طلاب اهل سنت نیز در حال افزایش بوده است. تعداد طلاب و روحانیون اهل سنت حدود ۴۱ هزار نفر ذکر شده است. (دبیر شورای برنامه‌ریزی مدارس) از این تعداد حداقل ۱۳ هزار نفر طلبه بوده‌اند.

در سال ۱۳۹۲ بیش از ۷۰ هزار نفر روحانی از دستگاه‌های مختلف فرهنگی با هدف رفع شبهات دینی و فعالیت‌های تبلیغی به مدارس اعزام شدند. در سال ۹۱ بیش از ۱۳ میلیون نفر ساعت برای بیش از ۱۵۰ هزار نفر فرهنگی دوره آموزشی اخلاق دینی برگزار شد. (مشاور وزیر آموزش و پرورش) امروز در هر اداره‌ دولتی یک روحانی برای اقامه‌ نماز وجود دارد که از دولت حقوق هم می گیرد. در موسسات فرهنگی و آموزشی و تبلیغاتی دولتی دهها هزار روحانی (به عنوان اقامه کننده‌ نماز، مبلغ، معلم و استاد معارف) به طور دائم و پاره وقت مشغول به کار هستند و بر این تعداد افزوده خواهد شد. فقط در یک مورد قرار است ۱۸ هزار روحانی در آموزش و پرورش استخدام شوند. در هیچ گزارشی از بیکاری روحانیون ذکری نرفته است.

با توجه به حدود ۱۷۰ هزار طلبه‌ شیعه زن و مرد (آمارهای فوق) و حداقل ۱۳ هزار طلبه‌ اهل سنت تعداد روحانیون زن و مرد کشور نمی تواند کمتر از ۴۰۰ هزار روحانی باشد و این یعنی یک روحانی به ازای هر ۲۰۰ نفر جمعیت. برخی دستگاه‌های تبلیغاتی دولتی اعلام کرده‌اند که در کشور ۱۵۰ هزار روحانی وجود دارد اما تعداد شاغلان یک صنف نمی تواند کمتر از تعداد دانشجویان آن صنف باشد. اگر در چهل سال گذشته به طور متوسط سالانه تنها ۱۰ هزار نفر طلبه به حوزه‌های علمیه جذب شده باشند (که تخمین حداقلی است و تنها روحانیون ۱۵ تا ۶۵ سال را در بر می گیرد) امروز حداقل ۴۰۰ هزار روحانی در کشور وجود دارد. روحانیت شغلی نیست که در ایران بازنشستگی داشته باشد و حتی روحانیون بالای ۸۰ سال هنوز فعال هستند و درآمد دارند. مدارس دینی در پذیرش طلبه هیچ گونه محدودیت سنی و جنسی و تحصیلی ندارند.

رقم فوق را مقایسه کنید با تعداد پزشک یا وکیل در جامعه‌ ایران که پیشه‌ی آنها از حیث ارتباط رو در رو شباهت زیادی با پیشه‌ روحانی دارد و مشاغل آنها برای افراد و جامعه بسیار حیاتی تر است. بنا به گزارش رئیس سازمان نظام پزشکی حدود ۸۰ هزار پزشک در ایران وجود دارد (۴۲ هزار و ۸۲۲ پزشک عمومی، ۳۹ هزار و ۸۹۲ پزشک متخصص) یعنی حدود یک پزشک به ازای هر هزار نفر جمعیت. تعداد وکلا و کارآموزان وکالت در کشور حدود ۵۰ هزار نفر است یعنی یک وکیل به ازای ۱۶۰۰ نفر. بدین ترتیب تعداد روحانیون کشور حدود پنج برابر تعداد پزشکان و حدود هشت برابر وکلا است.

مسعود نیلی، مشاور اقتصادی حسن روحانی در ۲۵ فروردین ۱۳۹۲ با حضور در برنامه پایش، ضمن مقایسه آمار مشابه تعداد شاغلان سالهای ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۰ نشان داد در طول سالهای میانی دولت احمدی نژاد، هر سال فقط ۱۴هزار شغل ایجاد شده است. رسانه‌های منسوب به جریان اصلاح طلبی، فردای پخش آن برنامه پایش، آمار ارائه شده توسط دکتر نیلی را تکان دهنده خوانده و با تمسخر تعداد اشتغال ایجاد شده در دوره آن دولت را حدود صفر اعلام کردند. در همین دوران در آموزش و پرورش، دستگاه قضایی و دستگاه‌های تبلیغاتی برای فارغ التحصیلان شغل های فراوانی ایجاد شد.

حسن روحانی درحالی از ایجاد حدود ۱.۲میلیون شغل در سال‌های ۹۲ تا ۹۴ سخن گفت که مشاغل ایجاد شده در یک دهه گذشته سالیانه ۶۶۷۰۰ مورد بوده و اقتصاد ایران حتی توان ایجاد ۱۰۰هزار شغل در سال را هم ندارد. معاون مرکز آمار ایران می گوید: “در سال‌های ۸۴ تا ۹۴ به جمعیت فعال کشور ۸۸۲ هزار و ۷۰۸ نفر افزوده شد که از این تعداد ۶۶۷ هزار و ۷۸۲ نفر توانسته‌اند شغلی برای خود دست و پا کرده و ۲۱۴ هزار و ۹۲۶ نفر نیز نتوانسته و به جمعیت بیکاران کشور افزوده شدند.”

در سه سال آینده حدود ۵ میلیون به جمعیت بیکاران اضافه خواهد شد (فارغ اتحصیلان دبیرستان بدون ورود به دانشگاه‌ها به علاوه‌ فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها حتی بعد از دوران سربازی) چون اقتصاد کشور ظرفیت تولید اشتغال ندارد. اما از هم اکنون مشخص است که روحانیون در میان این ۵ میلیون نفر نخواهند بود. آنها با نفوذی که دارند برای خود در دستگاه‌های دولتی مشاغلی ایجاد خواهند کرد. مساجدی در حال ساخت توسط دستگاه‌های دولتی هستند که امام جماعت می خواهند؛ دستگاه‌های تبلیغاتی دولتی مدام فربه تر خواهند شد و روحانیون بیشتری را استخدام خواهند کرد.

هیچ دیوار و مانعی برای ایجاد شغل برای روحانیون وجود ندارد چون هیچ دری بر روی آنها بسته نیست و مدارس علمیه‌ شیعه هم هیج محدودیتی در جذب طلاب ندارند.

به گزارش ایرنا، حجت الاسلام سید جواد موسوی هوایی روز سه شنبه در همایش تبلیغ و اطلاع رسانی دینی که به مناسبت سالروز تشکیل سازمان تبلیغات اسلامی در باشگاه میلاد کرج برگزار شد، افزود: تربیت شاگرد برای اشاعه دین یکی از وظایف اهل بیت (ع) و معصومین است. وی با بیان اینکه ائمه معصومین برای ترویج دین اقدام به تربیت شاگرد و تقویت حوزه های علمیه کرده اند، اظهار داشت: ما در حوزه های علمیه باید شاگرد امام صادق (ع) برای تبیین و تبلیغ دین و همچنین احیای دین ومبارزه با دشمن تربیت کنیم. وی یکی دیگر از وظایف اهل بیت (ع) را حاکمیت دین بر تمام ساحت های جامعه دانست و گفت: آنچه که در این عالم انجام دهیم خلاصه در پیروی از پیامبر اسلام (ص) و آل اوست و تمام بشریت برای رسیدن به سعادت باید این نقطه مرکزی را حفظ کند. وی از دیگر وظایف اهل بیت (ع) را تببین دین و عمل به دین دانست و افزود: در این هیاهوی به وجود آمده در عالم که بعضا در اثر بی تدبیری ها به وجود می آید نباید نقاط اصلی زندگی را فراموش کنیم و در این هیاهوها فقط مقام معظم رهبری است که حواسش به جهت اصلی است. موسوی هوایی با بیان اینکه دشمنان ما را مورد هدف و هجوم قرار داده و با انواع فشارها و سوء مدیریت ها در تلاش هستند که جاده انقلاب را سنگلاخی کنند، اظهار داشت: در این هیاهو ما نباید هدف زندگی خود را فراموش کنیم و فرعیاتی همچون بازار مسکن، دلار و سکه زندگی ها را تحت تاثیر قرار دهد و این بهانه ای برای دورشدن از اعتقادات و دین باشد. معاون آموزشی و پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی این وضعیت را نتیجه جنگ روانی دشمن دانست و گفت: یکی از اساسی ترین دستاورهای این هیاهوها نقش تخریبی فرهنگی است که در پی یک جنگ روانی به وجود می آورند و دشمن با جنگ اقتصادی، دینداری ما را به حاشیه می برد. وی افزود: ما از لحاظ انسانی، اسلامی، شیعه گری، انقلابی بودن و ایرانی بودن موظف هستیم که این مسایل فرهنگی، فکری و اعتقادی را به صورت عمقی درک کرده تا بعد از یک سیر بداخلاقی به یک بدفکری و جذب شدن به گروه مخالف نرسیم که در نهایت آن به چیزی مثل فعالیت در خیابان و به دست گرفتن اسلحه می رسد. موسوی هوایی با بیان اینکه دشمنان انقلاب اسلامی پس از 7-6 سال که ایران را بازی دادند، اظهار داشت: این صرف وقت موجب تلف شدن هزینه های آبرویی و سرمایه ا ی زیادی برای نیروهای انقلاب شد. وی ادامه داد: ما باید سالم زندگی کنیم ولی متاسفانه با زیر ذره بین رفتن ما (روحانیت) این تصور به غلت افتاده در حالیکه در یک تحقیق انجام شده 99.9 درصد روحانیت سالم زندگی می کننند ولی دشمن بر روی همان چند دهم درصد کار می کند و شلوغ سازی می کند. این مسئول با بیان اینکه باید تبیین صحیحی از انقلاب اسلامی داشت و برای انقلاب جان داد، گفت: اگر جمهوری اسلامی آسیب ببیند برای چند قرن نمی توانیم آن را زنده کنیم و این در حالی است که برای تبعیت از ولی فقیه مردم خوب کار کرده اند ولی مسئولین کاستی دارند. وی افزود: در تحقیقات انجام شده هنوز 75 درصد جامعه در بیش از 50 درصد تصمیماتشان می گویند ما باید ببینیم روحانیت چه می گویند که این ظرفیتی است که به نام دین و ائمه اطهار (ع) در اختیار ما قرار گرفته است و ما نباید آن را با بد اخلاقی خراب کنیم. همایش سالروز تاسیس سازمان تبلیغات اسلامی در البرز با حضور مسئولین و اعضای تشکل های دینی و فرهنگی همچون هیئات مذهبی، موسسات قرآنی و کانون های فرهنگی برگزار شد.6156/1535

فرهنگي

البرز

تبليغات اسلامي

همايش