دکتر شهریار ناطق متخصص کلیه و پروستات –
هرگاه مقدار مصرف (سوخت و ساز) پروتئین افزایش یابد (مثلا در اثر افزایش میزان گوشت در رژیم غذایی و یا خونریزی گوارشی) یا فعالیت کلیه ها دچار اختلال شود و یا خون غلیظ گردد (مثلا در پی کاهش طولانی مدت میزان مایع مصرفی و یا دفع فراوان آب از بدن به علت اسهال طولانی و شدید)، میزان اوره هم افزایش می یابد.
هم چنین از ٥٠ سالگی به بعد، به ازای هر ١٠ سال، مختصری میزان اوره خون افزایش می یابد که به علت کاهش ذاتی عملکرد کلیه در اثر افزایش سن است.
مقدار طبیعی اوره خون در بالغین ۴۵-۱۵ mg/dl و در کودکان ۴۰-۱۰ mg/dl می باشد. بنابراین این آزمایش عمدتا بیانگر میزان آب بدن و تا حدی وضعیت عملکردی کلیه است.
BUN یا میزان نیتروژن اوره خون نیز به صورت غیرمستقیم بیانگر میزان اوره می باشد. در واقع از ضرب مقادیر BUN در عدد ١/٨ میزان اوره خون مشخص می شود. برای مثال اگر در فردی میزان BUN ٢٠ باشد میزان اوره خون آن شخص ٣٦ است. میزان طبیعی BUN در بالغین حدودا ۲۰-۱۰ mg/dl است.نشانه های افزایش اوره خون
فهرست موضوعات
از علل کاهش سطح اوره خون (BUN) می توان به موارد زیر اشاره کرد:
از علل افزایش اوره ی خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:
از اختلالات کلیوی افزایش دهنده ی اوره خون می توان به دلایل پیش کلیوی (کاهش حجم مایعات بدن به علت کم آبی مفرط و یا خونریزی و از دست دادن حجم)، بیماری های درگیر کننده پارانشیم کلیه (سنگ کلیه بزرگ و متعدد، عفونت کلیه وسیع و یا بیماری های کیست کلیه) و یا علل بعد از کلیه (سنگ حالب انسدادی، تنگی شدید محل اتصال حالب به لگنچه کلیه و یا بزرگی پروستات انسدادی و مزمن) اشاره کرد.
اسید اوریک ماده حاصل از سوخت و ساز مواد آلی به نام پورین ها (از ترکیبات اصلی هسته سلول ها) بوده که قسمت عمده آن توسط کلیه ها (ادرار) و مابقی توسط روده (مدفوع) دفع می شود.
میزان طبیعی اسید اوریک خون بین ۸٫۳-۳٫۶ میلی گرم در دسی لیتر است افزایش مختصر در میزان اسید اوریک معمولا بی علامت است ، اما افزایش واضح در میزان اسید اوریک خون سبب رسوب آن در بافت های نرم، نقرس، رسوب آن در کلیه و ایجاد سنگ کلیه اسید اوریکی می شود.
معمولا حملات نقرس خود را به صورت تورم، قرمزی و درد در مفصل انگشت شست پا، پس از مصرف یک وعده غذایی حاوی گوشت قرمز زیاد نشان می دهد.
هر گونه افزایش در میزان اسید اوریک خون، حاصل از افزایش در مصرف منابع حاوی اسید اوریک، اختلال در ساخت آن و یا اختلال در دفع آن (نارسایی کلیه) است. از علل افزایش اسید اوریک خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:
از علل کاهش اسید اوریک خون می توان به موارد زیر اشاره کرد:
اگر اسید اوریک بالایی دارید توصیه های غذایی برای کاهش اسید اوریک شامل کاهش مصرف پروتئین، کاهش مصرف گوشت قرمز، کاهش مصرف جگر، کاهش مصرف ماکیان و کاهش مصرف احشاء داخلی(کله پاچه، مغز و دنبلان) است. به طور کلی توصیه می شود که مواد غذایی حاوی پورین را در رژیم غذایی کاهش دهید.
هم چنین مصرف موادی مانند اسفناج، گل کلم، مارچوبه، ریواس، حبوبات و لوبیا، قارچ و عدس را محدود کنید. تخم مرغ حاوی میزان کم پورین بوده و سبب افزایش بارز در میزان اسید اوریک خون نمی شود اما به دلیل اسیدی کردن خون سبب افزایش دردهای ناشی از نقرس می شود.
توصیه می شود مصرف گوجه فرنگی، توت فرنگی و زرده تخم مرغ را به علت اسیدی کردن خون، محدود کنید. بهتر است به جای زرده از سفیده تخم مرغ استفاده کنید.
از آنجایی که چربی زیاد مانع دفع اسید اوریک می شود، بهتر است از مصرف غذاهای چرب خودداری کنید. توصیه می شود بیش از ٣٠٪ از انرژی روزانه از منابع چربی تامین نشود.
آب بیشتری مصرف کنید، رژیم غذایی را رعایت کنید و لاغر شوید. بهتر است روند کاهش وزن تدریجی و ملایم باشد چرا که رژیم غذایی سخت و کاهش وزن سریع، باعث افزایش اسید اوریک می شود.
از آنجایی که ورزش سنگین خود باعث افزایش میزان اسید اوریک خون می شود به بیماران توصیه می شود که هفته ای ٣ جلسه، هر بار به مدت ٣٠ دقیقه ورزش کنند. پیاده روی و شنا از گزینه های مناسب می باشند.
دکتر شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی
برای پرسش از دکتر بر روی لینک مشاوره پزشکی کلیک کنید.
هدف از ایجاد این وب سایت ارائه اطلاعات صحیح و تخصصی در زمینه اورولوژی با زبانی ساده برای هموطنان ایرانی می باشد. در این وب سایت تلاش می شود تا به تدریج موضوعاتی شامل نشانه ها، تشخیص ، پیشگیری و درمان بیماری های دستگاه ادراری مردان و زنان و همچنین دستگاه باروری مردان به اشتراک گذاشته شود.
مطلب قبلی
ارولوژی اطفال – دکتر شهریار ناطق در برنامه به خانه برمیگردیم
مطلب بعدی
هر آنچه که باید درباره ی هیدرونفروز کلیه بدانید
ده علت درد کشاله ران در مردان و زنان
اورژانس های اورولوژی
دلایل و علائم بالا رفتن کراتینین خون چیست؟
ارولوژی ( UROLOGY ) و آنچه که باید بدانید
مطالب پربازدید
اندازه طبیعی پروستات در مردان چند سی سی است؟
اگر ختنه نکنیم چه می شود؟
درمان قطعی پروستات با گیاهان دارویی
کاهش اندازه ی آلت تناسلی مردان چیست و به چه علتی به وجود می آید؟
کاربران گرامی,این مقاله از سایت حذف گردیده.
مروری بر دیگر مطالب ”
مشاهده نسخه کامل
: علائم ظاهری بالا رفتن اوره خون
پاسخ به سوالات پزشکی و جنسی شما ، در مجله دلگرم کلیک کنید…
© تمامی حقوق این سایت برای شرکت آرادپرداز محفوظ است ؛ هر گونه استفاده از مطالب دلگرم با رعایت شرایط بازنشر امکان پذیر است.
اوره چیست؟ اوره در کبد از آمونیاک تولید می‌شود که بیست نوع متفاوت از آن‌ها وجود دارد ولی همگی در سه عنصر سازنده مشترک هستند: کربن، هیدروژن و نیتروژن یعنی کبد یون آمونیم را که بسیار سمی است گرفته و به منظور سم‌زدایی تبدیل به اوره می‌کند.آمونیاک از متابولیسم پروتئین‌ها در بدن حاصل می‌شود. به‌طور عامیانه زمانی می‌گوییم شخص اوره خون‌ش بالا رفته، که آمونیاک حاصل از پروتینی زیادی در بدن خون داخل کبد مسموم شده و کلیه توان دفع آن را ندارد. از جمله عوارض بالا رفتن اوره کمر درد، زانو‌درد، سرگیجه، ضعف، تهوع، استفراغ، گرفتگی‌های عضلانی، خارش، گاهی طعم فلز در دهان و … می‌باشد.
باید بدانیم هر چه پروتئین بیشتر خورده شود، اوره‌ی بیشتری تولید می‌شود. البته باید توجه داشت در صورت مصرف ناکافی پروتئین نیز، بدن برای جبران کمبود پروتئین خود، شروع به شکستن بافت ماهیچه‌ای خود کرده و این نیز افزایش اوره‌ی تولیدی را به دنبال دارد.
اسیداوریک چیست؟
یکی از اسید آمینه‌های سازنده‌ی پروتئین، پورین است که متابولیسم آن در بدن منجر به تولید اسیداوریک در بدن می‌شود. بیماری‌ای که بسیار شنیده‌ایم “نقرس” است که در اثر افزایش اسیداوریک بیش از حد نرمال در بدن به وجود می‌آید.نشانه های افزایش اوره خون
نقرس یک بیماری التهابی است که بر خلاف سایر بیماری‌های التهابی بیشتر به علت عدم تعادل در متابولیسم بدن است تا اختلال در سیستم ایمنی بدن. این بیماری معمولا بعد از ۳۵ سالگی بروز می‌کند و بیشتر در آقایان دیده می شود.
تجمع اسیداوریک در بدن به این علت است که اسیداوریک در بدن به صورت عادی متابولیزه نمی‌شود و در بدن جمع می‌شود و اغلب باعث درد مفاصل، زانو ها، مچ، آرنج، انگشتان و قوزک پا می‌شود.
لذا در این بیماری باید از خوردن غذاهای پُر پورین پرهیز کرد مانند گوشت قرمز، البته عوامل دیگری نیز در این مورد موثر هستند مانند: چاقی، اضافه وزن، فشار خون بالا و یکسری داروها.
نکته‌ی مهم:
در افزایش اوره باید در مقدار کل پروتئین خورده شده دقت کرد. اما در افزایش اسیداوریک که منجر به بیماری نقرس می‌شود، باید در خوردن مواد غذایی پرپورین دقت کرد. * منابع پروتئینی که می‌خوریم: گوشت قرمز( کلیه قسمت‌ها از جمله دل، جگر، قلوه، کله پاچه و….)، مرغ و کلیه‌ی ماکیان، ماهی، تخم مرغ، حبوبات، آجیل. * منابع پُرپورینی که می‌خوریم: گوشت قرمز( کلیه قسمت‌ها)
در یک برنامه‌ی غذایی نرمال روزانه ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌گرم پورین وجود دارد، در حالی که برنامه‌ی غذایی کم پورین روزانه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلی‌گرم پورین دارد.
درمان به‌صورت طبیعی
داشتن یک رژیم غذایی کم پروتئین با کاهش سطح پروتئین مصرفی سطح اوره‌خون نیز کاهش می‌یابد غذاهای با پروتئین بالا ( گوشت قرمز، مرغ، ماهی و لبنیات ) و با پروتئین متوسط ( لوبیا، آجیل و دانه‌ها ) و گوجه‌فرنگی متوسط مصرف پروتئین روزانه برای بزرگسالان سالم، در محدوده ۴۰ تا ۶۰ گرم است و برای یک فرد با اوره بالا ممکن است نیاز به کاهش پروتئین به نصف باشد.
مصرف مواد غذایی که باعث این شوند که پروتئین زیادی بدن دفع شود. موادغذایی گیاهی ( میوه‌جات و سبزیجات ) دارای ویتامین A ، C موادغذایی گیاهی ( میوه‌جات و سبزیجات ) و غلات دارای ویتامین B
البته در مصرف ویتامین A زیاده‌روی نشود. حداکثر مصرف مجاز روزانه برای بالغان که احتمال کمی برای ایجاد عوارض جانبی دارد ۱۰/۰۰۰ واحد بین‌المللی یا ۳ هزار میکروگرم در روز است.
بعضی از متخصصان میزان حداکثر مجاز ویتامین A را برای زنان باردار ۵ هزار واحد بین‌المللی یا ۱۵۰۰ میکروگرم در روز ذکر می‌کنند.
مواد غذایی دارای ویتامین A شامل: هــویج، سبزیجات سبــز و زرد نظیر ریحان، جعفری، اسفناج، کرفس، انبه، انگور، کدوحلوایی، برگ‌های تیره کاهو و همچنین میوه‌های نظیر زردآلو، هلو، طالبی و خرمالو حاوی مقادیر زیادی ویتامین A هستند.
مواد غذایی دارای ویتامین c شامل: شامل توت‌فرنگی، کلم بروکلی، گریپ فروت، گوجه‌فرنگی، انبه، لیمو، گل کلم، سیب زمینی، هندوانه، اسفناج، کلم، مرکبات و کیوی، پونه.
اگر درفصلی هستید که گیلاس یافت می‌شود. روزانه مقداری گیلاس بخورید. این میوه نقش مهمی در برطرف کردن درد و حملات نقرس دارد، به‌طوری که مصرف روزانه ۲۵۰ گرم از این میوه می‌تواند سطح اسیداوریک را درخون پایین آورده و حملات نقرس را کم کند. در ضمن، انواع گیلاس منبع خوبی از آنتوسیانین‌ها و فلاونوییدها هستند که ازعوامل کمک کننده به مفاصل به حساب می‌آیند.
خوردن غلات پیچیده مانند نان، سیب زمینی، ماکارونی، جو و …. توصیه می‌شود.
آناناس از جمله منابعی است که به دلیل داشتن بروملین بالا، توصیه می‌شود.
نوشیدن مایعات فراوان، ۸ لیوان در روز خصوصا آب و آبمیوه‌های طبیعی مفید است.
خوردن شکلات، قهوه، چای، نوشابه‌های کربناته اشکالی ندارد.
دقت کنید منابعی مانند اسفناج، گل کلم، قارچ، لوبیا، عدس و نخود از جمله مواد متوسط پورین هستند، که مصرف متعادل آن‌ها بدون اشکال است.
پرهیز از نوشیدنی‌های الکلی
فراموش نکنید که الکل علاوه بر مضرات فراوانش برای کبد و مغز و کلیه، مانع دفع اسیداوریک ازطریق کلیه‌ها نیز می‌شود و به این ترتیب، نقرس را تشدید می‌کند.
کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید و یا چاق هستید، سعی کنید تحت نظر متخصص تغذیه به آرامی وزن خود را کاهش دهید زیرا رژیم‌های سخت و شدید می‌توانند سبب افزایش اسیداوریک در خون شوند. توجه داشته باشید که چاقی به تنهایی بالا برنده اسیداوریک خون است. بنابراین به جرأت می‌توان گفت که ورزش و تغذیه صحیح می‌توانند از عوارض وخیم نقرس جلوگیری کنند.
ورزش کنید
باعث می‌شود اوره خون و اسیداوریک خون کاهش یابد.
مواد غذایی که کبد را تصفیه می‌کنند.
وقتی مواد غذایی که کبد را تصفیه می‌کنند، مصرف کنیم باعث این می‌شود که مبتلا به بیماری اورمی ( بالا بودن اوره خون ) نقرس ( بالا بودن اسیداوریک خون ) نشویم.
سیر: سیر خاصیت پاک کننده دارد. ۲ ترکیب حیاتی به نام «آلیسین» و «سلنیم» موجود در سیر، ماده تصفیه‌کننده کبد به حساب می‌آید.
سیب: این میوه حاوی پکتین است که سموم موجود در کبد را کاهش می‌دهد.
چغندر قرمز: به علت بالا بودن میزان فلامانوئید در این گیاه، قدرت آنزیمی کبد را بهبود می‌بخشد و سموم موجود در کبد را کاهش می‌دهد.
آواکادو: به بدن در تولید «گلوتاتیون» کمک می‌کند. این نوع آنتی‌اکسیدان به کبد کمک می‌کند تا خود را تمیز کند.
سبزیجات سبز: این نوع سبزیجات حاوی کلروفیل است که رنگ سبز ایجاد می‌کند. کلروفیل نوعی رنگ دانه است که به دفع سموم کبد کمک می‌کند.
تخم گشنیز: دانه گشنیز را در آب خیس و روز بعد میل کنید. این کار باعث خنک شدن حرارت بدن و دفع سموم از کبد می‌شود.
چای سبز: این چای خواص متعددی دارد. «کاتکینز» نوعی آنتی‌اکسیدان موجود در این نوشیدنی برای تصفیه کبد مفید است.
عرق گیاهی گزنه: را بهترین تصفیه خانه خون در کبد می‌شناسند باعث می‌شود سموم موجود در کبد را از بین برود.نشانه های افزایش اوره خون
عرق گیاهی شاتره و کاسنی: سموم موجود در کبد را کاهش می‌دهد.
روزانه می‌توانید نصف لیوان مخلوط ( عرق گیاهی گزنه + عرق گیاهی شاتره + عرق گیاهی کاسنی ) مصرف کنید.
مواد غذایی که کلیه را تصفیه می‌کنند.
گیاه باباآدم، گیاه آقطی، گیاه قاصدک، گیاه زوفا هر کدام از گیاهان بالا را می‌توانید بصورت دمنوش مصرف کنید.
یک مقداری از هر کدام از گیاهانی که می‌خواهید مصرف کنید را در یک فنجان آب‌جوش ریخته و به مدت ۵ دقیقه دم کرده و نوش جان کنید.
منبع هفته‌نامه سلامت
تحریریه جامعه پزشکان ایران | ۷ اسفند ۱۳۹۶
در دنیای امروزی، سلامت و بهداشت مسئله‌ای است که بسیار به آن پرداخته می‌شود، اما چندان حائز اهمیت نمی‌باشد.
اصلی‌ترین دلیل آن، عدم آگاهی کافی نسبت به انواع رژیم‌های غذایی، نحوه استفاده از داروها، انتخاب پزشک مناسب با نوع بیماری و هر موضوعی که در برگیرنده‌ی ارتقای کیفیت زندگی است، می‌باشد.
تیم جامعه پزشکان ایران سعی دارد به عنوان یک مرجع پزشکی تخصصی در یک فضای کاملا علمی، در جهت ارتقای سلامت و رفاه جامعه‌ی ایرانی بکوشد.