خوش آمدید. به حساب کاربری خود وارد شوید.
آدرس ایمیلی که با آن ثبت‌نام کرده‌اید را وارد نمائید تا یک رمز عبور جدید برای شما ارسال شود.
بهتر زندگی کردن یاد گرفتنی است – مرجع مقالات آموزشی و فیلم آموزشی برای موفقیت و پیشرفت
مجازات چک برگشتی چیست؟ برای پاسخ به این سؤال ابتدا باید تفکیکی بین چک حقوقی و چک کیفری قائل شویم. پیش از هرچیز باید بگوییم که در هر دو مورد وجه چک قابل مطالبه است و تقسیم‌بندی چک به دو دسته‌ی حقوقی و کیفری ارتباطی به قابلیت مطالبه‌ی وجه آن ندارد. اما وجه تمایز آنها در قابلیت پیگرد کیفری از طریق دادگاه‌های کیفری است. چک حقوقی قابلیت پیگیری کیفری و مجازات را ندارد ولی چک کیفری قابل پیگیری کیفری است.مجازات چک برگشتی
در ادامه تعریف می‌کنیم که در چه مواردی یک چک، حقوقی محسوب می‌شود و بالطبع موارد خارج از این تعاریف در دسته‌ی چک کیفری قرار می‌گیرد.
چک باید همانند اسکناس برای پرداخت نقدی به‌کار رود ولی در عرف جامعه‌ی ما اکثرا چک را به صورت مدت‌دار استفاده می‌کنند. برای مثال اگر فردی خریدی انجام دهد و چکی به تاریخ هفته‌ی بعد یا یکماه بعد یا حتی یکروز بعد صادر کند آن چک مدت‌دار و حقوقی است و قابلیت پیگیری کیفری ندارد. حتی اگر آن مدت یک‌روزه به علت تعطیل بودن بانک‌ها و ادارات در زمان انجام معامله، تعیین شده باشد. حال این سؤال پیش می‌آید که با توجه به اینکه عرفا افراد چک را به صورت مدت‌دار استفاده می‌کنند پس چرا افرادی به علت صدور چک بی‌محل زندانی هستند؟ در پاسخ باید بگوییم که علت وجود چنین معضلاتی این است که افراد نتوانسته‌اند اثبات کنند که چک را به صورت وعده‌دار استفاده کرده‌اند. پس در این رابطه نحوه‌ی اثبات این موضوع و شیوه‌ی دفاع حائز اهمیت است.
چکی را که منشأ صدور آن بدهیِ صادر کننده و مبلغش معادلِ مبلغِ بدهیِ صادرکننده باشد می‌توان کیفری پیگیری کرد. برای مثال حالتی را در نظر بگیرید که فردی در ازای خرید یک آپارتمان، تمام یا قسمتی از مبلغ بدهی خود به فروشنده را از طریق صدور چک می‌پردازد. در این حالت با رعایت سایر شروط، چک می‌تواند قابلیت پیگیری کیفری داشته باشد. ولی اگر منشأ صدور چک تضمین انجام تعهدی باشد، قابل پیگیری کیفری نیست. برای مثال در خرید آپارتمان بنگاه‌دار برای اطمینان از حضور فروشنده جهت سند زدن به نام مشتری از فروشنده چکی برای تضمین انجام این عمل دریافت می‌کند و در واقع صادرکننده‌ی چک بدهی‌ای به ازای مبلغ چک ندارد.
یعنی صادرکننده‌ی چک بدون قید مبلغ تاریخ و نامِ دارنده، فقط چک را امضا و صادر کرده باشد.
در صورتی که صادرکننده‌ی چک بتواند اثبات کند که در زمان صدور، چک را بدون تاریخ صادر کرده است مسئولیت کیفری نخواهد داشت.
برای مثال در خرید آپارتمان خریدار چکی را صادر می‌کند ولی بین افراد اینگونه توافق شده است که وصولِ مبلغِ چک پس از انتقالِ سندِ محضری صورت پذیرد. در چنین حالتی چک پیگرد کیفری خواهد داشت ولی به این علت که اصولا چنین شرطی در خود چک ذکر نمی‌شود برای اثبات آن باید به قولنامه‌ها، صورت‌جلسه‌ها و شهادتِ شهود و … متوسل شد.
ماده‌ی ۷ قانون صدور چک، اصلاحی سال ۸۲ به بیان مجازات صدور چک بی‌محل می‌پردازد:
همچنین طبق ماده‌ی ۱۰ همین قانون: هر کسی با علم به بسته بودن حساب بانکی خود چک صادر نماید به حداکثر مجازات مندرج در ماده‌ی ۷ محکوم می‌شود.
بر اساس بخشنامه‌های بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران کليه‌ی امور مربوط به رفع سوءِاثر از چک‌های برگشتیِ اشخاص صرفا از طريق شعب و واحدهای تابعه‌ی بانک‌ها و به صورت زیر امکان‌پذير است:
مشتری مبلغ کسریِ موجودی را به سپرده‌ی جاری خود، واريز می‌کند و بانک پس از رفعِ برگشتِ چک و پرداخت مبلغ آن به ذینفع، نسبت به رفع سوءِاثر از سابقه‌ی چک برگشتی مشتری اقدام می‌کند.
مشتری لاشه‌ی چک برگشتی را به بانک ارائه می‌کند و بانک در قبال آن به وی رسيد تحويل می‌دهد.
در صورت عدم امکان ارائه‌ی لاشه چک برگشتی به بانک بنابه دلايلی نظير مفقود شدن، به سرقت رفتن و سوختن، ذی‌نفعِ چک (شخصی که گواهی‌نامه‌ی عدم پرداختِ وجه چک به نام او صادر شده است) می‌تواند با حضور در دفترخانه‌ی اسناد رسمی، رضايت خود را اعلام کند و بانک با دريافت رضايت‌نامه‌ی مزبور، نسبت به رفع سوءِاثر از چک مورد نظر و ابطال آن اقدام نمايد.
تبصره: چنانچه ذی‌نفعِ چک، شخصِ حقوقیِ دولتی يا نهادِ عمومیِ غيردولتی باشد، می‌تواند با ارائه‌ی نامه‌ی رسمی، رضايت خود را اعلام کند و بانک با دريافت رضايت‌نامه‌ی مزبور، نسبت به رفع سوءِاثر از چک مورد نظر و ابطال آن اقدام کند.
چنانچه ارائه‌ی لاشه‌ی چک يا رضايت‌نامه‌ی محضریِ ذینفع به بانک امکان‌پذير نباشد، مشتری می‌تواند تا زمان تعيين تکليف قطعیِ چک برگشتی يا حداکثر به مدت ۲۴ ماه با واريز معادلِ کسریِ موجودی به سپرده‌ی قرض‌الحسنه‌ی جاری خود، درخواست مسدود شدن وجه مزبور را برای پرداخت چک برگشتی، به شعبه‌ی افتتاح‌کننده ارائه دهد (مشروط به آن که سپرده‌ی قرض‌الحسنه‌ی جاریِ مشتری نزد شعبه مفتوح و توسط مراجع قضایی مسدود نشده باشد). در اين شرايط شعبه‌ی افتتاح‌کننده موظف است ظرف پنج روز کاری، طی نامه‌ای، تأمين وجه چک را به اطلاع شخصی برساند که گواهی‌نامه‌ی عدم پرداخت به نام وی صادر شده است تا او با مراجعه به بانک، وجه چک را دريافت کند.
در صورت عدم اقدام مشتری نسبت به رفع سوءِاثر از سابقه‌ی چک برگشتی مطابق با بندهای فوق، سابقه‌ی هر چک برگشتی صرفا پس از انقضای مدت هفت سال از تاريخ صدور گواهی‌نامه‌ی عدم پرداخت آن، به صورت خودکار از سامانه‌ی اطلاعاتی بانک مرکزی رفع سوءِاثر می‌شود.
تبصره‌ی ۱: مقررات مذکور در اين بند، به تمامی چک‌هایِ برگشتیِ موجود در سامانه‌ی اطلاعاتی بانک مرکزی تسری می‌يابد.
توضيح ۱: در صورتی که مشتری ظرف مدت ده روز کاری پس از برگشت چک، اقدام به تأمين کسری موجودی سپرده‌ی قرض‌الحسنه‌ی جاری، ارائه‌ی لاشه‌ی چک يا رضايت‌نامه محضری ذینفع چک به بانک و … ننمايد، بانک موظف است اطلاعات مربوط به گواهی‌نامه‌ی عدم پرداخت را به سامانه‌ی اطلاعاتی بانک مرکزی ارسال کند.
تبصره‌ی ۲: بانک مکلف است بنا به درخواست مشتری و به منظور آگاهی وی از سوابق چک‌های برگشتی خود در سامانه‌ی اطلاعاتی بانک مرکزی، اقدام به ارائه‌ی صورتِ کاملِ تعداد و مشخصات چک‌های برگشتی وی با درج تاريخ برگشت چک نمايد. لازم است مشتريان محترم در صورت عدم رفع سوءِاثر چک خود، پس از گذشت هفت روز کاری از تاريخ تحويل درخواست خود به شعب بانک ملی ایران، به شعبه‌ی مربوطه مراجعه و درخواست خود را پيگيری کنند.
تهیه شده در: chetor.com
(function(a){function c(){try{return 0===a(‘.single-container .post’).attr(‘class’).toString().split(‘ ‘).reduce(function(f,g){return 0<=g.indexOf('category-')
now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/js/chetor/article.v1.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);
now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/template/bnrs/yn_bnr.min.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);
var head = document.getElementsByTagName(“head”)[0];
var script = document.createElement(“script”);
script.type = “text/javascript”;
script.async=1;
script.src = “https://s1.mediaad.org/serve/chetor.com/loader.js” ;
head.appendChild(script);
فارغ التحصیل مقطع کارشناسی رشته حقوق از دانشگاه تهران_
دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته حقوق نفت و گاز در دانشگاه تهران
یه کلام چک کاغذ پاره نه برین تو کار چکی نه ام کسی اسم چک برد ادم حسابش کنید توروش بگین کلاهبرداری چک=ابزار کلاهبرداری
این قوانین بسیار مزحک است و راه فرار را برای کلاهبرداران از طریق این ریزه کاریهای غیر لازم هموار کرده است.
دسته بندی چک به حقوقی و کیفری کاری بود که بسیار عده ای را به دردسر انداخته و می اندازد
این قوانین پیچیده و مبهم و هزار پهلو بهترین خدمت به کلاهبرداران استمجازات چک برگشتی
با تشکر از سایت چطور و نگارنده مترم این مقاله
اگر اطلاعات مورد نظر به زبان ساده تر بیان می شد بهتر بود.
خواص سیاه دانه و عوارض جانبی آن برای سلامتی
قهوه گانودرما؛ با خواص و عوارض جانبی آن آشنا شوید
بهترین فیلم های تاریخ سینما که حداقل یک بار باید ببینید
قارچ گانودرما چیست و چه خواصی دارد؟
قرص امپرازول چیست؛ موارد مصرف و عوارض امپرازول
آخرین مطالب
عوارض مصرف الکل بر سلامتی در ۱۰ مورد
اصول مذاکره گیم آف ترونز که باید از تیریون لنیستر یاد بگیریم
آیا تنها زندگی کردن سلامت روان افراد را تهدید می‌کند؟
معرفی کتاب پریدخت، مراسلات پاریس طهران
خواص دانه چیا برای لاغری
ترین های جهان
بهترین کشورها برای مهاجرت از طریق سرمایه گذاری کدام‌اند؟
گران ترین تصادف های دنیا؛ ۱۰ خودروی لوکس که در چند لحظه از بین رفتند
بهترین شهرهای کانادا برای مهاجرت کدام‌اند؟
بهترین دسرهای دنیا؛ ۲۰ دسر خوشمزه از نقاط مختلف دنیا
بهترین فیلم های ۲۰۱۸ تا الان که شما را پای تلویزیون میخکوب می‌کنند
بهترین فیلم های تاریخ سینما که حداقل یک بار باید ببینید
۶۸ راه اثبات شده برایافزایـش قــدرت مــغـز
سایت مشاوره حقوقی دینا یک سایت تخصصی مشاوره در زمینه مسائل حقوقی خانواده ، معاملات ، ارث ، تجارت و شرکت ها است که اقدام به تولید محتوای حقوقی برای جمعیت بالای متقاضیان در ایران می کند .
اگر روزی چکی را از شخصی در دست داشتید و برای نقد کردن آن به بانک مراجعه کردید و حساب صادرکننده چک موجودی نداشت، برای دریافت طلب خود چه خواهید کرد؟ به کدام محکمه مراجعه می‌کنید؟ این نوشتار درپی پاسخ به این سوال و توضیحات چک برگشتی است.
قانون به صدور چک بلامحل به عنوان یک جرم نگاه کرده است. هر جرمی برای وقوع، نیاز به شرایطی دارد. قانون اعلام می‌دارد که در صورت وجود هر یک از حالات یا شرایط زیر، صدور چک بلامحل جرم کیفری نخواهد بود. بنابراین در هر یک از موارد زیر، شکایت شاکی به دلیل حقوقی بودن چک پیگرد کیفری نخواهد داشت:
۱٫ در صورتی که چک برگشتی دارای وعده باشد
چک باید به صورت نقد و بدون وعده صادر شود. زیرا چک باید همانند اسکناس وسیله پرداخت نقدی باشد. بنابراین اگر به فرض مثال، امروز چکی برای تاریخ فردا یا هفته یا ماه یا سال آینده صادر شود، صادرکننده چک مجازات کیفری نخواهد شد. زیرا این چک حقوقی است. همان‌طور که می‌دانید، صدور چک برگشتی بدون وعده، بسیار نادر است و حتی بسیاری از چک‌هایی که صادرکنندگان آن توسط دادگاه به مجازات حبس محکوم می‌شوند، در واقع چک‌های وعده دار و حقوقی هستند اما دلیل تعیین مجازات در این موارد آن است که صادرکنندگان چک به عنوان متهم در دادسرا یا دادگاه قادر به اثبات این موضوع که چک به صورت وعده‌دار صادر شده است نیستند. بنابراین نحوه اثبات این موضوع و شیوه دفاع، از اهمیت فراوانی برخوردار است.مجازات چک برگشتی
۲ .هرگاه چک بابت تضمین انجام تعهد یا تضمین انجام معامله‌ای صادر شده باشد
منشأ و علت صدور چک باید بدهی صادرکننده معادل مبلغ چک برگشتی باشد، مانند آنکه شخصی بابت خرید یک دستگاه اتومبیل یا آپارتمان یک فقره چک برای پرداخت تمام یا قسمتی از وجه معامله صادر کند. اما اگر مبنا و علت صدور چک مدیونیت و بدهکاری صادرکننده نباشد، بلکه به عنوان تضمین معامله یا تعهد صادر شده باشد صادرکننده قابل تعقیب کیفری و مجازات نخواهد بود. مثل آنکه شخصی مغازه یا منزل مسکونی را اجاره کرده باشد و مالک خانه یا مغازه در اجاره‌نامه از مستاجر تعهد بگیرد که در راس انقضای مدت اجاره و در پایان مدت اجاره، محل را تخلیه کند. سپس برای آنکه به گمان خود تضمینی برای این تعهد دریافت کرده باشد، از مستاجر بخواهد که یک فقره چک ( به طور مثال معادل قیمت منزل یا مغازه) به عنوان تضمین تعهد به تخلیه صادر و به او ارایه کند. مثال دیگر آنکه، خریدار یک دستگاه آپارتمان از فروشنده بخواهد برای تضمین تعهد به انتقال سند در دفترخانه، یک فقره چک صادر کند و به دست خریدار یا به نزد واسطه (بنگاه) بسپارد. در تمامی این موارد به دلیل آنکه صادرکننده در حقیقت مبلغ ذکر شده در متن چک را بدهکار نیست. بنابراین صادرکننده قابل تعقیب کیفری و قابل مجازات نخواهد بود. این که چک بابت تضمین صادر شده است ممکن است در متن خود چک ذکر شده باشد و یا آنکه این مطلب در چک بیان نشده باشد. اما صادرکننده بتواند به طریق دیگری (مانند قولنامه یا شهادت شهود) این موضوع را اثبات کند.
۳٫ هرگاه چک سفید امضا صادر شده باشد
یعنی اینکه صادرکننده بدون قید مبلغ، تاریخ و نام دارنده، فقط چک را امضا و ارایه کرده باشد.
۴ . در صورتی که ثابت شود چک بدون تاریخ صادر شده است
معمولا در این گونه موارد، دارنده چک، قبل از شکایت و قبل از مراجعه به بانک، مبادرت به درج تاریخ می‌کند. اما چنانچه در مرجع قضایی ثابت شود صادرکننده در هنگام صدور، تاریخ چک را ننوشته است صادرکننده مسئولیت کیفری نخواهد داشت.
۵٫ هرگاه وصول وجه چک منوط به تحقق شرطی شده باشد
این شرط ممکن است در خود متن چک ذکر شده باشد یا آنکه بعدها بر اساس یک فقره قولنامه، صورتجلسه، شهادت شهود و غیره اثبات شود. به طورمثال خریدار اتومبیل، تمام یا قسمتی از مبلغ معامله را به صورت یک فقره چک صادر و در اختیار طلبکار (یعنی فروشنده) یا واسطه (بنگاه) بگذارد و شرط کند که تنها پس از انتقال سند در محضر، طلبکار حق داشته باشد به بانک مراجعه و وجه چک را وصول کند.
۶٫ هرگاه ثابت شود چک بابت معاملات نامشروع یا ربا (بهره) صادر شده است.
۷٫ هرگاه دارنده چک تا ۶ ماه از تاریخ صدور چک برگشتی برای وصول آن به بانک مراجعه نکند، یا ظرف ۶ ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت (یعنی برگشتی از بانک) شکایت نکند.
غیر از موارد بالا، در سایر موارد، چک کیفری است یعنی صادرکننده چک قابل تعقیب کیفری و مستوجب مجازات خواهد بود.
اغلب تصور می‌کنند، چکی که حقوقی می‌شود از اعتبار افتاده است و بی‌ارزش است. در حالی که اینگونه نیست. در چک‌های حقوقی فقط صادرکننده قابل تعقیب و مجازات کیفری نیست اما می‌توان تقاضای توقیف اموال و دارایی صادرکننده را کرد و دادگاه نیز حکم به پرداخت مبلغ چک خواهد داد مگر آنکه با دفاعیات خوانده (صادرکننده) ثابت شود که به طور کلی طلبی وجود ندارد یا آنکه چک بابت ربا صادر شده است یا به هر دلیل دیگر دارنده چک برگشتی (خواهان) استحقاقی ندارد.
برخی گمان می‌کنند برای وصول وجه چک از طریق دادگاه، فقط باید شکایت کیفری کنند. در حالی که حتی اگر این شکایت به نتیجه برسد، دادگاه تنها حکم به مجازات حبس خواهد داد و درباره طلب دارنده اظهار نظر نمی‌کند. هم درباره چک‌های کیفری و هم چک‌های حقوقی ، دادگاه تنها در صورتی حکم به پرداخت مبلغ چک در وجه دارنده چک را صادر خواهد کرد که دارنده به عنوان خواهان، فرم مخصوص دادخواست را تکمیل و با پرداخت هزینه دادرسی از طریق ابطال تمبر و سایر تشریفات قانونی، آن را تحویل دفتر دادگاه کند.
در غیر این صورت دادگاه قانونا نمی‌تواند حکمی مبنی بر پرداخت مبلغ چک صادر کند. البته در بسیاری موارد، صادرکننده به علت ترس از مجازات، خود راسا مبادرت به پرداخت مبلغ چک می‌کند. در این صورت، زحمت تقدیم دادخواست نیز از دوش دارنده چک برداشته خواهد شد.
یاسا همان قانون است.
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
دیدگاه
وب‌سایت
۸۷۱۳۲ (۰۲۱)
