مجازات جرم افترا و تهمت

خوش آمدید. به حساب کاربری خود وارد شوید.

آدرس ایمیلی که با آن ثبت‌نام کرده‌اید را وارد نمائید تا یک رمز عبور جدید برای شما ارسال شود.

بهتر زندگی کردن یاد گرفتنی است – مرجع مقالات آموزشی و فیلم آموزشی برای موفقیت و پیشرفت

لغت‌نامه‌ی دهخدا افترا را «نسبت دروغ دادن به کسی، تهمت و اسناد خیانت» بیان کرده است. در قرآن کریم نیز به‌کرات از این واژه و مشتقات آن که از رذایل اخلاقی کافران در مقابل خداوند و رسالت پیامبرش بوده،استفاده و به‌شدت نکوهش شده است، زیرا از بزرگ‌ترین و زشت‌ترین گناهان به‌شمار می‌رود.

مجازات جرم افترا و تهمت

در فصل بیست و هفتم از قانون مجازات اسلامی، قانون‌گذار به بیان جرم افترا و توهین پرداخته و آن را شرح می‌­دهد. وی بیان می­‌کند: «هر کس به‌وسیله‌ی اوراق چاپی یا خطی یا به‌وسیله‌ی درج در روزنامه و جراید یا نطق در مجامع یا به هر وسیله‌ی دیگر، به کسی، امری را صریحاً نسبت دهد یا آنها را منتشر کند که مطابق قانون، آن امر، جرم محسوب می‌­شود و نتواند صحت آن اسناد را ثابت نماید…»

در ابتدای ماده، عبارت «هر کس» استفاده شده که نشانگر این مطلب است که قانون‌گذار مرتکب این جرم و حتی قربانی جرم را تنها توسط اشخاص حقیقی یعنی شخص انسان، پیش‌بینی کرده است. به‌عبارت دیگر، اشخاص حقوقی مانند شرکت‌­ها نمی­‌توانند مرتکب چنین جرمی شوند یا نسبت‌دادن امری مجرمانه به آنها نمی­‌تواند جرم محسوب شود.

وسایل ارتکاب جرم به‌طور تمثیلی در این ماده ذکر شده و ازآنجایی‌که قانون‌گذار از عبارت «به هر وسیله دیگر» استفاده کرده، بنابراین وسیله‌ی ارتکاب جرم چندان موضوعیت نداشته و اهمیت زیادی ندارد. پس مرجع قضایی در کشف جرم راحت بوده و همین که جرم مذکور محقق شود، موضوع روشن است؛ اما با کمی دقت می‌توان دریافت، وسایل ارتکابی‌ای که قانون‌گذار بیان کرده با یکدیگر شباهت دارند و می­‌توان گفت همگی از یک نوع هستند. بنابراین چنانچه کسی کنار گوش دیگری امری مجرمانه را به وی نسبت دهد، عمل وی مشمول افترا نمی­‌شود.

هر چند قانون‌گذار از واژه‌­های جمع اوراق و مجامع استفاده کرده است اما متعدد بودن اوراق منتشره یا مجامعی که مرتکب در آنها نطق کرده است، تأثیری در ارتکاب جرم نداشته است. به‌عبارت دیگر تفاوتی ندارد که نسبت دادن امری به کسی در یک برگ انجام شود یا در اوراق متعدد؛ در هر صورت جرم انجام شده و تنها می­‌توان گفت که تعداد اوراق یا وسایل ارتکاب جرم شاید در نظر قاضی برای تعیین مدت یا مقدار مجازات تأثیرگذار باشد.

برای تحقق جرم افترا وجود سه شرط ضروری است:

قانون‌گذار تنها بیان می­‌کند که مفتری امری را به کسی نسبت دهد. منظور از «امر» هر فعلی است که طبق قوانین موجود در زمان افتراء، جرم محسوب شود؛ بنابراین اگر عمل انتسابی به موجب قانون لاحق (قانون قبلی) جرم شناخته شود، تحقق جرم افتراء منتفی است.

از طرفی دیگر جرم افترا جرمی آنی است. به این معنا که جرم در همان لحظه‌ی نسبت‌دادن امری مجرمانه به دیگری محقق می‌­شود؛ مانند اینکه امروز، شخص الف، امری را که جرم است، به شخص نسبت می‌­دهد و فردا قانونی وضع شود و از امری که نسبت‌داده سلب عنوان مجرمانه گردد. این عمل تأثیری در تحقق جرم افترا ندارد و این جرم محقق شده است.

در باب امر انتسابی به دیگری تنها بیان شده که مطابق قانون جرم باشد، اما تفکیکی بین جرایم قائل نشدند. بنابراین حتی اگر کسی، ارتکاب جرم سبکی مثل جرایم راهنمایی و رانندگی را به دیگری نسبت دهد، مفتری محسوب می­‌شود و مشمول این ماده می­‌گردد. ولیکن انتساب اعمالی که برحسب مورد تخلف انضباطی، انتظامی یا اداری تلقی می‌­شود یا براساس موازین شرعی ممنوع شده باشد، مشمول جرم افترا نیست. برای مثال، چنانچه کارمند بانکی با رضایت مشتری اما بدون اخذ امضا، وجوهی را از حساب وی به حساب دیگران انتقال دهد، ازآنجایی‌که قوانین بانک را راعایت نکرده است تخلف اداری مرتکب شده و انتساب چنین تخلفاتی افترا محسوب نمی‌شود.

مورد دیگری که قانون‌گذار آن را از شرایط تحقق جرم افترا برشمرده «انتساب صریح جرمی به دیگری» است. با این تفسیر که نسبت دادن امر مجرمانه به دیگری باید صریح و واضح باشد و در حقیقت سوء‌نیت و قصد مفتری که از ارکان تشکیل‌دهنده جرم افترا است، از آن برداشت شود. بنابراین اگر فردی با قصد مزاح و شوخی امری مجرمانه را به دیگری نسبت دهد یا حرفی بزند که در اصطلاح عامیانه دو پهلو باشد؛ به‌طوری‌که بیش از یک معنی از آن به ذهن خطور کند، عمل وی افترا نخواهد بود. ازآنجایی‌که سوءنیت مفتری شرط تحقق جرم است، حال اگر سوءنیت نسبت‌دهنده احرازشدنی نباشد (مانند اینکه شخص نمی­‌داند عملی را که نسبت می‌­دهد، جرم است) باز هم افترا محقق نگردیده است.

از دیگر شروط لازم برای تحقق جرم افترا این است که شخص نسبت‌دهنده نتواند صحت و درستی امری را که نسبت داده ثابت کند. پس اگر صحت مطالبی که نسبت داده را ثابت کرد یا فردی که جرم به وی منتسب شده به آن موضوع اقرار یا آن را تأیید کند یا حتی مرجع قضایی بتواند صحت آن را کشف کند، جرم افترا منتفی شده و حکم بر برائت نسبت‌دهنده صادر می­‌گردد. اما چنانچه شاکی برای احقاق حق و رفع ظلم از خود علیه کسی شکایت کند و عملی یا امری را که قانوناً جرم است صریحاً به او نسبت دهد ولی نتواند صحت آن اسناد را به اثبات برساند، به‌عنوان مفتری قابل تعقیب و مجازات نیست.

در پایان ماده فوق‌الذکر مجازاتی نیز برای مفتری درنظر گرفته شده است: «… جز در مواردی که موجب حد است، به یک ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق یا یکی از آنها حسب مورد محکوم خواهد شد…».

مواردی که موجب حد است، مانند جرم «قذف» است. حد از جمله مجازات­‌هایی است که شارع برای برخی از جرایم خاص مانند زنا و لواط و… پیش‌بینی کرده است که میزان مجازات آنها کاملاً مشخص بوده و قابل‌تخفیف و تبدیل نیست. یکی از جرایم مستوجب حد «قذف» است. قذف عبارت است از نسبت‌دادن زنا یا لواط به شخص دیگری، هر چند مرده باشد. بنابراین قذف خود نوعی افترا است و ازآنجایی‌که زنا یا لواط ازجمله جرایم سنگین بوده و شارع آنها را مهم تلقی می­‌کند، پس نسبت‌دادن آن به دیگری نیز کاری ناپسند بوده و خود جرمی مجزا از افترا محسوب می­‌گردد.

(function(a){function c(){try{return 0===a(‘.single-container .post’).attr(‘class’).toString().split(‘ ‘).reduce(function(f,g){return 0<=g.indexOf('category-')

مانند یک حقوق‌دان قراردادی حرفه‌ای تنظیم کنید

20000تومان

13900تومان

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/js/chetor/article.v1.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/template/bnrs/yn_bnr.min.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);

var head = document.getElementsByTagName(“head”)[0];
var script = document.createElement(“script”);
script.type = “text/javascript”;
script.async=1;
script.src = “https://s1.mediaad.org/serve/chetor.com/loader.js” ;
head.appendChild(script);

سلام مجازات افترا و تهمت به اخاذی چیست

قرص امپرازول چیست؛ موارد مصرف و عوارض امپرازول

خواص سیاه دانه و عوارض جانبی آن برای سلامتی

قارچ گانودرما چیست و چه خواصی دارد؟

قهوه گانودرما؛ با خواص و عوارض جانبی آن آشنا شوید

بهترین فیلم های تاریخ سینما که حداقل یک بار باید ببینید

مجازات جرم افترا و تهمت

آخرین مطالب

علت بوی بد ادرار چیست و چطور می‌توان آن را برطرف کرد؟

رژیم سبزیجات و تأثیر فوق العاده آن بر کاهش وزن

علت سردرد شدید و حالت تهوع چیست؟

عصبانیت در بارداری و ۹ راهکار موثر برای مدیریت آن

مدیریت اضطراب سخنرانی با ۶ نکته‌ای که آرامش را به شما بازمی‌گرداند

ترین های جهان

گران ترین کشورهای جهان برای زندگی

عجیب ترین میوه های دنیا چه خواصی دارند؟

بهترین رمان های عاشقانه که حس عشق را در شما زنده می‌کنند

عجیب ترین شغل های دنیا که شما را در سرگرمی و لذت غرق می‌کنند

پرفروش ترین خودروهای جهان در سال ۲۰۱۷

بهترین فیلم های ۲۰۱۷ که در ذهن شما ماندگار خواهند شد

۶۸ راه اثبات شده برایافزایـش قــدرت مــغـز

افترا و توهین چه مجازاتی دارند؟

ایران آنلاین / افترا انواع گوناگونی دارد: اگر به وسیله جملات بیان شود یا با اشاره‌های بدنی باشد افترای شفاهی نامیده می‌شود. افترا در نوشتار یا به اشکال پایدار دیگر مانند نامه‌ها، مقالات، روزنامه، تصویرهای گرافیکی، صداهای ضبط شده، پخش در رادیو و تلویزیون، ایمیل و موارد مشابه؛ افترای رسانه‌ای نامیده می‌شود. اما یک تفاوت اساسی بین این دو وجود دارد. در مورد افترای شفاهی شاکی باید آسیب‌هایی را که به اعتبار و آبروی او وارد شده، اثبات کند، زیرا این آسیب‌ها پایدار و مستدل نیست. اما هنگامی که شخص مورد افترای رسانه‌ای قرار می‌گیرد آسیب‌های وارد شده به اعتبار او مفروض هستند و دادگاه باید حکم آنها را صادر کند بدون اینکه به اثبات این آسیب‌ها احتیاجی باشد.
جلسات دادرسی که به منظور رسیدگی به افترا تشکیل می‌شوند، می‌تواند فقط باحضور قاضی یا با حضور قاضی و هیأت منصفه تشکیل شوند. البته هرجرمی که از طرف مطبوعات رخ می‌دهد می‌بایست از طرف هیأت منصفه مورد رسیدگی قرار گیرد. در هیأت منصفه مطبوعات درواقع افکار عمومی به شکل کامل باید حضور داشته باشد و شایسته نیست که قشری خاص و افراد با دیدگاه‌های سیاسی را در هیأت منصفه مطبوعات وارد کنیم.
هیأت منصفه مطبوعات باید بیشتر متشکل از خود اهالی مطبوعات و حقوقدانان باشد. هیأت منصفه بیانگر افکار و خواسته‌های عمومی حاکم بر جامعه است و قانون با در نظر گرفتن هیأت منصفه موضوع مطبوعات را از نگاه صرف قضایی جدا کرده است. بنابراین هیأت منصفه در واقع برای آن است که جرم مطبوعاتی به قضاوت افکار و آرای عمومی جامعه گذاشته شود.
آنچه شاکی باید ثابت کند
٭ بیاناتی که مورد اعتراض قرار گرفته است باید حامل یک اتهام افترا باشد.
دادگاه معتقد است که جمله توهین‌آمیز، جمله‌ای است که موجب بدنامی یا بی‌اعتباری شود. یا اینکه از دیدگاه اعضای یک جامعه به این صورت جلوه کند یا در غیر این صورت جمله‌ای باشد که نشان دهنده دشمنی، تحقیر و اهانت یا استهزا باشد و باعث آسیب رساندن به اعتبار شخص در محل کار و تجارت و حرفه او باشد.
٭ گفته‌ای که مورد اعتراض قرار گرفته است باید به شاکی نسبت داده شده باشد.
این بدان معنی نیست که در هر جمله از شاکی نام برده شود بلکه کافی است ثابت شود که جملات به کاربرده شده طبق استنباط یک شخص منطقی به شاکی نسبت داده شده است خواه متهم چنین مقصودی داشته باشد یا خیر.
٭ گفته‌ای که مورد اعتراض قرار گرفته است باید منتشر شده باشد.
برای پیگیری در دادگاه جملات توهین‌آمیز باید به شخصی غیر از شاکی منتقل شده باشد هر شخصی که این جملات توهین‌آمیز را به شخص دیگر بگوید در واقع آن را انتشار داده است و مسئول این اتهام افترای رسانه‌ای است.
٭ گفته‌ای که مورد اعتراض قرار گرفته است باید به آبرو واعتبار شاکی خسارت وارد کرده باشد.
فرض می‌کنیم که براثر افترای رسانه‌ای به اعتبار و آبروی یک فرد آسیب وارد شده باشد. شاکی باید با یک مدرک یا شاهد ثابت کند که به خاطر گفته‌های افترا‌آمیز منتشر شده، متحمل خسارت و زیان شده است.
دفاع از اتهام افترا
حتی اگرثابت شود که متهم درباره شاکی حرف‌های توهین‌آمیزی به شخص سومی گفته است، متهم می‌تواند با یکی از روش‌های دفاعی متعدد قانونی و شناخته شده، از این اتهام تبرئه شود؛ این روش‌ها عبارتند از:
٭ حقیقت
اتهام افترا تحت پیگیری قرار نمی‌گیرد اگر ثابت شود که چنین موضوعی حقیقت دارد.
٭ رضایت
وقتی بتوان ثابت کرد که شاکی از انتشار افترا یا جملاتی که به او نسبت داده شده رضایت دارد یا اینکه این جملات به تحریک خود شاکی منتشر شده باشد بنابراین متهم می‌تواند از اتهام افترا تبرئه شود.
٭ برتری
هنگامی که موضوع صداقت و جریان آزاد اطلاعات در مسائل مهم با مصلحت افراد برای حفظ آبرویشان در موازنه قرار می‌گیرد، جریان آزاد اطلاعات وصداقت بر حفظ آبروی فرد برتری دارد.
٭ تفسیر منصفانه
تفسیر منصفانه به طور معمول از روی رسانه‌ها یا سخنان افرادی که گفته هایشان در رسانه انعکاس می‌یابد استنباط می‌شود. افرادی که مسائل مربوط به منافع عمومی را از روی صداقت و بدون سوءنیت وبه طور منصفانه تفسیر می‌کنند نسبت به افترای رسانه‌ای مصونیت دارند حتی اگر تفسیر آنها توهین‌آمیز باشد. اگرچه برای چنین مصونیتی فرد باید ثابت کند که گفته‌هایش به عنوان یک تفسیر بوده و این تفاسیر یک اظهارنظر صادقانه در مورد حقایق آشکاری است که وجود دارد.
مجازات جرم افترا
در ماده 697 قانون مجازات اسلامی، قانونگذار دو نحوه اِعمال مجازات پیش‌بینی کرده است و دادرس به دادگاه اختیار داده است که مرتکب را به یک ماه تا یک‌سال حبس و تا 74 ضربه شلاق محکوم کند. یا اینکه اگر شخصیت مرتکب به نحوی بود که می‌بایست درباره او مجازات مناسبی تعیین شود بر حسب مورد حبس تعزیری یا شلاق تا 74 ضربه را مورد حکم قرار دهد. در افترا به وسیله نشر اکاذیب اگر به هر ترتیب ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شده یا نشده باشد قانونگذار علاوه بر اینکه اعاده حیثیت شخص مورد افترا را در صورت امکان لازم دانسته بلکه مرتکب را مستحق حبس تغزیری از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا 74 ضربه شناخته است. (ماده 698 قانون مجازات اسلامی)
با توجه به متن صریح قانون مجازات اسلامی و موادی که درخصوص توهین و فحاشی مقرر شده اهانت به افراد جرم محسوب می‌شود و شخص مرتکب به مجازات شلاق یا جزای نقدی محکوم خواهد شد.
خوشبختانه این نوع جرم به تنهایی کمتر مطرح شده است ولی در بیشتر موارد همراه با دیگر دعاوی بوده چرا که در دعاوی نزاع یا خانوادگی و… حرف‌هایی که بین طرفین زده می‌‌شود، توهین‌آمیز و ناسزا است.
ناسزا و دشنام در اصطلاح و کاربردهای عمومی شامل عیب‌جویی و گفتن عیب دیگران نیز می‌شود و بنابراین ناسزاگویی شامل هر نوع سخن زشتی است که موجب رنجش فرد بشود. با استناد به ماده 608 قانون مجازات اسلامی؛ توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاظ رکیک چنانچه موجب حد قذف نباشد به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.
با دقت در مفاد این ماده مشخص می‌شود که جرم توهین می‌تواند به شکل گفتار، کردار، نوشتار و حتی اشاره دست و چشم و نظایر آن باشد، بدین ترتیب رفتاری همانند آب دهان به روی دیگری انداختن، هل دادن تحقیرآمیز دیگری یا برداشتن خشونت‌آمیز کلاه یا روسری از سر اشخاص و پرتاب کردن آن به زمین با توجه به اینکه از نظر عرفی باعث تخفیف و تحقیر شخص است می‌تواند توهین کیفری نیز محسوب شود همینطور برخی اشارات انگشتان دست در فرهنگ کشور ما یا کشورهای دیگر اهانت‌آمیز تلقی می‌شوند.
در این خصوص باید توجه داشت که توهین ممکن است به شکل حضوری یا غیابی باشد. اگر فردی دیگری را در غیاب او هم مورد توهین قرار دهد مرتکب جرم توهین شده است، همچنین در ارتکاب جرم توهین راست یا دروغ بودن نسبت‌ها شرط نیست و اصل مطلب این است که گفتار یا رفتار در نظر عرف وهن‌آور و سبک‌کننده باشد.
در قانون مجازات اسلامی هجو و اهانت جرم محسوب شده و مستوجب مجازات است.
هرکس به نظم یا نثر به صورت کتبی یا شفاهی کسی را هجو کند یا هجویه را منتشر کند به حبس از یک تا شش ماه محکوم می‌شود.
در خصوص نحوه پیگیری کیفری جرم دشنام‌گویی نیز می‌توان گفت، در صورت وقوع جرم توهین، قربانی جرم یعنی کسی که به او توهینی روا شده است باید برای پیگیری موضوع و تحت تعقیب قرار دادن کسی که اقدام به توهین کرده به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه و با بیان دلایل از جمله شهادت شهود موضوع را ثابت و برای متهم مجازات قانونی درخواست کند.

میترا پازوکی‌زاده/ وکیل دادگستری

روزنامه ایران

نظرات

مجازات جرم افترا و تهمت

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در سایت منتشر خواهد شد.

پیام های که حاوی تهمت یا افترا باشد در سایت منتشر نخواهد شد.

پیام های که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبز با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید در سایت منتشر خواهد شد.

پیام های که حاوی تهمت یا افترا باشد در سایت منتشر نخواهد شد.

پیام های که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبز با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید

پر بازدیدها

آخرین اخبار

نقل و نشر مطالب با ذکر نام پایگاه خبری بلامانع است