كمبود پتاسيم و منيزيم

خوش آمدید. به حساب کاربری خود وارد شوید.

آدرس ایمیلی که با آن ثبت‌نام کرده‌اید را وارد نمائید تا یک رمز عبور جدید برای شما ارسال شود.

بهتر زندگی کردن یاد گرفتنی است – مرجع مقالات آموزشی و فیلم آموزشی برای موفقیت و پیشرفت

امروزه کمبود منیزیم به مشکل شایعی تبدیل شده است. برخی تخمین‌ها حاکی از آن است ۹۰٪ افراد از کمبود منیزیم رنج می‌برند. منیزیم در بیش از ۳۰۰ واکنش بیوشیمیایی در بدن دخالت دارد و بر فشار خون، سوخت‌وساز، عملکرد دستگاه ایمنی و بسیاری از جنبه‌های سلامتی تأثیر می‌گذارد. برخی متخصصین معتقدند امروزه کمبود منیزیم بزرگترین مشکل سلامتی در جهان است. آیا می‌دانید علائم کمبود منیزیم چیست؟ آیا شما نیز در معرض خطر کمبود آن قرار دارید؟ با ادامه‌ی این مطلب همراه شوید تا با علائم کمبود منیزیم بیشتر آشنا شوید.كمبود پتاسيم و منيزيم

با این تفاسیر تنها درصد کمی از جمعیت جهان که نزدیک اقیانوس‌ها (منبع خوبی از منیزیم) زندگی می‌کنند، از غذاهای پرورش‌یافته در خاک‌های غنی از منیزیم استفاده می‌کنند، آب‌های سرشار از منیزیم می‌نوشند، استرس زیادی ندارند و مقدار مصرف شکر و کافئین‌شان پایین است، مشکل کمبود منیزیم ندارند. اما خطر کمبود منیزیم سایرین را تهدید می‌کند.

براساس مطالعات، مصرف زیاد کلسیم به کمبود منیزیم دامن می‌زند. با اینکه اغلب ما به‌اندازه‌ی کافی منیزیم مصرف نمی‌کنیم، ولی مصرف کلسیم ما بیش‌ازحد است. کلسیم به بسیاری از غذاهای فرآوری‌شده مانند لبنیات و آب پرتقال اضافه می‌شود. با افزایش مقدار کلسیم در بدن، فرایند کلسیفیکاسیون اتفاق می‌افتد. کلسیفیکاسیون به معنای تجمع کلسیم در بافت‌های بدن است. این پدیده به‌طور طبیعی در بافت استخوانی روی می‌دهد و موجب تشکیل استخوان می‌شود. اما اگر در سایر بافت‌های نرم مانند قلب یا رگ‌ها رخ بدهد، می‌تواند مشکلاتی برای سلامتی فرد ایجاد کند.

هرکدام از سلول‌های بدن، پمپ سدیم-پتاسیم دارند که وظیفه‌‌اش تنظیم غلظت مواد معدنی در داخل و خارج از سلول است. کمبود منیزیم موجب اختلال در عملکرد پمپ سدیم-پتاسیم می‌شود. با اختلال در عملکرد پمپ سدیم-پتاسیم و افزایش مقدار کلسیم در بدن، این پمپ اجازه‌ی ورود مقدار زیادی کلسیم به داخل سلول را صادر می‌کند. کمبود منیزیم این اتفاق را تشدید می‌کند و درنتیجه غلظت کلسیم در داخل سلول افزایش می‌یابد.

بسیاری از مواد مغذی مانند ویتامین D و ویتامین K در کلسیفیکاسیون مؤثرند، اما مهم‌ترین عاملی که در بروز کلسیفیکاسیون مؤثر است، مصرفِ کمِ منیزیم است. براساس مطالعات دانشگاه فرامینگهام مصرف مقدار کافی منیزیم خطر بیماری‌های قلبی-عروقی را کاهش می‌دهد. با توجه به اهمیت نسبت صحیح کلسیم به منیزیم در بدن و عملکرد درست پمپ سدیم-پتاسیم، کمبود منیزیم در بدن موجب بروز علائمی می‌شود.

با اینکه کلسیفیکاسیون (جمع شدن کلسیم در یکی از بافت‌های بدن) سرخرگ‌ها اولین علامت کمبود منیزیم نیست، ولی یکی از خطرناک‌ترین علائم است. کلسیفیکاسیون سرخرگ‌ها که ناشی از کمبود منیزیم است، می‌تواند موجب بروز مشکلات قلبی-عروقی مانند حمله قلبی شود. در نیمی از موارد، هنگام بروز حملات قلبی برای توقف کلسیفیکاسیون و لخته‌های خون، به فرد کلرید منیزیم تزریق می‌شود.

یکی از مهم‌ترین علائم کمبود منیزیم، اسپاسم و گرفتگی عضلات است. همان‌طور که کلسیفیکاسیون باعث سختی سرخرگ‌ها می‌شود، در سختی بافت عضلات مؤثر است و ممکن است موجب گرفتگی و اسپاسم عضلانی شود.

تحقیقات زیادی نشان می‌دهند کمبود منیزیم تأثیرات بدی بر سلامت ذهنی فرد دارد. مجله‌ی روان‌شناسی امروز (Psychology Today) دلیل این امر را این‌گونه توصیف می‌کند:

منیزیم به همراه کلسیم و گلوتامات در سیناپس بین نورون‌ها قرار دارد. مقدار مناسب کلسیم و گلوتامات به تحریکات عصبی کمک می‌کند، ولی مقادیر زیاد آنها اثرات سمی دارد. کلسیم و گلوتامات گیرنده‌ی NMDA را فعال می‌کنند. ولی منیزیم می‌تواند بدون تحریک گیرنده‌ی NMDA بر روی آن قرار بگیرد و مانند محافظ دروازه در برابر کلسیم و گلوتامات عمل کند. بنابراین اگر دچار کمبود منیزیم شویم، محافظ دروازه از بین می‌رود. درنتیجه کلسیم و گلوتامات با سرعت بیش‌ازحد گیرنده‌ی NMDA را فعال کنند. این پدیده در بلندمدت به نورون‌ها آسیب می‌رساند و درنهایت منجر به مرگ سلول می‌شود. وقتی صحبت از مغز می‌شود، درمان آسیب‌ها کار آسانی نخواهد بود.

درمورد ارتباط فشار خون بالا با کمبود منیزیم مطالعات دقیقی صورت گرفته است. براساس مطالعاتی که در دانشگاه هاروارد بر روی ۷۰ هزار نفر صورت گرفت، مشاهده شد کسانی که بیشترین مقدار منیزیم را دریافت می‌کنند، بهترین میزان فشار خون را دارند.

براساس فراتحلیلی (جمع‌آوری داده‌های حاصل از پژوهش‌های مختلف و تحلیل آنها به‌عنوان یک مجموعه) که در این زمینه صورت گرفته است، مصرف مکمل‌های منیزیم بر کاهش فشار خون مؤثر است.

براساس مطالعه‌ی دانشگاه مینه‌سوتا (Minnesota)، خطر فشار خون بالا در زنانی که منیزیم کافی مصرف می‌کنند، ۷۰٪ کمتر است.

کاهش منیزیم موجب افزایش هورمون‌های استروژن و پروژسترون می‌شود. زنان باردار از گرفتگی پاهایشان شکایت می‌کنند. این مشکلات و مشکلات ناشی از «سندروم پیش‌ از قاعدگی» زمانی بروز می‌کنند که سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون بالاست و مقدار منیزیم کم است.

شکلات منبع خوبی از منیزیم است و به نظر می‌رسد هوسِ خوردن شکلات، از نشانه‌های کمبود منیزیم باشد.

گرفتگی عضلات ناشی از چرخه‌های عادت ماهانه می‌تواند با سطح منیزیم بدن در ارتباط باشد. کارولاین دین در کتاب معجزه‌ی منیزیم توصیه می‌کند زنانی که سندروم پیش از قاعدگی دارند یا از گرفتگی‌ها شکایت دارند، بهتر است قبل از شروع علائم، منیزیم مصرف کنند.

با توجه به مطالبی که در بالا گفتیم میزان منیزیم می‌تواند بر سلامت و خلق‌وخوی زنان در دوران بارداری تأثیر چشمگیری داشته باشد. بعضی اوقات از منیزیم برای کاهش فشار خون و گرفتگی عضلات ناشی از بارداری و پیشگیری از زایمان زودرس و سردردهای مرتبط با آن استفاده می‌شود.

بروز مشکلات خواب می‌تواند از علائم کمبود منیزیم باشد. اغلب مشکلات خواب بلافاصله پس از مصرف منیزیم از بین می‌روند. منیزیم به آرامش جسم و ذهن کمک می‌کند و در داشتن یک خواب مناسب مؤثر است.

منیزیم به عملکرد مناسب گیرنده‌های گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) در مغز کمک می‌کند. این گیرنده‌ها، انتقال‌دهنده‌های عصبی‌ای هستند که باعث آرامش مغز می‌شوند.

منیزیم در بروز واکنش‌هایی که موجب تولید انرژی (ATP) در سلول‌ها می‌شوند، نقش دارد. ATP یا آدنوزین تری‌فسفات شکل عمده‌ی انرژی در سلول‌هاست و برای فعال شدن باید به یون منیزیم متصل شود. به عبارتی بدون منیزیم شما در سطح سلولی انرژی‌ای نخواهید داشت. این امر می‌تواند باعث خستگی، کمبود انرژی، بی‌حالی و سایر مشکلات شود.

از گذشته کلسیم به‌عنوان مهم‌ترین ماده‌ی معدنی برای سلامت استخوان‌ها شناخته شده است، اما اهمیت منیزیم اگر بیش از کلسیم نباشد، کمتر از آن هم نیست.

در صورت کمبود منیزیم، مشکلات زیر برای استخوان‌ها به‌وجود می‌آید:

بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی بر یکدیگر اثر هم‌افزایی دارند و در این بین منیزیم از مهم‌ترین مواد معدنی است. منیزیم برای بهره‌مندی مناسب بدن از کلسیم، پتاسیم، ویتامین K، ویتامین D و سایر مواد مغذی موردنیاز است.

استعمال خارجی منیزیم بر روی پوست، باعث می‌شود بدن منیزیم موردنیازش را جذب کند.

با اینکه کمبود منیزیم می‌تواند عوارض بسیاری به‌دنبال داشته باشد، ولی حل این مشکل کار دشواری نیست. بسیاری از مکمل‌ها یا قرص‌های منیزیم می‌توانند کمبود آن را جبران کنند. این محصولات مفیدند، ولی ممکن است باعث اختلالات گوارشی و فشار بر کلیه‌ها شوند. متخصصین تخمین می‌زنند جذب منیزیم بسته به منبع تأمین آن در دستگاه گوارشی بین ۲۰ تا ۵۵ درصد است و منیزیم اضافی از بدن خارج می‌شود.

یکی از راه‌های مناسب برای تأمین منیزیم موردنیاز بدن، مصرف موضعی آن است. با اسپری کردن منیزیم بر روی پوست، بدن می‌تواند مقدار موردنیازش را سریع‌تر جذب کند. منیزیم به‌طور مستقیم به خون و بافت‌ها می‌رود. به این ترتیب منیزیم موردنیاز بدن خیلی زود و بدون درگیر کردن کلیه‌ها تأمین می‌شود.

بهتر است منیزیم را از غذاهایی تأمین کنید که از خاک حاصلخیز روییده‌اند.

برگرفته از: wellnessmama

(function(a){function c(){try{return 0===a(‘.single-container .post’).attr(‘class’).toString().split(‘ ‘).reduce(function(f,g){return 0<=g.indexOf('category-')

با نکات ورزشی و تغذیه‌ای این مجموعه، اندامی متناسب و جذاب داشته باشید.

17000تومان

14000تومان

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/js/chetor/article.v1.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/template/bnrs/yn_bnr.min.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);
كمبود پتاسيم و منيزيم

var head = document.getElementsByTagName(“head”)[0];
var script = document.createElement(“script”);
script.type = “text/javascript”;
script.async=1;
script.src = “https://s1.mediaad.org/serve/chetor.com/loader.js” ;
head.appendChild(script);

حاصل دو به اضافه ی ۴ عدد ۶ می باشد.
با تشکر از سایت خوب شما

رژیم و تغذیه

خواص سمنو؛ طرز تهیه و خواص شگفت‌انگیز آن برای بدن

رژیم غذایی برای سیکس پک شدن شکم در ۶ قدم علمی و کاربردی

رژیم فستینگ یا روزه داری متناوب چگونه به ‌تر کمک می‌کند

افزایش متابولیسم بدن و تر با ۱۰ راهکار علمی

ویتامین ب کمپلکس چیست؛ فواید، موارد مصرف و عوارض احتمالی آن

آخرین مطالب

راهنمای جامع راه اندازی سایت در ۵ مرحله

اسهال صبحگاهی؛ علت، روش‌های پیشگیری و درمان آن

آموزش ماساژ کف دست به روش صحیح و اصولی

اورژانس اجتماعی و همه چیز دربارهٔ خدمات و مأموریت‌های آن

درمان خشکی بینی با ۵ روش مؤثر خانگی

ترین های جهان

بهترین رمان های عاشقانه که حس عشق را در شما زنده می‌کنند

بهترین فیلم های تاریخی جهان که حقیقت را به شما نمایش می‌دهند

بهترین انیمه های جهان که تمام گروه‌های سنی را به خود علاقه‌مند می‌کنند

قهرمانان شطرنج جهان؛ با ۱۰ نابغه شطرنج دنیا آشنا شوید

۲۴ کشور جهان با بیشترین نرخ امید به زندگی را بشناسید

بهترین فیلم های ترسناک دنیا که دلهره و ترس را به جان‌تان می‌اندازند

۶۸ راه اثبات شده برایافزایـش قــدرت مــغـز

خوش آمدید. به حساب کاربری خود وارد شوید.

آدرس ایمیلی که با آن ثبت‌نام کرده‌اید را وارد نمائید تا یک رمز عبور جدید برای شما ارسال شود.

بهتر زندگی کردن یاد گرفتنی است – مرجع مقالات آموزشی و فیلم آموزشی برای موفقیت و پیشرفت

در کشور ما اهمیت برخی از مواد معدنی مانند کلسیم برای بدن نهادینه شده است، اما مواد معدنی دیگری هستند که کمبودشان در بدن می‌تواند فعالیت‌ روزانه‌ی شما را مختل کند و شما از اهمیت آنها بی‌اطلاعید! مثلا کمبود پتاسیم. به زبان ساده پتاسیم کمک می‌کند تا سیگنال‌های الکتریکی بین سلول‌های بدن ردوبدل شوند. پس اگر پتاسیم کافی در بدن موجود نباشد، عملکرد سلول‌ها مختل می‌شود. زنگ خطر: آیا شده تا به حال بدون اینکه کار زیادی انجام داده باشید، احساس خستگی کنید؟ یا مدام بدن‌تان مورمور شود؟ این مقاله را بخوانید تا علائمی را که نشانه‌ کمبود پتاسیم در بدن است بشناسید.كمبود پتاسيم و منيزيم

پتاسیم یکی از مواد معدنی مهم محسوب می‌شود که تک‌تک سلول‌های بدن به آن نیاز دارند. پتاسیم مثل سدیم، منیزیم و کلسیم یک الکترولیت محسوب می‌شود که به حفظ تعادل آب بدن کمک و فشار خون را تنظیم می‌کند. به‌علاوه، نقش مهمی در هضم‌ پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها دارد. این ماده‌ی معدنی در تقویت ماهیچه‌ها، بهبود عملکرد سیستم عصبی، هضم درست غذا و داشتن قلب و عروق سالم اثرگذار است.

مقدار پتاسیمی که بدن به‌طور روزانه نیاز دارد:

با یک آزمایش ساده‌ی خون می‌توانید سطح پتاسیم بدن‌تان را بررسی کنید. حدود نرمال پتاسیم باید بین ۳,۶ تا ۵,۲ میلی‌مول در هر لیتر باشد. حواس‌تان باشد که اگر سطح پتاسیم خون به کمتر از ۲,۵ میلی‌مول در لیتر برسد، فرد به اقدام فوریِ پزشکی نیاز پیدا خواهد کرد.

کمبود پتاسیم که «هیپوکالمی» نام دارد در افرادی که داروهای کلیوی (مانند دیورِتیک) استفاده می‌کنند بسیار شایع است. استفاده از بعضی آنتی‌بیوتیک‌ها، مصرف بیش‌از‌حد ملین‌ها، ابتلا به بیماری مزمن کلیه، سطح پایین منیزیم، مصرف زیاد الکل، تعرق بیش‌ازحد و کمبود اسیدفولیک نیز می‌تواند شما را به کمبود پتاسیم مبتلا کند.

نشانه‌ های کمبود پتاسیم اغلب نادیده گرفته می‌شود که در نهایت می‌تواند نتایج تهدیدکننده‌ای برای بدن به‌بار بیاورد. در ادامه پنج نشانه‌ی کمبود پتاسیم را با هم مرور می‌کنیم:

اگر عضله‌هایتان در روز یا شب به‌طور مکرر می‌گیرد، ممکن است علامتی برای کمبود پتاسیم باشد. کمبود پتاسیم معمولا خود را با گرفتگی دست‌ و پا نشان می‌دهد. همان‌طور که گفته شد، پتاسیم الکترولیتی است که در تمام سلول‌های بدن یافت می‌شود. این ماده‌ی معدنی در کنار سدیم کمک می‌کند تا بار الکتریکی بدن‌تان تنظیم بماند و این همان چیزی است که برای انبساط و انقباض و عملکرد بهینه عضلات‌تان احتیاج دارید.

پس زمانی که پتاسیم خون‌تان کم شود، سلول‌ها نمی‌توانند به‌اندازه‌ی کافی سیگنال‌های الکتریکی به هم ارسال کنند تا انبساط و انقباض عضلات به‌راحتی انجام شود. به همین دلیل است که به گرفتگی مداوم ماهیچه‌ها دچار می‌شوید.

اگر ورزش می‌کنید از پتاسیم بد‌ن‌تان غافل نشوید، چون تعرق زیاد باعث دفع مواد معدنی می‌شود. اگر هم گرفتگی عضلات را به‌طور مداوم تجربه می‌کنید، مراجعه به پزشک را پشت گوش نیندازید.

کمبود پتاسیم اثر زیادی روی عضلات شما خواهد گذاشت. ممکن است عملکرد سلول‌های این ناحیه را مختل کند یا به‌طور فیزیکی به ماهیچه‌هایتان آسیب بزند. در این شرایط درد عمیق، سفت شدن بی‌دلیل ماهیچه، تیر کشیدن و حساس شدن این ناحیه را تجربه خواهید کرد.

در ضمن، این پتاسیم است که در سطح سلولی به بهبود ماهیچه‌ها کمک می‌کند. پس اگر بدن با کمبود پتاسیم مواجه باشد، احتمال پارگی یا کش‌آمدگی ماهیچه‌ها و درمان سخت‌تر آن بیشتر می‌شود.

علامت مشخصِ دیگر کمبود پتاسیم در بدن احساس خستگی دائمی است. این نوع خستگی ناشی از فعالیت بیش‌ازحد نیست؛ در واقع نمی‌توانید برای خستگی‌تان دلیل خاصی پیدا کنید و فقط حس می‌کنید که به‌شدت خسته‌اید. هر سلول بدن به مقدار خاصی پتاسیم احتیاج دارد تا بتواند به فعالیت خود ادامه بدهد. بنابراین کمبود پتاسیم سبب می‌شود سلول‌های بدن مجبور شوند بیش‌ازحد تلاش کنند تا به نتیجه‌ی موردنظر برسند و همین موضوع باعث خستگی بدن می‌شود.

با این حال خستگی می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد و بهتر است برای پیدا کردن دلیل اصلی آن به پزشک مراجعه کنید.

پتاسیم برای عملکرد درست سیستم عصبی ضروری است. اگر سطح پتاسیم پایین باشد، روی امواج الکتریکی‌ای که از پوست و ماهیچه‌ها گذشته و به مغز می‌رسد اثر می‌گذارد و در نتیجه در سطح بیرونی بدن‌تان احساس بی‌حسی و مورمور شدن خواهید داشت. اگر این نشانه را در دست‌ و پاهای خود دارید و سایر نشانه‌ها هم در شما وجود دارد، به احتمال قوی از کمبود پتاسیم رنج می‌برید.

کمبود پتاسیم بر سلامت قلب‌تان هم تأثیر سوء دارد. یعنی می‌تواند باعث شود که قلب‌تان بدون هیچ دلیل خاصی تند بزند. چون انبساط و انقباض هماهنگ قلب توسط ضربه‌های الکتریکی کنترل می‌شود که تولید آن به‌ عهده‌ی پتاسیم است. مقدار کافی پتاسیم در بدن، قلب شما را در برابر بیماری‌ها و حمله‌ی قلبی حفظ می‌کند.

برگرفته از: Top10homeremedies

(function(a){function c(){try{return 0===a(‘.single-container .post’).attr(‘class’).toString().split(‘ ‘).reduce(function(f,g){return 0<=g.indexOf('category-')

سلامتی ارزشمندترین دارایی انسان است

9000تومان

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/js/chetor/article.v1.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/template/bnrs/yn_bnr.min.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);

var head = document.getElementsByTagName(“head”)[0];
var script = document.createElement(“script”);
script.type = “text/javascript”;
script.async=1;
script.src = “https://s1.mediaad.org/serve/chetor.com/loader.js” ;
head.appendChild(script);

من عاشق زندگی کردنم. از هر تجربه‌ی جدیدی استقبال می‌کنم و مقاله‌نویسی در سایت چطور برام راهی تازه برای کسب اطلاعات عمومی در زمینه‌های مختلفه.

كمبود پتاسيم و منيزيم

سلام مطالبتون کمک کننده بود. ممنون

سلام
یک خانمی بصورت ژنتیکی کم بود پتاسیوم دارد
از مادر
ایا درمانی وجود دارد
و اینکه چطور میشود از انتقال ان به فرزندان جلو گیری کرد

سلام دوست عزیز مقاله مختصر و مفیدی بود.

خواص خوراکی ها

خواص حنا؛ ۱۲ خاصیت درمانی گیاه هزار و یک خاصیت

قارچ گانودرما چیست و چه خواصی دارد؟

خواص گزنه؛ ۱۶ خاصیت گیاه گزنه که سرشار از ویتامین D است

قهوه گانودرما؛ با خواص و عوارض جانبی آن آشنا شوید

۵ چربی سوز طبیعی برای افزایش متابولیسم و ‌

آخرین مطالب

راهنمای جامع راه اندازی سایت در ۵ مرحله

اسهال صبحگاهی؛ علت، روش‌های پیشگیری و درمان آن

آموزش ماساژ کف دست به روش صحیح و اصولی

اورژانس اجتماعی و همه چیز دربارهٔ خدمات و مأموریت‌های آن

درمان خشکی بینی با ۵ روش مؤثر خانگی

ترین های جهان

عجیب ترین قوانین دنیا که با شنیدن آن‌ها بهت‌زده خواهید شد

معروف ترین موزه های جهان؛ ۱۰ موزه برتر جهان با آثار تاریخی حیرت‌انگیز

بهترین برد گیم های دنیا؛ ۳۰ بازی جذاب برای تقویت هوش و ذهن

خنده دارترین جوایز نوبل در سال ۲۰۱۸ برای دستاوردهای علمی مضحک

معروف ترین آشپزهای جهان که در حرفه‌ خود بهترین هستند

بهترین رمان های جهان؛ ۹۹ رمان خواندنی

۶۸ راه اثبات شده برایافزایـش قــدرت مــغـز

مقدمهگیاه یونجه برای تولید عملکرد بهینه به میزان زیادی پتاسیم احتیاج دارد. یونجه به پتاسیم برای کاتالیز کردن چندین عمل متابولیکی نیاز دارد. اعمالی نظیر فعال سازی آنزیم، تعرق، تغییر مکان ترکیبات ساخته شده در فرآیند نوری، سنتز پروتئین و نشاسته و روابط انرژی همگی به پتاسیم نیازمندند (18،14، 6،3). در نتیجه کمبود پتاسیم در یونجه، عملکرد علوفه وطول عمر آن کاهش می یابد (15،12). کمبود پتاسیم غالبا” در خاک های غیر حاصلخیز ویا اراضی که کود پتاسیمی درآنجا به مصرف نرسیده و تحت کشت گیاه یونجه ویا سایر گیاهان علوفه ای می باشند، اتفاق می افتد (19،13). کمبود پتاسیم دراین خاک ها منجر به افزایش هزینه های تولید در واحد سطح گردیده به طوریکه در مناطق مختلف سالیانه هزینة گزافی را به تولید کنندگان یونجه تحمیل می کند (17). تحقیقات گسترده ای در ارتباط با اثرات عنصر پتاسیم در زراعت یونجه انجام شده است. Burmester و همکاران (1991) نشان دادند که با مصرف پتاسیم عملکرد علوفه در یونجه افزایش یافت. همچنین مصرف پتاسیم، غلظت عنصر کلسیم را در اندام های هوائی افزایش داده وتاثیر جزیی بر روی غلظت ازت در اندام های هوائی داشت. دراین تحقیق مشخص شد که مصرف تقسیطی پتاسیم هیچگونه تاثیری بر تولید علوفه نداشته و حرکت پتاسیم در 25 سانتی متری فوقانی خاک که حاوی مقادیر56 تا 516 کیلوگرم پتاسیم در هکتار بودند، خیلی جزئی بود. Lioveras و همکاران (2001) گزارش کردند که عنصر پتاسیم تاثیر مثبتی بر عملکرد ماده خشک یونجه داشت. میزان برداشت پتاسیم توسط گیاه بطور خطی با افزایش سطوح کودی پتاسیم افزایش یافته و با مصرف 332 کیلوگرم در هکتار مقدار جذب آن معادل1728 کیلوگرم در هکتار در سال بود. در این تحقیق، پتاسیم قابل جذب خاک پس از برداشت محصول متناسب با سطوح کودی پتاسیم افزایش یافته و تغییرات آن فقط مربوط به عمق های کمتر از 30 سانتی متری بود. آنان دریافتند که علیرغم مقدار جذب بالای پتاسیم توسط گیاه، مقدار پتاسیم قابل جذب خاک بطور جزئی تغییر کرده و علت آن را جذب پتاسیم از بخش غیر تبادلی و تثبیت شده در خاک بیان کردند. Koing و همکاران (2002) اظهارداشتند که یونجه بعد از ازت، پتاسیم را بیش از سایر عناصر جذب کرده و مصرف کودهای پتاسیمی را براساس آزمون خاک برای نیل به عملکردهای بهینه ضروری دانستند. Breg و همکاران (2007) اظهارداشتند که عملکرد یونجه با مصرف پتاسیم افزایش یافته و یک رابطه خطی بین سطوح کودی پتاسیم و عملکرد علوفه وجود داشت.  اثرات منیزیم بررشد یونجه از جنبه های متعددی مورد بررسی قرار گرفته است. Miller و Sirois (1983) با بررسی نقش عنصر منیزیم در تثبیت زیستی ازت در یونجه دریافتند که درگیاهان مواجه با کمبود منیزیم تشکیل گره بطور قابل توجهی کاهش یافته و میزان رشد یونجه در نتیجة عدم تامین نیاز گیاه به ازت شدیدا” کاهش یافت. این عارضه با تامین عنصر منیزیم در مقادیر مورد نیاز گیاه بر طرف شد. نتایج تعدادی از محققین حاکی از این مطلب است که افزایش سطوح پتاسیم در خاک منجر به کاهش جذب منیزیم و کلسیم توسط گیاه گردیده و غالبا منیزیم بیش از کلسیم تحت تاثیر قرار می گیرد (22 و20). Walworth و Sumner (1990) در طی تحقیقات خود دریافتند که اضافه کردن پتاسیم به خاک سبب شد که میزان منیزیم بافت های گیاهی و جذب منیزیم گیاه یونجه کاهش یابد. نکته قابل توجه اینکه مصرف پتاسیم تنها در زمانی که بطور توام بامنیزیم به مصرف رسید باعث افزایش عملکرد مادة خشک یونجه گردید . همچنین دراین تحقیق مشخص شد که در صورت عدم مصرف پتاسیم، افزودن منیزیم به خاک، جذب پتاسیم را کاهش داده وتولید مادة خشک را محدود نمود که بیانگر اثرات متقابل منفی بین عناصر پتاسیم ومنیزیم و اهمیت آن در تولید یونجه درخاک های با هوادیدگی شدید بود. Rokabah (1996) با بررسی رابطه بین مقدار منیزیم گیاه یونجه و شدت عارضه لکه برگی استمفیلیومی) Stemphylium  Leaf Spot ( دریافتند که مقدار منیزیم گیاه با شدت عارضه بیماری بطور معنی داری همبستگی منفی داشت و مصرف منیزیم در کاهش شدت بیماری موثر بود     بر این اساس، هدف از انجام تحقیق حاضر بررسی بر هم کنش عناصر پتاسیم و منیزیم بر عملکرد محصول یونجه تحت شرایط خاک های آهکی استان آذربایجان غربی بود.مواد و روش هااین پژوهش بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار در سه تکرار از سال 1382 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خوی به مدت سه سال اجرا گردید. فاکتور اول شامل چهار سطح پتاسیم (0، 100، 200 و 300 کیلوگرم پتاسیم خالص در هکتار از منبع سولفات پتاسیم) و فاکتور دوم شامل چهار سطح منیزیم (0، 100 و 200 کیلوگرم منیزیم خالص در هکتار از منبع سولفات منیزیم) در نظر گرفته شدند. خاک محل اجرای آزمایش بر اساس طبقه بندی ایالات متحده امریکا جزو خاک هایFine loamy, mixed, mesic- Xeric Haplocambids  است (2). قبل از کشت نسبت به تهیه نمونه مرکب خاک از هر تکرار و تجزیه شیمیائی آن مطابق روش های استاندارد موسسه تحقیقات خاک و آب (1) اقدام و نتایج مربوطه در جدول 1 نشان داده شده است. خاک مذکور غیر شور با pH قلیائی، آهک متوسط و مقدار مواد آلی اندک بود. غلظت عناصر فسفر، آهن، منگنز و مس قابل استفاده در خاک در شرایط متعادل و عناصر روی و پتاسیم خاک مواجه با کمبود بودند. بر اساس نتایج آزمون خاک، قبل از کاشت مقدار 25 کیلو گرم در هکتار اوره به عنوان استارتر و 40 کیلو گرم سولفات روی به همراه تیمارهای کودی در کرت های مربوطه بطور یکنواخت پخش و با خاک سطحی مخلوط گردیدند.جدول 1- ——-سولفات منیزیم از نوع کی سریت MgSO4.H2O) ) حاوی 18 درصد منیزیم خالص بود. در صد بازیافت ظاهری پتاسیم و منیزیم از فرمول: جدول درصدمحاسبه گردید. رقم مورد کاشت قره یونجه بود که درچهار ردیف پنج متری با فاصله خطوط 40 سانتیمتر و میزان بذر 25 کیلوگرم در هکـتار کشـت گردید. کلیه مراقبت های زراعی برای تیمارها بطور یکسان انجام شده ویادداشت‌برداری های لازم وضروری شامل تاریخ کاشت، تاریخ سبز شدن و سایر صفات مرفولوژیکی قابل مشاهده درتیمارها صورت گرفت. بعد از سال اول (استقرار گیاه) درپایان هرچین عملکرد علوفه خشک تعیین شد. همچنین درهرچین عناصر پتاسیم و منیزیم موجود در گیاه یونجه تعیین شدند آبیاری بروش کرتی انجام شد. مقدار آب آبیاری بر اساس برآورد نیاز آبی محصول در منطقه (8) و اندازه گیری آن با استفاده از پارشال فلوم انجام شد. تجزیه و تحلیل آماری طرح در سال های 1383 و 1384 با استفاده از روش های آماری مربوط به آزمایش های فاکتوریل اسپلت پلات در زمان و نتایج مربوط به سال آخر اجرای طرح مربوط به خصوصیات زایشی یونجه شامل عملکرد بذر، تعداد بذر در غلاف، تعداد غلاف در گل آذین وتعداد گلچه در گل آذین با استفاده از روش های آماری مربوط به آزمایش های فاکتوریل با استفاده از نرم افزار Mstatc و مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از روش حداقل تفاوت معنی دار (Least significant Difference, LSD) انجام گرفت.نتایجاثرات تیمارها بر عملکرد علوفه خشک      نتایج تجزیه وتحلیل آماری طرح نشان دادکه اثرات سطوح پتاسیم بر عملکرد علوفه خشک در سطح یک درصد معنی دار بود (P< 0.01) و بیشترین میزان عملکرد از سطح چهارم تیمار پتاسیم حاصل شد ( شکل 1 ). همچنین اثرات سطوح منیزیم بر میزان عملکرد علوفه خشک درسطح یک درصد معنی دار بود (P< 0.01) وبیشترین میزان عملکرد ازسطح سوم تیمار منیزیم بدست آمد که به تنهایی در کلاس اول وسایر تیمارها در کلاس دوم قرار گرفتند ( شکل 2). اثرات متقابل تیمارهای پتاسیم و منیزیم بر عملکرد علوفه خشک معنی دار نشد. اثرات تیمارها بر غلظت عناصر پتاسیم و منیزیم در اندام های هوایی گیاه اثرات تیمارها بر غلظت پتاسیم در اندام های هوایی گیاه معنی دار بود (P< 0.01) و با افزایش سطوح پتاسیم، غلظت پتاسیم در اندام های هوایی گیاه افزایش و با افزایش سطوح منیزیم، غلظت پتاسیم در اندام های هوایی گیاه به طور معنی داری کاهش و بیشترین و کمترین غلظت پتاسیم به ترتیب در تیمارهایk3Mg0   و K0Mg1 حاصل شد( جدول 2). شکل 1-2————-اثرات مستقل و متقابل تیمارها بر غلظت منیزیم در اندام های هوایی گیاه نیز معنی دار گردید (P< 0.01). با افزایش سطوح پتاسیم، غلظت منیزیم در گیاه تا سطح سوم پتاسیم کاهش یافت. با افزایش سطوح منیزیم غلظت منیزیم نیز در گیاه نسبت به شاهد افزایش نشان داد. بیشترین مقدار منیزیم در اندام های هوائی گیاه در تیمار K0Mg2 حاصل شد وکمترین مقدار آن در تیمارK2Mg0 بدست آمد که با تیمار شاهد در یک کلاس آماری قرار گرفتند ( جدول3 ) .جدول 3-2———اثر تیمارها بر میزان جذب پتاسیم و منیزیم توسط گیاه      نتایج نشان داد که اثرات تیمارهای پتاسیم بر میزان جذب پتاسیم توسط گیاه در چین های مختلف معنی دار بود (P< 0.01 ).کمترین مقدار جذب پتاسیم در چین اول و بیشترین مقدار آن در چین سوم حاصل شد. در چین چهارم مقدار جذب پتاسیم بطور معنی داری کاهش یافت (جدول4). بیشترین میزان جذب پتاسیم در تیمار k3 در چین سوم و کمترین میزان جذب در تیمار k0 در چین چهارم مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان جذب مجموع چهار چین برداشت شده در تیمار چهارم پتاسیم حاصل شد که نسبت به شاهد 1/60درصد بیشتر بود. بطور متوسط مقدار جذب کل پتاسیم در طی چهار سال معادل 404 کیلو گرم در هکتار بود. همچنانکه ملاحظه می گردد با افزایش مقادیر مصرف پتاسیم، در صد بازیافت ظاهری پتاسیم کاهش یافت ( جدول4 ). بطور متوسط میزان بازیافت ظاهری پتاسیم معادل 1/75 درصد بود.میانگین اثر سطوح منیزیم بر میزان جذب منیزیم در چین های مختلف در جدول 5 نشان داده شده است. همچنانکه در جدول مذکور مشاهده می شود اثرات متقابل سطوح منیزیم در چین معنی دار گردید (P< 0.01) وبیشترین میزان جذب منیزیم از سطح سوم تیمارمنیزیم در چین سوم و کمترین میزان جذب آن در تیمار شاهد در چین اول حاصل شد. با افزایش مقادیر منیزیم میزان جذب کل منیزیم افزایش یافت و بطور میانگین مقدار آن در سال معادل 6/88 کیلو گرم در هکتار بر آورد گردید. درصد بازیافت ظاهری منیزیم نیز با افزایش سطوح منیزیم کاهش یافت و آن بطور متوسط معادل 26 درصد بود (جدول 5).جدول 4-5————–+اثرات تیمارها بر خصوصیات زایشی و عملکرد بذر یونجه      نتایج تجزیة آماری مربوط به اثر پتاسیم بر خصوصیات زایشی یونجه در جدول 6 آورده شده است . نتایج نشان داد که اثرات سطوح پتاسیم بر تعداد گلچه در گل آذین معنی دار بود (P< 0.05 ). بیشترین تعداد گلچه درسطح چهارم پتاسیم حاصل شد که با سطوح دوم و سوم درکلاس اول آماری و تیمار شاهد در کلاس دوم قرا ر گرفتند. همچنین تعداد غلاف در گل آذین نیز با افزایش سطوح پتاسیم افزایش یافت و بیشترین تعداد غلاف در گل آذین از سطح چهارم پتاسیم حاصل شد (P< 0.05 ). اثرات سطوح پتاسیم بر تعداد بذر در غلاف نیز در سطح پنج درصد معنی دار بود و بیشترین تعداد بذر در غلاف در سطح چهارم پتاسیم بدست آمد که به تنهایی در کلاس اول آماری و سایر تیمارها در کلاس بعدی قرار گرفتند. عملکرد بذر یونجه با افزایش سطوح پتاسیم افزایش یافت و بیشترین عملکرد بذر در سطح چهارم پتاسیم مشاهده شد (P< 0.05)(جدول 6). اثرات منیزیم و اثرات متقابل منیزیم و پتاسیم بر عملکرد بذر یونجه از نظر آماری معنی دار نگردید.اثر تیمارها بر غلظت پتاسیم و منیزیم قابل جذب در خاک پس از برداشت محصول     غلظت پتاسیم قابل جذب خاک پس از برداشت محصول در سال سوم اجرای طرح متناسب با مصرف خاکی پتاسیم افزایش یافت و بیشترین مقدار پتاسیم قابل جذب خاک در سطح چهارم پتاسیم اندازه گیری شد (شکل 3).و این در حالی بود که در تیمار شاهد، نسبت به غلظت پتاسیم قابل جذب خاک قبل از کشت بطور متوسط حدود 99 میلی گرم بر کیلوگرم کاهش نشان داد که بیانگر جذب قابل ملاحظه این عنصر توسط گیاه یونجه است. نتایج حاصل از تجزیه خاک ها پس از برداشت محصول در سال سوم نشان داد که تفاوت معنی داری از نظر منیزیم قابل جذب بین تیمارها وجود نداشت.—–چدول6شکل 3—————بحثنتایج این تحقیق نشان داد که مصرف پتاسیم عملکرد یونجه را بطور قابل توجهی افزایش داد بطوریکه مصرف 300 کیلو گرم سولفات پتاسیم باعث افزایش 3/30 در صد عملکرد یونجه گردید. بنابراین می توان به این نتیجه رسید در صورتی که غلظت پتاسیم قابل جذب خاک در حدود 200 تا 250 میلی گرم بر کیلو گرم باشد عملکرد یونجه بطور قابل توجهی به دلیل پائین بودن مقدار پتاسیم قابل جذب خاک کاهش یافته و مصرف پتاسیم برای نیل به عملکرد های بهینه تحت چنین شرایطی ضروری است. نتایج مذکور، با یافته‌های Melhi (2011)؛ Berg (2007)؛ Berg (2005) و Koenig و همکاران (2002) مطابقت می نماید. لازم به ذکر است که در رابطه با مصرف پتاسیم در زراعت یونجه، توجه به غلظت پتاسیم قابل جذب خاک یکی از مهمترین اصول در مصرف کودهای پتاسیمی می باشد و بد یهی است که هر گونه توصیه در این خصوص ضرورتا باید بر مبنای سطح بحرانی عنصر در خاک صورت گیرد. بنابر این برآورد سطح بحرانی و کالیبراسیون پتاسیم در خاک برای زراعت یونجه یکی از مهمترین مواردی است که در تحقیقات بعدی باید به آن توجه خاص معطوف داشت.     مصرف منیزیم افزایش عملکرد یونجه را در پی داشت و بیشترین میزان عملکرد با مصرف 200کیلو گرم سولفات منیزیم در هکتار حاصل شد که نسبت به شاهد 3/4 در صد افزایش داشت (شکل 2). توجه به این نکته ضروری است که مقدار افزایش عملکرد علوفه خشک یونجه در این تیمار نسبت به شاهد معادل 580 کیلوگرم در هکتار بود و با احتساب قیمت محصول و کود مصرفی باید به جنبه های اقتصادی مصرف کود نیز توجه خاصی مبذول داشت. بدیهی است به دلیل متغیر بودن قیمت محصول و کود مصرفی در این رابطه نمی توان اظهار نظر قاطعی نمود ولی ذکر این نکته ضروری است که تنها در زمانی باید نسبت به مصرف کود مذکور اقدام نمود که ارزش نهایی تولید محصول با قیمت کود برابر باشد. نیاز یونجه به منیزیم برای تامین رشد مطلوب گیاه، بطور متوسط در حدود 5/0 درصد وزن خشک اندام های هوائی است (10). جابه جائی مواد آلی ساخته شده در فتوسنتز، از منبع به مخزن، مانند ریشه ها، میوه ها و یا غده های ذخیره ای از پی آمدهای کمبود منیزیم است. در لگوم های گره دار کمبود منیزیم اثر نامطلوبی بر رسیدن قند به گره های ریشه و در نتیجه، بر میزان تثبیت ازت دارد (16). در بیشتر موارد ذخیره شدن منیزیم اضافی کیفیت غذائی گیاهان را بهبود می بخشد. برای نمونه، ناکافی بودن منیزیم در علوفه عامل اصلی بیماری نبود هماهنگی ماهیچه ها در حیوانات است (21،9). Suttle و همکاران (2010) اظهار داشتند که تغذیه ناکافی با منیزیم در نشخوار کنندگان می تواند موجب بروز بیماری هیپو مگنزیومی یا تتانوس (انقباض شدید عضلات) می شود. همچنین تغذیه ناکافی با پتاسیم هم باعث کم شدن راندمان شیر و لاغری مفرط در دام ها گردیده و میل به لیسیدن هم، که یک بیماری است، در اثر کمبود نمک ایجاد شده و بعد از لاغری شدید منجر به مرگ می گردد. بنابراین غلظت عناصر مذکور در اندام های رویشی یونجه نه تنها از دیدگاه تغذیه گیاهی اهمیت دارد بلکه از نظر تامین نیاز غذائی دام ها نیز حائز اهمیت است.نتایج این بررسی نشان دادکه با افزودن کودهای پتاسیمی و منیزیمی به خاک، غلظت این عناصر در اندام های رویشی یونجه افزایش می یابد ولی در مصرف توام آنها مشاهده گردید که با افزایش سطوح منیزیم، غلظت پتاسیم در گیاه کاهش ونیز با افزایش سطوح پتاسیم، غلظت منیزیم در گیاه کاهش یافت. به عبارت دیگر، تیمارها بر غلظت عناصر پتاسیم ومنیزیم در گیاه تاثیر گذاشته و افزایش مصرف هرکدام سبب کاهش غلظت دیگری در گیاه گردیدکه بیانگر اثرات متقابل منفی بین دو عنصر است. این نتایج با نتایج  Walworthو Sumner (1990) مطابقت دارد.درصد بازیافت ظاهری پتاسیم و منیزیم با افزایش سطوح کودی کاهش یافت (جداول 4 و 5). این امر نشان دهنده این مطلب است که در صورت مصرف کود در مقادیری بیش از نیاز گیاه، سهم بیشتری از آن درگیر واکنش های شیمیائی ناخواسته در خاک شده و راندمان مصرف کود کاهش می یابد. در خاک های آهکی مسیر واکنش های مذکور غالبا در جهت تشکیل رسوب و یا تثبیت عناصر بوده و در نتیجه قابلیت استفاده آن برای گیاه کم می شود (5). درصد بازیافت ظاهری پتاسیم در این تحقیق بطور متوسط 9/2 برابر درصد بازیافت منیزیم بود، به عبارت دیگر یونجه بطور متوسط درحدود سه برابر پتاسیم بیشتری نسبت به منیزیم از خاک جذب می نماید. چنین فرآیندی نه تنها به دلیل نیاز غذائی بالای یونجه به پتاسیم بوده بلکه روابط آنتاگونیسمی بین پتاسیم و منیزیم در محلول خاک، جذب کمتر منیزیم را در مقایسه با پتاسیم درگیاه تشدید می نماید (15 و 22). میزان جذب پتاسیم و منیزیم در گیاه بطور متوسط به ترتیب معادل 404 و 89 کیلوگرم در هکتار در سال بود که این میزان با احتساب سه سال رشد متوسط رویشی گیاه به رقمی معادل 1212 و 267 کیلو گرم در هکتار می رسد. توجه به نتایج تجزیه خاک پس از برداشت محصول بیانگر این واقعیت است که مقدار پتاسیم قابل جذب خاک در حدود 100 میلی گرم بر کیلو گرم کاهش یافت و خاک تحت کشت بطور قابل توجهی از نظر عنصر پتاسیم تخلیه شد. این مطلب یکی از مهمترین نکاتی است که باید در مدیریت مصرف کود به آن توجه خاص مبذول داشت. علیرغم برداشت 267 کیلو گرم منیزیم در هکتار غلظت منیزیم قابل جذب خاک هنوز در حد بالائی بوده ومقدار آن پس از بر داشت محصول در سال سوم تغییر محسوسی نسبت به شاهد نداشت. این امر به دلیل بالا بودن ظرفیت تامپونی خاک محل اجرای آزمایش بوده، مع الوصف تعمیم نتایج این پژوهش به سایر مناطق استان مستلزم انجام آزمون خاک و بررسی میزان قابلیت استفاده عنصر در یگر نقاط مورد نظر برای کشت یونجه می باشد. با توجه به نتایج حاصله موارد ذیل در جهت ارتقاء سطح حاصلخیزی خاک پیشنهاد می گردد:1-    با توجه به اثرات بسیار مهم پتاسیم بر عملکرد و اجزای آن، مصرف این عنصر در اراضی تحت کشت یونجه توصیه می گردد. مقدار مصرف بر اساس غلظت پتاسیم قابل جذب خاک قبل از کشت و میزان عملکرد مورد انتظار متفاوت خواهد بود.2-    با عنایت به اثرات متقابل منفی مشاهده شده بین عناصر پتاسیم و منیزیم، در نظر گرفتن چنین روابطی در مدیریت حاصلخیزی خاک های تحت کشت یونجه بسیار حائز اهمیت است.3-    با عنایت به برداشت قابل توجه پتاسیم توسط یونجه در سال های متوالی و احتمال ایجاد تنش های تغذیه ای در چین های برداشت، انجام تحقیقات بیشتر در رابطه با مصرف سرک پتاسیم در زراعت این محصول پیشنهاد می گردد.سپاسگزاریبدینوسیله از رئیس محترم مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی جناب آقای مهندس اسماعیل علیزاده به خاطر تامین امکانات لازم برای اجرای این تحقیق و از پرسنل محترم آزمایشگاه بخش تحقیقات خاک و آب آن مرکز به خاطر انجام تجزیه های آزمایشگاهی لازم تشکر و قدر دانی می نماید. 9