خواص دارویی و گیاهی
به گزارش ایرنا، رئیس پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی در حاشیه این مراسم در گفت وگو با ایرنا افزود: این دارو پایین آورنده قند خون (به عنوان درمان کمکی در دیابت نوع دوم)، درمان حمایتی در بیماری های التهابی کبد، آسیب های کبدی و کبد چرب، پایین آورنده کلسترول و تری گلیسرید خون است. شمس علی رضا زاده گفت: اجزای این فرآورده دارویی شامل هر کپسول حاوی 3 میلی گرم عصاره خشک بذرگیاه خار مریم معادل با 24 میلی گرم سیلیمارین است. وی اضافه کرد: تاکنون منع مصرف خاصی برای این گیاه گزارش نشده، تنها در افرادی که دچار عارضه صفراوی هستند با مشورت پزشک مصرف شود. رضا زاده اظهار کرد: دیابت ، یک نوع اختلال در متابولیسم کربوهیدرات ، چربی و پروتئین است که با افزایش قند خون به صورت مزمن در بیمار همراه است. وی خاطرنشان کرد: این بیماری به دلیل عدم جذب سلولی قند خون، ناشی از کاهش ترشح انسولین یا مقاومت سلول های بدن در برابر انسولین ایجاد می شود. رئیس پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی گفت: نتیجه کاربردی حاصل از سه تحقیق منجر به اخذ مجوز دارویی گیاهی با تجاری لیورسیل برای درمان بیماری دیابت توسط این پژوهشکده شد که امروز از آن رونمایی شده است. در تحقیقی که برای بررسی اثر درمانی عصاره گیاه خار مریم در کاهش مقاومت به انسولین و قند خون بیماران دیابتی غیروابسته به انسولین صورت گرفته، سطح قند خون ناشتا 3 درصد در مقایسه با گروه دارونما کاهش یافته است و همچنین 29 درصد هموگلوبین گلیکوزیله نسبت به شبه دارو کاهش نشان داده است. مصرف این دارو همچنین سطح تری گلیسیرین را در مقایسه با پیش از مطالعه 26 درصد و سطح آنزیم های کبدی را 23 درصد کاهش داده است. در تحقیق اثر درمانی عصاره بذر گیاه خارمریم بر قند خون بیماران دیابتی نوع دوم بر تعدادی از داوطبان انسولین درمانی مراجعه کننده به کلینیک غدد بیمارستان بقیه الله (عج) ؛ بررسی شد. در این تحقیق بر روی 6 نفر از بیماران دیابتی نوع دو به مدت 2 ماه کپسول 2 میلی گرمی داروی گیاهی سیلیمارین 3 بار در روز تجویز شد که نشان داد سطح قند خون ناشتا را 19 درصد، سطح قند خون دو ساعته را 23 درصد، سطح کلسترول خون را 18 درصد، سطح تری گلیسیرین را 24 درصد و سطح آنزیم های کبدی را 15 درصد کاهش داده است. 829/1535/ 675
علمی آموزشی
دارو گیاهی
دیابت
البرز
ارتباط با سردبیر newsroom@irna.ir
تماس بی واسطه با مسئولین
بالای صفحه
خبر گزاری جمهوری اسلامی پست الکترونیک : irna@irna.ir
© کلیه حقوق این سایت متعلق به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.
خانهموبایل
قبل از کشف انسولین و داروهای کاهش دهنده قندخون، بیماران دیابتی با گیاهان دارویی و درمان های سنتی معالجه می شدند. تاکنون تاثیر مثبت بیش از ۱۲۰۰ گیاه دارویی در کاهش میزان قند خون یا کاهش عوارض ناشی از آن شناخته شده است.
این یادداشت، اشاره ای دارد به برخی از مهم ترین گیاهان دارویی با خواص کاهش دهندگی قند خون که گزارش های بالینی و آزمایشگاهی معتبر مبنی بر موثر بودن آنها موجود است و همچنین نگاهی می اندازد به گیاهان دارویی که در طب سنتی ایران در درمان بیماری دیابت تجویز می شوند.
۱) پیاز و سیر:
سیر از سبزی هایی است که تاریخی بسیار کهن دارد. انسان خواص درمانی این گیاه را ۵ قرن قبل از میلاد مسیح(ع) شناخته بود. سیر هزاران سال برای اهداف پزشکی استفاده می شد. این گیاه حداقل ۳ هزار سال در طب چین کاربرد داشته است. پیاز نیز یکی از قدیمی ترین گیاهان زراعی است که از هزاران سال قبل به عنوان طعم دهنده غذاها و همچنین دارو از آن استفاده می شود. ترکیبات فعال گوگردی مانند آلیل پروپیل دی سولفید موجود در پیاز و اکسیدآلیل دی سولفید موجود در سیر نقش اصلی را در کاهش قندخون دارند. پیاز و سیر باعث افزایش میزان انسولین در خون می شوند. هر چقدر مصرف این مواد باشد، قند خون کاهش می یابد. مصرف قرص های سیر به میزان ۲۴۰۰ میلی گرم در روز به مدت ۳ ماه، قند خون را مختصرا کاهش می دهد.
۲) خیار تلخ:
این میوه شبیه کدوی زگیل دار است و در نواحی گرمسیر مانند آمازون، آفریقای شرقی و آسیا رشد می کند و در آمریکای جنوبی به عنوان غذا و دارو کشت می شود. میوه تازه آن به رنگ سبز است که با رسیدن به رنگ نارنجی زرد تبدیل می شود. تمام قسمت های این میوه بسیار تلخ است. میوه خیار تلخ حاوی ماده ای شبیه انسولین است و مصرف روزانه حدود ۶۰ گرم شیره این گیاه به کاهش مختصر قندخون منجر می شود.
۳) شنبلیله:
گیاهی از تیره پروانه داران است و به همین دلیل توانایی همزیستی با باکتری های تثبیت کننده ازت را دارد و می تواند بخش زیادی از نیتروژن مورد استفاده خود را تولید کند. این گیاه بومی ایران است و در نواحی ایران از جمله آذربایجان، اصفهان، فارس، خراسان، سمنان و دامغان می روید و به عنوان سبزی خوراکی کاشته شده و مصرف می شود. تجویز ۱۵ تا ۵۰ گرم پودر دانه شنبلیله خیسانده در آب موجب کاهش قندخون ناشتا و بعد از غذا می شود. پودر دانه شنبلیله علاوه بر کاهش مختصر قندخون باعث کاهش چربی های خون نیز می شود.
۴) سیاه گیله:
در ایران تنها یک گونه از قره قات وجود دارد که آن هم در جنگل های تالش و نواحی مرطوب رشد می کند که در زبان محلی به آن سیاه گیله می گویند. این گیاه در جنگل های شمال ایران می روید. قره گیله یا سیاه گیله دارای برگ های بیضوی و نوک تیز با گل های صورتی و سفید ریز است و در اواخر تابستان، دانه های سیاه ارغوانی آن برای چیده شدن آماده می شوند. میوه آن را می توان هم به صورت تازه و هم خشک شده مصرف کرد یا در تهیه انواع مرباها و دسرها به کار برد. برگ های این گیاه در طب سنتی در درمان بیماری دیابت استفاده می شود. اثر ضد دیابت یک بار مصرف عصاره این گیاه که اثری مشابه انسولین دارد، تا چند هفته در بدن باقی می ماند. به علاوه این گیاه دارویی در پیشگیری از عوارض بلندمدت دیابت مانند عوارض قلبی عروقی، عصبی، کلیوی و چشمی تا حدی موثر است. عصاره آن به مقدار۸۰ تا ۱۶۰ میلی گرم ۳ بار در روز برای بیماران مبتلا به دیابت توصیه می شود.
۵) خار مریم:
خار مریم اصالتا بومی منطقه مدیترانه است. این گیاه امروزه در سراسر نقاط دنیا از اروپا تا آسیا و از آفریقا تا آمریکای شمالی گسترده شده است. این گیاه تنومند معمولا در مناطق خشک و آفتابی رشد می کند. این گیاه دارویی موجب افزایش حساسیت سلول ها به انسولین و کاهش قندخون می شود. ماده موثر آن سیلی مارین دارد که تجویز آن به مقدار ۲۰۰ میلی گرم ۳ بار در روز موجب کاهش مختصر قندخون ناشتا و هموگلوبین ای.وان.سی و چربی های خون می شود. فرآورده های این گیاه از تخم های داخل میوه تهیه می شوند.
۶) هندوانه ابوجهل:
هندوانه ابوجهل یا خربزه روباه یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده خیارها و کدوها است. این گیاه بومی ایران بوده و در نواحی جنوبی کشور و مناطقی مانند جنوب استان خراسان یافت می شود. میوه این گیاه دارای گلوکوزید قابل تبلوری با طعم بسیارتلخ به کولوسنتین است. این گلوکوزید که به حالت متبلور و خالص به رنگ زرد است، در آب به نسبت ۲۰ درصد حل می شود و اگر هیدرولیز شود، گلوکز و ماده ای به کولوسنتتین می دهد. در طب سنتی بسیاری از کشورها از جمله ایران تجویز میوه این گیاه جهت کاهش قند خون متداول است. میوه این گیاه بسیار سمی است و مصرف مقدار زیاد آن باعث اسهال خونی و درنهایت مرگ می شود. تجویز مقدار ۱۰۰ میلی گرم ۳ بار در روز ماده موثر هندوانه ابوجهل به مدت ۲ ماه در بیماران دیابتی نوع دوم، موجب کاهش مختصر میزان هموگلوبین ای.وان.سی و قندخون ناشتا می شود. تجویز این مقدار به مدت ۲ ماه در این بیماران بدون هیچ گونه عوارض جانبی گوارشی، کبدی و کلیوی است.
۷) پسیلیوم:
پسیلیوم یا اسفرزه، گیاهی از خانواده پلانتاجیناسه آو یک داروی ملین گیاهی است که از طریق جذب آب باعث حجیم شدن محتویات روده شده و با افزایش حرکات دودی شکل باعث تخلیه مدفوع می شود. مصرف پودر پسیلیوم به مقدار ۱۰ گرم در روز و به مدت ۸ هفته هموگلوبین ای.وان.سی را مختصرا کاهش می دهد.
۸) عدس الملک:
این گیاه بومی ایران است و در طب سنتی جهت کاهش قندخون بیماران دیابتی تجویز می شود. با این حال مصرف روزانه پودر بذر گیاه به مقدار ۱۵۰۰ میلی گرم در روز به مدت ۲ ماه اثر مفیدی بر قندخون نشان نداده است و فعلا اطلاعات علمی کافی در مورد اثرات این گیاه در دسترس نیست.
۹) چای سبز:
چای سبز و سیاه در اصل یکی هستند اما فرآیند تولید چای سیاه به گونه ای دیگر است. برگ های چای سیاه طی روش خاصی تخمیر و سپس خشک می شوند اما برگ های چای سبز پس از چیدن خشک می شوند. عدم تخمیر موجب می شود که تقریبا مواد طبیعی به همان مقدار در برگ های چای باقی بمانند. مردم چین از دیرباز چای سبز را به عنوان یک نوشیدنی دارویی مصرف می کردند و به دلیل اهمیت ویژه این گیاه، اصول خاصی نیز برای تهیه آن دارند. در سال های اخیر چای سبز در بسیاری از کشورهای جهان طرفداران فراوانی یافته است. دلیل اصلی این استقبال، آشنایی مردم دیگر کشورها با خواص درمانی این نوع نوشیدنی است. بسیاری از خواص چای سبز مربوط به ماده ای به کاتچین است که فعالیت آنتی اکسیدانی آن بسیار بالا است. مصرف روزانه ۵/۱ گرم پودر چای سبز خشک موجب کاهش مختصر قندخون در بیماران دیابتی می شود. مقدار توصیه شده برای بیماران دیابتی مصرف ۲ فنجان چای دم کرده در روز است.
۱۰) دم کرده گزنه:
ساقه این گیاه را پرزها و تارهای مخروطی شکل پوشانده است که در صورت لمس کردن ساقه به دست می چسبد و پوست را می گزد و تولید خارش و سوزش می کند و شاید به همین دلیل آن را گزنه یده اند. تخم آن نرم، ریز و تیره رنگ و مانند تخم کتان است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ های تازه، ریشه، شیره و دانه آن است. گزنه در طب سنتی ایران به عنوان یک داروی کاهنده گلوکز خون معرفی شده است. عصاره برگ گزنه می تواند یک نقش حفاظتی در برابر افزایش میزان قندخون و تخریب سلول های پانکراس داشته باشد.
۱۱) کلپوره همدانی، مریم نخودی همدانی:
استفاده از این گیاه به طوری که در کتب دارویی قدیمی آمده است به زمان های دور نسبت داده می شود. بقراط، دیوسکورید، پلین و جالینوس از این گیاه در آثار خود برده اند. عصاره این گیاه محتوی مواد موثره زیره است. مصرف عصاره این گیاه به مقدار ۱۲۵ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت ۶ هفته قندخون را مختصرا کاهش می دهد.
● حرف آخر
در مجموع، مصرف گیاهان دارویی توسط بیماران دیابتی تحت هیچ شرایطی نباید بدون نظر تیم پزشکی انجام شود. این گیاهان دارویی نباید جایگزین داروهای ضددیابت یا انسولین در بیماران دیابتی شود چرا که اولا اثر این گیاهان بر کاهش قندخون خفیف است و ثانیا از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و ثالثا ممکن است با دیگر داروهای مورد استفاده بیماران تداخل داشته باشند. همچنین عوارض و اثرات مصرف طولانی مدت این گیاهان ناشناخته است. در حال حاضرهیچ گونه توصیه ای علمی در ارتباط با مصرف آنها وجود ندارد.
منبع:روزه سلامت
تور ویژه مشهد // قیمت مناسب
شماره موبایلتان را خودتان بگذارید 912sara
خانه ایی مدرن و شیک داشته باشید
باز نشر مطالب بیتوته تنها با ذکر و آدرس سایت مجاز می باشد .
خانهموبایل
مهمترین نکته در درمان دیابت جلوگیری از عوارض آن است تا فرد بتواند زندگی طبیعی خود را ادامه دهد. اگر به اطراف خود نگاه کنید افرادی را میشناسید که دچار دیابت یا مرض قند شدهاند و این نشان از شیوع بالای بیماری در جامعه دارد. مشکلی که دیابت برای فرد ایجاد میکند عوارضی از قبیل سخت و شکننده شدن عروق خونی، سکته قلبی و مغزی، عوارض چشمی و شبکیه، مشکلات کلیوی، زخم و عفونت در پا، ضعیف شدن سیستم ایمنی و مشکلات سیستم اعصاب محیطی است.بیمار دیابتی باید داروهای خود را به طور مرتب مصرف کند، از قطع یا جایگزین کردن داروی خود با داروها یا فرآوردههای دیگر به صورت خودسرانه پرهیز کند و شیوه زندگی و عادات غذا خوردن خود را با نظر و مشورت پزشک متخصص تغییر دهد. البته گیاهانی نیز وجود دارند که خاصیت کاهندگی قند خون را دارند و در مواردی که مشکل دیابت حاد نیست، میتوانند از سوی بیمار، البته با نظر پزشک متخصص استفاده شوند که این امر شاید بتواند به کاهش قند خون و عوارض ناشی از دیابت کمک کند.بسیاری از گیاهان، به دلیل داشتن الیاف (فیبر) دارای آثار کاهش قندخون هستند. در بین گیاهانی که اثر کاهش قندخون آنها قابلملاحظه است، میتوان به این نمونهها اشاره کرد:
* یکی از این مواد طبیعی، تخم شنبلیله است که حاوی مواد مۆثرهای است که باعث کاهش قند و حتی چربی خون میشود. شنبلیله گیاهی است از خانواده نخود. این گیاه به عمومی FENUGREEK در جهان مشهور است. با وجودی که آثار مختلفی از جمله خواص ضددرد، ضدالتهاب، افزایشدهنده میل جنسی، مقوی قلب، صفراآور، کاهشدهنده کلسترول و چربی خون و کاهشدهنده پرفشاری خون دارد ولی در کاهش قندخون بیش از هر چیز دارای اثر قابلتوجه است.برای مصرف، میتوان روی یک گرم پودر دانه آن یک استکان آب سرد ریخت. این مخلوط حداقل باید 3 ساعت بماند، سپس میتوان آن را صاف و میل کرد. این کار را میتوان تا روزی 5 بار انجام داد. مصرف پودر دانه به صورت خوراکی تا روزی 5 گرم بلامانع است. این پودر طعم تلخی دارد، به همین دلیل در کشورهای دیگر آن را به صورت قرص تولید کردهاند. دانهها سفت و سخت هستند بنابراین مصرف مستقیم آنها بیاثر است، باید دانهها را با آسیاب پودر کرد تا تأثیرگذار باشند. میتوان این پودر را با مواد غذایی مصرف و مثلاً آن را با ماست مخلوط و میل کرد. * خیار تلخ نیز میوهای شبیه کدو و حاوی مادهای است که به کاهش قندخون کمک میکند.
* هندوانه ابوجهل که در بعضی مناطق به آن خربزه روباه نیز گفته میشود در طب سنتی بسیاری از کشورها از جمله ایران از درمانهای کاهش قند خون محسوب میشود. هندوانه ابوجهل دارای مواد موثری است که باعث کاهش قند خون میشود البته مصرف این گیاه باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا مصرف زیاد آن بسیار خطرناک است و عوارضی نظیر اسهال خونی را به دنبال دارد. * گزنه نیز دارای خواص کاهنده قند خون است که معمولاً همراه با هندوانه ابوجهل مصرف میشود. * خارمریم نیز با مکانیسم افزایش حساسیت گیرندههای سلولی نسبت به انسولین باعث کاهش قند خون شده و تا حدی در کاهش چربی خون نیز موثر است. * مصرف روزانه دو تا سه فنجان دم کرده چای سبز نیز تأثیر مفیدی در کاهش قند خون دارد.از سیر نیز غافل نشوید؛ سیر دارای مواد موثری است که باعث کاهش قند خون و افزایش میزان انسولین خون میشود* برگ گیاه قره قاط نیز میتواند باعث کاهش قند خون شده و برخی مطالعات تأثیر منفی آن در کاهش عوارض درازمدت دیابت را نیز نشان داده است. * برگ درخت گردو نیز حاوی مواد مۆثرهای است که در کاهش قند خون موثر است.
* از سیر نیز غافل نشوید؛ سیر دارای مواد موثری است که باعث کاهش قند خون و افزایش میزان انسولین خون میشود. البته فرآوردههای صنعتی سیر برای کاهش کلسترول و چربی خون به بازار عرضه شدهاند چون آثار خوبی در این زمینه دارند ولی همین فرآوردهها میتوانند تا حدی کاهش قندخون را نیز به دنبال داشته باشند. قرص سیر را میتوان روزانه 1 تا 3 عدد به طور خوراکی مصرف کرد.* گیاه گالگا. گیاهی است از خانواده نخود. در گذشته آن را به عنوان یک گیاه مدر، معرق، تببر و ضدتشنج استفاده میکردهاند. همچنین از آن برای افزایش شیر مادران شیرده استفاده میشده که در حال حاضر نیز معمول است. یکی از خواص مهم این گیاه، کاهش دادن قندخون افراد دیابتی (نوع دوم) است.خوشبختانه از این گیاه فرآوردهای به GALEGA (گالگا) به صورت قرص تهیه شده که در داروخانهها عرضه میشود. طریقه و میزان مصرف این قرص در راهنمای همراه دارو وجود دارد. * گیاهان دیگری که به طور معمول در دسترس هستند و میتوان آنها را در رژیم غذایی گنجاند و خاصیت کاهش قندخون دارند، عبارتاند از: سماق، عدس، انار، کدوتنبل، جو، عناب، برگ زیتون، حنظل، سیاهدانه، عدس کوهی، گل انار، آلوئهورا، دارچین و گلپوره. دوباره تاکید میشود که مصرف این گیاهان حتماً باید با تجویز و تحت نظر پزشک انجام شود. مصرف خودسرانه این گیاهان یا فرآوردههای دارویی دیگر و قطع داروهای دیابت بسیار خطرناک است و عوارض جدی به دنبال خواهد داشت.منابع:جام جمسلامتیران
باز نشر مطالب بیتوته تنها با ذکر و آدرس سایت مجاز می باشد .
مقدمه: با توجه به اثرات جانبی استفاده از انسولین و عوامل کاهشدهندهی قند خون خوراکی، در پژوهش حاضر اثرات پایین آورندهی قند خون قرص گلایکوگل (دیابتان) که ترکیبی از گیاه مریم گلی، شنبلیله و جینسینگ میباشد، بررسی گردید. مواد و روشها: در یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور که در فاصلهی اسفند 1388 تا تابستان 1389 روی بیماران دیابتی نوع 2 مراجعه کننده به درمانگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد انجام شد، تعداد 8 بیمار دیابتی نوع 2 که به کنترل ایدهآل دیابت دست نیافته بودند انتخاب، و در دو گروه مورد و شاهد قرار داده شدند. بیماران گروه مورد قرص گلایکوگل و گروه شاهد دارونما (روزی 3 قرص) دریافت نمودند. از بیماران آزمایشهای هموگلوبین گلیکوزیله، وضعیت چربی خون، و آزمایشهای عملکرد کبدی و کلیوی در ابتدا و انتهای پژوهش، قند خون ناشتا و قند دو ساعت بعد از غذا در ابتدای پژوهش و هر 2 هفته یکبار تکرار، و دو گروه با یکدیگر مقایسه شدند. یافتهها: از هر گروه 5 بیمار به دلایل مختلف از پژوهش حذف شدند. یافتهها حاکی از عدم کاهش معنیدار در هموگلوبین گلیکوزیله و قند خون ناشتا بود، ولی کاهش کلسترول و قند خون دو ساعت بعد از غذا در هفته دوازدهم نسبت به قبل و گروه کنترل معنیدار بود (5/P). نتیجهگیری: اگرچه قرص گلایکوگل موجب کاهش کلسترول و قند خون دو ساعت بعد از غذا شد، ولی برای قضاوت قطعی در مورد اثر مثبت دارو نیاز به پژوهشها دارد.
URL: http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-118-fa.html
1