قرص درمان التهاب روده

خواص دارویی و گیاهی

بهتر زندگی کردن یاد گرفتنی است – مرجع فیلم آموزشی و مقالات آموزشی برای موفقیت و پیشرفت

اصطلاح بیماری روده‌ی التهابی یا به اختصار آی‌بی‌دی (IBD: Inflammatory Bowl Disease) به گروهی از بیماری‌های التهاب‌زا گفته می‌شود که روده را درگیر می‌کنند. گمان غالب بر این بوده است که التهاب روده نوعی بیماری خودایمنی است، اما تحقیقات نشان می‌دهند که التهاب مزمن روده ممکن است نه به دلیل حمله‌ی دستگاه ایمنی به خود بدن، بلکه به علت حمله‌ به ویروس‌ها و باکتری‌های بی‌ضرر یا غذای موجود در روده‌ها باشد که التهاب و به‌دنبال آن آسیب روده را ایجاد می‌کند. این نوشته را بخوانید تا با علت، علائم و درمان التهاب روده آشنا شوید.

التهاب زخم‌شونده‌ی روده‌ی بزرگ یا کولیت اولسراتیو (UC: Ulcerative Colitis) و بیماری کرون (Crohn’s disease) دو بیماری جدی از بیماری‌های التهابی روده هستند. کولیت اولسراتیو محدود به پس‌روده یا روده‌ی بزرگ است. اما بیماری کرون می‌تواند هر قسمتی از لوله‌ی گوارش، از دهان تا مقعد، را درگیر کند؛ گرچه معمولا انتهای روده‌ی کوچک یا روده‌ی بزرگ یا هر دو را درگیر می‌کند.

اگر دچار IBD باشید، می‌دانید که معمولا این بیماری با شدت و ضعف دوره‌ای همراه است. زمانی که التهاب شدید وجود دارد، بیماری فعال است و علائم ظهور می‌کنند. زمانی که میزان التهاب خفیف باشد یا التهابی وجود نداشته باشد، فرد علامتی ندارد و گفته می‌شود که بیماری خاموش شده است.

بیماری التهاب روده دلیل مشخصی ندارد. برخی از عوامل یا ترکیبی از آنها (باکتری‌ها، ویروس‌ها، پادتن‌ها) سیستم ایمنی بدن را برای ایجاد واکنش التهابی در دستگاه گوارش فعال می‌کنند. تحقیقات اخیر ترکیبی از عوامل مانند وراثت، ژن‌ها، و/یا عوامل محیطی را در پیدایش بیماری التهاب روده مؤثر می‌دانند. همچنین این احتمال وجود دارد که بافت بدن، خود این واکنش خودایمنی را برانگیخته کند. دلیل بیماری التهاب روده هرچه باشد، واکنش‌های کنترل‌نشده‌ی التهاب‌زا ادامه پیدا می‌کنند و به دیواره‌ی روده‌ای آسیب می‌زنند؛ این وضعیت منجر به اسهال و درد شکمی می‌شود.

مانند سایر بیماری‌های مزمن، در بیماری التهاب روده (IBD) بیمار دوره‌های افت و خیز بیماری را تجربه می‌کند. با شدت گرفتن بیماری علائم ظاهر می‌شوند، با تخفیف علائم گفته می‌شود بیماری فروکش کرده و با ناپدید شدنِ علائم، سلامتی بازگشته است. علائم التهاب روده می‌توانند خفیف تا شدید باشند و شدت علائم معمولا به این بستگی دارد که بیماری کدام بخش از دستگاه گوارش را درگیر کرده باشد. علائم IBD عبارت است از:

بیماری التهاب روده می‌تواند با مشکلات جدی‌ در سلامتی روده‌ها همراه باشد:

بیماری‌های التهابی روده، به خصوص کولیت اولسراتیو، خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را افزایش می‌دهند. IBD همچنین می‌تواند روی دیگر اندام بدن اثر بگذارد؛ برای مثال، فرد مبتلا به بیماری‌های التهاب روده ممکن است دچار التهاب مفصل (آرتریت)، مشکلات پوستی، التهاب چشم، اختلالات کلیوی و کبد یا از دست دادن بافت استخوانی شود. مشکلات مفصلی، چشمی و پوستی اغلب در کنار یکدیگر بروز پیدا می‌کنند.

پزشک IBD را بر اساس علائم شما، همچنین آزمایش‌ها و تست‌هایی که درخواست می‌کند، تشخیص می‌دهد. این تست‌ها و آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

نمونه‌ی مدفوع فرد برای رد کردن دلایل میکروبی، ویروسی یا انگلی که موجب اسهال می‌شود به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. همچنین، مدفوع برای یافتن ردی از خونی که نمی‌توان آن را با چشم غیرمسلح دید بررسی می‌شود.

یک پرستار یا تکنسین آزمایشگاه از خون فرد نمونه‌ای می‌گیرد که به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. افزایش گلبول‌های سفید خون احتمال وجود التهاب را مطرح می‌کند. و اگر خون‌ریزی شدیدی در بدن وجود داشته باشد، سطح گلبول‌های قرمز خون و هموگلوبین کاهش می‌یابد.

الکترولیت‌ها (سدیم و پتاسیم)، پروتئین، و نشانگر‌های التهاب مانند سرعت ته‌نشین شدن گلبول‌های قرمز (ESR) و پروتئینِ واکنشیِ سی (CRP: C-reactive protein) ممکن است برای بررسی شدت بیماری درخواست شوند. ممکن است در بیماری کولیت اولسراتیو سطوح آنتی‌بادی سیتوپلاسمی ضدنوتروفیلی دور هسته‌ای (pANCA: Perinuclear antineutrophil cytoplasmic antibody) افزایش پیدا کند.

همچنین ممکن است پزشک تست‌های مخصوص بیماری‌های منتقل‌شده از راه آمیزش را هم درخواست کند.

گرچه به‌ندرت از این آزمایش استفاده می‌شود، اما می‌توان از آن برای بررسی ناهنجاری‌های ایجاد شده در اثر بیماری کرون در بخش فوقانی لوله‌ی گوارش شامل مری، معده و روده‌ی کوچک استفاده کرد.

اگر هدف بررسی بخش فوقانی دستگاه گوارش باشد فرد محلول گچی باریم‌داری را قورت می‌دهد. این محلول سطح لوله‌ی گوارش را می‌پوشاند و آن را برای عکس‌برداری اشعه ایکس قابل رؤیت می‌کند. اگر از این روش برای بررسی بخش تحتانی دستگاه گوارش استفاده شود محلول باریم‌دار از راه مقعد وارد بدن بیمار می‌شود و از او خواسته می‌شود که آن را تا اتمام عکس‌برداری از روده‌ی بزرگ و راست‌روده (رکتوم) نگه دارد. در این فرایند ممکن است بتوان ناهنجاری‌های ایجاد شده چه در اثر بیماری کرون چه کولیت اولسراتیو را مشاهده کرد.

تصویرنگاری مقطعی (سی‌تی اسکن)، تصویرسازی تشدید مغناطیسی (ام‌آرآی) و سونوگرافی نیز برای تشخیص بیماری کرون و کولیت اولسراتیو استفاده می‌شوند.

در این روش یک پزشک با استفاده از سیگموئیدوسکوپ (لوله‌ای باریک و منعطف دارای منبع نور و دوربین)، تصویر یک‌سوم انتهایی روده‌ی بزرگ بیمار را که شامل راست‌روده و کولون سیگموئید است بررسی می‌کند. سیگموئیدوسکوپ از طریق مقعد وارد بدن فرد می‌شود و تصاویر دیواره‌ی روده‌ به دنبال زخم‌ها، التهاب و خون‌ریزی معاینه می‌شود. پزشک همچنین ممکن است در این فرایند با استفاده از ابزاری که از داخل لوله‌ی سیگموئیدوسکوپ رد می‌کند از جدار روده نمونه‌ (بیوپسی) تهیه کند و برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه ارجاع بدهد.

کولونوسکوپی مانند سیگموئیدوسکوپی است، اما در اینجا پزشک از یک لوله‌ی منعطف طویل‌تر برای بررسی تمام روده‌ی بزرگ استفاده می‌کند. این تست امکان بررسی شدت بیماری در روده‌ی بزرگ (کولون) را مهیا می‌کند.

اگر علائم فرد مربوط به بخش فوقانی لوله‌ی گوارش باشد، مثلا تهوع و استفراغ، پزشک از اندوسکوپ استفاده می‌کند، که لوله‌ای باریک، منعطف و دارای منبع نور و دوربین است، تا بتواند مری، معده و دئودنوم را که بخش ابتدایی روده‌ی کوچک است مشاهده کند.

زخم‌ها (اولسرها) در معده و دئودنومِ یکی از هر ۱۰ نفر فرد مبتلا به بیماری کرون رخ می‌دهد.

این تست در تشخیص بیماری‌هایی که روده‌ی کوچک را درگیر می‌کنند، مانند کرون، مفید است. در این روش فرد کپسول کوچکی را می‌بلعد که درون آن یک دوربین وجود دارد. تصاویری که دوربین از مری، معده و روده‌ی کوچک می‌گیرد به گیرنده‌ی تعبیه شده در کمربندی فرستاده می‌شود که بیمار آن را می‌بندد. در انتهای این فرایند، تصاویر از کمربند روی کامپیوتر بارگذاری می‌شود. دوربین هم نهایتا از روده می‌گذرد و دفع می‌شود.

درمان IBD شامل روش ترکیبی خودمراقبتی و درمان‌های پزشکی است.

گرچه رژیم خاصی نیست که برای جلوگیری یا درمان IBD مفید تشخیص داده شده باشد، اما ایجاد تغییرات غذایی می‌تواند به کنترل علائم کمک کند. مهم است که با پزشک‌تان درباره‌ی تغذیه سالم صحبت کنید در عین اینکه مطمئن می‌شوید مواد مغذی لازم را به بدن‌تان می‌رسانید. برای مثال برحسب علائم‌تان، پزشک ممکن است بخواهد میزان دریافت فیبر یا لبنیات مصرفی‌تان را کاهش بدهید. همچنین بدن ممکن است وعده‌های کوچک با تعداد را بهتر بپذیرد. به‌صورت کلی نیازی به پرهیز غذایی خاصی در این بیماری وجود ندارد مگر غذاهایی که علائم را در شما به وجود می‌آورند یا تشدید می‌کنند.

یکی از مداخلات تغذیه‌ای که احتمال دارد پزشک از شما بخواهد رعایت رژیم کم‌‌باقی‌مانده (low-residue diet) است. در رژیم کم‌باقی‌مانده محدودیت غذایی بسیار بالاست و هدف از آن کاستن از میزان فیبر و سایر مواد هضم‌نشدنی‌ای است که از روده‌ی بزرگ دفع می‌شوند.

رعایت رژیم کم‌باقی‌مانده کمک می‌کند علائمی مانند اسهال و درد شکمی فروکش کنند. نکته‌ی مهم حین پیروی از رژیم کم‌باقی‌مانده این است که مطمئن شوید طول مدت لازم برای مراعات آن را درست فهمیده باشید؛ زیرا در رژیم کم‌باقی‌مانده تمام مواد مغذی که به آن احتیاج دارید تأمین نمی‌شود. همچنین پزشک ممکن است مصرف مکمل‌های ویتامینی را برای شما تجویز کند.

جنبه‌ی مهم دیگر خودمراقبی در بیماری‌های التهاب روده مدیریت استرس است. استرس می‌تواند باعث تشدید علائم IBD بشود. شاید خوب باشد که فهرستی از مواردی که موجب استرس شما می‌شوند را پیدا کنید و بعد ببینید کدام‌یک را می‌توانید از روال روزمره‌تان حذف کنید. همچنین، زمانی که متوجه شدید استرس به سراغ‌تان آمده کشیدن چند نفس عمیق و بیرون دادن آن به آرامی می‌تواند از تنش شما بکاهد.

آموختن مدیتیشن، اختصاص زمانی برای خودتان، و تمرینات منظم ورزشی همگی ابزارهای مهمی برای کاهش استرس در زندگی‌ هستند. شرکت در گروه‌های حمایتی بیماری IBD شما را در تماس با افرادی قرار می‌دهد که دقیقا می‌دانند این بیماری چه اثری روی زندگی رومزه‌ می‌گذارد، زیرا آنها همان تجربیاتی را دارند که شما دارید. این افراد می‌توانند حمایت و پیشنهادات خود را برای کنار آمدن با علائم IBD در اختیارتان بگذارند.

هدف درمان‌های پزشکی در بیماری IBD، این است که پاسخ التهابی ناهنجار سرکوب شود تا بافت لوله‌ی گوارش فرصتی برای بهبود داشته باشد. زمانی که این بهبودی حاصل شود به تبع آن باید شاهدِ از بین رفتن علائم اسهال و درد شکمی باشیم. زمانی که علائم تحت کنترل درآمدند، درمان پزشکی تمرکز خود را روی کاهش دفعات عود بیماری و حفظ دوره‌ی خاموشی بیماری قرار می‌دهد.

پزشکان معمولا برای درمان IBD داروها را به صورت مرحله‌به‌مرحله تجویز می‌کنند. در شیوه‌ی مرحله‌ای ابتدا داروهای کم‌ضررتر یا داروهایی که دوره‌ی مصرف کوتاه‌تری دارند تجویز می‌شوند؛ اگر این داروها تسکین مورد نظر را فراهم نکرد داروهای مرحله‌ی بالاتر استفاده می‌شوند.

درمان معمولا با آمینوسالیسیلات‌ها (aminosalicylates) آغاز می‌شود که داروهای ضدالتهاب شبیه به آسپرین هستند:

مسالامین (مزالازین، مسالازین) ‌های مختلف دارویی هستند که به‌صورت خوراکی، شیاف مقعدی یا تنقیه برای درمان کولیت اولسراتیو به کار می‌رود.

این دسته داروها به علت خاصیت ضدالتهابی خود هم برای تسکین علائم در دوره‌ی تشدید بیماری و هم برای حفظ دوره‌ی خاموشی بیماری کاربرد دارند. پزشک همچنین ممکن است برای تخفیف علائم داروهای ضداسهال، ضداسپاسم و کاهنده‌ی اسید تجویز کند. فراموش نکنید که نباید از داروهای ضداسهال بدون تجویز پزشک استفاده کنید.

اگر دچار بیماری کرون هستید، به‌خصوص زمانی که این بیماری با مشکلاتی مانند بیماری‌های بافت اطراف مقعد همراه است، پزشک ممکن است مصرف یک آنتی‌بیوتیک‌ را در کنار سایر داروها‌یتان تجویز کند. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در کولیت‌های اولسراتیو کمتر معمول است.

اگر این داروهای اولیه بهبودی لازم را فراهم نیاورند، پزشک احتمالا به سراغ کورتیکواستروئیدها می‌رود. کورتیکواستروئیدها که داروهای ضدالتهابی سریع‌الاثر هستند به‌سرعت علائم و در کنار آن التهاب را به‌اندازه‌ی قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌دهند. گرچه به‌دلیل اثرات جانبیِ استفاده‌ی طولانی‌مدت کورتیکواستروئیدها، از آن تنها در دوره‌ی شدت یافتن علائم استفاده می‌شود و نه برای نگهداری دوره‌ی خاموشی بیماری.

داروهای مرحله‌ی بعد، داروهای تعدیل‌کننده سیستم ایمنی بدن هستند، که پزشکان در صورت عدم موفقیت کورتیکواستروئیدها در کنترل علائم یا نیاز به استفاده‌ی طولانی‌مدت از آنها از این دسته‌ی دارویی استفاده می‌کنند.

از این داروها در دوره‌ی خیزش حاد بیماری استفاده نمی‌شود، زیرا ۲ تا ۳ ماه زمان نیاز است تا این داروها اثر خود را نشان بدهند. این داروها به جای درمان مستقیم التهاب، سیستم ایمنی را هدف قرار می‌دهند که ترشح مواد التهاب‌زا در دیواره‌ی روده‌ها از آن ناشی می‌شود. مثال‌های رایج داروهای سرکوب‌کننده‌ی دستگاه ایمنی عبارتند از:

درمان‌های زیستی به پادتن‌هایی گفته می‌شود که فعالیت برخی دیگر از پروتئین‌های خاص التهاب‌زا را هدف قرار می‌دهند.

این دو، داروهای تأییدشده‌ی سازمان غذا و داروی امریکا (FDA)، برای درمان موارد متوسط تا شدید بیماری کرون در صورت اثربخش نبودن داروهای معمول، هستند. آنها به دسته‌ داروهایی تعلق دارند که به عنوان ضد TNF شناخته می‌شوند. TNF: tumor necrosis factor به معنی عامل نکروز تومور است. TNF توسط گلبول‌های سفید بدن تولید می‌شود و اعتقاد بر این است که در تخریب بافتی ایجاد شده در بیماری کرون نقش دارد.

داروهای زیستی که اینتگرین‌ها را هدف قرار می‌دهند جایگزینی برای داروهای ضد TNF در درمان بیماری کرون به حساب می‌آیند. دو نمونه از این دسته‌ی دارویی عبارتند از:

داروهای تأییدشده‌ی FDA برای درمان بیماری کولیت اولسراتیو شامل امجویتا، سیمزیا، هومیرا، اینفلکترا، رمی‌کید و گلیموماب یا سیمپونی (golimumab/ Simponi) هستند.

اگر داروهای پیشنهادشده برای درمان IBD روی بیماری شما مؤثر نبود، با پزشک خود برای شرکت در آزمایش بالینی صحبت کنید. در آزمایش‌های بالینی داروهای جدید برای درمان یک بیماری روی افراد امتحان می‌شوند تا ببینند پاسخ بدن بیمار به آن دارو چیست. می‌توانید با بیمارستان‌های علوم پزشکی کشور یا اساتید این دانشگاه‌ها در این رابطه تماس بگیرید و از وجود چنین شرایطی اطلاع کسب کنید.

استفاده از جراحی برای درمان بیماری‌های التهابی روده به نوع بیماری بستگی دارد. برای مثال کولیت اولسراتیو را می‌توان با جراحی مداوا کرد زیرا این بیماری به روده‌ی بزرگ محدود می‌شود. زمانی که روده‌ی بزرگ برداشته شود بیماری باز نمی‌گردد. اما با جراحی نمی‌توان بیماری کرون را درمان کرد، با این وجود برخی جراحی‌ها ممکن است در این بیماران انجام بشود. جراحی بیش از اندازه در مبتلایان به بیماری کرون در حقیقت می‌تواند به وخامت بیماری منجر بشود.

انواع مختلفی از جراحی برای افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو وجود دارد؛ اینکه کدام یک متناسب شماست بستگی به عوامل متعددی دارد:

اولین گزینه‌ی جراحی، پروکتوکولکتومی (proctocolectomy) است. این جراحی شامل برداشتن تمام روده‌ی بزرگ و راست‌روده است. پس از آن جراح دریچه‌ای روی شکم تعبیه می‌کند که ایلئوستمی یده می‌شود و به انتهای روده‌ی کوچک متصل است. این دریچه راه جدیدی را برای تخلیه‌ی مواد دفعی به داخل یک کیسه‌، که با چسب به پوست متصل می‌شود، فراهم می‌آورد.

جراحی متداول دیگر آناستوموز ایلئوآنال (ileoanal anastomosis) دارد. جراح روده‌ی بزرگ را بر می‌دارد، سپس یک کیسه‌ی (pouch) داخلی در بدن بیمار تعبیه می‌شود که روده‌ی کوچک را به مجرای مقعدی متصل می‌کند. در این روش مدفوع همچنان از طریق مقعد دفع می‌شود.

هرچند با جراحی نمی‌توان بیماری کرون را درمان کرد، اما حدود نیمی از مبتلایان به کرون زمانی به جراحی نیاز پیدا خواهند کرد. اگر دچار بیماری کرون هستید و به جراحی نیاز دارید پزشک گزینه‌های موجود را با شما در میان خواهد گذاشت. مطمئن شوید که سؤالات خود را پرسیده‌اید و هدف یا اهداف جراحی، خطرات، منافع و مشکلاتی را که ممکن است در اثر انجام ندادن جراحی به آن دچار شوید کاملا متوجه شده‌اید.

وقتی به بیماری‌های التهاب روده مبتلا باشید، سال‌های طولانی شاهد افت و خیز علائم‌تان خواهید بود. این مسئله به این معنا نیست که بیماری شما را در کنترل خودش دارد؛ مدیریت این بیماری به کمک پزشکان و دیگر مراقبان سلامت، بهترین راه برای حفظ سلامتی تا حد ممکن و در طولانی‌مدت است.

سلامتی ارزشمندترین دارایی انسان است

15تومان 8تومان

nownew Date .(“”)[],.(“”).type”text/” “”.src+”?v”+now..+””+now.+””+now.getDate+””+now.,

nownew Date .(“”)[],.(“”).type”text/” “/”.src+”?v”+now..+””+now.+””+now.getDate+””+now.,

نویسنده و عضو تیم تحریریه چطور

ممنون خیلی مفیدبود

ممنون از وقتی که صرف مطالعه کردین

سلامممنونم از توضیحات مفصلتان

ممنون از وقتی که گذاشتین.سلامت باشین

سلام مقاله خوبي بود.

ممنون از وقتی که صرف مطالعه کردین.

خواص خوراکی ها

۵ نوع چای لاغری برای چربی سوزی و لاغری شکم

چای ماسالا، طرز تهیه و خواص آن

خواص ازگیل؛ ۹ خاصیت دارویی و فوق‌العاده ازگیل برای سلامتی

خواص انجیر تازه و انجیر خشک برای سلامتی و زیبایی

چگونه عسل طبیعی را از عسل تقلبی تشخیص دهیم؟

آخرین مطالب

علائم سندرم متابولیک؛ علل، تشخیص و درمان آن

کتاب مردی به اوه اثر فردریک بکمن؛ زندگی تراژیک پیرمردی تنها

طرز تهیه لازانیا گوشت؛ یک غذای وسوسه‌انگیز و خوشمزه

جاهای دیدنی اردبیل؛ ۷ جاذبه گردشگری سردترین شهر ایران

کتاب قورباغه را قورت بده؛ ۲۱ راه عملی مقابله با تنبلی

ترین های جهان

بهترین کشور برای مهاجرت در سال ۲۰۱۸ کدام است؟

ارزان ترین کشورهای جهان برای مهاجرت

کوچکترین کشورهای جهان که احتمالا هرگز آن‌ها را نشنیده‌اید

پرفروش ترین خودروهای جهان در سال ۲۰۱۷

۱۰ عبارتی که بهتر است هرگز در گوگل جستجو نکنید

‌نویسی در چطوربه منزله‌ی پذیرفتن شرایط و مقررات می‌باشد.

پاسخ به سوالات پزشکی و جنسی شما ، در مجله دلگرم کلیک کنید

کولیت اولسروز و کرون دو فرم اصلی بیماری التهاب روده (IBD) است. اگر بیماری IBD دارید احتمالا پزشک تان به عنوان بخشی از درمان داروهایی را تجویز کرده است. کسب اطلاعات راجع به گزینه های درمان، میتواند کمک تان کند تا از اطلاعات خود احساس بهتری داشته و نقش بیشتری در تصمیم گیری در باره درمان تان داشته باشید. این مقاله کمک میکند تا جواب بعضی سوالاتی که اغلب در باره داروها ی بیماری التهاب روده پرسیده میشود را دریافت نمایید. امیدوارم مفید باشد (مترجم: توصیه های این مقاله جایگزین تجویز های پزشک شما نیست و صرفا جهت اطلاع شماست).

محتوای مقاله:

مقدمه

-در باره IBD

-چرا برای IBD از دارو استفاده میشود؟

-چه نوع داروهایی در بیماری IBD استفاده میشود؟

-چرا بعضی داروها، اسامی متعددی دارند؟

-چرا بعضی داروها در فرمهای مختلفی وجود دارند؟

داروهایی که در IBD به کار میروند

-داروهای ضد التهاب

-داروهای عوارض بیماری

-آنتی بیوتیک ها

سوالات رایج دیگر

-آیا طبابت های دیگر میتواند روی داروهای IBD تاثیر بگذارد؟

-آیا داروهای IBD میتواند روی باروری یا حامگی تاثیر داشته باشد؟

-آیا اگر فراموش کنم داروهایم را مصرف کنم مشکلی پیش می آید؟

-آیا میتوانم خودم، مقدار مصرف دارو (دوز دارو) را تغییر دهم؟

-داروهای IBD تا چه حد امن هستند؟

-آیا میتوانم در آزمایشات بالینی مشارکت داشته باشم ؟

-در مورد درمان خود با چه کسانی میتوانم صحبت کنم؟

مقدمه

 -در باره IBD

بیماریهای التهاب روده به دو شکل دیده می شوند: بیماری کرون (CROHN’S) و کولیت اولسراتیو (ULCERATIVE COLITIS) ، این دو بیماری روده ها را درگیر کرده و باعث ایجاد التهاب و زخم در سطح داخلی روده ها می شوند.

بیماری کولیت اولسروز   بر راست روده (Rectum)  و کولون (روده بزرگ) تاثیر میگذارد. این بیماری فقط داخلی ترین لایه (آستر) روده را ملتهب میکند.

بیماری کرون هر قسمتی دستگاه گوارش از دهان تا مقعد را تاثیر داشته و تمام لایه های روده را ملتهب میکند.

-چرا برای IBD از دارو استفاده میشود؟

اگر بیماری IBD دارید پزشک یا پرستار بیماری شما احتمالا برای بهبودی یافتن تان داروهایی را برایتان تجویز میکند. تا به حال، نمیدانیم علت بیماری التهاب روده چیست به همین دلیل داروها بیماری را درمان نمیکنند اما این داروها میتوانند برای بهبود عوارض بیماری بسیار مفید باشند.

در ابتدا، کمکی که دارو درمانی میکند کم کردن التهاب در روده ها است تا بهبودی را برای شما فراهم نماید. گاهی اوقات به آن القاء درمانی (Induction therapy)  گویند. به محض اینکه، شرایط بیماری تان تحت کنترل قرار گرفت پزشک تان به تجویز دارو ادامه میدهد تا کمک کند بهبودی تان حفظ شود و از برگشت آن جلوگیری نماید. به این کار درمان نگهدارنده (maintenance therapy) گویند.

-چه نوع داروهایی در بیماری IBD استفاده میشود؟

مهمترین انواع داروهایی که در IBD استفاده شده و رایج هستند عبارتند از :

*داروهای ضد التهاب

این داروها التهاب های شاخص IBD را کاهش یا متوقف میکند.

این داروها عبارتند از:

     -آمینوسالیسیلات ها (5-ASA ها).

     -کورتیکواستروئیدها، غالبا فقط استروئیدها خوانده می شوند.

     -ایمونوسوپرسنت ها (داروهای سرکوب کننده ایمنی).

     – داروهای بیولوژیکی یا ضد TNF ها.

*داروهای علامت دار (سمپتوماتیک)

این داروها برای کمک به کاهش عوارض بیماری مانند اسهال، یبوست ودرد استفاده میشوند؛ اما نمیتوانن التهاب را کاهش دهند. این داروها میتوانند شامل داروهای ضد اسهال، ضد یبوست، ضد اسپاسم و ضد درد.

*آنتی بیوتیک ها

این داروها برای درمان و در بعضی موارد جلوگیری از عفونت های باکتریایی استفاده میشود. این داروها برای بیماری کرون استفاده میشوند تا کولیت اولسروز. این داروها در ادامه توضیح داده خواهند شد.

-چرا بعضی داروها، اسامی متعددی دارند؟

*اسامی ژنریک و تجاری دارو

هر دارویی یک مصوب پزشکی یا ژنریک دارو که توسط کمیته ای ماهر گذاری میگردد. بسیاری از داروها همچنین با یک تجاری که توسط شرکت داروسازی (که دارو را ساخته و می فروشد) انتخاب شده، شناخته میشوند . برای مثال داروی اینفلیکسیماب ( ژنریک) همچنین با رمیکید ( تجاری) نیز هم شناخته میشود.

بعضی داروها مانند تجاری، با ژنریک هم به فروش میرسند. اگر چند شرکت دارویی را به ساخته و به فروش برسانند، چندین مختلف خواهند داشت.

* آیا مهم است داروی با تجاری دارم یا ژنریک؟

داروها معمولا علاوه بر اجزای فعال، اجزایی غیر فعال دارند. این کمک میکند تا داروها را فرمول بندی کنند به طوری که آنها را به اشکال قرص، کرم و مایع در آورند. کمک دیگر در باره نوع استفاده ی آنهاست مثلا ضمنا قرص ها میتوانند رنگ های مختلفی داشته باشند یا اینکه چقدر طول بکشد تا قرص در دستگاه گوارش حل شود.

معمولا، برای بسیاری از داروهای تجویزی، اینچنین تفاوت های کوچک، بعید است مشکلی ایجاد کند. جدای از اینکه برای شما داروی تجاری یا ژنریک تجویز شده باشد، میزان اجزای فعال دارو مشابه است و اثر درمانی یکسانی خواهد داشت.

با این حال برای تعداد بسیار کمی از داروها، تفاوت در فرمولاسیون میتواند معنادار باشد. برای مثال بعضی از انواع مزالازین به روش کمی متفاوت عمل میکند. به همین دلیل ممکن است پزشک شما تصمیم بگیرد که فرم تجاری خاصی از دارو را به جای داروی ژنریک تجویز نماید. (برای توضیحات بخش آمینوسالیسیلات ها که در ادامه ی همین مقاله میآید مطالعه نمایید).

-چرا بعضی داروها در فرمهای مختلفی وجود دارند؟

بعضی از داروهایی که برای IBD تجویز میشوند به چندین فرم ارایه میشوند به عنوان مثال به شکل قرص، دانه های ریز یا گرده، مایع یا کف.

به همین سبب آنها میتوانند تاثیر بیشتری بر روز بیماری داشته باشند. این داروها معمولا خوراکی (از راه دهان) بوده ولی ممکن است موضعی (مستقیما اعمال میشود) یا تزریقی باشد. اینکه کدام طریق بهترین راه است بستگی به بخشی از دستگاه گوارش است که توسط بیماری IBD تحت تاثیر قرار گرفته و به طبیعت خود دارو نیز بستگی دارد.

* داروهای خوراکی

داروهایی که برای IBD استفاده میشوند به فرم قرص، کپسول یا ریز دانه هستند و بنابراین توسط دهان قابل خوردن هستند. بسیاری از افرادی که IBD دارند در می یابند که این راحت ترین راه، برای دریافت دارو است و در صورت نیاز، عوض کردن میزان مصرف دارو (دوز) نیز برای پزشک راحت است. هرچند حل هر دارویی که از دهان دریافت شود بسیار کند شروع شده ولی بسیاری از قرص ها و کپسول ها پوشش خاص مقاومی در برابر شیره ی معده دارند. این امر اطمینان میدهد دارو در قسمت درستی از دستگاه گوارش آزاد شود که معمولا روده ی بزرگ یا کوچک است. این دلالت بر اهمیت قورت دادن و بلعیدن قرص ها و کپسول ها به صورت کامل دارد و نباید جویده شده و خرد شده و سپس خورده شوند.

 * درمان موضعی

دریافت موضعی دارو، به معنای اعمال مستقیم دارو به بخش تحت تاثیر بدن است. این دلیلی است که دارو با تاثیر بیشتری عمل کند. امتیاز دیگر آن می تواند این باشد که بخش های دیگر بدن به آسانی تحت تاثیر قرار نگیرند و این از اثرات جانبی دارو میکاهد.

در بیماری IBD، درمان موضعی معمولا وقتی التهاب در راست روده (رکتوم) (وقتی نوع بیماری از نوع پروکتیتیس است)  یا نزدیک به انتهای روده ی بزرگ (کولون) است بیشترین مناسبت را دارد.

یکی از راههای تحویل درمان موضعی دارو، به محل التهاب استفاده از شیاف است. شیاف کپسولی به شکل گلوله ی تفنگ است که حاوی دارو بوده وجنس آن شبیه موم و با حرارت بدن روان و حل میگردد. شیاف مستقیما از راه مقعد به راست روده وارد می شود. شیاف وقتی حل میشود دارو را دقیقا در محل درست خود آزاد میکند.

راه دیگر دریافت مستقیم دارو به داخل راست روده یا روده ی بزرگ تنقیه است. داروی تنقیه به شکل مایع یا کف بوده و به راست روده از راه مقعد، توسط وسیله ای خاص وارد میشود. تنقیه کف اغلب از تنقیه مایه ساده تر نگه داشته میشود و میتواند مخصوصا در شروع دوره ی شعله وری که روده ها خیلی حساس هستند مفید باشد. تنقیه مایع معمولا میتواند در طول روده ی بزرگ حرکت کند و میتواند خود را به منطقه ی بیشتری از التهاب برساند مخصوصا اگر بعد از تنقیه، در حالت دراز کش قرار بگیرید.

گاهی اوقات با استفاده از تنقیه یا شیاف، هر دو نوع داروی استروئیدها و آمینوسالیسیلات (5-ASA ها) به صورت موضعی استفاده میشوند.

اگر التهاب روی سطح پوست باشد، پماد یا کرم میتواند مفید باشد. تاکرولیموس دارویی است که مهار کننده سیستم ایمنی است و به فرم پماد در دسترس بوده و میتواند برای درمان بیماری کرون اطراف مقعد (پری آنال) استفاده شود.

 * تزریق

بعضی داروها به صورت زیر پوستی، داخل عضلانی یا داخل وریدی تزریق میشوند. در تزریق داخل وریدی اغلب داروی رقیق و آبکی شده به صورت قطره ای تزریق میگردد. داروهای بیولوژیکی از قبیل اینفلیکسیماب و آدالیموباب که نمیتوانند از راه خوراکی دریافت شوند همواره از طریق تزریق دریافت میشوند.  داروهای استروئیدی و بعضی داروهای سرکوب کننده ایمنی نیز ممکن است برای گرفتن پاسخ سریع، در مواقعی که بیماری شعله ور است، از طریق تزریق دریافت شوند.

داروهایی که در IBD به کار میروند

-داروهای ضد التهاب

آمینوسالیسیلاتها (5-ASA ها)

اسیدهای آمینوسالیسیلات (AminoSalicylic Acids)  به عنوان 5-ASA ها شناخته می شوند. این داروها به صورت شیمیایی با آسپرین ارتباط دارند و با تضعیف فرآیند التهاب ، اجازه می دهد بافت های آسیب دیده ترمیم شود.

چندین نوع داروی 5-ASA وجود دارد که عبارتند از:

سولفاسالازین (با تجاری سالازوپرین).

مزالازین (آساکول، ایپوکول، اوکتاسا، پنتاسا، سالوفالک و مزاوانت). این 5-ASAها با فرمول بندی های مختلفی می آیند که هر کدام با اندکی تفاوت، بخش های مختلفی از دستگاه گوارش را هدف می گیرند. قرص ها و ریز گرد های آساکول، ایپوکول، اوکتاسا و سالوفالک پوشش خاصی دارند که در PH (اسیدیته) معینی در روده ها حل می شود. این بدان معنی است که آنها بهترین عملکرد را در آخرین بخش روده ی کوچک و در شروع روده ی بزرگ دارند. قرص ها و ریز گرد های پنتاسا در سراسر روده ها عمل میکند. قرص های مزاوانت، مزالازین خود را در حین عبور از روده ی بزرگ (کولون) آزاد میکند.

اولسالازین (دیپنتوم) و بالسالازید (کولازید). این 5-ASA ها نیز در روده ی بزرگ بهترین عملکرد را دارند.

* 5-ASA ها چگونه در IBD به کار گرفته میشوند؟

5-ASA ها اغلب در درمان دوره ی شعله وری خفیف تا متوسط بیماری کولیت اولسروز استفاده میشوند. آنها ممکن است سپس، برای نگهداری بهبودی و کمک به شعله ور نشدن بیماری برای دوره ی طولانی تری تجویز شوند.

استفاده از 5-ASA ها در بیماری کرون نیاز به بحث بیشتری دارد. بعضی 5-ASA ها برای کنترل کرون خفیف  مربوط به کولون و ایلئوم (نقطه اتصال روده ی کوچک به روده ی بزرگ) ممکن است کمک باشند. اما مدارک کمی وجود دارد که 5-ASA ها برای نگهداری بهبودی تاثیری داشته باشند هر چند آنها ممکن است برای کاهش احتمال برگشت کرون بعد از جراحی کمک باشند.

برای برخی افراد که IBD دارند، احتمال کمی دارد که به سرطان روده دچار شوند و فایده ی دیگر مصرف دراز مدت 5-ASA ها کاهش این احتمال است. پس اگر کولیت اولسروز یا کرون دارید ممکن است پزشک تان سفارش نماید که 5-ASA ها را تا مدت های نا معینی ادامه دهید.

* چطور باید 5-ASA ها را دریافت نمایم ؟

همانطور که در بالا توضیح داده شد، بعضی 5-ASA ها در قسمت های مشخصی از دستگاه گوارش بهتر کار میکنند به همین جهت، بسته به جایی که التهاب دارید، ممکن است  نوع یا تجاری مشخصی از 5-ASA ها تجویز شود. بسیاری از متخصصان IBD اعتقاد دارند که چنانچه نوع یا تجاری مشخصی از 5-ASA ها خوب کار میکند نباید بدون دلایل بالینی خوبی، داروی خود را عوض کنید.

مزالازین خوراکی روزانه، دو یا سه دوز تجویز میشود. اما شواهد اخیر دلالت بر آن دارد که دریافت یک بار در روز آن هم همان کارایی را دارد و داروهای تجاری “یک بار در روز” هم در دسترس هستند. اگر فکر میکنید این میتواند مفید باشد با پزشک خود مطرح نمایید.

بعضی 5-ASA ها به شکل شیاف یا تنقیه هستند و اگر IBD شما از نوع پروکتیتیس (التهاب دراز روده) است یا التهاب در آخر روده ی بزرگ است میتواند مفید باشد.

*  آیا 5-ASA ها عوارض جانبی دارند ؟

شبیه تمام داروها، 5-ASA ها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند. این عوارض شامل موارد زیر است:

• تهوع، استفراغ، و اسهال آبکی

• سردرد و سوء هاضمه

• واکنش های آلرژیک خفیف با بثورات جلدی، خارش و تب

• مشکلات کلیه ها، کبد، ریه و پانکراس (با احتمال بروز کمتر).

سولفالازین با کاهش تعداد اسپرم میتواند باعث ناباروری مردان شود. سولفاسالازین ضمنا میتواند از قابلیت بدن برای جذب فولات (ویتامین B) که در شکل گیری سلول های خونی اساسی هستند بکاهد. برخی از کسانی که سولفاسالازین دریافت میکنند ممکن است نیاز داشته باشند مکمل فولیک اسید دریافت نمایند.

وقتی با 5-ASA ها در حال درمان هستید مخصوصا وقتی برای اولین بار شروع به دریافت دارو میکنید و برای چک کردن هر گونه عوارض جانبی ناخواسته، معمول است که مرتب آزمایش خون بدهید. مثلا میتوانید هر سه ماه در سال و پس از آن شش ماهه یا سالیانه آزمایش خون بدهید. اگر سولفاسالازین مصرف میکنید ممکن است به دفعات کمی نیاز به آزمایش خون داشته باشید.

به مانند همه ی دواها و داروها اگر در مورد عوارض دارویی 5-ASA ها نگران هستید یا عوارض جدیدی را تجربه کرده اید با پزشک خود تماس بگیرید.

کورتیکواستروئیدها (استروئیدها)

 کورتیکواستروئیدها اغلب استروئیدها خوانده می شوند. اینها ارتباط نزدیکی با کورتیزول دارند. کورتیزول هورمونی است که در غده ی فوق کلیوی تولید میشود. این هورمون روی سیستم ایمنی (سیستم حفاظت بدن در مقابل مواد مضر) کار میکند و با مسدود کردن موادی که حساسیت را برانگیخته و واکنشی ملتهبانه دارند کار میکند. این بدان معنی است که آنها میتوانند قرمزی، تورم و دردی که ناشی از التهاب IBD است را کاهش دهند.

گستره ای از کورتیکواستروئیدها در IBD استفاده میشوند. شامل:

• پردنیزولون، پردنیزون، هیدروکورتیزون و متیل پردنیزولون. اینها گاهی به عنوان ” کورتیکواستروئیدهای متداول” شناخته میشوند.

• بودزوناید ( انتوکورت یا بودنفالک) (Entocort or Budenofalk). این، جدیدترین نوع استروئید است که تاثیر ضد التهابی موضعی در انتهایی ترین قسمت روده ی کوچک (ایلئوم) دارد.

• بکلومتازون دی پروپیونات (BDP یا beclometasone dipropionate) (کلیپر).

مسلم است که: استروئیدهایی که در بیماری IBD استفاده میشوند کورتیکواستروئید هستند. آنها شباهتی با استروئیدهای آنابولیک (نوعی استروئید که توسط ورزشکاران و کسانی که پرورش اندام کار میکنند مصرف میشود) ندارند.

* چطور این استروئیدها در IBD استفاده میشوند ؟

استروئیدهایی مانند پردنیزولون ، پردنیزون و هیدروکورتیزون برای درمان حملات شدید کرون و کولیت اولسروز استفاده میشوند. آنها عموما برای تحت کنترل در آوردن عوارض بیماری، بسیار موثر هستند به طوری که از 1 نفر 8 نفر به درمان با استروئیدها پاسخ میدهند. بیماران غالبا در روزهایی که این دارو را شروع میکنند متوجه بهبودی میشوند.

این  استروئیدها میتوانند از طریق تزریق، قرص یا موضعی دریافت شوند. وقتی از طریق تزریق یا دهان دریافت می شوند میتوانند التهاب را در کل بدن کاهش دهند. بنابراین اگر تاثیر داشته باشند میتوانند به مانند دستگاه گوارش، التهاب را در چشم ها، پوست و مفاصل کاهش دهند.

وقتی چنین دامنه ی گسترده ی اثر بخشی میتواند بسیار مفید باشد، نگرش هدفمند تری مورد نیاز است. بودزوناید نوع جدیدی از استروئید است که در دستگاه گوارش خیلی فعال است اما بسیار سریع تجزیه شده و شکسته میشوند به همین جهت برای مابقی بدن تاثیر کمتری از کورتیکواستروئیدهای متعارف دارند. علت اصلی استفاده از آنها برای بیماری کرون در ناحیه ایلئوم (انتهای روده ی کوچک) است. ضمنا این دارو میتواند در کولیت کلاژنو مفید باشد (مترجم: کولیت کلاژنو collagenous colitis و کولیت لنفوسیتی  lymphocytic colitis   از بیماری های التهابی روده به شمار می ‌آیند ولی معمولاً جدا از بیماری التهابی کلاسیک روده مورد بررسی قرارمی‌گیرند).

بکلومتازون دی پروپیونات (که همچنین به عنوان BDP یا کلیپر شناخته میشود) فقط برای کولیت اولسروز استفاده میشود. معمولا همراه با 5-ASA ها (مانند مزالازین) اما برای زمان کوتاهتری دریافت میشوند . مثل 5-ASA ها، قرص های BDP پوشش به خصوصی دارند که دارو میتواند خود را به  ناحیه هدف که التهاب دارد (روده ها) رسانده و در معده حل نشود. این به معنای آن خواهد بود که استروئید کمتری وارد جریان خون شده و به مابقی بدن میرسد و میتواند کمک کند تا اثرات جانبی دارو کاهش یابد.

* قطع مصرف استروئیدها

اگرچه استروئیدها برای به کنترل درآوردن عوارض بیماری بسیار موثر هستند، آنها نمیتوانند از شعله ور شدن التهاب جلوگیری کنند و معمولا عوارض جانبی قوی دیگری دارند؛ بنابر این برای حفظ بهبودی استفاده نمیشود. پس به محض اینکه احساس کردید بهتر شده اید، پزشک تان کم کردن دوز داروی استروئیدی را شروع میکند. این کار به تدریج انجام میشود مخصوصا اگر از هفته های کوتاه مدت، در درمان با استروئید قرار گرفته باشید.

کورتیکواستروئیدها به عملکرد طبیعی هورمون کورتیزول بسیار شبیه هستند و وقتی استروئیدها را به عنوان دارو دریافت میکنید غده ی فوق کلیوی تولید کورتیزول را کاهش داده یا متوقف میکند به همین سبب این دارو را به عنوان سرکوب گر ترشحات غده فوق کلیوی هم میشناسند. اگر به طور ناگهانی درمان با استروئید خود را متوقف کنید ممکن است مدت زمانی صرف شروع مجدد تولید کورتیزول توسط غدد فوق کلیوی به صورت طبیعی شود. این امر ممکن است بدن شما را درگیر سطح پایینی از کورتیزول نماید که به معنای عدم پاسخ شما به شرایط پر استرس بوده و باعث حالت تهوع، خستگی و سرگیجه شود.

متاسفانه بعضی اوقات وقتی دوز دارو را کاهش میدهید عوارض بیماری برمیگردد. اگر چنین رخ دهد، داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی (مطلب زیر را ببینید) ممکن است به داروهای تان اضافه شود تا کمک نماید مصرف استروئیدها را به طور کامل قطع نمایید.

نکته ی کلیدی: نیاز خواهید داشت که به پزشکی که درمان تان میکند بگویید که در درمان با استروئید قرار دارید. کارتی را به همراه داشته باشید که تاریخ شروع درمان با استروئید و دوز آن، روی کارت نوشته شده باشد. ضمنا میتواند ایده ی خوبی باشد که دستبند یا گردنبندی همراه داشته باشید  که مشخصات طبی شما را بر روی آن حک شده باشد.

* عوارض جانبی ممکن برای استروئیدها چیست ؟

 اگرچه به صورت طبیعی استروئیدها در بدن مهیا هستند؛ اما برای کنترل التهاب، دوز بالای آن میتواند عوارض جانبی ناخواسته ای را به همراه داشته باشد. مردم حداقل بعضی از این عوارض جانبی را تجربه کرده اند و دوست ندارند گرفتار این عوارض شوند. به هر حال استروئیدها میتوانند در کنترل شعله وری بسیار موثر باشند و بسیاری از عوارض جانبی، وقتی دوز دارویی آنها کاهش یافته یا متوقف میشوند ناپدید میشوند. چالش در اینجاست که باید بیشترین منافع ممکن را با کمترین عوارض جانبی داشته و این بهترین بحثی است که باید با متخصص IBD خود داشته باشید.

عوارض جانبی موقتی عبارتند از:

• افزایش اشتها که می تواند منجر به افزایش وزن شود.

• گرد شدن (مانند قرص ماه) صورت، رشد موهای صورت.

• توسعه و یا بدتر شدن آکنه.

• افزایش سطح قند خون و نمک احتباس که ممکن است دچار تورم پاها شود.

• تغییرات خلق و خو و مشکلات خواب و یا تمرکز.

• کاهش توانایی برای مقابله با عفونت.

• به ندرت، درد در قفسه سینه یا قسمت فوقانی شکم.

عوارض جانبی دراز مدت ممکن است شامل:

• نازک شدن استخوان ها، عضلات و پوست.

• تمایل به کوفتگی.

• دیابت به دلیل افزایش سطح قند خون.

• بعد از درمان طولانی مدت با استروئید، مشکل در تولید کورتیزول طبیعی.

• به ندرت، گلوکوم یا آب مروارید.

معمولا موقعی که با استروئیدها درمان میشوید تحت نظارت و مراقبت هستید.  اگر در باره ی هر یک  از عوارض جانبی نگران هستید یا هر پرس و جویی در باره تجربیات جدید تان در مورد عوارض دارید با پزشک یا متخصص IBD خود صحبت کنید. ممکن است برای کاهش اثرات استروئید در خصوص مشکلات استخوان  ها برای شما ویتامین D و کلسیم تجویز شود. 

داروهای سرکوب گر ایمنی

همانطور که از دارو پیداست، داروهای سرکوب گر ایمنی، سیستم ایمنی (سیستم حفاظت بدن در مقابل مواد مضر) را متوقف میکند (سرکوب میکند – اثر بخشی را کاهش میدهد) . این داروها در IBD مفید هستند زیرا با این کار سطح التهاب کاهش می یابد.

داروهای سرکوب گر ایمنی اصلی عبارتند از:

•  آزاتیوپرین (ایموران) و مرکاپتوپورین یا 6-MP (پوری-نتول).

•  متوترکسات

•  مایکوفنولات موفتیل

• سیکلوسپورین

• تاکرولیموس

داروهای سرکوب گر ایمنی چطور در IBD استفاده میشوند؟

داروهای سرکوب گر ایمنی اساسا وقتی درمان با 5-ASA و استروئید ها شکست خوردند، یا برای کاهش التهاب یا وقتی که استروئیدها را بدون بروز شعله وری نمی توان قطع کرد استفاده میشوند. اگر شخصی به درمان با استروئید وابسته شده باشد، با این روش، میتواند دریافت داروهای سرکوب گر ایمنی را شروع نموده و علاوه بر آن، به تدریج دریافت استروئیدها را کاهش داده یا حتی قطع نموده بدون آنکه التهاب بدتر شود. این دلیلی است که گاهی اوقات به داروهای سرکوب گر ایمنی “کم کننده دوز استروئیدها” (steroid-sparing)  گفته میشود.

داروهای سرکوب گر ایمنی مختلف، با کمی تفاوت با یکدیگر عمل میکنند. پزشک تان در خصوص منافع و عوارض جانبی احتمالی دارویی که برای شما تجویز میکند صحبت خواهد کرد. مطمئن شوید وقتی درمان را شروع میکنید وی از هر مریضی قبلی شما آگاه است و هر عارضه ی جدیدی را به وی توضیح داده اید.

•  آزاتیوپرین و مرکاپتوپورین

این دو دارو از نظر شیمیایی خیلی به هم نزدیک و مرتبط بوده و به یک شیوه عمل میکنند. آزاتیوپرین در انگلستان استفاده شده در حالی که مرکاپتوپورین (گاهی اوقات به آن مرکاپتوپورین-6 یا 6-MP گفته میشود) به صورت گسترده تر در آمریکا تجویز میگردد.

آنها برای سالیان زیاد برای درمان IBD استفاده می شده اند و نشان داده اند برای کاهش عوارض و نگهداری بهبودی، در هر دو بیماری کولیت اولسروز و کرون بسیار موثر بوده اند. هر چند که آنها کند عمل کرده و ممکن است ماهها طول بکشد تا فواید شان معلوم شود.

چون آزاتیوپرین و مرکاپتوپورین داروهای سرکوب گر ایمنی بوده و روی کارکرد سیستم ایمنی تاثیر میگذارد؛  افرادی که آنها را دریافت میکنند استعداد بیشتری برای بیماری های عفونی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا دارند. بنابراین به آنان توصیه میشود سالیانه واکسن آنفولانزا را داشته باشند. ضمنا ممکن است واکسن های اضافی دیگری در برابر سرخک، آبله مرغان، زونا و بعضی از اقسام ذات الریه نیاز داشته باشید که این بیماری ها می تواند در کسانی که داروهای سرکوب گر ایمنی دریافت می کنند بسیار شدیدتر باشد.

همچنین این داروها میتواند حساسیت پوست به نور خورشید را کرده و احتمال بروز بعضی از انواع سرطان پوست را زیاد نمایند بنابراین بهتر است از ضد آفتاب استفاده کرده و از آفتاب گیری پرهیز نمود.

بعضی عوارض جانبی آزاتیوپرین و مرکاپتوپورین میتواند شامل موارد زیر باشد:

• به خصوص در ابتدای مصرف دارو تهوع، و یا یک بیماری شبه آنفولانزا همراه با تب و درد عمومی

• بدتر شدن ناگهانی اسهال

• با شیوع کمتر التهاب کبد، و / یا کم خونی لوزالمعده (پانکراتیت)

• سرکوب عملکرد مغز استخوان است که می تواند منجر به کم خونی شود

• کمی افزایش خطر ابتلا به لنفوم (نوع سرطان موثر بر غدد لنفاوی). با این حال، تحقیقات نشان می دهد که برای اکثر مردم مصرف کننده ی این داروها، خطر بسیار کوچک است و به احتمال زیاد به بالقوه فایده ی بیشتری دارد.

مراقبت منظم برای افرادی که داروهای سرکوب گر ایمنی دریافت میکنند مهم است. در ابتدا، نیاز خواهید داشت که آزمایش خون دوره ای بدهید : معمولا هفتگی یا دو هفته یک بار. به مرور که درمان میشوید ممکن است تا موقعی که تحت درمان آزاتیوپرین و مرکاپتوپورین هستید هر دو یا سه ماه یک بار آزمایش خون داشته باشید.

•  متوترکسات

متوترکسات برای کمک برای بهبود یا نگهداری بهبودی افرادی که بیماری کرون داشته و وابسته به استروئید شده اند (نمیتوانند استروئید درمانی در دوران شعله وری متوقف کنند) و کسانی که به آزاتیوپرین و مرکاپتوپورین پاسخ نداده اند استفاده دارد. گاهی اوقات متوترکسات برای درمان کولیت اولسروز بکار می رود اما مدارک کمی وجود دارد که برای این بیماری موثر باشد.

متوترکسات یک بار در هفته به صورت قرص یا تزریقی دریافت میشود. مثل آزاتیوپرین به کندی عمل می کند و ممکن است تا سه ماه بهبودی عوارض بیماری طول بکشد.

به عنوان یک داروهای سرکوب گر ایمنی، متوترکسات میتواند آمادگی ابتلا به عفونت را کند. ضمنا حساسیت پوست به نور خورشید را نموده و احتمال ابتلا به بعضی از سرطان های پوست را میکند.

دیگر عوارض جانبی عبارتند از:

• حالت تهوع و اسهال، به خصوص در شروع درمان

• به ندرت، سرکوب تولید مغز استخوان

• مشکلات کبد و کلیه.

اگر خانم هستید مهم است تا موقعی که خودتان یا همسر تان، متوترکسات دریافت میکند حامله نشوید ؛ به عبارت دیگر این دارو روی جنین تاثیر جدی میگذارد. باید مصرف متوترکسات را حداقل شش ماه قبل از تلاش، برای آبستن شدن قطع کرد.

قبل از اینکه متوترکسات را دریافت نمایید باید آزمایش خون داده و عملکرد کبد و کلیه را چک کرد؛ بعد از دریافت نیز باید تا موقعی که تحت درمان متوترکسات هستید، آزمایش خون دوره ای را انجام دهید.

•  مایکوفنولات موفتیل

مایکوفنولات موفتیل برای سالیان زیادی، برای درمان سرطان و بعد از پیوند عضو استفاده میشده است. اخیرا برای بیماران التهاب روده که به دیگر دارو های سرکوب گر ایمنی یا بیولوژیکی جواب نداده اند استفاده میشود. بعضی مطالعات نشان داده که این دارو برای درمان بدون استروئید موثر بوده ولی تحقیقات بیشتری در این حوزه نیاز است.

عوارض جانبی محتمل آن شبیه متوترکسات است و نیاز به آزمایش خون دوره ای وجود دارد.

• سیکلوسپورین

سیکلوسپورین به صورت گسترده در جلوگیری از پس زدن عضو پیوندی استفاده میشود. این دارو همچنین در شرایطی که باعث عکس العمل بدن در مورد بافت خودش میشود کاربرد دارد. در IBD ، سیکلوسپورین عموما برای درمان شعله وری شدید کولیت اولسروز استفاده شده و ممکن است کمک کند که جراحی برای درآوردن روده ی بزرگ را به تاخیر انداخته یا منتفی کند. این دارو میتواند موقعی برای درمان مفید باشد که داروهای کند اثر مانند آزاتیوپرین در حال آماده شدن برای تاثیر هستند.

سیکلوسپورین در ابتدا در بیمارستان و به صورت تزریق وریدی داده میشود ولی بعد از آن ممکن است به صورت خوراکی (کپسول یا نوشیدنی) در یک دوره ی سه تا شش ماهه داده شود.

سیکلوسپورین چندین عوارض جانبی دارد که عبارتند از:

• تهوع، سردرد، احساس سوزن شدن دست و پا

• رشد مو در صورت

• لثه های متورم

• کاهش عملکرد کلیه (معمولا به طور موقت) و افزایش فشار خون.

آزمایش خون دوره ای و تست عملکرد کلیه را در حالی که در حال درمان با سیکلوسپورین هستید به طور منظم داده شود و محتمل است که در ابتدا هفته ای یک بار و سپس ماهیانه یک بار تکرار شود.

• تاکرولیموس

تاکرولیموس در عمل شبیه سیکلوسپورین است اما ممکن است برای کرون و کولیت اولسروز شدید استفاده شود. تاکرولیموس سریع عمل کرده و میتواند همراه آزاتیوپرین تا موقعی که این داروی کند، اثر خود را نشان دهد استفاده شود. تاکرولیموس میتواند از ابتدا به صورت  خوراکی دریافت شده و نیاز به بستری شدن در بیمارستان ندارد. ضمنا این دارو به صورت پماد نیز موجود بوده و برای بیماری کولیت اولسروز و کرون در ناحیه راست روده مفید است.

تاکرولیموس چنانچه به صورت خوراکی دریافت شود عوارض جانبی شبیه سیکلوسپورین دارد.

داروهای بیولوژیکی (داروهای ضد TNF)

داروهای بیولوژیکی جدیدترین گروه داروها هستند که برای IBD استفاده میشوند. به آنها گاهی داروهای ضد TNF (ضد فاكتور نكروز تومور انساني) هم گفته میشود چون آنها، پروتئینی از بدن را هدف میگیرند که به TNF آلفا (TNF-alpha) گفته میشود. به طور طبیعی بدنتان TNF آلفا را به عنوان قسمتی از پاسخ ایمنی تولید میکند اما تصور بر این است که تولید اضافی TNF آلفا، مسئول التهاب مزمن در IBD است. داروهای ضد TNF ، به TNF آلفا متصل شده و کمک میکنند تا از التهاب، جلوگیری کرده و عوارض IBD را تسکین دهند.

دو داروی بیولوژیکی که معمولا استفاده میشوند عبارتند از:

•  اینفلیکسیماب (رمیکید)

• آدالیموماب (هومیرا)

دیگر داروهای بیولوژیکی که در حال حاضر در انگلستان ممکن است مجوز دریافت نمایند عبارتند از:

• سرتولیزوماب پگول (در حال حاضر در انگلستان برای آرتروز (ورم مفاصل) تایید شده است)

• گولیموماب

• ودولیزوماب (دارویی بیولوژیک با اندکی تفاوت است. این دارو با انسداد  گلبول های سفید خون به جای اتصال با سلول های TNF آلفا کار میکند).

 داروهای بیولوژیک چطور در IBD استفاده میشوند؟

عموما داروهای بیولوژیکی برای IBD شدید، موقعی که درمان های استاندارد کار نکنند، تجویز میشوند. اگر چه بعضی مدارک وجود دارند که کاربرد های اخیر داروهای بیولوژیکی یا درمانهای ترکیبی (داروهای بیولوژیکی بعلاوه ی داروهای سرکوب گر ایمنی) ممکن است مخصوصا در بیماری کرون مفید باشند. تحقیقات در این حوزه و اثر بخشی در مقایسه با داروهای بیولوژیکی جدیدتر ادامه دارد .

•  اینفلیکسیماب

اینفلیکسیماب در حال حاضر بیشترین رواج را برای درمان بیماری کرون فعال شدید که به داروهای استروئیدی و داروهای سرکوب گر ایمنی پاسخ نداده اند دارد. ضمنا این دارو ممکن است برای درمان کولیت اولسروز شدید به عنوان جایگزینی برای سیکلوسپورین به کار رود.

هر کسی به اینفلیکسیماب پاسخ نمیدهد اما تعدادی از مطالعات نشان داده است که میتواند در بهبود عوارض، بهبود بیماری و کاهش نیاز به جراحی بسیار موثر باشد.

اینفلیکسیماب توسط تزریق وریدی (قطره ای) طی چندین ساعت، معمولا در بیمارستان یا یک درمانگاه روزانه، دریافت میشود. اگر به خوبی به دارو پاسخ بدهید معمولا یک دوره تزریق، برای تان تجویز خواهد شد. در درمان تان  باید حداقل هر 12 ماه تجدید نظر شود.

مهم است که با یک متخصص IBD قبل از اینکه اینفلیکسیماب را شروع کنید صحبت کنید . صحبت  هایی راجع به منافع و خطرات احتمالی در باره اثرات جانبی نهفته ی آن. ضمنا نیاز دارید در مورد زمینه های از قبل موجود، مانند باسیل مرض سل (TB) کنترل هایی انجام دهید چون اینفلیکسیماب میتواند آنها را مجددا فعال نماید.

سایر عوارض جانبی می تواند شامل:

• واکنش به تزریق

• حساسیت به عفونت

• بدتر شدن بیماری قلبی از پیش موجود

• خارش پوست

• التهاب مفاصل

• به ندرت، مشکلاتی برای کبد و سیستم عصبی

• افزایش خطر ابتلا به برخی سرطان ها از جمله لنفوم (سرطان غدد لنفاوی).

وقتی تحت درمان با اینفلیکسیماب هستید؛ سلامتی شما باید به دقت تحت مراقبت بوده و پزشکان شما باید قادر باشند تا به تمام پرس و جو ها و نگرانی های شما پاسخ گو بوده و کمک نمایند.

• آدالیموماب

آدالیموماب دارویی مصنوعی (ساخته ی دست بشر) ودارویی ضد TNF است که اخیرا ساخته شده است. این دارو مخصوصا برای کرون شدید کاربرد داشته، هر چند (در انگلستان) تحت وضعیتی خاص مجوز گرفته است.

آدالیموماب به مانند اینفلیکسیماب نشان داده است در کنترل شعله وری و در درمان فیستول (انسداد روده) ناشی از کرون موثر است. ضمنا می تواند موقعی که اینفلیکسیماب شکست میخورد مفید باشد. آدالیموماب به صورت زیر پوستی تزریق تزریق میشود؛ بنابراین دریافت آن در منزل راحت تر است.

عارضه ی رایج عبارتند از: درد در محل تزریق، گاهی اوقات قرمزی، خارش و تورم.  دیگر عوارض  جانبی، شبیه عوارض اینفلیکسیماب بوده و باید کنترل ها و مراقبت های مشابهی را به عمل آورید.

 -داروهای سمپتوماتیک (علامت دار) – داروهای عوارض بیماری

یک تعدادی دارو در دسترس است اغلب خارج از شمارش (بدون نسخه) که میتواند در درمان عوارضی مانند اسهال، یبوست و درد بسیار موثر باشد. این داروها را به عنوان داروهای علامتدار می شناسند. اگرچه آنها التهابی که باعث این عوارض شده را کاهش نمیدهند.

بهتر است قبل از اینکه این داروها را دریافت نمایید با پزشک متخصص IBD خود کنترل نمایید . احتیاط نمایید که این داروها ممکن است برای نوع IBD شما مناسب نبوده یا با داروهای IBD تان اثر متقابل داشته باشند.

ضد اسهال ها

کدئین فسفات، لوپرامید (ایمودیوم، آرت) و دیفنوکسیلات (لوموتیل) تماما داروهایی هستند که با آهسته کردن انقباض (فعالیت عضله) روده ها و اسهال را کم میکنند؛ بدین ترتیب غذا زمان بیشتری میگیرد تا از دستگاه گوارش عبور کند.  این کار اجازه میدهد تا وقت بیشتری برای جذب آبی که در فرآیند گوارش تولید میشود برای روده فراهم شود و مدفوع سفت تر شده و ضرورت دفع کمتر میشود.

این میتواند باعث شود انقباض های شکمی در اثر کار زیاد (کرامپ) و یبوست از عوارض جانبی این ضد اسهال ها باشد. ضمنا کدئین میتواند باعث تهوع و خواب آلودگی شده و چنانچه در دوز نسبتا زیاد، برای مدتی طولانی مصرف شود ، وابستگی به مصرف دارو را تقویت میکند. اگر کدئین یکباره کنار گذاشته شود میتوانند باعث احساس ناخوشایندی و اضطراب شود.

معمولا لوپرامید را سالم ترین ضد اسهال مطرح میکنند اما توسط کسی که کولیت اولسروز شعله ور دارد نباید دریافت شود.

نمک های صفراوی

نمک های صفراوی به صورت طبیعی از کبد برای کمک به هضم غذا رها میشوند و توسط ایلئوم (پایین ترین قسمت روده ی کوچک) مجددا جذب میشوند. اگر بیماری کرون داشته باشید و مجبور شده باشید با جراحی ایلئوم را خارج نمایید، سطح بالایی از نمک های صفراوی به داخل روده ی بزرگ تخلیه شده و باعث اسهال آبکی میشود.

رزین (بایندر) های نمک های صفراوی مانند کلستیرامین (کوئستران)، کولستیپول (کولستید) و کولسوالام

(cholestyramine (Questran), colestipol (Colestid) and colesevalam)

 با نمک های صفراوی ترکیب شده و از رسیدن آنها به روده ی بزرگ جلوگیری میکنند. این به کاهش اسهال کمک میکند. کلستیرامین و کولستیپول به شکل پودر هستند و با آب، آبمیوه یا غذای نرم مخلوط میشوند. کولسوالام به شکل قرص است که برخی افراد با آن راحت ترند.

عوارض جانبی احتمالی عبارتند از: سوء هاضمه، ناراحتی و نفخ شکمی، تهوع و یبوست. رزین های نمک های طعام به چگونگی جذب دیگر داروها نیز تاثیر گذاشته و بنابراین تا چهار ساعت پس از دریافت آنها نباید داروی دیگری دریافت شود.

عوامل حجم دهنده

عوامل حجم دهنده (bulking agents) یا تشکیل دهنده های حجم (bulk formers) از فیبر گیاهی جاذب آب تشکیل شده که معمولا از گیاه اسفرزه یا استرکولا میباشد {مترجم: گیاه اسفرزه (با علمی Plantago ovata  Forssk   و عمومی Ispaghula اسپغول) از تیره بارهنگ بوده، بومی ایران و هندوستان است و در کشورهای هم جوار نیز کشت می شود.{ مارک های معمول شامل فیبوژل، ایزوژل و نورماکول است. اینها به شکل ریز دانه (گرانول) هستند و وقتی با مقدار زیادی آب دریافت میشوند در داخل روده متورم شده و مایعات را غلیظ و مدفوع را سفت میکند. ضمنا فیبر، به روده حجم کافی داده تا به صورت نرمال کار کند.

اگر مجبور شده باشید برای برداشتن بخشی از روده ی بزرگ (جایی که روده ی کوچک به رکتوم (بخش ابتدایی روده ی بزرگ) متصل است) جراحی داشته باشید (به این جراحی کولکتومی با پیوند ایلئو-رکتال میگویند) عوامل حجم دهنده در درمان اسهال مخصوصا مفید هستند. همچنین آنها در نرم کردن قسمت های سفت شده که میتواند به علت کولیت اولسروز در بخش پایینی روده ی بزرگ یا رکتوم رخ داده باشد، مفید باشند. هرچند اگر دچار تنگی و باریکی روده که بعضی مواقع با بیماری کرون رخ میدهد شده باشید نباید از عوامل حجم دهنده استفاده نمایید.

ضد یبوست ها

یبوست میتواند از عوارض IBD باشد. مخصوصا وقتی التهاب روده از نوع پروکتیتیس (التهاب راست روده یا رکتوم) باشد. ضد یبوست ها کمک میکنند تا از رنج یبوست رها شوید. ضد یبوست های تراوشی (اسمزی) مانند موویکول (movicol) که شامل ترکیبی است که به عنوان ماکروگول (macrogol) شناخته میشود؛ معمولا برای بیماران IBD ، به عنوان بهترین ضد یبوست مطرح هستند. اینها مقدار آب را در روده ی بزرگ افزایش داده و مدفوع را نرم تر و ساده تر برای عبور میکنند هر چند ضد یبوست ها میتوانند همچنین باعث نفخ و گرفتگی معده مخصوصا در شروع درمان شوند.

ضد اسپاسم گونه ها

ضد اسپاسم گونه ها (بگیر و ول کن ها) مانند مبورین (mebeverine) یا همان کولوفاک (Colofac)، بوتیل برومید هیوسین (hyoscine butylbromide) یا همان بوسکوپان (Buscopan) و آلورین سیترات (alverine citrate) یا همان اسپاسمونول (Spasmonal) گرفتگی های دردناک روده ها یا اسپاسم ها را توسط رهاسازی عضلات روده ها کاهش می دهد. به احتمال زیاد این داروها برای افرادی که دچار سندروم روده ی تحریک پذیر (IBS) شده اند  توصیه می شود اما میتواند برای کسانی که عوارضی شبیه IBS دارند و بعضی اوقات توسط مبتلایان به IBD تجربه میشوند نیز مفید باشد.

مسکن ها (ضد دردها)

اگر نیاز دارید که بر ضربت متقابل ضد دردها غلبه کنید احتمالا بهتر است که از ایبوپروفن و دیکلوفناک پرهیز کنید. اینها چیزهایی هستند که به عنوان داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (non-steroidal anti-inflammatory یا NSAIDها) شناخته میشوند. در حالی که آنخا میتوانند برای درد مفاصل و ستون فقرات بسیار موثر باشند، مدارکی وجود دارد که آنها ممکن است سایر عوارض IBD را بدتر کنند یا ماشه ی شعله وری را بچکانند. برخی افراد ممکن است با آسپرین نیز تحت تاثیر قرار بگیرند؛ بنابراین برای تسکین دردهای ساده احتمالا پاراستامول (استامینوفن) سالم ترین گزینه برای افراد مبتلا به IBD است.

اگر دریافتید که با درد، مشکلات مداوم و در حال پیشرفت دارید و نیاز به دریافت ضد درد ها دارید؛ با پزشک خود در باره ی عوارض تان و درمان دیگری که ممکن است مناسب باشد صحبت کنید.

-آنتی بیوتیک ها

 آنتی بیوتیک ها باکتریها را میکشد یا رشد آنها را متوقف میکند و بعضی مواقع برای IBD استفاده میشود.

آنها نقش معتبری در کمک به درمان عواقب بیماری کرون از قبیل ورم چرکی و فیستول (اتصال غیر نرمال روده و پوست یا دیگر اندام ها) دارد. آنتی بیوتیک ها ضمنا به عنوان درمان برای سایر عوارض IBD اغلب همراه با دیگر داروها امتحان میشوند. این استفاده بر اسا این است که هنوز علت اصلی IBD هنوز ناشناخته است و احتمال زیادی دارد علت آن واکنش غیر نرمال سیستم ایمنی به باکتری روده باشد. آنتی بیوتیک میتواند این باکتری ها را کاهش داده و ضمنا بعضی آنتی بیوتیک ها تاثیر سرکوب گر سیستم ایمنی را دارند.

مدارک اشاره بر آن دارند که آنتی بیوتیک ها در درمان شعله وری کرون یا نگهداری درمان موثر نیستند . هرچند بررسی های اخیر به این نتیجه رسیده که دو آنتی بیوتیک بسیار رایج مترونیدازول و سیپروفلوکساسین ممکن است در درمان کولیت کرون فعال (کرون در روده ی بزرگ) بعد از جراحی مفید باشند. ضمنا بر تاثیر گذاری آنتی بیوتیک ها بر روی ورم چرکی و فیستول و در کمک به درمان پوچیتیس (التهاب پاچ ایلئوآنال و مشکلاتی که گاهی اوقات بعد از جراحی کولیت اولسروز به دنبال دارد) تاکید شده است.

مترونیدازول (فلاگیل)

مترونیدازول رایج ترین دارویی است که برای بیماری کرون تجویز میشود. معمولا به شکل قرص دریافت میشود اما میتواند به شکل شیاف یا تزریق نیز دریافت شود. عوارض جانبی تهوع، بی اشتهایی و طعم فلز در دهان است. بسیار به ندرت، استفاده طولانی مدت می تواند باعث آسیب های عصبی و سوزن سوزن شدن در دستها و پاها شود.

بهتر است وقتی مترونیدازول دریافت میکنید از نوشیدن الکل برای حداقل دو روز بعد از آخرین دوز اجتناب نمایید زیرا میتواند با آن واکنش داشته باشد.

سیپروفلوکساسین

سیپروفلوکساسین نیز برای درمان کرون استفاده میشود و متوجه شده اند که همان تاثیر مترونیدازول را با عوارض جانبی کمتری دارد. همچنین به صورت نرمال به شکل قرص دریافت میشود ولی به شکل تزریق نیز وجود دارد. عوارض جانبی رایج آن عبارت است از تهوع و اسهال و ممکن است با بعضی از داروهایی که برای IBD استفاده میشود واکنش داشته باشد.

سوالات رایج دیگر

-آیا طبابت های دیگر میتواند روی داروهای IBD تاثیر بگذارد؟

ممکن است دارو ها یا طبابت های دیگر بر روی داروهای IBD واکنش داشته و این واکنش اثر درمانی داروها را کمتر (یا بیشتر) کرده و ممکن است عوارض جانبی آنها را عوض نماید.

بنابراین بسیار مهم است که با پزشک و تیم متخصص IBD خود در باره دیگر داروها و درمان هایی که دریافت میکنید صحبت نمایید. این نه تنها شامل داروهایی است که برای مشکلات دیگر دریافت میکنید بلکه شامل هر گونه داروی اضافی، گیاهی یا مکمل میشود. ضمنا ایده ی خوبی است که لیستی از تمام داروهای تان و دوز آنها برای اطمینان از اینکه چیزی را فراموش نکرده اید، همراه داشته باشید.

-آیا داروهای IBD میتواند روی باروری یا حامگی تاثیر داشته باشد؟

مدارک عموما دال بر است که کولیت اولسروز و کرون فعال نسبت به اکثر درمان های IBD ، صدمات بیشتری را به رشد کودکان وارد می کند. به همین سبب به اکثر زنانی که IBD دارند توصیه میشود که در دوران حاملگی داروهای خود را دریافت نمایند. هر چند، تعداد کمی از داروهایی که برای IBD استفاده میشوند در موقع تلاش برای آبستن شدن و موقعی که حامله هستند نباید دریافت شوند. باروری مردان نیز میتواند تحت تاثیر قرار بگیرد. بنابراین چنانچه بره ریزی کرده اید بچه دار شوید یا مخصوصا اگر در حال حاضر حامله هستید مهم است با تیم پزشکی IBD خود کنترل نمایید که آیا لازم است نوع داروهای درمانی خود را تعویض نمایید.

-آیا اگر فراموش کنم داروهایم را مصرف کنم مشکلی پیش می آید؟

وقتی برای اولین بار داروی IBD برای شما تجویز میشود احتمالا در می یابید که به یاد سپردن دریافت دقیق آنها طبق دستوری که داده شده، آسان است. مخصوصا اگر بلافاصله بر روی عوارض بیماری تاثیر گذاشته باشد. به محض اینکه احساس بهتری داشتید ممکن است روی دریافت قرص هایتان یا اعمال داروهای موضعی تمرکز کمتری داشته و شروع به فراموشی دوز صحیح داروی تان نمایید یا اینکه وقتی احساس بیماری ندارید، فکر کنید نیازی به آنها ندارید و وسوسه شوید کلا دریافت دارو را متوقف نمایید.

 ادامه دارد  . . . . . . . .  در حال تکمیل است 

 با دادن نظر، نویسنده ی سایت (http://myibd.blogfa.com) را یاری فرمایید. مخصوصا تجربیات شما در ارتباط با موضوع مقاله را عنوان نمایید.

 RSS
POWERED BYBLOGFA.COM

بیماری‌ های التهابی روده یا (IBD) به گروهی از بیماری‌ ها اطلاق می شود که سبب التهاب در جدار روده بزرگ یا روده باریک می‌ شوند و شامل دو بیماری کولیت اولسروز و کرون است.به گزارش ایرنا، عوارض این بیماری علاوه بر رنج و مشقت فراوان، زندگی عادی بیماران را دچار تلاطم و سختی می کند و آنان را درگیر مشکلات روحی و جسمی می کند.برخی بیماران از پزشک می خواهند روده آنان را از بدنشان خارج کند تا خلاص شوند و به عبارتی فکر می کنند که با این کار از مرارت ها رهایی می یابند.بیماری التهابی روده به ندرت می تواند عامل مرگ بیمار شود و در این حالت التهاب به قدری شدید می شود که تمام روده را درگیر می کند.در این حالت، قطر روده بزرگ چند برابر حالت معمول می شود و بدن به دارو جواب نمی دهد که باید تحت عمل جراحی قرار داد. اگر این اقدام انجام نگیرد، بیمار در عرض چند روز جان خود را از دست می دهد.بیماری های التهابی روده ای با مصرف دارو قابل کنترل بوده و به همین دلیل به بیماران تاکید می شود که دارو را همیشه مصرف کنند. ** بیماری های التهابی روده قابل کنترل استعضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه بیماری های التهاب روده ای قابل کنترل است، به خبرنگار علمی ایرنااظهار کرد: با مصرف دارو می توان این بیماری ها را کنترل کرد یا جلوی عوارض آن را گرفت تا بیماران زندگی عادی و روزمره داشته باشند.دکتر محمد امانی ادامه داد: این بیماری درمان پذیر نیست و ریشه کن نمی شود ولی می توان آن را کنترل کرد. وقتی بیماری بموقع تشخیص داده شود با مصرف دارو، می توان در بیش از 95 درصد، آن را کنترل کرد. امانی به بیماران توصیه کرد به هیج وجه مصرف داروها را قطع یا کم نکنند که در این صورت، به احتمال زیاد و در زمانی کوتاه، علائم بیماری برمی گردد و شدت آن هم معمولا بوده و مریض ممکن است نیازبه بستری در بیمارستان پیدا کند.وی با اشاره به اینکه قطع مصرف دارو در چرخه درمان بیماری اختلال ایجاد می کند، افزود: بیماران حتی برای دوره زمانی کوتاه و به دلایل مختلف از جمله مسافرت و امتحانات پایان ترم تحصیلی، مصرق دارو را قطع یا کاهش ندهند.** جوانان و ابتلا بهبیماری التهابی روده امانی گفت: سن مبتلایان به بیماری التهابی روده حدود 3 سال است و این افراد معمولا شاغل یا در حال تحصیل هستند. هرچند اغلب بیماران جوان هستند اما برخی در سنین میانسالی یا حتی بالاتر هم به این بیماری مبتلا می شوند.امانی اظهار کرد: التهاب روده یکی از بیماری هایی است که در سال های اخیر شایع شده و انتظار می رود در سال های آتی این روند ادامه پیدا کرده و شاهد تعداد بیشتری از مبتلایان خواهیم بود.وی با اشاره به اینکه شیوع بیماری در مردان و زنان یکسان است، گفت: هرچند موارد محدودی از بیماری التهابی روده در حدود 4 سال پیش، در دنیا از جمله ایران وجود داشت، اما در سال های اخیر تعداد بیماران افزایش یافته است. فوق تخصص گوارش و کبد افزود: آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد اما پیش بینی می شود حدود 5 هزار نفر مبتلا به بیماری های التهابی روده در کشور وجود داشته باشند.وی ادامه داد: ثبت این بیماری ها حدود یک سال پیش در پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز شد تا آمار دقیقی از تعداد مبتلایان داشته و بره ریزان حوزه بهداشت و درمان هم بتوانند اقدامات درمانی و مراقبتی را به نحو مطلوب انجام دهند.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران بیان کرد: میزان شیوع این بیماری در اروپا و آمریکا از ایران است و بیماری التهابی روده در کشور هنوز به حد کشورهای آمریکا و اروپا نرسیده است.** هنوز علت بیماری التهابی روده مشخص نشده است وی با اشاره به اینکه علیرغم تحقیقات گسترده هنوز علت خاصی برای این بیماری پیدا نشده است، گفت: به نظر می رسد که صنعتی شدن، داشتن وسواس زیاد در بهداشت، استرس و اضطراب از عوامل موثر در ابتلا به این بیماری باشد.فوق تخصص گوارش و کبد گفت: علل ژنتیکی در ابتلا به این بیماری مطرح است و تاکنون حدود 16 ژن برای ابتلا به این بیماری شناسایی شده ولی علت بیماری هنوز مشخص نیست.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: در افرادی که سابقه فامیلی این بیماری را دارند، شیوع بیماری است.امانی با اشاره به اینکه اکثر این افراد دارای استرس و اضطراب هستند، گفت: به نظر می رسد که آنان دارای وسواس های فکری بوده و بیقرار هستند و این موضوع می تواند علائم بیماری را تشدید کند. این افراد دارای زمینه اضطراب هستند و مدیریت استرس و اضطراب در کنترل بیماری خیلی مهم است.وی مهمترین علامت این بیماری را اسهال اعلام کرد و گفت: اکثرا این افراد دچار اسهال می شوند و این کار ممکن است تا 2 بار در طول شبانه روز رخ دهد که معمولا این اسهال ها شبانه است .فوق تخصص گوارش و کبد ادامه داد که اگر افرادی دچار اسهال شبانه می شوند و نصف شب ها به دلیل اسهال یا درد شکم از خواب بیدار می شوند، باید این موضوع را جدی گرفته و برای بررسی گوارشی به پزشک مراجعه کنند.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان این که خون در مدفوع یک هشدار جدی است و باید مورد بررسی قرار گیرد، افزود: در اسهال این افراد معمولا چرک و بلغم، وجود دارد. دردهای شکمی ناشی از این بیماری معمولا دور ناف بوده و این افراد معمولا قبل از دفع ممکن است درد داشته باشند.وی ادامه داد: معمولا حالت اسهال در این افراد به صورت تداومی بوده و ممکن است کاهش وزن، بیحالی و خستگی براثر آن پیدا کنند و به دلیل دفع خون از طریق مدفوع ممکن است دچار کم خونی شوند.امانی، درد، خونریزی، اختلال در جذب مواد، کاهش وزن و گاهی اوقات تب را از جمله علائم بیماری مزمن التهابی روده اعلام کرد و افزود: جذب خیلی از ویتامین ها کم می شود و ممکن است علائم سوء جذب هم پیدا کنند.وی ادامه داد که بیماری التهابی روده شامل 2 نوع کولیت اولسروز و کرون است که در کشور ما کولیت اولسروز شایع تر است و ما آن را مشاهده می کنیم.** التهابی روده می تواند ارگان های مختلف بدن را درگیر کندوی با اشاره به اینکه بیماری التهابی روده می تواند ارگان های مختلف بدن را درگیر کند، افزود: مهمترین جایی که براثر این بیماری واکنش نشان می دهد، مفاصل است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: معمولا مفاصل بزرگ مانند آرنج دچار ورم می شوند و حالت التهابی پیدا می کنند. در اکثر موارد با درمان بیماری این عوارض هم خوب می شوند.امانی ادامه داد که بیماری های روده ای می تواند درگیری کبدی ایجاد کند و مجاری کبد به دلیل التهاب دچار تنگی یا گشادی شود. مبتلایان می توانند عفونت های کبدی هم پیدا می کنند.وی اظهار کرد: اگر این بیماری در طولانی مدت مداوا و درمان نشوند خطر سرطان های روده ای به خصوص در نوع کولیت اولسروز می تواند افزایش پیدا کند.امانی ادامه داد که نوع کولیت اولسروز، روده بزرگ را درگیر می کند و این درگیری از مقعد شروع می شود و به صورت پیوسته است که ممکن کل روده التهاب، ورم و زخم داشته باشد.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: این بیماری فقط روده بزرگ را دچار التهاب می کند و سطح درگیری اش پیوسته بوده و معمولا سطح روده را درگیر می کند.وی ادامه داد: درگیری التهاب در نوع کرون این بیماری از دهان تا مقعد است و هر قسمت را ممکن است درگیر کند. درگیری در این نوع بیماری پراکنده بوده و بیشترین جایی که درگیر می کند انتهای روده باریک و ورودی به روده بزرگ می باشد.امانی ادامه داد که درگیری این بیماری عمقی است و ممکن است عمق این درگیری در حدی باشد که یک قسمت از روده را به عضو دیگری متصل کند که با آن فیستول گفته می شود.وی با اشاره به اینکه براثر فیستول حتی قسمتی از روده به پوست وصل می شود، گفت: براثربیماری کرون گاهی اوقات فیستول ایجاد می شود و روده به بخش دیگری از بدن متصل می شود .** کنترل بیماری مرحله به مرحله استوی اظهار کرد که کنترل این افراد معمولا مرحله به مرحله است و مخصوصا در نوع کولیت اولستروز، همه داروها به صورت یکدفعه آغاز نمی شود. در کولیت اولستروز ترجیح ما این است که داروهای خوراکی یا موضعی استفاده کنیم.امانی با اشاره به اینکه درمان اولیه بیماری با کورتن آغاز می شود، گفت: این دارو در ادامه با داروهای ضد التهابی مثل دسته آمینوسالیسیلات ها جایگزین می شود که به عنوان درمان نگهدارنده است.وی با اشاره به اینکه در مرحله بعدی داروهای ضد ایمنی استفاده می شود، اظهار کرد: درصد کمی با این داروها کنترل نمی شوند و نیاز است از داروهای بیولوژیک استفاده کنند.امانی گفت: معمولا جراحی را برای این بیماران پیشنهاد نمی کنیم مگر اینکه بیمار دچار عوارض شدید باشد. اگر مواردی مانند آبسه، چرک، گشادشدگی روده ، تنگی روده که باعث انسداد روده می شود، مشاهده شود معمولا از روش جراحی استفاده می کنیم.** شایع ترین علت عود بیماری، قطع دارو است دکتر امیرعلی سهراب پور، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه شایع ترین علت عود این بیماری قطع دارو است گفت : IBD به صورت قطعی درمانی ندارد و هدف درمان کاهش علایم بیماران و خاموش کردن التهاب و اجتناب از عوارض مرتبط با بیماری است. وی اظهار کرد: همین امر موجب می شود که بیمار تا آخر عمر دارو استفاده کند. اگر التهاب روده به موقع درمان نشود مخاط روده دیگر حالت طبیعی نخواهد داشت و ممکن است زمینه را برای ایجاد سرطان فراهم سازد.سهراب پور گفت: ابتلا به IBD یا بیماری التهابی روده ناشی از حمله‌ی دستگاه ایمنی بدن به دلایل ناشناخته علیه ارگان های بدن است که روده دچار التهاب می شود و سبب بروز علایم و درد های شکمی می‎شود.وی با تاکید بر اینکه هر درد شکمی، اسهال و تغییر کارکرد روده نشانه بیماری التهاب روده نیست گفت: علایم این بیماری بر مبنای محل و شدت بیماری و همچنین نوع بیماری متفاوت است و برای تشخیص آن افراد باید تحت معاینه فیزیکی، تست‌های خون، تصویر برداری و کولونوسکوپی قرار بگیرند تا به صورت دقیق تشخیص بیماری معلوم شود. سهراب پور با اشاره به اینکه این بیماری به صورت مکرر خاموش و فعال می شود گفت : بیمار به هیچ عنوان در زمانی که بیماری در دوره خاموشی به سر می برد نباید درمان را خودسرانه قطع کند و یا داروهای خود را کم کند و موجب اختلال در چرخه درمان شود چرا که به احتمال زیاد بعد از چند هفته بیماری عود می کند و شدت و ضعف آن کاملا غیرقابل پیش بینی است. تجربه نشان داده است در صورت مصرف صحیح داروها تا 95 درصد این بیماری به صورت کامل کنترل می شود.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: استرس احتمال شعله ور شدن این بیماری را افزایش می دهد، می‌توان این بیماری را از طریق مداخلات پزشکی و تغییرات شیوه زندگی مدیریت کرد و داشتن روابط عاطفی سالم در میان اعضاء خانواده و دوستان اهمیت بسیاری دارد.وی افزود: رایج‌ترین اشکال درمان شامل دارو درمانی و جراحی است که اگر بیماری خفیف باشد با انواع ملایم‌تر داروها معالجه آنها شروع می‌شود و در مواردی که بیماری شدت دارد و بخش های بیشتری را درگیر کرده باشد از داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی استفاده می شود و در آخر در بخش اندکی از بیماران شرایط طوری است که به جراحی منتهی می شود.سهراب پور افزود: با توجه به اینکه داروهای بیماری التهاب روده در داخل کشور تولید می شود، هزینه درمان بسیار ارزان است و داروهایی که در خارج از ایران بسختی تهیه می شود در ایران در دسترس همه بیماران قرار دارد و تنها کمتر از 5 درصد بیماران که شرایط سختی دارند به داروهای وارداتی نیاز دارند.وی افزود : کورتون یکی از داروهایی است که به صورت شایع در این بیماری استفاده می شود. این داروها در کنار مزایای زیاد و تاثیر خوبی که دارند، دارای عوارض جانبی متعددی نیز هستند و اگر پزشکان به صورت بلندمدت این داروها را تجویز می کنند باید مراقب عوارض ناشی از این داروها باشند. افزایش وزن، بالا رفتن قند خون و پوکی استخوان از عوارض شناخته شده مصرف طولانی مدت این داروهاست.علمی ** 931** 121 **خبرنگار: عادل پازیار/ عبدالکریم جبارپور*انتشار:محتشمی

علمی آموزشی

التهابی روده

بیماری کشنده

میزگرد

ارتباط با سردبیر newsroom@irna.ir

تماس بی واسطه با مسئولین

بالای صفحه

خبر گزاری جمهوری اسلامی       پست الکترونیک : irna@irna.ir

© کلیه حقوق این سایت متعلق به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.1