عوارض سنگ مجاری صفراوی

بلوار کشاورز، خیابان قدس، خیابان ایتالیا، پلاک ۴۹، طبقه هفتم، مجله دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تلفکس  ۳-۴۲۹۱۰۷۰۲

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران می باشد.

طراحی و بره نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 219 All Rights Reserved | Tehran University Medical Journal TUMS Publications

عوارض سنگ مجاری صفراوی

URL: http://rjms.iums.ac.ir/article-1-818-fa.html

    زمینه و هدف: سنگ‌های صفراوی، شایع‌ترین اختلال در سیستم صفراوی می‌باشند که مشکلات اقتصادی و بهداشتی فراوانی را در اکثر کشورهای جهان به همراه دارند. در دو دهه اخیر توجهات زیادی به عوامل خطر و نیز فاکتورهای اپیدمیولوژیک سنگ صفراوی معطوف شده است و سونوگرافی دراین بین، نقش مهمی را ایفا می‌نماید؛ هرچند امروزه شیوع و اپیدمیولوژی این بیماری به دنبال تغییر در روشهای زندگی و صنعتی شدن جوامع، رو به تغییر است. ازاین‌رو، این مطالعه با هدف بررسی فراوانی سنگ‌های صفراوی در سونوگرافی کیسه صفرا و مجاری صفراوی بیماران بستری در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) شهر تهران و نیز بررسی علایم و یافته‌های این افراد به انجام رسید. روش بررسی: این مطالعه به روش مشاهده‌ای مقطعی (cross-sectional) بر روی 1312 بیمار بستری در بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) شهر تهران که طی سالهای 83-1379 تحت سونوگرافی کیسه صفرا و مجاری صفراوی قرار گرفته بودند، به انجام رسید. از این تعداد، در 42 نفر سنگ صفراوی تشخیص داده شد. در این افراد، متغیرهای دموگرافیک از قبیل سن، جنس و علایم بالینی و همچنین یافته‌های آزمایشگاهی و سونوگرافی مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها توسط نرم افزار آماری (version13) SPSSمورد آنالیز قرار گرفتند و در آنالیز تحلیلی از آزمون Chi-square استفاده شد. یافته‌ها: درصد فراوانی سنگ صفراوی در مطالعه حاضر، 32% (42 بیمار از 1312 نفر) برآورد شد. از 42بیمار داری سنگ صفراوی، 316 نفر (2/75%)، زن و 14 نفر (8/24%)، مرد بودند و میانگین سنی این افراد، 21/58 سال (3/14 SD) بود. شایع‌ترین شکایات بالینی در بیماران دارای سنگ صفراوی به ترتیب شامل درد ربع فوقانی راست (9/67%) و تهوع و استفراغ (8/59%) بود. همچنین در آنالیز آماری، ارتباط معنی داری بین گروه سنی بیماران با محل سنگ صفراوی (1/P) و درد ربع فوقانی راست شکم (/P) وجود داشت. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر علاوه بر تایید شیوع بالای سنگ‌های صفراوی در زنان و نیز رده‌ سنی74- 55 سال، حاکی از وجود ارتباط بین محل وجود سنگ و نیز درد ربع فوقانی راست شکم با رده سنی بود، بطوری‌که در بیماران جوان‌تر، محل سنگ در اکثر موارد در کیسه صفرا بود، در حالی‌که در بیماران مسن‌تر، شیوع سنگ در کیسه صفرا، کاهش و در مجاری صفراوی افزایش می‌یافت. عوارض سنگ مجاری صفراوی

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله علوم پزشکی رازی می باشد.

طراحی و بره نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 219 All Rights Reserved | Razi Journal of Medical Sciences

%PDF-1.3
3 obj
&gt&gt&gt]
/Contents 4 R&gt&gt
endobj
4 obj
&gt
stream
xUO]o|ϯ!TJZ’JVZU$ɖ:%֌Sѳop!Zy

9bicwPf dB*)^xD$?

نشانه‌های سجاوندی

عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است

همه ما توجه ویژه ای به قلب، مغز و حتی پوست خود داریم. چراکه همه می دانیم اینها عضوهای اصلی و مهمی از بدن هستند و بیماری آنها تهدید کننده زندگی ما خواهد بود. اما در مورد دیگر اندام های مبهم بدن چه؟ مثلا کیسه صفرا، درباره آن چه می دانید؟

عوارض سنگ مجاری صفراوی

در اینجا می خواهیم علائم و نشانه های مشکلات و ناراحتی های کیسه صفرا را با هم بررسی کنیم، اما ابتدا آن را بهتر می شناسیم و با کارهایی که برای ما انجام می دهد آشنا می شویم.

کیسه صفرا چه کار می کند؟

کیسه صفرا، کیسه ای کوچک است که صفرای تولیدشده در کبد در آن نگهداری می شود. این کیسه در زیر کبد قرار گرفته و در پاسخ به غذایی که ما می خوریم، مخصوصا غذاهای پر چرب، مقداری صفرا را از طریق مجاری صفراوی به داخل روده کوچک می ریزد (تصویر بالا) و نقش بسیار مهمی در هضم و جذب چربی های غذایی بر عهده دارد.

به طور معمول، کیسه صفرا اندامی کوچک و بی آزار است که باعث ناراحتی و بیماری خاصی در فرد نمی شود، مگر زمانی که مشکل خاصی آزادسازی صفرا از آن را کاهش دهد و یا مجاری را مسدود کند. عوامل متعددی وجود دارند که می توانند منجر به ایجاد این مشکلات کیسه صفرا شوند.

از جمله عواملی که باعث بروز این مشکلات در کیسه صفرا می شوند:

1- سنگ صفرا

این وضعیت به شرایطی اطلاق می شود که سنگ های کوچک و یا گاهی یک سنگ بزرگ در داخل کیسه صفرا ایجاد شود.

در برخی موارد سنگ صفرا منجر به دردی شدید در فرد می شود، اما حدود 9 درصد مبتلایان به سنگ صفراوی هیچ گونه علامتی ندارند.

در برخی موارد، سنگ صفراوی برای بیش از 1 سال با فرد می ماند و هیچ علامتی ایجاد نمی کند.

2- کولیک صفراوی

کولیک صفراوی به شرایط جدی تری اطلاق می شود که سنگ صفرا در مجرای صفراوی ایجاد یک انسداد می کند. دراین حالت کیسه صفرا برای از میان برداشتن این انسداد شدیدا منقبض می شود و فرد احساس دردی شدید خواهد داشت. این انقباضات شدید و دردهای همراه با کولیک صفراوی معمولا یک تا دو ساعت طول می کشد. اما از آنجایی که حمله ای و برگشت پذیر هستند تا زمانی که فرد به فکر درمان بیفتد، همچنان با فرد می مانند.

3- التهاب کیسه صفرا

التهاب کیسه صفرا می تواند در اثر وجود سنگ های صفراوی، مصرف الکل، عفونت ها و حتی تومور هایی که باعث ترشح بیش از حد صفرا می شوند ایجاد شود. اما باز هم شایع ترین علت ایجاد آن سنگ های صفراوی خواهد بود. التهاب کیسه صفرا می تواند دوره ی چند هفته ای داشته باشد. تب در این بیماری شایع نیست.

در 2 درصد از موارد ممکن است، کیسه صفرای ملتهب توسط باکتری های عفونی مورد حمله قرار بگیرد و عفونی شود. گاهی نیز پیش می آید که کیسه صفرا پاره شود که در این شرایط فورا توسط عمل جراحی خارج می شود.

فراموش نکنید حملات مکرر درد در این بیماری مراجعه به پزشک را ضروری خواهد کرد، مخصوصا زمانی که این دردها با تب نیز همراه باشد.

و اما علائم بیماری های کیسه صفرا

در اینجا می خواهیم به شایع ترین علائم و نشانه های بیماری های کیسه صفرا بپردازیم. اگرچه علائم و نشانه های اختصاصی هر یک از بیماری ها برده با دیگری متفاوت اند، اما به طور کلی علائمی وجود دارد که مواجهه با آنها، نشانگر وجود یک مشکل و ناهنجاری در کیسه صفرا می باشد.

شایع ترین علائم و نشانه های بیماری های کیسه صفرا از قرار زیر اند:

– درد شدید در ناحیه شکم

– دردی که به شانه راست می زند و گاهی کمر را نیز درگیر می کند.

– دردی که بعد از خوردن غذا تشدید می شود، مخصوصا اگر غذایی چرب مصرف شده باشد.

– دردی که تیز و کرامپی است.

– دردی که با یک نفس عمیق تشدید می شود.

– درد در ناحیه قفسه سینه

عوارض سنگ مجاری صفراوی

– سوزش سر دل، سوء هاضمه و احساس زیاد شدن گاز معده

– احساس پری در شکم

– تهوع، استفراغ و تب

– لرز

– احساس درد با لمس شکم، مخصوصا در قسمت راست فوقانی شکم

– زردی (پوست و چشم ها)

– تغییر رنگ غیر طبیعی مدفوع (مخصوصا به رنگ روشن تر و خاکستری)

برخی از مشکلات کیسه صفرا مانند سنگ های صفراوی ریز که مجرای صفراوی را مسدود نمی کنند، معمولا هیچ علامت و ناراحتی را ایجاد نمی کنند.

این نوع سنگ ها معمولا هنگاه عکسبرداری با اشعه ایکس برای یک بیماری دیگر و یا انجام عمل جراحی در ناحیه شکم و به طور اتفاقی تشخیص داده می شوند.

الهه گودرزی

بخش سلامت تبیان

مطالب مرتبط:

وقتی سنگ در کیسه صفرا پیدا می‌شود

درآوردن کیسه صفرا ضرری ندارد؟

سیروز صفراوی اولیه چیست؟

سنگی در صفرا

علائم و علل سنگ های صفراوی

عوارض سنگ های صفراوی

تشخیص و درمان سنگ های صفراوی

رژیم غذائی درسنگ های کیسه صفرا(1) و (2)

بالا آمدن صفرا تا گلو

برگشت صفرا تا گلو چه عوارضی دارد؟

 درمان برگشت صفرا به گلو

سنگ های صفراوی رسوبات سخت شده ای از مایعات گوارشی هستند که می توانند در کیسه ی صفرا تشکیل گردند.

کیسه صفرا یک اندام کوچک گلابی شکل است که در سمت راست شکم، درست زیر کبد قرار گرفته است. کیسه صفرا حاوی مایعات گوارشی است که تحت عنوان کلی، صفرا یده می شوند و به درون روده ی کوچک آزاد می شوند.

اندازه ی سنگ های صفراوی متفاوت بوده و از اندازه کوچک(مثلا یک دانه شن ریز) تا اندازه بزرگ(مثلا اندازه یک توپ گلف) متغیر می باشند. عوارض سنگ مجاری صفراوی

همچنین برخی از افراد ممکن است تنها یک سنگ و برخی دیگر ممکن است در یک زمان چندین سنگ صفراوی داشته باشند.

ابتلاء به سنگ های صفراوی یکی از مشکلات متداول گوارشی است. افرادی که با علائم سنگ کیسه صفرا مواجه می شوند معمولا مجبور به جراحی برداشت کیسه صفرا می گردند. اگر چه سنگ هایی که باعث ظهور هیچ علامت و نشانه ای نشوند معمولا به جراحی نیاز نخواهند داشت.

علائم

سنگ های صفراوی ممکن است هیچ علامت و نشانه ای نداشته باشند. اگر سنگ در مجرا ایجاد انسداد کند، ممکن است علائم و نشانه هایی به شرح زیر به وجود آیند:

* درد ناگهانی و شدید در سمت راست بالایی شکم

* درد ناگهانی و شدید در مرکز شکم درست زیر جناغ سینه

* درد در پشت و بین استخوان های کتف

* درد در شانه راست

درد های ناشی از سنگ های صفراوی ممکن است برای چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هر علامت یا نشانه ی نگران کننده ای داشتید به پزشک مراجعه کنید.

اگر هر یک از نشانه های عارضه ی جدی سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر در شما ظهور کرد، فوری از خدمات پزشکی استفاده نمایید:

* درد شکمی به شدتی که نتوانید آرام بنشینید.

* زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها

* تب بالا با سرما(تب و لرز)

علل:

هنوز کاملا مشخص نشده که چه عللی باعث شکل گیری سنگ های صفراوی می شوند. پزشکان حدس می زنند که سنگ های صفراوی نتیجه شرایطی به شرح زیر می باشند:

* اگر صفرای شما حاوی مقدار زیادی کلسترول باشد.

صفرا به طور طبیعی حاوی ترکیبات شیمیایی برای تجزیه ی کلسترول دفع شده به وسیله ی کبد می باشد ولی اگر میزان کلسترول صفرا به قدری بالا باشد که تجزیه ی آن امکان پذیر نشود، این کلسترول ممکن است به شکل کریستال و در نهایت سنگ درآید. کلسترول صفرا به میزان کلسترول خون ارتباطی ندارد.

* اگر صفرای شما حاوی مقدار زیادی بیلی روبین باشد.

بیلی روبین ترکیبی است که در اثر تجزیه ی گلبول های قرمز در بدن به وجود می آید. برخی شرایط باعث می شوند که کبد مقدار زیادی بیلی روبین تولید کند، مثل سیروز کبدی، عفونت های مجرای صفراوی و برخی بیماری های خونی خاص.

* اگر کیسه صفرا به طور کامل تخلیه نشود.

اگر کیسه صفرا به طور کامل یا کافی تخلیه نشود، ممکن است صفرا غلیظ شده و منجر به تشکیل سنگ های صفراوی شود.

انواع سنگ های صفراوی

انواع سنگ های صفراوی که می توانند در کیسه صفرا شکل بگیرد شامل:

* سنگ های صفراوی کلسترولی

متداول ترین نوع سنگ ها، که سنگ کلسترولی دارند، اغلب به رنگ زرد هستند. این سنگ ها به طور اصلی از کلسترول حل نشده درست شده اند، اگرچه می توانند شامل اجزاء دیگری هم باشند.

* سنگ های صفراوی پیگمانته(حاوی دانه های رنگی)

این سنگ های سیاه یا قهوه ای تیره، زمانی که صفرا حاوی مقدار زیادی بیلی روبین باشد، شکل می گیرند.عوارض سنگ مجاری صفراوی

برای مشاهده ی وب سایت دکتر فرشچی می توانید به آدرس اینترنتی www.novindiet.com مراجعه نمایید.

دکتر حمیدرضا فرشچی – همکار تبیان

متخصص تغذیه – فوق تخصص دیابت و چاقی

اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.

اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید. 

برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید. 

* مطالب مرتبط:

رژیم غذائی درسنگ های کیسه صفرا(1) و (2)

کیسه‌ی صفرا و بیماری های آن

جلوگیری از تشکیل سنگ های صفراوی

چگونه بفهمیم بیماری کیسه صفرا داریم؟

سنگ کیسه صفرا

1