راههای پیشگیری از طاعون

نشانه‌های سجاوندی

عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است

بیماری طاعون یک بیماری واگیردار است که عامل آن باسیلیرسینیا پستیس (Versinia pestis) است. این باسیل در سال ۱۸۹۴، پس از سال‌ها پژوهش، توسط الکساندر پرسین کشف شد. این بیماری کشنده بارها در طول تاریخ باعث بحران های شدید اقتصادی و اجتماعی شده است.

بیماری باسیلیرسینیا پستیس این باسیل گرم منفی است که با رنگ های اختصاصی مثل رایت و گیمسا و وایسون به صورت دو قطبی دیده می شود. رشد این باکتری در محیط‌های حاوی خون و مایعات بافتی و در دمای ۳۰ درجه سانتی گراد به سرعت اتفاق می افتد. کلونی ها به صورت نامنظم و خشن است.

از دوران باستان تا کنون، چند بار بیماری خانمان سوز طاعون، سراسر اروپا، آسیا و آفریقا را فراگرفته است. طاعون (غده) خیار کی، یکی از مسری ترین بیماری های جهان است. در سده ۱۳۰۰ میلادی، نوعی از این بیماری به نام «مرگ سیاه» به مرگ بیش از یک چهارم مردم اروپا منجر گردید. شیوع بیماری طاعون در نیمه اول قرن هفدهم، فقط در شهر لندن ۱۵۰۰۰۰ نفر را به کام مرگ کشانده.

انسان از طریق نیش کک آلوده به این باکتری بیمار می شود. جوندگان  خصوصا موش‌ها این کک ها را به انسان منتقل می کنند. راه های دیگر طاعون، گازگرفتگی از طریق جوندگان آلوده به باکتری، یا خوردن جاندار طاعون است. انتقال طاعون از انسان به انسان از طریق تماس (در صورتی که فرد بیمار به طاعون ریوی مبتلا باشد) انجام می گیرد.

طاعون خیارکی متداول ترین حالت طاعون است که طی نیش کک یا گاز گرفتگی توسط موش آلوده به باسیل به وجود می آید.

راههای پیشگیری از طاعون

طاعون ابتدا باعث مرگ تعداد بسیار زیادی از موش‌ها میشود؛ بنابراین، کک ها به دنبال میزبان دیگر، به انسان ها یا حیوانات خانگی حمله کرده و باعث آلودگی آنها می شوند.

دوره نهفتگی بیماری بین دو تا شش روز طول می کشد. سپس علایم اولیه، یعنی لرز و تب بالا، سرگیجه، درد شدید عضلات و مفاصل، کوفتگی و سر درد ظاهر می شوند. پس از ۲۴ ساعت، خیارکهایی بر روی بدن بیمار به وجود می آیند. خیارکها غدد لنفاوی هستند که متورم شده اند.

این خیارک ها معمولا در اطراف ناحیه نیش کک ظاهر میشوند و به تدریج بزرگ می شوند و بسیار دردناک و حساس هستند. از علایم دیگر کم شدن آب بدن و عطش دایمی بیمار است.

در صورتی که بیمار به موقع تحت علاج قرار نگیرد، علایم هشدار دهنده ای همچون افزایش تعداد ضربان های قلب، آشفتگی و هذیان ظاهر می شوند.

در این صورت بیمار پس از ۳۶ ساعت می میرد. البته بین ۲۰ تا ۴۰٪ این بیماران ممکن است به طور ناگهانی، پس از یک دوره نقاهت طولانی، از مرگ نجات یابند.

این طاعون بین ۱۰ تا ۲۰٪ طاعون‌ها را تشکیل می دهد. طاعون عفونتی خون در ادامه طاعون خیارکی به وجود آمده و نوع شدید شده آن است که طی تکثیر زیاد باسیل ها در دستگاه گردش خون، به صورت بیماری بروز می کند.

این حالت هنگامی رخ می دهد که سیستم دفاعی غدد لنفاوی و سایر دفاع های بدن فعال شده باشد. ممکن است خیارک های تشکیل شده آن قدر ریز باشند که دیده نشوند.

این نوع طاعون باعث تورم میوکارد قلب و افزایش حجم آن و تخریب بافت های کبد و طحال شود. افراد مبتلا به این نوع طاعون، دچار سرگیجه، حالت تهوع، اسهال، دردهای عضلانی وحشتناک، تخریب بافت ها و کاهش زیاد فشار خون می شوند.

طاعون ریوی نسبت به طاعون خیارکی نادر است، اما به شدت مسری و به مراتب کشنده تر است. این حالت هنگامی رخ میدهد که باسیل پرسینیا پستیس درستی را از طریق ریه وارد بدن می شود (نه از طریق پوست).

طاعون ریوی می تواند از طریق راه تنفسی، از بیماری که به طاعون خیار کی دچار است به فرد اليم منتقل شود. سرایت به بیماری از راه تماس با مایعات و لباس های آلوده به باسیل یا تنفس قطرات معلق در هوا، که با عطسه یا سرفه بیماران به محیط بیرون راه می یابند، انجام می گیرد.

در این حالت، دوره نهفتگی بیماری چند ساعت بیشتر طول نمی کشد. اولین علایم، تب، سرفه شدید، اختلال در تنفس و استفراغ خون چرک آلود می باشد. فرد بیمار می تواند به حالت كما نیز برود. طاعون ریوی، حتى با درمان آنتی بیوتیکی نیز بسیار کشنده است و فرد را در حد اکثر سه روز از پای در می آورد.

نوع ناشایع طاعون که علائمی شبیه تونسیلیت دارد و در افرادی دیده می شود که ارتباط نزدیک با بیمارانی که انواع دیگر طاعون را دارند.

این نوع طاعون زمانی اتفاق می افتد که باکتری از سد خونی مغزی عبور کرده و ایجاد مننژیت می کند. درمان باید توجه داشت که تا قرن نوزدهم، درمانی حقیقی برای طاعون وجود نداشت و تنها با کشف باسیل پرسینیا پستیس در سال ۱۸۹۴، دانشمندان در صدد درمان طاعون برآمدند.

مردم عهد باستان و قرون وسطی، در برابر طاعون، همچون در برابر دیگر بیماری های عفونی، بی دفاع بودند. مبارزه در برابر طاعون برای مدتی بس طولانی، به اقدام های زیر محدود بود:

•دعا به درگاه خدا

• حجامت

از سده ی شانزدهم به بعد، به قرنطینه کردن بیماران و خانواده بیماران، ضدعفونی و سوزاندن خانه های بیماران، ضدعفونی سکه های پول، ساختن بیمارستان در خارج از دیوارهای شهرها، قرنطینه کردن کشتی ها و سوزاندن جنازه ها به دستور کلیسا اقدام صورت گرفت.

گفته می شود که مهتران، پرورش دهندگان بز و افرادی که روغن حمل می کردند، از ابتلا به طاعون در امان بودند، زیرا بوی اسب ها و بزها و روغن کک ها را دور می کرد

امروزه با استفاده از آنتی بیوتیک می توان بیماری را درمان کرد و از میزان مرگ و میر ناشی از بیماری کاست از جمله آنتی بیوتیک های مؤثر بر بیماری می توان به استرپتومایسن اشاره کرد

برای جلوگیری از ابتلا به طاعون خیارکی یک واکسن وجود دارد، ولی تنها برای کسانی مورد استفاده قرار می گیرد که احتمال بالایی برای ابتلا به طاعون داشته باشند، مثل سربازان (در بعضی شرایط) یا افرادی که با حیوانی سروکار دارند که احتمال آلوده بودن آنها بالاست.

این واکسن برای موثر بودن باید با دوز بالا تزریق شود و هر چند وقت یک بار یادآوری شود، به همین دلیل باعث بروز آثار جانبی می شود. این واکسن در دسترس عموم قرار ندارد و دیگر ساخته نمی شود.

از سال ۲۰۰۵ واکسن های جدیدی در کانادا تحت آزمایش هستند.

طاعون از دیرباز به عنوان یک سلاح بیولوژیکی کاربرد داشته است. ژاپنی ها در جنگ جهانی دوم تحقیقات گسترده ای در مورد پرورش و رهاسازی کک های آلوده به طاعون در اراضی دشمن انجام دادند و نمونه هایی از بمب های حاوی تعداد زیادی موش و کک را ساختند.

آنها در جریان همین آزمایش ها گروهی از زندانیان غیرنظامی و اسیران جنگی چینی، کره ای و منچوری را به طاعون مبتلا کردند.

امروزه با توجه به اینکه طاعون به راحتی توسط آنتی بیوتیک ها قابل درمان است نمی تواند سلاح بیولوژیکی موثری علیه کشورهای توسعه یافته باشد.

طاعون در شاهنشاهی های ایران باستان در مقایسه با امپراتوری روم شرقی شیوع بسیار کمتری یافت. علت آن هم احترام به طبیعت و آلوده نکردن آب ها و زمین بود که از اصول دین زرتشت است.

توسیدیدس، مورخ یونانی، در یکی از کتاب های خود از یک بیماری واگیردار، همزمان با جنگ اسپارت و آتن، در حدود سال ۴۳۰ ق. م. نام می برد که تصور میشود طاعون بوده است.

رومیان طاعون را انتقام آپولو پس از دزدی از یکی از نیایشگاه هایش میپنداشتند. جالینوس برای اولین بار، توصیفاتی از این بیماری را (هنگامی که طاعون در شهر روم در سال ۱۶۶ واگیر پیدا کرد) به قلم آورده است.

در سال ۱۳۴۷ میلادی، کشتی هایی که از اسیا می آمدند، باعث ایجاد طاعون و مرگ یک چهارم تا یک سوم جمعیت اروپا طی سه سال شدند. این اپیدمی طاعون به طاعون سیاه یا مرگ سیاه معروف است.

پس از طاعون سیاه، همه گیری طاعون لندن (۱۶۶۶- ۱۶۶۷) و مارسی (۱۷۲۰) نیز دو همه گیری فراگیر بودند.

همه گیری چین در سال ۱۸۹۴ به کشف باسیل یرسینیا پستیس توسط الکساندر پرسین انجامید و آخرین اپیدمی فراگیر تا کنون بود.

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی، (قاره آفریقا ) ماداگاسکار، موزامبیک، تانزانياء جمهوری دموکراتیک کنگو( و سپس آسیا) هند  بالاترین آمار مبتلایان به طاعون را دارند. این دو قاره به تنهایی ۹۹٪ مناطق طاعون زده در سال ۱۹۹۷ در جهان را تشکیل می دادند. در آمریکای جنوبی و غرب ایالات متحده آمریکا نیز در سال ۱۹۹۷ چند مورد اعلام شده بود.

راههای پیشگیری از طاعون

طاعون در روایات، مرگ ناگهانی معرفی شده است. وناشی از یک میکروبی است که از موش یا پشه و حشرات منتقل می شود. پس در واقع طاعون نیز یک مسمومیت و عفونت است.

طاعون بیماری معروف مسری و کشنده و نوعی دمل دردناک است که با سوزش همراه است. دور آن سیاه یا سبز یا سرخ یا بنفش می شود و کدر است با تپش قلب و استفراغ همراه و در جاهای نرم بدن و زیر بغل و دستان و انگشتان به وجود می آید. نسخه سم و مسمومیت و تقویت سیستم ایمنی و تقویت تصفیه کننده های بدن درمان می شود.

ده ها دارو در مقاله سم و مسمومیت و عفونت آمده است. باید صاف کننده های خون زیاد مصرف شود.

داروی شاه کلید – صاف کننده – حجامت به جا و با رعایت تدابیر حجامت – شافيه – استفراغ عمدی – تنقیه – تعریق – سرکه – خرما – عسل – سرکه انگبین – انار – عناب – خطمی – کاسنی – شاهتره – زنبق – بادکش – طبیعی خوری – دوسين – سرکه انگبین – افزایش غذاهای خام و کاهش پخته ها – داروی عفونت – دود عفونت – عطر طبیعی – یک دوره اسهال – رفع یبوست – پرهیز کامل از هر غذایی که مهر استاندارد دارد و در کارخانه تولید شده است – نوره – دعا واسباب معنوی وترک گناه و توبه – افکار و اخلاق مثبت ورفع رذایل اخلاقی و امید و توکل به خداوند و نشاط ورضایت قلبی و داروهای دیگری که در بخش مسمومیت آمده مفید است.

در روایتی که یکی از پیامبران دعا کرد که خداوند مرگ سریع برای مردم بفرستد و خدا طاعون را فرستاد. اولین بار طاعون بر بنی اسرائیل نازل شد.

خداوند طاعون را بر بنی اسرائیل مسلط و در یک روز شمار فراوانی از مردم تلف شدند.

امام صادق فرمود: قبل از ظهور امام زمان (عج) دو نوع مرگ وجود دارد مرگ قرمز و مرگ سفید. مرگ قرمز شمشیر است مرگ سفید طاعون است.

پیامبر فرمود: طاعون غده ای مانند غده ی شتر است. که در جاهای نرم بدن و زیر بغل به وجود می آید.

پیامبر فرمود: هر که از امت من از طاعون بمیرد شهید محسوب میشود سبب آن دشمنان شما از جن است طاعون از زیر بغل ها و جاهای نرم بدن خارج می شود.

پیامبر فرمود: جبرئيل بیماری طاعون و تب را آورد من تب را در مدینه نگه داشتم و طاعون را به شام فرستادم.

پیامبر فرمود: خداوندا مرگ امت من را در شمشیر و بیماری طاعون قرار بده.

پیامبر فرمود:منکرات در قومی ظاهر نشود مگر اینکه میان آنها بیماری طاعون و دردهایی ظاهر شود که در پدران و نسل های قبلی نبوده است.

از امام صادق در مورد طاعون سوال شد فرمود: برای عده ای عذاب است و برای دیگران رحمت است سؤال شد چگونه هم عذاب است هم رحمت؟ امام صادق ع فرمود آیا نمیدانید که آتش جهنم برای کافر عذاب است و برای فرشتگان نگهبان جهنم، رحمت است.

هر که مبتلا به وبا و طاعون شود این را بنویسد و همراه خود داشته باشد:

بِسْمِ اللََّهِ الرَّحْمََنِ الرَّحِيمِ يَا هُوَ يَا مَنْ هُوَ هُوَ يَا مَنْ لَيْسَ هُوَ إِلَّا هُوَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اجْعَلْ لِحَامِلِ كِتَابِي هَذَا مِنْ كُلِّ هَمٍّ وَ غَمٍّ وَ أَلَمٍ وَ خَوْفِ فَرَجاً وَ مَخْرَجاً بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرََّاحِمِينَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ ذُرِّيَّةِ الْحُسَيْنِ عَلِيٍّ وَ مُحَمَّدٍ وَ جَعْفَرٌ وَ موسي وَ عَلِيٍّ وَ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيٍّ وَ الْحَسَنُ وَ مُحَمَّدٌ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ

حضرت على فرمود: هر که انگشتر یاقوت زرد در دست خود قرار دهد، مبتلا به، بیماری طاعون نمی شود.

داروی امام کاظم ، درمان و پیشگیری از سرماخوردگی است. هر ده روز یکبار از آن استفاده کنند، دیگر سرما نخواهند خورد. بهتر است این دارو در ابتدای بیماری استفاده شود. کودکان هم با آن درمان می شوند.

این دارو از مسلکی، هلیله سیاه و شکر تشکیل شده است؛ البته در تابستان باید به جای مسلکی از رازیانه استفاده شود.

از امام کاظم شنیدم زمانی که بیمار شد. طبیبان داروهای مختلفی برای او تجویز کردند. امام کاظم فرمودند کجا می روید؟ از این دارو که سید داروهاست استفاده کنید: هلیله رازیانه و شکر را در ابتدای تابستان و در هر ماه سه مرتبه ابتدای زمستان، سه ماه و در هر ماه سه مرتبه به جای رازیانه مسقطی جایگزین کنید، پس تا زمان مرگ مریض نخواهد شد.

اصلاح اساسی خون و رفع غلبه خون یا کم خونی یا غلظت یا کثیفی خون بسیار لازم و نافع است.

چگونه سلامتی آن (بیمار) بیماری نباشد، در صورتی که سلامتی آن از اخلاط است و نزدیک ترین اخلاط به حیات خون است، خون به نوبه خود مایه مرگ ناگهانی (سکته)، گلودرد، بیماری طاعون ، خوره و برسام (التهاب پرده دیافراگم) است.»

پرسیاوشان، گیاه سلمک، لبلاب، بیخ خطمی با کمی اندران و عسل مصرف شود.

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.