تحقیق درباره کمبود آب در ایران

نشانه‌های سجاوندی

عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است

نشانه‌های سجاوندی

عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است

404

صفحه مورد نظر پیدا نشد.برای ورود به صفحه اصلی سایت اینجا کلیک کنید.

تمامي كالاها و خدمات اين فروشگاه، حسب مورد داراي مجوزهاي لازم از مراجع مربوطه مي‌باشند
و فعاليت‌هاي اين سايت تابع قوانين و مقررات جمهوري اسلامي ايران است.

این سایت در ستاد ساماندهی ثبت شده است.

فروش اینترنتی فایل های قابل دانلود، پروژه، مقاله، و….
در صورتی که نیاز به راهنمایی دارید، صفحه راهنمای سایت را مطالعه فرمایید.

همرسانی در

ایمیل

فیسبوک

Messenger

Messenger

تحقیق درباره کمبود آب در ایران

توییتر

بالاترین

واتس‌اپ

لینک را کپی کنید

این لینک‌ها خارج از بی‌بی‌سی است و در یک پنجره جدید باز می‌شود

سازمان ناسا کمبود آب شیرین در جهان را یکی از مهم‌ترین چالش‌های قرن حاضر دانسته و هشدار داده‌اند مناطق خشک جهان با خطر خشکی حتی بیشتری مواجه هستند.

پژوهشگران اداره کل ملی هوانوردی و فضا (ناسا) محل دقیق مناطقی از جهان را که اوضاع آب شیرین به خاطر برداشت بی‌رویه به خطر افتاده مشخص کرده‌اند.

به گفته آنان در سال‌های اخیر، شماری از تالاب‌های جهان پرآب‌تر شده‌اند و در مقابل برخی مناطق خشک به خاطر برداشت آب‌های زیرزمینی با وضعیتی نامناسب‌تر از قبل مواجه هستند.

اطلاعات جدید ناسا و آزمایشگاه پیش‌رانش جت ( جی‌پی‌ال) نشان می‌دهد ذخایر آب شیرین دنیا از سال ۲۰۰۲ به این سو تغییرات شدیدی داشته‌ است.

کاهش دسترسی به آب در مناطقی مانند شمال و شرق هند، شمال شرقی چین، کالیفرنیا، جنوب روسیه، استرالیا، و خاورمیانه عمدتا به برداشت آب‌های زیرزمینی و نحوه کشت آبی بر می‌گردد.

این مناطق به گفته ناسا به دلیل برداشت بی‌رویه منابع با کاهش جدی آب مواجه هستند و بدون اقدام دولت‌ها به احتمال قوی شرایط آنها به سرعت وخیم‌تر خواهد شد.

تحقیق ناسا در باره مناطقی بوده که ذخیره آب آنها به طرز قابل چشمگیری کاهش یا افزایش داشته است. تحقیق ناسا اشاره می‌کند که در ۱۴ منطقه در چنین تغییرات مربوط به کمبود آب ناشی از فعالیت انسانی بوده و در هشت مورد این تغییرات به خاطر دلایل آب و هوایی روی داده است.

این گزارش به کاهش ذخایر آب شیرین در حاشیه دریای خزر هم اشاره می‌کند و می‌گوید چنین کاهشی از چند سال پیش شروع شده و تا کنون دانشمندان این کاهش را به دلایل طبیعی نسبت داده‌‌اند اما تحقیق ناسا خاطرنشان می‌کند که این وضعیت ناشی از برداشت بیش از اندازه آب برای مصارف کشاورزی و صنعتی بوده است.

این گزارش به خشک شدن دریاچه آرال که زمانی چهارمین دریاچه بزرگ دنیا بود اشاره می‌کند و می‌گوید هزار سال طول می‌کشد تا دریای خزر که بسیار بزرگ‌تر ازدریاچه آرال است خشک شود اما آلودگی این دریاچه و تغییرات در خطوط ساحلی را از جمله بزرگ‌ترین مشکلات آن در سال‌های آینده می‌داند.

نویسندگان گزارش می‌گویند هر منطقه‌ای در دنیا ممکن است تحت تاثیر خشکسالی قرار بگیرد اما در مناطقی که مردم به منابع متعدد آب دسترسی ندارند، وضعیت شکننده‌تر است.

گزارش ناسا در نشریه نیچر منتشر شده و این اولین باری است که از اطلاعات ماهواره‌های گرانشی برای تهیه نقشه وضعیت آب شیرین در یک دوره ۱۴ ساله استفاده شده است.

ماهواره‌های گرانشی عکس نمی‌گیرند بلکه آنها تغییرات جاذبه گرانشی زمین را اندازه می‌گیرند، که ممکن است تحت تاثیر وجود آب قرار گیرند.

آب يكي از اساسي ترين عناصر زيست است. برخورداري از آب سالم براي نيازهاي انساني از عوامل اساسي و به منزله عامل تمدن شناخته شده است، به طوري كه همواره مورد احترام جوامع بوده و رودخانه هاي مختلف در سراسر جهان، نزد جمعيتهاي ساكن در آن نواحي اهميت زيادي داشته و مورد تقدس بوده است.هيچ كشوري بدون اطمينان از داشتن آب نمي تواند ثبات اقتصادي و اجتماعي و سياسي خود را حفظ كند و بدون كاهش ميزان آلودگي جو، امنيت نسلهاي آتي از نظر آب و غذا مبهم و، بدين طريق، توسعه پايدار فقط در حد يك شعار دلفريب باقي خواهد ماند.امروزه كمبود و آلودگي آب، زندگي ميليونها نفر از ساكنان زمين، خصوصا كشورهاي فقير را به شدت با خطر مواجه ساخته است. از نگاه آمار، 80 درصد جمعيت جهان تنها به 20 درصد از ذخاير آب سالم و بهداشتي دسترسي دارند. بيماريهاي ناشي از آب آلوده نيز عامل بسياري از مرگ و ميرها در كشورهاي فقير جهان است.بحران آب مشكلي ناشناخته است كه كشتار آن به مـراتب از بـيماريهاي مـسري چند صد سال پيش و بيماران ايدزي و تمام جنگهايي كه در سطح جهان جريان دارد، بيشتر خواهد بود. اگر چاره اي انديشيده نشود و بشر به خود نيايد، بحران آب درآينده اي نه چندان دور فاجعه اي به بار خواهد آوردكه سالانه ميليونها نفر ازمردم جهان رابه كام مرگ بفرستد. در واقع، امروزه ما برلبه تيغ تيزي نشسته و شاهد نابودي نسل خويشيم. نسلي كه خود را در مقايسه با گذشتگان خردمندتر جلوه مي دهد، نمي تواند راه را برنابودي خود ببندد. در اين مقاله برآنيم تا يكي از مصيبتهاي ناشناخته جهاني يعني بحران آب را مورد بررسي قرار دهيم. هدف آن است كه با شناخت اين بحران و با ارايه راه حلهايي، جلوي فاجعه اي كه ممكن است در آينده نسل بشر را تهديد كند گرفته شود. نتيجه تحقيق حاكي از آن است كه قرن بيست و يكم، قرن بحران آب خواهد بود. بحران يعني، فقر و بدبختي توده هاي عـظيم مـردم جـهان، رشـد چـشمگير انـحرافات اجتماعي، درگيريها و جنگ و جدالهاي خانمانسوز و افزايش تنشهاي حاد سياسي در عرصه جهان كه همگي نسل بشر را با تهديد جدي مواجه خواهد كرد.

نشانی: تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، نرسیده به پل بزرگراه شهید همت، خیابان شهید قموشی، خیابان بهار، نبش کوچه چهارم، پلاک 1

کدپستی: 1461965381

تحقیق درباره کمبود آب در ایران

تلفن و دورنگار: 44265001 (9821+)

کارگاه های آموزشی

اخبار

JCR

خبرگزاری سیناپرس

پیوندهای مرتبط

امروزه مشکل دسترسی به منابع آب شیرین یکی از مسایل مهم در بسیاری از کشورها به شمار می رود که ایران نیز از این امر مستثنی نیست. 15 درصد از مساحت ایران از پوشش گیاهی برخوردار است و بیش از 85 درصد کشور جزو مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود؛ از این رو انتظار بروز بحران آب در کشور وجود دارد و این امر روز به روز ابعاد پیچیده تری می یابد. مشکل کم آبی و آلودگی آب آشامیدنی می تواند تاثیر گسترده ای را بر روند افزایش مهاجرت و تغییر مشاغل، افزایش تنش های اجتماعی به وجود آورد. ایران از نظر منابع و وضعیت ذخایر آبی درآینده با مشکل های جدی تری رو به رو خواهد شد و اگر جمعیت کشور با افزایش یابد در سال های آینده از نظر تامین آب در وضعیت بحرانی قرار می گیرد.برای آنکه بتوان با این بحران مبارزه کرد باید به مدیریت یکپارچه منابع آب کشور، داشتن چشم انداز مدیریت آب در سال های آینده، اصلاح و تغییر روش های آبیاری کشاورزی از روش سنتی به روش مدرن و صرف جویی در منابع آب در تمام بخش ها و فرهنگ سازی پرداخت. اهمیت این امر سبب شد تا همایش بزرگداشت روز ملی آب در 11 اسفند در اتاق ایران با هدف جلب توجه مردم، سازمان های مردم نهاد و کارشناسان برگزار شود.پژوشگر گروه اطلاع رسانی به مناسبت روز ملی آب با «محمدحسین کریمی پور» محقق و کارشناس مسایل آب و محیط زیست و «مهدی میرزایی» کارشناس حوزه آب و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی به گفت و گو پرداخته است. کریمی پور با بیان اینکه بیشتر وسعت ایران را بیابان ها تشکیل می دهند، گفت: بارش متوسط در کشور سه برابر متوسط جهانی است. به این معنا که باران کمتر از متوسط جهانی فرو می بارد و بسیار سریع تر بخار می شود و از دست می رود. از 400 میلیارد متر مکعب بارش تنها 110 میلیارد متر مکعب به صورت «آب شرب تجدید پذیر» هر سال در زیست بوم ایران باقی می ماند. ایران پس از ترکیه که بیش از 200 میلیارد متر مکعب پتانسیل سالیانه آب شیرین تجدید پذیر دارد، با میزان تقریبی 110 میلیارد متر مکعب، مقام دوم خاورمیانه و شمال آفریقا را دارا است. تمامی پتانسیل این منطقه تنها 600 میلیارد متر مکعب به شمار می رود. البته پتانسیل آبی کشور در برابر ابرقدرت های آبی چون برزیل، روسیه، کانادا و اندونزی ناچیز است. دارایی آبی کشور در منطقه تا میزانی خوب به نظر می رسد. خاورمیانه با پنج درصد جمعیت جهانی تنها یک درصد از پتانسیل آب شیرین جهانی را دارا است. گرچه ایران در قیاس با جهان از نظر منابع آب بسیار غنی محسوب نمی شود اما نسبت به بسیاری از کشورهای منطقه از شرایط بهتری برخوردار است. ** ایران در آینده به بیابانی خشک تبدیل می شوداین کارشناس مسایل آب و محیط زیست پتانسیل آبی ایران را تا میزان تقریبی 110 میلیون متر مکعب دانست و توضیح داد: برخی متخصصان ملی آب پتانسیل آبی ایران را به اعدادی حتی تا سطح 90 میلیون متر مکعب می دانند. یک مدیریت صحیح اقتضا می کند که به صورت تقریبی 40 درصد این آب برای مصرف انسان در کشاورزی، تولید و مصرف مستقیم برداشت شود و دیگر میزان آب برای تداوم چرخه های زیستی در طبیعت باقی بماند، تالاب ها و دریاچه ها را تغذیه و منابع زیر زمینی را تجدید کند و مانع تخریب قدرت حفظ آب در دشت ها شود اما متاسفانه مردم ایران به جای آنکه 40 درصد (که در بدترین شرایط نباید بیش از 60 درصد باشد) به میزان تقریبی 90 درصد پتانسیل آبی را مصرف می کنند و اینگونه فروپاشی منابع آب و به دنبال آن طبیعت به وقوع خواهد پیوست البته این روندی محسوب می شود که از دهه 40 با ورود موتور پمپ و طرح های بزرگ آبی در کشور شروع شده و در سه دهه اخیر شدت یافته است و این زیاده روی در مصرف به دلیل رواج رویکردی مبنی بر اینکه آب منبع ثروت قابل توزیع بی نهایتی است، به وجود آمده است. ** چگونگی تهیه 40 میلیون متر مکعب آب در سالوی با اشاره به اینکه تولید یا واردات 40 میلیون متر مکعب آب با توجه به امکانات کشور و واقعیت های فنی غیر ممکن است، تصریح کرد: آب شیرین سازی شده در لب دریا هر متر مکعب 200 میلیون قیمت خواهد داشت که چهار برابر قیمت آب تصفیه شده و لوله کشی شده است. هر یکصد کیلومتر انتقال این آب در سطح افقی، به صورت تقریبی هر متر مکعب را 200 تومان گران تر می کند. هر 100 متر بالا بردن این آب از ارتفاعات هم آن را 200 تومان گران می کند به عنوان نمونه اگر بخواهند این آب را برای صنعت به شهر کرمان برسانند، قیمت آب بالای 10 هزار تومان در متر مکعب می شود یعنی 20 برابر قیمت آب شهری تصفیه شده در کشور که البته کمتر از پنج در هزار تن از مصرف کنندگان آب کشور قادر هستند تا چنین قیمت خوبی را پرداخت کنند. امروزه آب در تجارت جهانی هنوز جا نیفتاده است. پیش بینی می شود از 2050 میلادی آب به تدریج جایگاه نفت را به عنوان نخستین ماده تجاری جهان بگیرد. اما برای واردات علاوه بر مساله قیمت که هزینه انتقال آن در اعداد بالا عنوان شد، مشکل منابع تامینی در کشور وجود دارد. در شرق، جنوب و غرب کشور منبع تامین قابل ملاحظه ای برای آب رویت نمی شود.به عنوان نمونه اگر ایران همچون عربستان آب گران را با قیمتی گزاف بخرد، تامین 40 میلیون متر مکعب نیازمند صرف 80 میلیارد دلار در سال است. این هزینه یک و نیم برابر کل فروش سالیانه نفت ایران به شمار می رود و عربستان هم قادر به ادامه این راه نخواهد بود. تنها راه حل ایران، کاهش مصرف است و نه چیز دیگر. اگر نتوانیم در یک برنامه پنج ساله 20 درصد مصرف و در برنامه 15 ساله تا 40 درصد مصرف را کاهش دهیم، ثبات ایران در خطر است. انجام این کار بسیار دشوار خواهد بود. حتی در کشورهای پیشرفته با جوامع دارای سطح بالای سرمایه اجتماعی، فرهنگ بالا و توانایی فنی، نمونه ای برای چنین کاهش مصرف سریع و شدید وجود ندارد. به ویژه وقتی درباره کشوری با ابعاد جمعیت ایران سخن گفته می شود، مورد مشاهبی نمی توان برای آن یافت.** اهداف والای دولت یازدهم، صرفه جویی در مصرف آب و حفظ محیط زیستکریمی پور با بیان اینکه دولت یازدهم مدیریت مصرف آب و حفاظت از محیط زیست را در اهداف خود بسیار پر رنگ کرد، اظهار داشت: رییس دولت یازدهم و اعضای هیات دولت مشکل آب را بهتر از پیشینیان درک می کنند و نسبت به آن دغدغه بیشتری دارند. همچنین اینکه حمید چیت چیان وزیر نیرو با صداقت و شفافیت واقعیت ها درباره بحران آب برای مجلس و مردم بیان می کند که این امر بسیار شیوه مناسب و ستودنی است. در مساله فرهنگ مصرف آب حداقل در لایه بالایی دولت، گامی بزرگ رو به جلو مشاهده می شود اما میان اقدام های به عمل آمده و گستردگی و عمق بحران، رابطه معنا داری نیست. مساله بحران آب تا میزانی جدی به نظر می رسد که دولت و وزارت نیرو نیز نمی توانند راهکار اساسی در این زمینه بیابند و این امر تنها نیازمند بسیج ملی در باور عمومی است تا تحولی در زمینه مصرف آب ایجاد شود. ** مشارکت جمعی در صرفه جویی مصرف آبکریمی پور با تاکید بر اینکه مردم باید مساله بحران آب را به درستی درک کنند، بیان داشت: درک درست مردم از این مساله به این امر منجر می شود که راهکارهای تبلیغاتی را از راه های موثر تشخیص دهند. همگان باید بفهمند مساله آب برای زندگی خودشان و فرزندانشان به مراتب از واریز یارانه بسیار حساس و مهم تر است. چنین مردمی وقتی صرفه جویی در مصرف آب را مطالبه کنند، خواهند توانست مسیر کشور در این مساله را تغییر دهند البته حسن روحانی رییس جمهوری درست عنوان کرده است که در مساله آب گناه کرده ایم و راه را خطا رفته ایم و این امر نیازمند توجه ملی است. به یقین لزوم درک این قصور و اولویت دادن به حل آن برای سیاستگذاران از همه بیشتر است. در ادامه این پیوند «مهدی میرزایی» محقق وکارشناس آب و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص بحران آب و راهکارهای برون رفت از این بحران گفته است: ایران 12 سال است که با بحران آب رو به رو شده و البته این امر قابل پیش بینی بود و تمامی آحاد جامعه و مسوولان دریافته بودند که این بحران آغاز شده اما به صورت جدی به دلیل کمبود امکانات و نبود آینده نگری کافی به این موضوع توجه نکردند و در نتیجه این بحران در کشور صورت پذیرفت. اکنون بحران آب بسیار در ایران شدت یافته است به این معنا که وقوع درگیری میان 2 استان و کشاورزان بر سر آب نشان دهنده شدت یافتن این بحران است گرچه بحران آب موضوعی نوینی نیست اما هنگامی که این امر افزایش یابد و تنش بر سر آن زیاد شود، آنگاه می توان دریافت که بحران آب بسیار جدی به شمار می رود. اگر صفر تا 100 جدی بودن بحران آب عددگذاری شود، ایران از عدد 50 نیز عبور کرده است.** دلایل ایجاد بحران آب در کشوراین کارشناس حوزه آب در ادامه درباره دلیل های ایجاد بحران آب در کشور بیان داشت: مدیریت نامناسب و بد در زمینه آب اصلی ترین عامل در ایجاد بحران آب در کشور به شمار می رود. به این معنا که حساب و کتابی در زمینه اینکه چه چیزی در موضوع مصرف آب باید توسعه داده شود، وجود نداشته است. مشکل دیگر این بحران، افزایش جمعیت محسوب می شود که هر میزان به تعداد آن افزوده شود، این حجم از آب میان افراد بیشتری تقسیم و کشور با بحران رو به رو می شود. بحث های دیگری چون نوع و شیوه بهره برداری و نگاهداری از آب وجود دارد که نوعی از مدیریت به شمار می روند. در واقع ایران از انواع سازه های آبی برخوردار است که هرگز از آنان استفاده نمی شود. برخی از سازها به تدریج فرسوده می شوند یا از کار می افتند یا چاه هایی در کشور ایجاد شده که حتی به آن توجه نشده است. بنابراین با این رویه امکان کمبود بارش و وقوع خشکسالی در کشور وجود دارد و به یقین این عوامل اثر اجتماعی، اقتصادی و .. را تا 6 سال دیگر بر جامعه می گذارد. ** راه های مقابله با کاهش بحران آبوی با اشاره به راه های مقابله با کاهش بحران آب، عنوان کرد: ابتدا باید آسیب پذیری یا آسیب شناسی در زمینه بحران آب صورت پذیرد البته تا زمانی که بحث مدیریت منابع آب حل نشود چه به لحاظ علمی و نیز عملی، این آسیب پذیری انجام نمی گیرد. ایران دارای بهترین متخصصان و کارشناسان آب است بنابراین این امکان وجود دارد که تکنولوژی لازم را دارا نباشد اما با این متخصصان می تواند به حل این بحران کمک کند. مشکل ایران بر سر عملیاتی کردن روش های مدیریتی است که برای انجام دادن آن همانند دیگر کشورها، بحث های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی و… به وجود می آید. گام بعدی در زمینه کاهش بحران آب، فرهنگ سازی در جامعه محسوب می شود که در زمینه آب هرگز فرهنگ سازی نشده است و مرحله بعدی را می توان صرفه جویی درمصرف آب به وسیله آحاد جامعه دانست که سبب ذخیره سازی این سرمایه ارزشمند برای نسل پس از خود خواهد شد. ** تاثیر فضای مجازی در فرهنگ سازی در زمینه صرفه جویی مصرف آبمهدی میرزایی با بیان اینکه فضای مجازی نقش برجسته ای در فرهنگ سازی در صرفه جویی مصرف آب می تواند ایفا می کند، توضیح داد: فضای مجازی قصه پردازی ندارد و حقیقت ها و رخداد ها در آن منعکس می شود البته برخی مواقع کانال های خبری وجود دارند که اعداد ضد و نقیض و شایعاتی را مطرح می کنند اما در کنار آن واقعیت هایی عنوان می شود و این عرصه مجازی می تواند در فرهنگ سازی ها موثر باشد البته فرهنگ سازی ها باید خیلی بنیادی صورت پذیرد و فضای مجازی و رسانه ای می تواند در این زمینه بسیار تاثیرگذار باشند. ** راهکارهای انتقال آب و سدسازیاین کارشناس حوزه آب راهکارهای انتقال آب برای مبارزه با خشکسالی را مناسب ندانست و تصریح کرد: برای صرفه جویی در مصرف آب باید همگان با الفبای آنچه که در آب به وقوع می پیوندند، آشنا شوند. راهکار انتقال آب امکان دارد که مساله و مشکل یکی 2 روز آینده را حل کند اما مساله 25 ساله بعدی را حل نخواهد کرد و بر بحران آب شدت می بخشد. هنگامی که باران بسیاری ببارد و سدها لبریز شوند، رویداد ناگواری چون سیلاب را رقم می زنند. مدیریت سد مانند یک بازی است که بخشی از آن از دسترس مسوولان خارج است و فردی نمی تواند بر آن کنترل داشته باشد و بخش دیگر آن را می توان با سازه های آبی کنترل کرد. در برخی مواقع بارش برف و پس از آن بلافاصه بارندگی شدید سبب جمع شدن آب در پشت سد خواهد شد و چون سد از گنجایش میزان کمتر آب برخوردار است بنابراین سد سر ریز می شود و این امر تنها مختص به ایران نیست و در تمامی کشورها به وقوع می پیوندد. بخشی از این مساله در دست مسوولان نیست یعنی آن چیزی که به طبیعت بازمی گردد گرچه می شود با تکنولوژی بخشی از این مشکل ها را کاهش داد اما در حقیقت یا آن تکنولوژی را ایران دارا نیست یا اطمینانی به این تکنولوژی ها ندارد. امروزه سدهای بزرگ بسیار خوب مدیریت می شوند اما برای بهبود بهتر این مدیریت باید سیستم ها را به روز و مطالعات بیشتری صورت پذیرد، به عنوان نمونه در زاینده رود به صورت کامل و کنترل شده دریچه ها را باز می کنند و هنگامی که ظرفیت آن تکمیل شد دوباره دریچه بسته می شود بنابراین باید گفت که این سد با سیستم فکری خوبی کنترل می شود و چقدر خوب است که برای تمامی سدهای ایران این امر صورت پذیرد. امید است که مسوولان و مردم در زمینه صرفه جویی مصرف آب و مقابله با این بحران بسیار بکوشند. رسانه ها باید برای رویارویی با این بحران ستون ثابتی برای آب در نظر بگیرند و مشکلات آن را برای مردم توضیح دهند و اطلاعات عمومی به آحاد جامعه در این زمینه داده شود.*گروه اطلاع رسانیخبرنگار:فاطمه مهدوی**انتشار دهنده: شهربانو جمعهپژوهشم**9128**9131*ایرنا مقاله کانالی برای انعکاس مقاله های اندیشکده ها- پژوهشکده ها- دانشکده ها- مراکز تحقیقاتی و رسانه های ایران و جهان*Irnaarticle@

اقتصاد

روز ملی آب

جلوگیری از بحران آب

صرفه جویی در مصرف آب

تحقیق درباره کمبود آب در ایران

ارتباط با سردبیر newsroom@irna.ir

تماس بی واسطه با مسئولین

بالای صفحه

خبر گزاری جمهوری اسلامی       پست الکترونیک : irna@irna.ir

© کلیه حقوق این سایت متعلق به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.