چگونگی مصرف قرص کلومیفن سیترات

خواص دارویی و گیاهی

در مورد قرص دمیترون چه می دانید؟ آیا شما آن را با اندانسترون می شناسید؟ از عوارض این دارو با خبر هستید؟ آیا می دانید که این دارو حتما باید با تجویز پزشک و زیر نظر ایشان مصرف گردد؟ چون می تواند عوارض شدید و خطرناکی مثل سندروم سروتونین ایجاد کند. برای کاهش عوارض آن باید بهترین دوز مصرف نسبت به سن و شرایط بیماری شما تجویز گردد. در این بخش از داروهای دکتر سلام در مورد علل مصرف، تداخلات دارویی، عوارض، نحوه مصرف این

دوران بارداری یکی از مهمترین بخش های زندگی زناشویی است. در این عرصه از زندگی، زنان باردار دچار تغییراتی در جسم و روان خود می شوند که با داشتن آگاهی و دانش در مورد دوره بارداری هفته به هفته می توانند این دوران را با موفقیت پشت سر بگذارند. اینکه بدانید در هر هفته جنین شما چه تغییراتی کرده و به چه مواد غذایی احتیاج دارد، می تواند بسیار هیجان برانگیز و کمک کننده باشد. دکتر سلام برای راهنمایی شما عزیزان، کلاس آمادگی بارداری

آبا می دانید ترنس چیست ؟ آیا ترنس همان تراجنسی است؟ تا چه حد با ترنسکشوال (Transsexual)، آشنایی دارید؟ تفاوت بین ترنسکشوال را با همجنسگرایی می دانید یا شما هم فکر می کنید این دو مسئله، یکی هستند؟ جالب است بدانید که ترنس ها در چه شرایطی زندگی می کنند  و روحیات آنها چگونه است. در این مقاله از دکتر سلام می خواهیم به بررسی ترنس ، انواع آن ، درمان هورمونی آن و شرایط لازم برای انجام عمل جراحی تغییر جنسیت بپردازیم. اگر می

این زائده گوشتی نرم که بر روی اندام تناسلی ظاهر می شود، زگیل تناسلی خفیف دارد. یک عفونت منتقله از راه جنسی ( STI ) ناشی از ویروس پاپیلوم انسانی یا همان HPV می باشد که این روزها زیاد به گوش تان خورده است. زگیل تناسلی خفیف ممکن است باعث درد، ناراحتی و خارش شود. زگیل تناسلی خفیف چیست؟ زگیل های تناسلی به خصوص برای زنان بسیار خطرناک هستند چرا که برخی انواع اچ پی وی می توانند باعث ایجاد سرطان واژن و سرطان

در چند وقت اخیر در شبکه های اجتماعی اینفلوئنسرهای آرایشی و بهداشتی مژه هایی را تحت عنوان مژه مگنتی یا مژه مغناطیسی یا حتی مژه آهنربایی معرفی کرده اند. در این پست قصد داریم ببینیم که مژه های مگنتی که افرادی مثل صدف بیوتی یا هدی بیوتی به شدت این روزها در حال معرفی اونها هستن، دقیقا چی هستن و چه کاربردی دارند. مژه مگنتی (مژه مغناطیسی) چیست؟ یکی از مشکلات مژه های مصنوعی استفاده نسبتا دشوار و برخی عوارض اونهاست. مژه های برای

در مورد اضافه وزن در بارداری چه می دانید؟ آیا تا به حال به این مشکل مواجه شده اید؟ چاقی و اضافه وزن در بارداری ، شما را

سندروم سیندرلا چیست؟ در مورد این سندروم چقدر اطلاعات دارید؟ آیا تا به حال فکر کرده اید که آیا شما هم به این سندروم مبتلا هستید یا خیر؟

درمورد اکستنشن مو چقدر اطلاعات دارید؟ در این بخش که با عنوان عوارض و ضررهای اکستنشن مو ، در مجله پزشکی دکتر سلام منتشر شده است شما را

کلوئید هر چند می تواند به هر جایی از بدن ایجاد شود ولی اغلب در لاله گوش، قسمت بالای قفسه سینه و شانه ها  بوجود می آید. این

روغن اکالیپتوس خواص درمانی زیادی دارد از جمله ضد درد، ضد ویروس، ضد باکتری و ضد عفونی کننده قوی است. در اینجا چند استفاده از این روغن را

زنان در هنگام بارداری به افسردگی دچار می شوند و از لحاظ ذهنی با اختلالاتی مواجه می شوند که بهترین راهکار برای کنترل و

بارداری یکی از سخت ترین دوران در زندگی هر مادری به شمار می آید. در این زمان مادر علاوه بر اینکه می بایست مراقب

آش اسفناج با گشنیز، برای سردردهایی كه ناشی از سوء هاضمه و اختلال دستگاه گوارشی است، مفید می باشد.

نوشیدن نوشابه ‌درهنگام تشنگی یک اشتباه برای جبران آب از دست رفته بدن است زیرا آسیب فراوانی به کلیه‌ها وارد می‌کند و به مرور از کار افتادگی کلیه‌ها می شود.

یک چرت 2 دقیقه ای برای بدن لازم است.
خواب کوتاه نیمروزی علاوه‌ بر کاهش استرس و افزایش شادابی در فرد، احتمال مرگ و میرناشی ازسکته قلبی را کاهش میدهد.

روزانه 3 دقیقه داخل وان حمام با محلول سرکه سیب و اب وارم بنشینید.
برای درمان مشکلات زنانه مفید است.

جالب است بدانید جنین در داخل رحم مادر نسبت به نور محیط واکنش دارد، همچنین مزه غذاها را نیز احساس می‌کند و همراه با مادر نگران می‌شود

یکی از مهمترین و قدرتمندترین عضلات بدن،عضله های قسمت چهار سر ران هستند که نقش باز و بسته کردن زانو را نیز دارند،در این

مفصل ها محل اتصال دو استخوان به یکدیگر هستند. مفصل زانو یکی از مهم ترین مفصل ها در بدن به شمار می آید. به

نشان‌گذاری

عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است

مراقبت قبل از بارداری به عنوان جزء اساسی مراقبت های بارداری معرفی شده است که شامل مراقبت از زنان در سنین باروری، قبل از اولین بارداری و یا بین بارداری هاست. به طور کلی می توان گفت که هدف از انجام مراقبت های قبل از بارداری، اطمینان از سلامتی والدین آینده قبل و حین بارداری است. به همین دلیل انجام این مراقبت ها با کیفیت مطلوب از اهمیت زیادی برخوردار است.

در صورتی که زوجین، پس از یك سال رابطه جنسی منظم وبدون پیش گیری، باردار نشوند.

در ده تا پانزده درصد از زوج ها دیده می شود. علل ناباروری می تواند مربوط به زن یا مرد یا هر دو باشد. حدود 4 درصد از مشكلات ناباروری مربوط به مردان، 4 درصد مربوط به زنان و حدود1 درصد مربوط به هر دو است. در حدود 1 درصد عامل ناباروری مشخص نیست.

طی دو دهه اخیر گام های بلندی در رابطه با تشخیص و درمان ناباروری برداشته شده است و خبر شادی بخش اینکه، حدود 9 درصد از زوج های نابارور با استفاده از روش های موجود صاحب فرزند شده اند.

بارداری برای هر زن تجربه زیبایی است که با تغییرات بسیاری همراه است. این تغییرات به منظور سازگاری و آماده سازی بدن مادر با حاملگی است. زنان در این دوره نیاز به مراقبت های خاصی دارند و مهم ترین ضامن حفظ تندرستی مادر در به دنیا آوردن نوزاد سالم، آگاهی وی از مراقبت های دوران بارداری و عمل نمودن به آن هاست.

بارداری و زایمان پدیده های زیبا و شگفت انگیز خلقت هستند. زایمان یک فرآیند طبیعی است و بدن زن با آن سازگار است و برای این امر بسیار دقیق طراحی شده است. همانگونه که عمل لقاح و رشد و نمو جنین در بدن مادر معجزه است، عمل زایمان و به دنیا آمدن این موجود کوچک نیز اعجاز دیگری است.

زایمان یک روند فیزیولوژیک است که قبل از آن تغییرات گسترده ای در بدن مادر ایجاد می‌شود تا وضع حمل جنین را از طریق مجرای زایمان میسر سازد. در اثر انقباضات رحمی، دهانه رحم (سرویکس) کم کم باز و نازک می گردد و شرایط برای زایمان محیا می شود.

تولد نوزاد یک تغییر ژرف و پایدار در زندگی زنان است. در دوره نفاس که به شش هفته اول پس از زایمان گفته می شود مادر تغییرات مختلفی را تجربه می کند. تغییرات فیزیکی و آناتومیکی جهت برگشت بدن به وضعیت قبل از حاملگی و تغییرات روانی برای کسب نقش مادری و ایجاد ارتباط نزدیک با فرزند از جمله این تغییرات هستند. معمولاً مادران به خوبی از عهده مراقبت از کودک بر آمده و با تأثیرات خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن سازش می یابند.

خدای بخشنده را شکرگزار و نوزاد بخشیده بر تو مبارک، امید که بزرگ شود و از نیکوکاریش بهره مند گردی. امام علی (ع)
نوزاد فرشته ای کوچک و هدیه ای آسمانی از طرف خداوند می باشد. این فرشته ی کوچک با گذر زمان و به دست شما رفته رفته بزرگ می شود و تکامل می یابد.
رشد و تکامل به خصوص در سال های اول زندگی،  شاخصه ی اصلی حیات می باشد و نیاز به توجه بسیاری دارد.

کودک، روز به روز برای والدینش جذاب تر و خاطرانگیزتر خواهد بود. انجام فعالیت هایی چون جویدن، نشستن، ایستادن و  برای پدر و مادر ها بسیار شیرین و جذاب است. به احتمال زیاد شما هم برای دیدن چنین فعالیت هایی از کودک خود، لحظه شماری می کنید.
شما در این دوره، یعنی دوره شیر خوارگی کودکتان، هر روز شاهد رشد و تکامل بیشتر، و ایجاد تغییرات در او خواهید بود. و هم چنین تکامل رفتاری او را، در هر مقطع سنی لمس خواهید کرد.

کودک نوپا به دلیل اکتشاف، تقلید و خیال پردازی های بی انتها، به سرعت در حال یادگیری می باشد. این دوره، به دلیل وجود همین رفتار های کودکانه، دوره ی ماجراجویی نیز یده می شود.کودک در نوپایی از وابستگی دوره ی شیرخوارگی وارد مرحله استقلال یا عدم وابستگی می شود.
در اواخر این دوره (اواخر 2 سالگی)، دستگاه های مختلف بدن کودک تقریبا رشد کرده و در حال تغییر است. یکی از تغییرات مهم این دوره که در دستگاه گوارش کودک رخ می دهد کنترل دفع ادرار و مدفوع می باشد.

پدرها باید باور داشته باشند که یک کودک شیرخواره به حمایت و محبت معتدل پدر نیازمند است. اما این محبت، فراتر از بازی کردن با طفل و بوسیدن و نوازش کردن اوست. پدر در مسیر تربیت به این اعتماد و عشق و ارتباط موثر نیازمند است.

اگر پدر در این زمان حمایت، محبت و عشق مستمر خود را به کودک خود ندهد و وظیفه ی خود را به آینده محول کند رشته ی تربیتی و شخصیتی کودک را پاره خواهد کرد..کودک نمی پذیرد که پدر به یکباره در دنیای خصوصی او پرت شود

ناباروری به صورت عدم توانایی در باردار شدن پس از یکسال ازدواج و نزدیکی بدون جلوگیری گفته می شود. یکی از داروهایی که در درمان ناباروری در افراد مورد استفاده قرار می گیردکلومیفن سیترات است. در این جا با طرز کار و نحوه مصرف این دارو آشنا می شویم؟

کلومیفن دارویی است که برای نخستین بار در سال ۱۹۵۶ ساخته شده و برای انجام آزمایشات کلینیکی در سال ۱۹۶۰ مصرف گردیده است. تا آن زمان این دارو به طور گسترده ای به عنوان بهترین دارو برای افزایش رشد فولیکول های تخمدان (جایی که تخمک ها درآن رشد می کنند) مورد استفاده قرار می گرفت.

كلومیفن برای درمان ناباروری ناشی از كاهش یا فقدان تخمك گذاری در زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک و یا pco هستند و نیز ناباروری مردانی كه تولید اسپرم در آنها كافی نیست ، به كار برده می شود.

این تركیب هم چنین در درمان بی كفایتی عملكرد جسم زرد کاربرد دارد. این دارو برای تشخیص نارسایی در محور هیپوتالاموس -هیپوفیز- غده فوق كلیه نیز مفید می باشد. به منظور ارزیابی عمل تخمدانها در تخمك گذاری نیز استفاده می گردد.

کلومید سالهای زیادی مورد استفاده قرار گرفته است و به عنوان یک داروی بی خطر محسوب می شود با این وجود ممکن است عوارض جانبی مانند شکم درد یعنی احساس پری یا سوزش، برافروختگی، کج خلقی ویا اختلال بینایی شود و در تعدادی از بیماران کلومید ممکن است موجب بزرگ شدن کیست تخمدان شود.

کلومید در ۱۰ درصد موارد با چند قلویی همراه است که دوقلویی می باشند. هیچ گونه خطری بر تولید نوزاد ناقص الخلقه یا عوارض مشابه وجود ندارد. البته هیچ کس قادر نیست نتایج یک حاملگی را تضمین نماید.

مهم ترین عوارض این دارو عبارتند از:

تشكیل كیست تخمدان، بزرگ شدن بیش از حد تخمدان، گرگرفتگی، احساس ناراحتی در پستان و اختلال دید.

تجویز کلومیفن سیترات غالبا در روزهای ۷-۳ و یا ۹-۵ سیکل قاعدگی صورت می گیرد. قرص های کلومید به صورت خوراکی مصرف می شوند و بهتر است که قرص ها در زمان معینی در هر روز مصرف گردند. به طور کلی بیماران نباید کلومید را از ۶ ماه مصرف نمایند.

زمان تخمک گذاری معمولا ۸-۵ روز و در بعضی منابع 4 تا 1 روز بعد از مصرف آخرین قرص کلومید است. شما می توانید بعد از مصرف آخرین دوز دارویی به صورت یک روز در میان اقدام به باروری نمایید.

برای تشخیص زمان تخمک گذاری می توانید، دمای بازال بدن (دمای پایه بدن بعد از بیدار شدن از خواب) را هر روز صبح از روز اول دوره قاعدگی ثبت کنید تا بروز تخمک‌گذاری مشخص شود.

در چه صورتی مصرف قرص کلومیفن باید قطع گردد؟

این دارو نباید در حاملگی ، ضایعات بدخیم، کیست تخمدان، بیماری های کبدی، خونریزی های غیر طبیعی، سندروم تحریک زیاد تخمدان (OHSS)، درد شدید شکم، اندومتریوز، بی خوابی، سرگیجه، سردرد، اختلالت بینایی و افسردگی، وجود کیست های تخمدانی غیر از سندرم پلی کیستیک تخمدان و ترومبوفیلبیت نباید مصرف شود.

دیده شده است که بدنبال مصرف کلومیفن 1 تا 2 درصد بارداری و 65 تا 8 درصد تخمک گذاری دیده شده است. البته حدود 25درصد بیماران نیز به درمان با كلومفین مقاوم هستند. چاقی، آندروژن بالا و مقاومت به انسولین از مهم ترین عوامل در بیماران مقاوم به کلومیفن می باشند. در صورت عدم وقوع تخمک گذاری در پاسخ به کلومیفن می توان از سایر درمان های طبی یا جراحی استفاده نمود.

دارو باید به میزان مناسب و در ساعت مشخصی از روز مصرف شود.

در صورت فراموش كردن یك وعده مصرف دارو، بهتر است بلافاصله پس از به خاطر آوردن مصرف شود. در صورتی كه در زمان مصرف بعدی، بیمار عدم مصرف دارو را به خاطر آورد، در نوبت بعدی، باید دارو به میزان دو برابر استفاده شود. در صورت فراموش كردن بیش از یك بار، به پزشك مراجعه شود.

بروز علایم یا درد غیر طبیعی (احتمال بروز کیست یا بزرگی تخمدان) و یا تاری دید را سریعا گزارش کنید.

تا زمانی که عوارض دارو مثل تاری دید و یا گیجی مشخص نشده است باید از کارهای مخاطره‌آمیز خودداری کنید.

مادری، همراهی است دلسوز برای حس زیبای مادری تمام تلاش مادری، تشکیل جمعی متخصص و ماهر در حوزه های زنان و مامایی، تغذیه، تناسب اندام، روانشناسی و کودکان در کنار شماست، برای احساس اطمینان و شادابی دوران زیبای قبل از بارداری، دوران شیرین بارداری و دوران پر از عشق بعد از بارداری
ما و شما برای آموختن بیشتر، مشاوره ها و همدلی های و پاسخ به دغدغه ها و مسایل احتمالی دوران پر هیجان مادری دست در دست هم گذاشته ایم. سلامت، زیبایی، روحیه شاد و خندان و عشق شما به فرشته ناز و کوچولویتان آرزوی قلبی ماست. در هر لحظه همراهی ما را حس کنید.

زمینه و هدف

در تقسیم‌بندی دلایل نازایی، عامل مربوط به فاکتور اولاسیون 4% موارد را شامل می‌شود. سازمان جهانی بهداشت اختلالات تخمک‌گذاری را به سه دسته تقسیم می‌نماید در کلاس I سطوح پایین LH, FSH (هیپوگونادوتروپیک هیپوگنادیزم). در گروه II سطوح نرمال گونادوتروپ‌ها و در گروه سه سطوح بالای این هورمون‌ها را داریم شایع‌ترین بیماری در گروه II سندرم تخمدان پلی‌کیستیک PCO بوده و شایع‌ترین داروهایی که در درمان گروه II اختلالات تخمک‌گذاری کاربرد دارند کلومیفن سیترات و لتروزول می‌باشند.2و1

تحریک تخمک‌گذاری درمان اصلی برای اختلالات تخمک‌گذاری بوده، در موارد نازایی بدون توجیه، اختلال فاکتور مردانه ضعیف، اختلال Coitus و آندومتریوز ضعیف تحریک تخمک‌گذاری به همراه Intra Uterine Insemination (IUI) درمانی موثر بوده تعداد اووسیت‌ها و نیز تعداد اسپرم‌های متحرک را افزایش داده و فاکتور سرویکال را نیز برطرف می‌کند.3

کلومیفن سیترات دارویی است که در فرم قرص mg5 در دسترس بوده به دلیل مصرف خوراکی، دسترسی آسان و قیمت ارزان و عوارض جانبی کم برای بیش‌تر از چهاردهه اولین انتخاب دارویی در درمان اختلالات تخمک‌گذاری می‌باشد. این دارو یک ترکیب غیر استروییدی با ساختمانی مشابه استروژن می‌باشد که با مهار رسپتورهای استروژن در هیپوتالاموس باعث تحریک ترشح FSH می‌شود علاوه بر آن آثار آنتی‌استروژنی آن روی آندومتر و آندوسرویکس نیز رخ می‌دهد که منجر به نازک شدن آندومتر و بروز نقص فاز لوتئال می‌شود به دلیل همین آثار مختلف احتمال بروز اولاسیون در مصرف کلومیفن 8-7% ولی میزان بارداری 4-3% می‌باشد. احتمال بروز چندقلویی و OHSS در مصرف کلومیفن ناچیز می‌باشد.5و3و1

FDA مصرف کلومیفن را با دوز 5 یا mg1 برای پنج روز در هر سیکل تأیید کرده است دارو از روز 7-3 سیکل برای پنج روز تجویز می‌شود. ماگزیمم دوز مصرف دارو 25 میلی‌گرم در روز ولی در صورتی که با دوز mg15 اوولاسیون رخ ندهد.

ASRM توصیه به عدم افزایش دوز و تغییر نوع دارو می‌کند. اگر پس از سه سیکل درمان بارداری رخ نداد بهتر است بررسی مجدد صورت گرفته semen analysis، FSH، PRL، TSH و DHAS اندازه‌گیری شود. در صورت بالا بودن سطح FSH اختـلال شدیـد سیمـن و یا سن بالاتر از 37 سال بهتر است از درمان‌های پیشرفته کمک باروری استفاده شود.4 25-2% افراد به کلومیفن مقاومند و با مصرف کلومیفن اولاسیون در‌ آن‌ها رخ نمی‌دهد. در چنین مواقعی برخی گروه‌ها توصیه به استفاده از گونادوتروپین به تنهایی یا همراه با کلومیفن و یا جراحی لاپاراسکوپیک تخمدان می‌نمایند اما برخی مکاتب توصیه می‌کنند بهتر است ابتدا از روش‌های آسانتر و ارزان‌تر استفاده شود. یکی از این درمان‌ها توصیه به کاهش وزن است در افراد PCO به خصوص با &ltBMI27 مقاومت به انسولین شایع بوده و کاهش وزن حتی در حد 1-5% می‌تواند باعث برگشت تخمک‌گذاری شود. در افراد PCO در صورتی‌که همراه با مقاومت به انسولین باشد افزودن متفورمین باعث بهبود پاسخ‌دهی به کلومیفن شود.

در صورتی‌که آزمایشات mcg/l&ltDHEAS2 باشد افزودن دگزامتازون mg/day2 از روز 5 تا 14 سیکل همراه با کلومیفن می‌تواند میزان بارداری را افزایش دهد.7و4

عوارض کلومیفن مدتها است مورد بحث و اختلاف نظر بوده است و به دلیل عدم امکان انجام تحقیقات RCT و نیز وجود عوامل مداخله‌گر فراوان از جمله نولی‌پاریتی و عدم اولاسیون در بیماران نابارور که خود فاکتور خطر جهت کانسر تخمدان می‌باشد امکان اظهارنظر قطعی وجود ندارد به طور کلی به نظر می‌رسد رابطه‌ای بین مصرف کلومیفن و کانسر پستان و احتمالا تخمدان وجود نداشته  باشد مواردی از کانسر تخمدان نیز که گزارش شده سابقه مصرف بیش از 12 دوره کلومیفن را ذکر می‌کردند. به طور کلی باتوجه به این‌که در تمام بررسی‌ها عملا میزان باروری پس از مصرف شش دوره کلومیفن افزایش چندانی نمی‌یابد. لذا توصیه می‌شود درکل دوره زندگی کم‌تر از 12 دوره کلومیفن مصرف شود.8

مقاومت به کلومیفن همراه با عوارض جانبی نظیر ایجاد رشد مولتی فولیکولار و تشکیل کیست و کاهش ضخامت آندومتر باعث شده که به دنبال داروی جانشین باشند. گونادوتروپین‌ها در این موارد بهترین انتخاب هستند اما به دلیل هزینه بالا و نیز خطر OHSS و چندقلویی انتخاب این داروها در مرحله آخر انجام می‌شود.7و1

لتروزول از گروه مهارکننده‌های آروماتاز بوده از سال‌ها قبل در درمان سرطان پستان در دوره منوپوز کاربرد داشته و از سال 2 به عنوان خط دوم درمان جهت تحریک تخمک‌گذاری به خصوص در افراد مقاوم به کلومیفن به کار می‌رود. مکانیزم این دارو کاهش ساخت استروژن و به دنبال آن افزایش تولید FSH می‌باشد. از آن‌جا که این دارو بر خلاف کلومیفن رسپتور استروژن را اشغال نمی‌کند مکانیزم‌های فیدبک نرمال مرکزی سالم مانده لذا با رشد فولیکول غالب و افزایش سطح استروژن تولید FSH کاهش یافته و رشد مونوفولیکولر رخ می‌دهد.5و3و2و1 در مقایسه با کلومیفن سطح استرادیول قبل از اولاسیون پایین‌‌‌تر، ضخامت آندومتر بیش تر و چندقلویی کم‌تر است.6و5

در مورد میزان بارداری نتایج متفاوت است در برخی بررسی‌ها میزان بارداری در مصرف لتروزول بالاتر بوده7و6و5و3 و در برخی دیگر میزان بارداری یکسان گزارش شده است.11و9و1

با مصرف لتروزول به دلیل مهار تبدیل آندروژن به استروژن تجمع موقت آندروژن‌ها در داخل تخمدان باعث افزایش حساسیت فولیکول به FSH و تسریع رشد فولیکول می‌شود.3و2

این دارو جذب خوراکی داشته نیمه عمر آن 45 ساعت بوده و دفع کبدی دارد عوارض جانبی آن ناچیز و شامل گرگرفتگی، تهوع، استفراغ، سردرد، درد پشت و کرامپ اندام است که البته این عوارض در مصرف کوتاه‌مدت و در خانم‌های جوان گزارش نشده‌اند.5و2

دز ایده‌آل و طول مصرف هنوز به خوبی مشخص نیست در یک بررسی RCT دوزهای 5/2 و 5 و 7 میلی‌گرم در روز از روز 3 تا 7 سیکل (5 روز) تجویز شد و تأثیر دوز mg/d5 بیش‌تر از 5/2 و مشابه mg/d7 بوده است. در مطالعه دیگر تأثیر هر سه دوز مشابه بوده است. در بررسی دیگری تجویز دوز mg5/2 ده روز با دوز mg/d5 پنج روز در افراد PCO مقاوم به درمان منجر به بارداری بیش‌تر شده است.3 به نظر می‌رسد در رژیم تجویز طولانی لتروزول سطح FSH به مدت ‌بیش‌تری بالا مانده و رشد مولتی‌فولیکولر رخ می‌دهد در این رژیم ضخامت آندومتر نیز بالاتر است.3

در یک بررسی جدیدتر استفاده از دوز بالای لتروزول به میزان mg2 در روز سه سیکل در مقایسه با تجویز mg5 در روزهای 7-3 سطح استرادیول، ضخامت آندومتر و میزان بارداری مشابه را باعث شده است با این تفاوت که در رژیم mg2 اثر درمانی حدود پنج روز باقی‌مانده و تا روز 13 اثر آن به طور کامل پاک می‌شود و در زمان لانه‌گزینی نمی‌تواند باعث اثر تراتوژن شود.2

در برخی موارد لتروزول انتخاب بهتری است از جمله در بیماران PCO مقاوم به درمان تأثیر آن بیش‌تر است.7 در افرادی که در مصرف کلومیفن آندومتر نازک‌تر از mm5 دارند داروی موثری است2 به طور کلی در زنانی که استرادیول پایه بالاتری دارند مصرف آن مفیدتر از کلومیفن می‌باشد.7

در بیماران با سابقه کانسر پستان که اجازه بارداری دارند به دلیل سطح استرادیول پایین‌تر انتخاب اول است.2 در چند مطالعه در سیکل‌های ART در افراد poor responder از لتروزول + FSH استفاده گردیده و نتایج قابل قبولی به دست آمده است.2 گرچه لتروزول برای بیش‌تر از یک دهه به عنوان داروی تحریک تخمک‌گذاری استفاده شده و نتایج تمام بررسی‌ها نشان داده که اگر موثرتر از کلومیفن نباشد اثری قابل مقایسه با آن دارد ولی به دلیل ترس از عوارض تراتوژن آن هنوز مصرف آن مانند کلومیفن گسترش جهانی پیدا نکرده و مصرف آن در اروپا و آمریکا به عنوان داروی تحریک تخمک‌گذاری مجاز نبوده و تنها جهت انجام تحقیقات و با کسب رضایت‌ه مجاز می‌باشد. ASRM در سال 25 نتایج تحقیقی را منتشر کرد که نشان می‌داد مالفرماسیون لوکوموتور و ناهنجا‌ری‌های قلبی در بارداری با لتروزول شایع‌تر می‌باشد البته در این بررسی اشکالات زیادی موجود است از جمله گروه‌های مورد شاهد از جهت سن و بیماری‌های زمینه یکسان نبوده میانگین سن مادر در گروه درمان بالاتر بود و می‌دانیم که سن مادر خود در میزان شیوع آنومالی‌های مادرزادی نقش موثری دارد و نیز میزان چندقلویی در گروه درمان بالاتر بود (در چندقلویی شیوع برخی آنومالی‌ها افزایش می‌یابد. از طرف دیگر گروه کنترل از بیماران بستری در بخش کم‌خطر انتخاب شده بود. همه این اختلافات می‌تواند باعث مخدوش شدن نتیجه تحقیق گردد.4و3 در تمام مطالعات انجام شده بعدی شیوع کلی آنومالی‌ها در گروه مصرف کننده لتروزول افزایش نیافته و در مقایسه حاملگی حاصل از مصرف لتروزول، کلومیفن و بدون درمان تفاوتی از نظر میزان اختلالات جنینی مشاهده نگردید.1و2و1 به طور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد با وجود تمام آثار مفید و تأثیر مثبت آن در میزان بارداری به دلیل عدم وجود تأییدیه FDA استفاده از این دارو بهتر است فقط در موارد خاص و با کسب رضایت‌ه از بیمار انجام شود. بدیهی است تحقیقات فراوان در مورد        safe بودن این دارو و تعیین بهترین دوز در کل جهان در دست انجام است.

Abstract:

Induction of ovulation: clomiphen citrate Vs. letrozole

Heidar Z. MD*

Key Words: Clomiphen citrate, letrozole, female infertility.

*Assistant Professor of Obstetrician and Gynecology, Fellowship of Infertility, Shahid Beheshti University of Medical Sciences.

References:

2. Casper Reobert, mitwally FM, Ovulation induction with aromatase inhibitor, uptodate 19.3.

3. Fouda M, Sayed M, extended letrozole regimen versus clomiphen citrate for superovulation in patients with unexplained infertility  undergoing infrauterine insemination reproductive biology 9:84.

4. Hornstein D, Gibbons E, Strategies for improving the efficacy of clomiphene induction of ovulation, uptodate 19-3.

6. Ekerhoval E “ovulation induction by means of letrozole tidssker Nor laegehoren, 29 Feb 26, 129(5): 412-5.

7. Canesh A, Goswami S comparison of letrozole with continuous gonadotropins and clemiphene- gonadotropin combination for ovulation induction in 1387 PCOS women after clomiphene citrate failure, assisted reproduction, 29 26: 19-24.

1.    Kaur Gill S., Moretti M., Is the use of letrozole to induce ovulation teratogenic? Motherisk update, 28’ 54, page 4.

11.    Polyzos NP, Tzioras S, Aromatase inhibitors for female infertility, reprod biomed online, 29 Oct, 19(4) 456-71.

1