خواص دارویی و گیاهی
طبع :
گرم و خشک
عنصر :
آتش
فصل :
تابستان
زمان شبانه روز :
ظهر
دسته بندی :
کمال گرایان
طعم :
تند
رنگ :
زرد
فلز :
سرب
سیاره :
زحل
سن شیوع :
جوانی – از ۲۰ تا ۴۰ سالگی
برونگرا
فعال
اجتماعی
پر سر و صدا
پرحرف
حاضر جواب
مصمم
خودانگیخته
پیشقدم
پیشگام
جاه طلب
هیجانی
سریع
چالاک
عجول
ناآرام
بیقرار
بیش فعال
پرتحرک
پر جنب و جوش
پر انرژی
متغیر
ناپایدار
جوگیر
اهل رقابت
ریسک پذیر
شجاع
پر جرات
جسور
تحریک پذیر
تهاجمی
پرخاشگر
بداخلاق
تندخو
عصبی
رُک و صریح
بهانه گیر
لجباز
زود از کوره در رفتن
دارای استعداد خشونت
کم حوصله
کم تحمل
جدی
باهوش
زیرک
ریزبین
تیزبین
دقیق
نکته سنج
بدبین
منفی نگر
دارای حافظه بسیار خوب
دارای روحیات مردانه
آینده‌نگر
تصمیم گیرنده سریع
عملگرا
با پشتکار
با اراده
منظم
مقید به اصول
محکم
استوار
خودخواه
تک رو
پر ادعا
متعصب
افراطی
مدیر
افراد صفراوی برونگرا و دارای روابط اجتماعی قوی هستند.
پرحرف، رُک و صریح و حاضر جوابند.
اگر صفرا در کسی زیاد غلبه کند، نکته سنج و پرحرف می شود.
ریزبین و دقیق هستند و به هر کاری سرک می کشند.
مقید به اصول و معتقد به برنامه ریزی در کارها هستند.
بااراده، جدی، استوار، مدیر و منظم بوده
و پشتکار زیادی دارند.
از حافظه و قدرت یادگیری بالایی برخوردارند.
افرادی باهوش، زیرک و زرنگ هستند.
در رشته های ریاضی، فیزیک و مهندسی استعداد خوبی دارند
و مخترعین خوبی می توانند باشند.
علاقمند به شعر و ادبیات هستند.
افرادی پر جنب و جوش، پر انرژی، عجول و بیقرارند.
تحرک زیادی دارند و در کارها سریع و چالاک هستند،
اما زود و سریع خسته می شوند.
گاهی افزایش صفرا باعث می شود که فرد حرکتی تکانشی انجام دهد و سپس آرام گیرد.
صفراوی مزاجها رفتارهای تند و تیزی دارند،
و در تمام اعمال و رفتار سرعت عمل بالایی نشان می دهند.
این افراد حتی در سخن گفتن هم سرعت بالایی دارند و پیوسته و تند صحبت می کنند.
پرجرات و متهورند، شجاعت بسیار بالایی دارند
و در امور پیشقدم می شوند.
مشاغلی که نیاز به ریاست و شجاعت و چالاکی است مناسب این افراد است، مثل فرمانده جنگ.
زود تصمیم می گیرند و زود هم تصمیم خود را به اجرا در می آورند.
در جایی که نیاز به تصمیم گیری سریع و عمل کردن فوری است، این افراد مناسبند.
انگلیسی ها صفراویهایشان را جدا کرده
و برای فرماندهی نظامی انتخاب می کنند، چون سریعاً تصمیم گرفته و سریعاً اقدام می کنند.
کار ضربتی می کنند و اصلاً فکر نمی کنند دارد چه می شود.
علاقه مند به ورزشهای خشن مثل بوکس و کاراته هستند.
شنا کردن در تابستان برایشان مطلوب است و سرعت بالایی در مسابقات شنا دارند.
افراد صفراوی تحریک پذیر بوده، زود عصبانی می شوند و از کوره در می روند
و زود هم آرام می شوند
و معمولا از عصبانیت خود پشیمان می گردند.
افزایش صفرا به عصبانیت بیشتر فرد می انجامد.
اطرافیان در برخورد با این افراد زمانی که در هوای گرم، عصبانی و کلافه اند
نباید مقابله به مثل کنند
و بهتر است کمی مراعات کنند تا عصبانیت آنها فروکش نماید.
افرادی بهانه گیر، بی حوصله یا کم حوصله هستند.
تک رو، خودخواه و لجبازند.
مستعد خشونت و بدخلقی و پرخاشگری هستند
که گاهی باعث رنجش دیگران می شود.
حساس، آینده نگر و گاهی خیالباف هستند.
گاهی سخاوتمند،
گاهی عاشق و گاهی فارغ،
گاهی علاقمند به ادبیات
و گاهی علاقمند به ریاضی،
گاهی با اراده و گاهی سست،
گاهی پرانرژی و گاهی كم‌انرژی هستند.
دارای استعداد معنوی به صورت مقطعی هستند.
افزایش صفرا در تابستان و در سالهای جوانی بیشتر است.
نکته جالب این است که صفراوی ها علیرغم عصبانی مزاج بودنشان
کمتر دچار سکته های قلبی و مغزی و انسداد عروق می شوند،
چرا که صفرا خلطی است تیز و سوزاننده که مسیر عروق را باز می کند.
به راحتی دچار چربی خون نمی شوند، مگر به هنگام غلبه سردی یا رطوبت.
دیابت هم کمتر به سراغ صفراوی ها می آید،
زیرا صفرا مانع رسوب مواد و ایجاد انسداد در اندامهای گوناگون بخصوص اندامهای انتهایی بدن می شود.
مزاج گرم و خشک (صفرا)
برای شناخت مزاج خود به آزمون مزاج شناسی مراجعه کنید.
منابع
مزاج، کیفیتی است در طب سنتی، که همانطور که در ذخیره خوارزمشاهی آمده‌است، از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا میشود و دارای ۹ قسم است.[۱] دانش شناخت مزاج، از مباحث مهم و بنیادین در طب اخلاط است (که در اذهان عامه به «گرمی» و «سردی» معروف است). قدما معتقد بودند مزاجها از واکنش متقابل اجزاء عناصر چهارگانه متضاد، بوجود می‌آیند.[۲]
عناصر چهارگانه (عناصر اربعه)، شامل آب، باد، خاک و آتش هستند.از واکنش این چهار عنصر دو نتیجه حاصل میشود:
همچنین گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج حاصل قوای اولیهٔ عناصر است.
مزاج بنا بر تقسیم عقلی به دو قسم کلی تقسیم میشود :
چهار مزاج مرکب:
مزاج گرم و خشک (صفرا)
اگر مقادیر عناصر متضاد در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجهٔ به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل است. هر یک از مزاج‌های بسیط نماد کیفی عنصری از عناصر چهارگانه است.
خاورشناسان و استادان تاریخ علم دربارهٔ اصول قضایای علمی طب قدیم و تفسیر نظرات و معتقدات قدما، تحقیق کرده‌اند ولی موفق به تطبیق دانش مزاج‌شناسی با علم روز نشده و شرح و تفسیر آن را در نوشته‌های خود ناتمام گذاشته‌اند.[۶]
در اواخر قرن نوزدهم میلادی دشامبر[پانویس ۱] (دانشمند و محقق فرانسوی)، در دائرةالمعارف صد جلدی پزشکی مقالهٔ مفصلی تحت عنوان «مزاج»[پانویس ۲] نوشت. در این مقاله دشامبر فقط مزاج‌های دموی، بلغمی، صفراوی و سوداوی را که فهم آن سهل و آسان بوده مورد بحث قرار داده و در خصوص مزاج‌های گرم و سرد و تر و خشک که فهم و تفسیر آنها مشکل بوده، چیزی ننوشته‌است. در واقع، موضوعی را که اساس طب قدیم بر آن استوار می‌باشد، مسکوت گذاشته‌است.[۷]جرج سارتن[پانویس ۳]
نظام معرفتی طب سنتی بر این اساس پی ریزی شده که بیماری در اثر به هم خوردن تعادل اخلاط اربعه یعنی صفرا و دم و بلغم و سودا به وجود می‌آید. ایده عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش و اینکه رماتیسم غلبه بلغم در پاست و کابوس شبانه، غلبه سودا در سر، هیچ مبنای تجربی ندارد و مبتنی بر یک دیدگاه فلسفی است.[۸]
دربارهٔ مزاج‌های گرم و سرد، ابن سینا در قانون در طب می‌نویسد: اجناس الدلایل آلتی من‌ها یتعرف احوال الامزجه عشره. (یعنی مزاجها را از ده راه می‌توان شناخت)
در خلاصه الحکمه آمده‌است لامسه بهترین و سریع‌ترین راه ورود به تشخیص مزاجها است. درک این روش حتی برای افراد عادی نیز تا حدودی آسان است؛ لذا این راه را بر سایر راه‌ها مقدم داشته‌اند.
طبیب باید خود مزاج معتدل داشته باشد، و اگر از لمس متوجه اختلاف دما نگردد، خواهد دانست که آن شخص، دارای مزاج معتدل است. اگر شخص لمس‌کننده خود مزاج معتدل نداشته باشد و بر این حال خود اطلاع داشته باشد، باز می‌تواند به تشخیص مزاج افراد دیگر بپردازد. یعنی اگر طبیب خود درجه حرارت بدنش گرم‌تر از مزاج معتدل باشد و دست به بدن شخص معتدل‌المزاجی بزند، با اینکه حس سردی میکند، مع‌هذا چون توجه به این نکته دارد که خودش گرم مزاج است، و به کیفیت اعتدال مزاج هم از راه دقت و تمرین در حس لمس آشنا است، لذا حکم غلطی دربارهٔ مزاج آن شخص نخواهد داد.[۹]
چون لمس نماید و منفعل نگردد لامس از پوست ملموس به سخونت و گرمی در بلدان معتدل‌الهوا دلالت می‌نماید بر حرارت مزاج ملموس و اگر منفعل گردد از آن به برودت دلالت میکند بر برودت مزاج او بدون آنکه به سبب امر خارجی عارضی آن را سخونت و برودت عارض شده باشد.[۱۰] معنی جمله این است که اگر طبیب، به وسیله حس لمس، احساس گرمی یا سردی در شخصی نماید، دلالت بر گرمی یا سردی مزاج آن شخص دارد، مشروط بر این که گرمی و سردی به سبب امر خارجی عارض نشده باشد؛ در مباحث جداگانه‌ای تحت عنوان: سخنات و مبردات، کلیه عوامل گرم‌کننده و سردکننده بدن را که باعث افزایش یا کاهش درجه حرارت اشخاص میشود ذکر کرده‌اند.[۱۱]
در سالهای اخیر نرم‌افزارهایی نیز برای تشخیص مزاج طراحی شده‌است که از جمله آنها می‌توان به آزمون مزاج‌سنجی که در سایت طبایع[۱۲] ارائه شده‌است اشاره کرد؛ و البته نظر یک پزشک حاذق دقیق‌تر خواهد بود.
به‌طور کلی صاحبان هریک از مزاج های چهارگانه در یک سری ویژگی‌های ظاهری و اخلاقی و رفتاری مانند هم هستند. برای مثال سوداوی‌ها افرادی ریز بین و واقع نگرند و دموی‌ها افرادی بلند پرواز و سخت کوش. مزاج‌شناسی بررسی مجموعه ای از مؤلفه‌ها ـ من جمله رنگ پوست، جثه و هیکل، حالت اجزای صورت مثل بینی و چشمها، میل و توان جنسی، عادت‌های رفتاری و …. ـ در یک فرد برای تشخیص مزاج وی می‌باشد .[۱۳]
قدما معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سالهای عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در این تقسیم‌بندی اختلاف نظرهایی وجود دارد.[۱۴]
قدما معتقد بودند
[نیازمند منبع]
Timeline
تاریخ بیهوشی عمومی
Neuraxial
تاریخ سی‌پی‌آر
گاه‌شمار روان‌کاوی
تاریخچه سازمان‌های روان‌کاوی
تاریخ جراحی اعصاب
پاپیروس‌های پزشکی مصری
گاه‌شمار آنتی‌بیوتیک‌ها
گاه‌شمار واکسن‌ها
مزاج، کیفیتی است در طب سنتی، که همانطور که در ذخیره خوارزمشاهی آمده‌است، از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا میشود و دارای ۹ قسم است.[۱] دانش شناخت مزاج، از مباحث مهم و بنیادین در طب اخلاط است (که در اذهان عامه به «گرمی» و «سردی» معروف است). قدما معتقد بودند مزاجها از واکنش متقابل اجزاء عناصر چهارگانه متضاد، بوجود می‌آیند.[۲]
عناصر چهارگانه (عناصر اربعه)، شامل آب، باد، خاک و آتش هستند.از واکنش این چهار عنصر دو نتیجه حاصل میشود:
همچنین گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج حاصل قوای اولیهٔ عناصر است.
مزاج بنا بر تقسیم عقلی به دو قسم کلی تقسیم میشود :
چهار مزاج مرکب:
مزاج گرم و خشک (صفرا)
اگر مقادیر عناصر متضاد در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجهٔ به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل است. هر یک از مزاج‌های بسیط نماد کیفی عنصری از عناصر چهارگانه است.
خاورشناسان و استادان تاریخ علم دربارهٔ اصول قضایای علمی طب قدیم و تفسیر نظرات و معتقدات قدما، تحقیق کرده‌اند ولی موفق به تطبیق دانش مزاج‌شناسی با علم روز نشده و شرح و تفسیر آن را در نوشته‌های خود ناتمام گذاشته‌اند.[۶]
در اواخر قرن نوزدهم میلادی دشامبر[پانویس ۱] (دانشمند و محقق فرانسوی)، در دائرةالمعارف صد جلدی پزشکی مقالهٔ مفصلی تحت عنوان «مزاج»[پانویس ۲] نوشت. در این مقاله دشامبر فقط مزاج‌های دموی، بلغمی، صفراوی و سوداوی را که فهم آن سهل و آسان بوده مورد بحث قرار داده و در خصوص مزاج‌های گرم و سرد و تر و خشک که فهم و تفسیر آنها مشکل بوده، چیزی ننوشته‌است. در واقع، موضوعی را که اساس طب قدیم بر آن استوار می‌باشد، مسکوت گذاشته‌است.[۷]جرج سارتن[پانویس ۳]
نظام معرفتی طب سنتی بر این اساس پی ریزی شده که بیماری در اثر به هم خوردن تعادل اخلاط اربعه یعنی صفرا و دم و بلغم و سودا به وجود می‌آید. ایده عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش و اینکه رماتیسم غلبه بلغم در پاست و کابوس شبانه، غلبه سودا در سر، هیچ مبنای تجربی ندارد و مبتنی بر یک دیدگاه فلسفی است.[۸]
دربارهٔ مزاج‌های گرم و سرد، ابن سینا در قانون در طب می‌نویسد: اجناس الدلایل آلتی من‌ها یتعرف احوال الامزجه عشره. (یعنی مزاجها را از ده راه می‌توان شناخت)
در خلاصه الحکمه آمده‌است لامسه بهترین و سریع‌ترین راه ورود به تشخیص مزاجها است. درک این روش حتی برای افراد عادی نیز تا حدودی آسان است؛ لذا این راه را بر سایر راه‌ها مقدم داشته‌اند.
طبیب باید خود مزاج معتدل داشته باشد، و اگر از لمس متوجه اختلاف دما نگردد، خواهد دانست که آن شخص، دارای مزاج معتدل است. اگر شخص لمس‌کننده خود مزاج معتدل نداشته باشد و بر این حال خود اطلاع داشته باشد، باز می‌تواند به تشخیص مزاج افراد دیگر بپردازد. یعنی اگر طبیب خود درجه حرارت بدنش گرم‌تر از مزاج معتدل باشد و دست به بدن شخص معتدل‌المزاجی بزند، با اینکه حس سردی میکند، مع‌هذا چون توجه به این نکته دارد که خودش گرم مزاج است، و به کیفیت اعتدال مزاج هم از راه دقت و تمرین در حس لمس آشنا است، لذا حکم غلطی دربارهٔ مزاج آن شخص نخواهد داد.[۹]
چون لمس نماید و منفعل نگردد لامس از پوست ملموس به سخونت و گرمی در بلدان معتدل‌الهوا دلالت می‌نماید بر حرارت مزاج ملموس و اگر منفعل گردد از آن به برودت دلالت میکند بر برودت مزاج او بدون آنکه به سبب امر خارجی عارضی آن را سخونت و برودت عارض شده باشد.[۱۰] معنی جمله این است که اگر طبیب، به وسیله حس لمس، احساس گرمی یا سردی در شخصی نماید، دلالت بر گرمی یا سردی مزاج آن شخص دارد، مشروط بر این که گرمی و سردی به سبب امر خارجی عارض نشده باشد؛ در مباحث جداگانه‌ای تحت عنوان: سخنات و مبردات، کلیه عوامل گرم‌کننده و سردکننده بدن را که باعث افزایش یا کاهش درجه حرارت اشخاص میشود ذکر کرده‌اند.[۱۱]
در سالهای اخیر نرم‌افزارهایی نیز برای تشخیص مزاج طراحی شده‌است که از جمله آنها می‌توان به آزمون مزاج‌سنجی که در سایت طبایع[۱۲] ارائه شده‌است اشاره کرد؛ و البته نظر یک پزشک حاذق دقیق‌تر خواهد بود.
به‌طور کلی صاحبان هریک از مزاج های چهارگانه در یک سری ویژگی‌های ظاهری و اخلاقی و رفتاری مانند هم هستند. برای مثال سوداوی‌ها افرادی ریز بین و واقع نگرند و دموی‌ها افرادی بلند پرواز و سخت کوش. مزاج‌شناسی بررسی مجموعه ای از مؤلفه‌ها ـ من جمله رنگ پوست، جثه و هیکل، حالت اجزای صورت مثل بینی و چشمها، میل و توان جنسی، عادت‌های رفتاری و …. ـ در یک فرد برای تشخیص مزاج وی می‌باشد .[۱۳]
قدما معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سالهای عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در این تقسیم‌بندی اختلاف نظرهایی وجود دارد.[۱۴]
قدما معتقد بودند
[نیازمند منبع]
Timeline
تاریخ بیهوشی عمومی
Neuraxial
تاریخ سی‌پی‌آر
گاه‌شمار روان‌کاوی
تاریخچه سازمان‌های روان‌کاوی
تاریخ جراحی اعصاب
پاپیروس‌های پزشکی مصری
گاه‌شمار آنتی‌بیوتیک‌ها
گاه‌شمار واکسن‌ها
مزاج، کیفیتی است در طب سنتی، که همانطور که در ذخیره خوارزمشاهی آمده‌است، از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا میشود و دارای ۹ قسم است.[۱] دانش شناخت مزاج، از مباحث مهم و بنیادین در طب اخلاط است (که در اذهان عامه به «گرمی» و «سردی» معروف است). قدما معتقد بودند مزاجها از واکنش متقابل اجزاء عناصر چهارگانه متضاد، بوجود می‌آیند.[۲]
عناصر چهارگانه (عناصر اربعه)، شامل آب، باد، خاک و آتش هستند.از واکنش این چهار عنصر دو نتیجه حاصل میشود:
همچنین گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج حاصل قوای اولیهٔ عناصر است.
مزاج بنا بر تقسیم عقلی به دو قسم کلی تقسیم میشود :
چهار مزاج مرکب:
مزاج گرم و خشک (صفرا)
اگر مقادیر عناصر متضاد در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجهٔ به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل است. هر یک از مزاج‌های بسیط نماد کیفی عنصری از عناصر چهارگانه است.
خاورشناسان و استادان تاریخ علم دربارهٔ اصول قضایای علمی طب قدیم و تفسیر نظرات و معتقدات قدما، تحقیق کرده‌اند ولی موفق به تطبیق دانش مزاج‌شناسی با علم روز نشده و شرح و تفسیر آن را در نوشته‌های خود ناتمام گذاشته‌اند.[۶]
در اواخر قرن نوزدهم میلادی دشامبر[پانویس ۱] (دانشمند و محقق فرانسوی)، در دائرةالمعارف صد جلدی پزشکی مقالهٔ مفصلی تحت عنوان «مزاج»[پانویس ۲] نوشت. در این مقاله دشامبر فقط مزاج‌های دموی، بلغمی، صفراوی و سوداوی را که فهم آن سهل و آسان بوده مورد بحث قرار داده و در خصوص مزاج‌های گرم و سرد و تر و خشک که فهم و تفسیر آنها مشکل بوده، چیزی ننوشته‌است. در واقع، موضوعی را که اساس طب قدیم بر آن استوار می‌باشد، مسکوت گذاشته‌است.[۷]جرج سارتن[پانویس ۳]
نظام معرفتی طب سنتی بر این اساس پی ریزی شده که بیماری در اثر به هم خوردن تعادل اخلاط اربعه یعنی صفرا و دم و بلغم و سودا به وجود می‌آید. ایده عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش و اینکه رماتیسم غلبه بلغم در پاست و کابوس شبانه، غلبه سودا در سر، هیچ مبنای تجربی ندارد و مبتنی بر یک دیدگاه فلسفی است.[۸]
دربارهٔ مزاج‌های گرم و سرد، ابن سینا در قانون در طب می‌نویسد: اجناس الدلایل آلتی من‌ها یتعرف احوال الامزجه عشره. (یعنی مزاجها را از ده راه می‌توان شناخت)
در خلاصه الحکمه آمده‌است لامسه بهترین و سریع‌ترین راه ورود به تشخیص مزاجها است. درک این روش حتی برای افراد عادی نیز تا حدودی آسان است؛ لذا این راه را بر سایر راه‌ها مقدم داشته‌اند.
طبیب باید خود مزاج معتدل داشته باشد، و اگر از لمس متوجه اختلاف دما نگردد، خواهد دانست که آن شخص، دارای مزاج معتدل است. اگر شخص لمس‌کننده خود مزاج معتدل نداشته باشد و بر این حال خود اطلاع داشته باشد، باز می‌تواند به تشخیص مزاج افراد دیگر بپردازد. یعنی اگر طبیب خود درجه حرارت بدنش گرم‌تر از مزاج معتدل باشد و دست به بدن شخص معتدل‌المزاجی بزند، با اینکه حس سردی میکند، مع‌هذا چون توجه به این نکته دارد که خودش گرم مزاج است، و به کیفیت اعتدال مزاج هم از راه دقت و تمرین در حس لمس آشنا است، لذا حکم غلطی دربارهٔ مزاج آن شخص نخواهد داد.[۹]
چون لمس نماید و منفعل نگردد لامس از پوست ملموس به سخونت و گرمی در بلدان معتدل‌الهوا دلالت می‌نماید بر حرارت مزاج ملموس و اگر منفعل گردد از آن به برودت دلالت میکند بر برودت مزاج او بدون آنکه به سبب امر خارجی عارضی آن را سخونت و برودت عارض شده باشد.[۱۰] معنی جمله این است که اگر طبیب، به وسیله حس لمس، احساس گرمی یا سردی در شخصی نماید، دلالت بر گرمی یا سردی مزاج آن شخص دارد، مشروط بر این که گرمی و سردی به سبب امر خارجی عارض نشده باشد؛ در مباحث جداگانه‌ای تحت عنوان: سخنات و مبردات، کلیه عوامل گرم‌کننده و سردکننده بدن را که باعث افزایش یا کاهش درجه حرارت اشخاص میشود ذکر کرده‌اند.[۱۱]
در سالهای اخیر نرم‌افزارهایی نیز برای تشخیص مزاج طراحی شده‌است که از جمله آنها می‌توان به آزمون مزاج‌سنجی که در سایت طبایع[۱۲] ارائه شده‌است اشاره کرد؛ و البته نظر یک پزشک حاذق دقیق‌تر خواهد بود.
به‌طور کلی صاحبان هریک از مزاج های چهارگانه در یک سری ویژگی‌های ظاهری و اخلاقی و رفتاری مانند هم هستند. برای مثال سوداوی‌ها افرادی ریز بین و واقع نگرند و دموی‌ها افرادی بلند پرواز و سخت کوش. مزاج‌شناسی بررسی مجموعه ای از مؤلفه‌ها ـ من جمله رنگ پوست، جثه و هیکل، حالت اجزای صورت مثل بینی و چشمها، میل و توان جنسی، عادت‌های رفتاری و …. ـ در یک فرد برای تشخیص مزاج وی می‌باشد .[۱۳]
قدما معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سالهای عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در این تقسیم‌بندی اختلاف نظرهایی وجود دارد.[۱۴]
قدما معتقد بودند
[نیازمند منبع]
Timeline
تاریخ بیهوشی عمومی
Neuraxial
تاریخ سی‌پی‌آر
گاه‌شمار روان‌کاوی
تاریخچه سازمان‌های روان‌کاوی
تاریخ جراحی اعصاب
پاپیروس‌های پزشکی مصری
گاه‌شمار آنتی‌بیوتیک‌ها
گاه‌شمار واکسن‌ها
مزاج، کیفیتی است در طب سنتی، که همانطور که در ذخیره خوارزمشاهی آمده‌است، از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا میشود و دارای ۹ قسم است.[۱] دانش شناخت مزاج، از مباحث مهم و بنیادین در طب اخلاط است (که در اذهان عامه به «گرمی» و «سردی» معروف است). قدما معتقد بودند مزاجها از واکنش متقابل اجزاء عناصر چهارگانه متضاد، بوجود می‌آیند.[۲]
عناصر چهارگانه (عناصر اربعه)، شامل آب، باد، خاک و آتش هستند.از واکنش این چهار عنصر دو نتیجه حاصل میشود:
همچنین گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج حاصل قوای اولیهٔ عناصر است.
مزاج بنا بر تقسیم عقلی به دو قسم کلی تقسیم میشود :
چهار مزاج مرکب:
مزاج گرم و خشک (صفرا)
اگر مقادیر عناصر متضاد در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجهٔ به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل است. هر یک از مزاج‌های بسیط نماد کیفی عنصری از عناصر چهارگانه است.
خاورشناسان و استادان تاریخ علم دربارهٔ اصول قضایای علمی طب قدیم و تفسیر نظرات و معتقدات قدما، تحقیق کرده‌اند ولی موفق به تطبیق دانش مزاج‌شناسی با علم روز نشده و شرح و تفسیر آن را در نوشته‌های خود ناتمام گذاشته‌اند.[۶]
در اواخر قرن نوزدهم میلادی دشامبر[پانویس ۱] (دانشمند و محقق فرانسوی)، در دائرةالمعارف صد جلدی پزشکی مقالهٔ مفصلی تحت عنوان «مزاج»[پانویس ۲] نوشت. در این مقاله دشامبر فقط مزاج‌های دموی، بلغمی، صفراوی و سوداوی را که فهم آن سهل و آسان بوده مورد بحث قرار داده و در خصوص مزاج‌های گرم و سرد و تر و خشک که فهم و تفسیر آنها مشکل بوده، چیزی ننوشته‌است. در واقع، موضوعی را که اساس طب قدیم بر آن استوار می‌باشد، مسکوت گذاشته‌است.[۷]جرج سارتن[پانویس ۳]
نظام معرفتی طب سنتی بر این اساس پی ریزی شده که بیماری در اثر به هم خوردن تعادل اخلاط اربعه یعنی صفرا و دم و بلغم و سودا به وجود می‌آید. ایده عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش و اینکه رماتیسم غلبه بلغم در پاست و کابوس شبانه، غلبه سودا در سر، هیچ مبنای تجربی ندارد و مبتنی بر یک دیدگاه فلسفی است.[۸]
دربارهٔ مزاج‌های گرم و سرد، ابن سینا در قانون در طب می‌نویسد: اجناس الدلایل آلتی من‌ها یتعرف احوال الامزجه عشره. (یعنی مزاجها را از ده راه می‌توان شناخت)
در خلاصه الحکمه آمده‌است لامسه بهترین و سریع‌ترین راه ورود به تشخیص مزاجها است. درک این روش حتی برای افراد عادی نیز تا حدودی آسان است؛ لذا این راه را بر سایر راه‌ها مقدم داشته‌اند.
طبیب باید خود مزاج معتدل داشته باشد، و اگر از لمس متوجه اختلاف دما نگردد، خواهد دانست که آن شخص، دارای مزاج معتدل است. اگر شخص لمس‌کننده خود مزاج معتدل نداشته باشد و بر این حال خود اطلاع داشته باشد، باز می‌تواند به تشخیص مزاج افراد دیگر بپردازد. یعنی اگر طبیب خود درجه حرارت بدنش گرم‌تر از مزاج معتدل باشد و دست به بدن شخص معتدل‌المزاجی بزند، با اینکه حس سردی میکند، مع‌هذا چون توجه به این نکته دارد که خودش گرم مزاج است، و به کیفیت اعتدال مزاج هم از راه دقت و تمرین در حس لمس آشنا است، لذا حکم غلطی دربارهٔ مزاج آن شخص نخواهد داد.[۹]
چون لمس نماید و منفعل نگردد لامس از پوست ملموس به سخونت و گرمی در بلدان معتدل‌الهوا دلالت می‌نماید بر حرارت مزاج ملموس و اگر منفعل گردد از آن به برودت دلالت میکند بر برودت مزاج او بدون آنکه به سبب امر خارجی عارضی آن را سخونت و برودت عارض شده باشد.[۱۰] معنی جمله این است که اگر طبیب، به وسیله حس لمس، احساس گرمی یا سردی در شخصی نماید، دلالت بر گرمی یا سردی مزاج آن شخص دارد، مشروط بر این که گرمی و سردی به سبب امر خارجی عارض نشده باشد؛ در مباحث جداگانه‌ای تحت عنوان: سخنات و مبردات، کلیه عوامل گرم‌کننده و سردکننده بدن را که باعث افزایش یا کاهش درجه حرارت اشخاص میشود ذکر کرده‌اند.[۱۱]
در سالهای اخیر نرم‌افزارهایی نیز برای تشخیص مزاج طراحی شده‌است که از جمله آنها می‌توان به آزمون مزاج‌سنجی که در سایت طبایع[۱۲] ارائه شده‌است اشاره کرد؛ و البته نظر یک پزشک حاذق دقیق‌تر خواهد بود.
به‌طور کلی صاحبان هریک از مزاج های چهارگانه در یک سری ویژگی‌های ظاهری و اخلاقی و رفتاری مانند هم هستند. برای مثال سوداوی‌ها افرادی ریز بین و واقع نگرند و دموی‌ها افرادی بلند پرواز و سخت کوش. مزاج‌شناسی بررسی مجموعه ای از مؤلفه‌ها ـ من جمله رنگ پوست، جثه و هیکل، حالت اجزای صورت مثل بینی و چشمها، میل و توان جنسی، عادت‌های رفتاری و …. ـ در یک فرد برای تشخیص مزاج وی می‌باشد .[۱۳]
قدما معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سالهای عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در این تقسیم‌بندی اختلاف نظرهایی وجود دارد.[۱۴]
قدما معتقد بودند
[نیازمند منبع]
Timeline
تاریخ بیهوشی عمومی
Neuraxial
تاریخ سی‌پی‌آر
گاه‌شمار روان‌کاوی
تاریخچه سازمان‌های روان‌کاوی
تاریخ جراحی اعصاب
پاپیروس‌های پزشکی مصری
گاه‌شمار آنتی‌بیوتیک‌ها
گاه‌شمار واکسن‌ها
مزاج، کیفیتی است در طب سنتی، که همانطور که در ذخیره خوارزمشاهی آمده‌است، از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا میشود و دارای ۹ قسم است.[۱] دانش شناخت مزاج، از مباحث مهم و بنیادین در طب اخلاط است (که در اذهان عامه به «گرمی» و «سردی» معروف است). قدما معتقد بودند مزاجها از واکنش متقابل اجزاء عناصر چهارگانه متضاد، بوجود می‌آیند.[۲]
عناصر چهارگانه (عناصر اربعه)، شامل آب، باد، خاک و آتش هستند.از واکنش این چهار عنصر دو نتیجه حاصل میشود:
همچنین گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج حاصل قوای اولیهٔ عناصر است.
مزاج بنا بر تقسیم عقلی به دو قسم کلی تقسیم میشود :
چهار مزاج مرکب:
مزاج گرم و خشک (صفرا)
اگر مقادیر عناصر متضاد در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجهٔ به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل است. هر یک از مزاج‌های بسیط نماد کیفی عنصری از عناصر چهارگانه است.
خاورشناسان و استادان تاریخ علم دربارهٔ اصول قضایای علمی طب قدیم و تفسیر نظرات و معتقدات قدما، تحقیق کرده‌اند ولی موفق به تطبیق دانش مزاج‌شناسی با علم روز نشده و شرح و تفسیر آن را در نوشته‌های خود ناتمام گذاشته‌اند.[۶]
در اواخر قرن نوزدهم میلادی دشامبر[پانویس ۱] (دانشمند و محقق فرانسوی)، در دائرةالمعارف صد جلدی پزشکی مقالهٔ مفصلی تحت عنوان «مزاج»[پانویس ۲] نوشت. در این مقاله دشامبر فقط مزاج‌های دموی، بلغمی، صفراوی و سوداوی را که فهم آن سهل و آسان بوده مورد بحث قرار داده و در خصوص مزاج‌های گرم و سرد و تر و خشک که فهم و تفسیر آنها مشکل بوده، چیزی ننوشته‌است. در واقع، موضوعی را که اساس طب قدیم بر آن استوار می‌باشد، مسکوت گذاشته‌است.[۷]جرج سارتن[پانویس ۳]
نظام معرفتی طب سنتی بر این اساس پی ریزی شده که بیماری در اثر به هم خوردن تعادل اخلاط اربعه یعنی صفرا و دم و بلغم و سودا به وجود می‌آید. ایده عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش و اینکه رماتیسم غلبه بلغم در پاست و کابوس شبانه، غلبه سودا در سر، هیچ مبنای تجربی ندارد و مبتنی بر یک دیدگاه فلسفی است.[۸]
دربارهٔ مزاج‌های گرم و سرد، ابن سینا در قانون در طب می‌نویسد: اجناس الدلایل آلتی من‌ها یتعرف احوال الامزجه عشره. (یعنی مزاجها را از ده راه می‌توان شناخت)
در خلاصه الحکمه آمده‌است لامسه بهترین و سریع‌ترین راه ورود به تشخیص مزاجها است. درک این روش حتی برای افراد عادی نیز تا حدودی آسان است؛ لذا این راه را بر سایر راه‌ها مقدم داشته‌اند.
طبیب باید خود مزاج معتدل داشته باشد، و اگر از لمس متوجه اختلاف دما نگردد، خواهد دانست که آن شخص، دارای مزاج معتدل است. اگر شخص لمس‌کننده خود مزاج معتدل نداشته باشد و بر این حال خود اطلاع داشته باشد، باز می‌تواند به تشخیص مزاج افراد دیگر بپردازد. یعنی اگر طبیب خود درجه حرارت بدنش گرم‌تر از مزاج معتدل باشد و دست به بدن شخص معتدل‌المزاجی بزند، با اینکه حس سردی میکند، مع‌هذا چون توجه به این نکته دارد که خودش گرم مزاج است، و به کیفیت اعتدال مزاج هم از راه دقت و تمرین در حس لمس آشنا است، لذا حکم غلطی دربارهٔ مزاج آن شخص نخواهد داد.[۹]
چون لمس نماید و منفعل نگردد لامس از پوست ملموس به سخونت و گرمی در بلدان معتدل‌الهوا دلالت می‌نماید بر حرارت مزاج ملموس و اگر منفعل گردد از آن به برودت دلالت میکند بر برودت مزاج او بدون آنکه به سبب امر خارجی عارضی آن را سخونت و برودت عارض شده باشد.[۱۰] معنی جمله این است که اگر طبیب، به وسیله حس لمس، احساس گرمی یا سردی در شخصی نماید، دلالت بر گرمی یا سردی مزاج آن شخص دارد، مشروط بر این که گرمی و سردی به سبب امر خارجی عارض نشده باشد؛ در مباحث جداگانه‌ای تحت عنوان: سخنات و مبردات، کلیه عوامل گرم‌کننده و سردکننده بدن را که باعث افزایش یا کاهش درجه حرارت اشخاص میشود ذکر کرده‌اند.[۱۱]
در سالهای اخیر نرم‌افزارهایی نیز برای تشخیص مزاج طراحی شده‌است که از جمله آنها می‌توان به آزمون مزاج‌سنجی که در سایت طبایع[۱۲] ارائه شده‌است اشاره کرد؛ و البته نظر یک پزشک حاذق دقیق‌تر خواهد بود.
به‌طور کلی صاحبان هریک از مزاج های چهارگانه در یک سری ویژگی‌های ظاهری و اخلاقی و رفتاری مانند هم هستند. برای مثال سوداوی‌ها افرادی ریز بین و واقع نگرند و دموی‌ها افرادی بلند پرواز و سخت کوش. مزاج‌شناسی بررسی مجموعه ای از مؤلفه‌ها ـ من جمله رنگ پوست، جثه و هیکل، حالت اجزای صورت مثل بینی و چشمها، میل و توان جنسی، عادت‌های رفتاری و …. ـ در یک فرد برای تشخیص مزاج وی می‌باشد .[۱۳]
قدما معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سالهای عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در این تقسیم‌بندی اختلاف نظرهایی وجود دارد.[۱۴]
قدما معتقد بودند
[نیازمند منبع]
Timeline
تاریخ بیهوشی عمومی
Neuraxial
تاریخ سی‌پی‌آر
گاه‌شمار روان‌کاوی
تاریخچه سازمان‌های روان‌کاوی
تاریخ جراحی اعصاب
پاپیروس‌های پزشکی مصری
گاه‌شمار آنتی‌بیوتیک‌ها
گاه‌شمار واکسن‌ها
صفراوي مزاج ها رفتارهاي تند و تيزي دارند و در تمام اعمال و رفتار سرعت عمل بالايي نشان مي دهند. اين افراد حتي در سخن گفتن هم سرعت بالايي دارند و پيوسته صحبت مي کنند. از ديگر ويژگي هاي روحي، رواني افراد صفراوي مزاج اين است که زود تصميم مي گيرند و خيلي زود تصميم خود را به اجرا در مي آورند. گاهي افزايش صفرا باعث مي شود که فرد حرکتي انجام دهد يعني به محض افزايش صفرا تکانشي دارد و سپس آرام مي گيرد.
در اين افراد عصبانيت آني بسيار مشاهده مي شود. مشکل عمده صفراوي مزاج ها بيشتر در هواي گرم و تابستان بروز مي کند و وقتي مشکلشان حادتر مي شود که غذاي گرم هم مصرف کرده باشند. بنابراين توصيه مي شود اين قبيل اشخاص در هواي گرم تابستان و به خصوص هنگام ظهر کمتر در معرض آفتاب قرار بگيرند و توصيه بعدي ما اين است که از مصرف خوراکي هاي گرم مانند خورشت فسنجان و غذاهاي پرادويه پرهيز کنند تا حرارت بدنشان افزايش نيابد زيرا افزايش حرارت بدن باعث افزايش حرارت کبد مي شود و اگر فرد غذاي گرم خورده باشد غذا در کبد تبديل به صفرا مي شود و افزايش صفرا به عصبانيت بيشتر فرد مي انجامد، بنابراين بهتر است از خوراکي هاي خنک مانند آب دوغ، خيار، گوجه، کاهو، آبغوره، آبليمو و شربت سکنجبين استفاده کرد.
نکته مهم ديگر برخورد با افراد صفراوي مزاج در هنگام عصبانيت است، به عنوان مثال با افرادي که در هواي گرم عصباني و کلافه هستند نبايد مقابله به مثل کرد و به راحتي مي توان عصبانيت آنان را کنترل کرد. بهتر است به اين افراد کمي شربت خنک يا هندوانه خنک داد تا عصبانيت آنان فروکش کند. اين قبيل افراد به طور معمول زود عصباني مي شوند و خيلي زود ناراحتي شان فروکش مي کند بنابراين بهتر است اطرافيان کمي مراعات کنند و شخص عصباني
-آدمهای با مزاج (طبع) گرم و خشک (صفراوی مزاج)
به افرادی صفراوی مزاج گفته می شود که خلط صفرا در بدن آنها غالب تر از بقیه اخلاط باشد.مزاج گرم و خشک (صفرا)
طبیعت صفرا «گرم و خشک» است و محل آن در «کیسه صفراست».
الف – خصوصیات جسمی: زردی چهره و چشم و زبان ، زردی اسكلرا ،كم مو ، لاغری و باریكی اندام و خشكی اندامها، اندام متوسط
این افراد معمولا قد بلند و باریک اندام هستند و نمی توان آنها را به راحتی چاق کرد.
از نظر پوستی، خشک هستند و ناخن های خشک و شکننده ای دارند.پوست کف پاهایشان هم خشکه زده و پوسته می شود. رگ های بدن آنها برجسته است. ممکن است با کمی فلفل دچار آلرژی شوند. آنها افرادی پرانرژی، شجاع، محکم، استوار، باهوش، بیقرار و حاضرجوابند.
معمولا دست های گرمی دارند. عاشق دوش خنک هستند و نمی توانند زیاد در حمام بمانند. گهگاه دچار عصبانیت آنی می شوند. ضمنا افراد صفراوی، کم اشتها هستند.
ب – از نظر بازتابهای روانی و رفتاری : گاهی علاقمند به ادبیات گاهی علاقمند به ریاضی، دارای استعداد خشونت و بدخلقی، پائیز و زمستان را دوست دارند، گاهی عاشق و گاهی فارغ، گاهی بااراده و گاهی سست، گاهی پرانرژی و گاهی كم انرژی، دارای استعداد معنوی (مقطعی)، تند و تیز و بی قرار، گاهی پر جرات و گاهی آرام، پرخاشگر، ناآرام و دو دل، گاهی باعث رنجش دیگران میشود، تیزبین و دقیق در برخی ابعاد، مقید به اصول – منظم – حساس، آینده نگر و گاهی خیالباف و دقیق در تصمیم گیری، حاضر جواب و باهوش، گاهی سخاوتمند، پرحرف، سریع و چالاك – پرانرژی – زود عصبانی شده و زود هم آرام می شوند.
پ-از نظر سازگاری باغذاها : سازگار با غذاهای سرد و تر چون آلو، زردآلو، هندوانه، اسفناج، كدو، خیار، انار، شفتالو، كاهو، دوغ و ماست وترشی ها مثل لواشک و سرکه.
به خوردن خوراکی های شیرین کمتر تمایل دارند.
ج – علایم بیماری در اثر غلبه صفرا:
یرقان، زردی دندان، تب، ریختن مو، كورک در سر، درد گوش و شقیقه، درد دهان، خشكی دهان و بینی تشنگی و سوزش معده، صدای گوش، خشكی مفاصل، سیاتالژی، بثورات، حصبه و نوبه، لذت از نسیم سرد، عدم اعتدال، بیقراری، استفراغ صفراوی، بی میلی به خوراک، خواب دیدن گرما، آتش و خورشید، سیاهی رفتن چشم ،سرگیجه ، طعم دهانشان تلخ شده، سوزش جگر، زیر دنده راست آنها خیلی گرم است و حداقل دو درجه تب دارند و لبهای آنها دچار خشکی بوده ، پوست سرشان ترک خورده و می سوزد و بعنوان شوره و حتی ریشه مژه ودورپلک سوخته و پوسته پوسته می شود ،پوست زبر ، رنگ ادرار زرد تیره ، ابرو می ریزد ،علاقه زیاد به آب یخ و یخ ، تند خو بهانه گیر ، موها تک تک می ریزد ، دیدن خواب هولناک افتادن از بلندی ،جنگ و ستیز.
علت: غذاهای چرب و شیرین صفرا را زیاد می کند.
د- پیشگیری از بروز غلبه خلط :
نخوردن غذاهای با طبع گرم و خشک مخصوصا در فصول گرم، قرار نگرفتن در معرض تابش خورشید و یا در نقاط گرم مانند حمام گرم، پیشگیری از وقوع ناملایمات و پیش آمدهای نامناسب مانند ترس و اضطراب.
خوردن دم كرده گل بنفشه + لیمو عمانی
ذ- غذاهای مضر برای صفرا مزاج ها :
پرخوری – بعد از غذای مختصر دوباره غذا خوردن – آش رشته – ماکارونی – سیر (مطلقا ً نخورید مزاج کبد گرم وتراست وسیر تبدیل به آتش شده وبیمار حالش بد می شود )- شیرینی- فسنجان و غذاهای پر ادویه.
درمان:
انار وشاتوت بهترین دارو است . زرشک – تمشک – زرد آلو – هلو – خیار – کاهو – هویج – روغن زیتون – کنجد – سیب – گلابی – سوپ جو – کدو خورشتی – خوراک قارچ – کدو حلوایی – اسفناج – گشنیز – نخود فرنگی – عدس – ماش – جو دو سر – لیمو عمانی – آلوخشکه- تمبرهندی- آبلیمو- شربت نارنج- شربت به- شربت توت سیاه- تخم یا ریشه کاسنی- شاطره- گوشت مرغ- سوپ ماش- سوپ اسفناج- سوپ جو با گشنیز-کدو با آبغوره- و…
طب سنتی و مکمل ۲۴ دیدگاه 188,086 بازدید
در ابتدای مقالاتی که تعریف صفراست ابتدا مزاج را تعریف میکنیم تا دوستانی که تمایل دارند با تعریف آن بیشتر آشنا شوند:
مزاج عبارت از چنان کیفیتی است که از واکنش متقابل اجزای ریز مواد متضاد بوجود می آید مثل اختلاط هوا با اب , یا آتش با خاک و… که حاصل این اختلات می تواند پیدایش گرما , سرما , خشکی و تری در طبیعت ما بوده باشد .
یعنی به طور خلاصه از اختلاط فیزیکو شیمیایی این عناصر ساده ی طبیعت با یکدیگر کیفیتی بوجود می آید که به ان مزاج می گوییم.
هر گاه حاصل این اختلاط کیفی متضاد (گرمی , سردی , خشکی , تری ) در ترکیب خود با یکدیگر مساوی باشد مزاج معتدل بوجود می آید ولی اگر در ترکیب نامساوی بوده باشند در ان صورت بوجود آورنده مزاج غیر معتدل خواهند شد مثال : طبع سودا که در ان سردی بیشتر از گرمی است و خشکی بیشتر از تری و در مجموع مزاجی خشک و تر محسوب می شود .مزاج گرم و خشک (صفرا)
اگرچه از ترکیب این کیفیات متضاد می توان بی نهایت طبع و مزاج استخراج کرد ولی به طور خلاصه انسان یا طبع معتدل دارد یا دموی یا سودایی یا بلغمی یا صفرایی و یا ترکیبی از اینها دو به دو یا سه به سه و… که در این صرت طبع و مزاج شخص به سوی پیچیدگی و اختلاط پیش می رود .
مفهوم اعتدال مزاج در انسان یک مفهوم اعتباری است و از هر فردی به فرد دیگر فرق می کند و در واقع به هر کس از نظر مزاجی آنچه لایق اوست به او می دهند و ممکن است اعتدالی که در یک نفر صادق است در شخص دیگری صادق نباشد .
یعنی اگر اعتدال مزاج یک نفر با سردی بیشتر برقرار بگردد برای شخص دیگر ممکن است با گرمی بیشتر برقرار شود و بالعکس.که با مطالعه ادامه بحث مزاج شناسی درک این موضوع سهل می گردد.
که در صورت عدم رعایت اصول سالم زیستن مانند تغذیه نامناسب , حرکت و سکون نامناسب و خواب و بیداری نامناسب و … با غلبه یک خلط یا چند خلط در بدن مواجه خواهیم شد که علائم غلبه اخلاط فوق را در بدن آدمی در زیر خواهیم آورد:
بدن باریک , گرمی زیاد از حد , سر کوچک , شانه جمع شده و کوچک , باسن نسبتا بزرگ (البته نسبت به کمر باریکی که دارند)
بازوان باریک , اندام میانی نسبتا درشت , پوست خشک , بینی بزرگ (به دلیل حرارت زیاد قلب و کبد آنان)
کم مو , پوست متمایل به زرد , رگ های بر آشفته , به شیرینیجات و چربی تمایل وجود ندارد
تمایل زیاد به ترشی جات و آب , رفتارهای تند , عصبانیت , تحرک زیاد , گیرایی زیاد و حافظه کم , در تمام فصول احساس گرما می کنند
سرما دوست , زرد شدن زبان و پوست و سفیدی چشم , جوش و اکنه های پوستی زیاد , بروز حساسیت های پوستی اگزماتیک
خارش و گرمی دست و پا , موی غیر صاف , طاسی و ریزش مو در جلوی سر و سنین جوانی
زبری و خشکی زبان , تلخ شدن دهان , بروز آفت دهان , استرس و اضطراب , احساس خشکی در بینی
افزایش حرکات تنفسی , تشنگی مفرط , بی اشتهایی , خواب کم , پرکاری تیروئید , سردرد های مکرر (غیر از سینوزیت و میگرن )
فرورفتگی زیر چشمها , بیرون زدگی حدقه چشم , سوزش سر دل , ریفلاکس گوارشی , حالت تهوع و استفراغ , امکان یبوست مزاج , در این غلبه بروز سنگ کیسه صفرا شایع تر است
زرد شدن رنگ ادرار , واریس و مشکلات عروقی مانند واریکوسل و بواسیر , داغی کف پاها , تخیل رویاهای زرد رنگ , دیدن خواب های خشن و جنگ و دعوا , روحیات مردانه , تند شدن نبض , درد پهلو
احساس گزگز شدن بدن , احساس گر گرفتگی , دیر مریض شدن , خشکی و لاغری اندام ها
بیش فعالی , جدی , پشتکار زیاد , کم حوصله , پرخاشگری , خشمگین , فوری از کوره در رفتن , لجباز
علاقه به کشیدن سیگار , بدحالی در سالهای جوانی و تابستان , پهن بودن قفسه سینه , دراز بودن قد , میل جنسی متعادل و توان معمولی در نزدیکی کردن
سوزش جگر , ناراحتی معده , درد شقیقه , سرگیجه , خشکی و ترک خوردن پوست , جوشش فم المعده , شوره سر , بروز لکه های سفید و قهوه ای در صورت و بدن
علاقه به خوردن یخ و آب یخ , تندخویی و بهانه گیری , حس بویایی و چشایی قوی و درکل مانند آتش فرد مبتلا به غلبه صفرا بی قرار و خروشان و گرم خشک می شود که برای اعتدال آن باید سرد و تر شود.
برچسبصفرا طب طبع مزاج
۱۳۹۵-۰۶-۰۷
۱۳۹۴-۰۹-۰۶
۱۳۹۴-۰۷-۱۵
سلام وای خدا … این خصوصیات من رو از کجا میدونید همش رو نوشتید!!!! حتی واریکوسل!!! حتی ناراحتی معده و ریفلاکس که روزگارم رو خیلی سخت کرده بخاطرش دندون هام هم پوسیدند پس استرس و اضطرابم هم بخاطر صفراوی بودنمه !!!!! روزهایی که هندونه بخورم سر حال تر میشم نمیدونم چرا. چیکار کنم که متعادل بشم والا خیلی سخته صفراوی بودن
سلام. جهت بررسی بیشتر وضعیتتون به تلگرام مشاوره پارسی طب به شماره ۰۹۱۲۹۱۷۵۳۴۰ پیام دهید تا راهنمایی شوید..
سلام وقتی مشخصات افراد صفراوی رو مطالعه کردم تماما با حالات خودم یکی بود طی چند سال اخیر به شدت ریزش مو گرفتم و قبلا هم موهای پری داشتم که چیزی ازش نمونده و ۲۰ سالم هست خواستم ببینم راهی هست که قطعا کمکم کنه؟
سلام. جهت بررسی وضعیتتون،به تلگرام مشاوره پارسی طب به شماره ۰۹۱۲۹۱۷۵۳۴۰ پیام دهید تا راهنمایی شوید.
سلام من ۱۸۵ قدمه ۷۲ کیلو وزنمه پوستی مایل به زرد دارم و موهایی بور و نازنک و خیلی چرب از پاییز و زمستان هم متنفرم بعضی وقتا احساس میکنم از درون بدنم دارم میسوزم شیرینی جات اصلن نمیتونم بخورم چون پوست سرم جوش میزنه ک ب خاطرش ۶ بار رفتم پیش متخصص پوست ک فایده ای نداشت ولی با حجامت کبد و حجامت سرم تا حدودی بهتر شدم میخواستم ببینم من طبع گرم و خشک دارم؟ برای درمان جوش سرم چ راهی پیشنهاد میکنین؟
سلام. جهت بررسی وضعیتتون،به تلگرام مشاوره پارسی طب به شماره ۰۹۱۲۹۱۷۵۳۴۰ پیام دهید تا راهنمایی شوید..
دوست عزیز ایشون فرمودند برای اعتدال از حالت گرم و خشک باید سرد و تر بشن
سلام.خسته نباشید من ۲۱سالمه .قدم۱۸۰٫وزنم ۵۲هست.و رنگ پوستم زرد هست.نسبتا شاید نصف علائم صفراوی رو داشته باشم. از زمستون بدم میاد و شیرینیجات دوس دارم. ایا طبعم همین صفراوی؟ و چیکار کنم که چاق بشم؟ ممنون
سلام. جهت بررسی وضعیتتون، به تلگرام مشاوره پارسی طب به شماره ۰۹۱۲۹۱۷۵۳۴۰ پیام دهید تا کامل بررسی شوید.
سلام .من ۱۹ سالمه و طبع صفراوی دارم و بدنم یعنی کمدم و بازوهام پر از لکه های قهواه ای رنگ هست که با گرما خارش پیدا میکنن و تشدید میشن تا حالا ام کلی دکتر رفتم بهتر شده کمرم ولی بازوهام نه .ممنون میشم
سلام. کبد و خون شما نیاز به پاک سازی داره. ابتدا به تلگرام پارسی طب به شماره ۰۹۱۲۹۱۷۵۳۴۰ پیام بدید. ابتدا باید وضعیت لکه ها بیشتر بررسی بشه.مزاج گرم و خشک (صفرا)
سلام طاعات قبول ۱۹سالمه همیشه هم موهام کوتاه ولی چه از تار نازکه تا اون ضخیم ترا ریزش زیاد از حد داره یکی از دکترتی طب اسلامی گفته غلبه صفرا داری ۱۵روز یک بار به مدت ۳بار حجامت کن تا گرمای بیش از حد بدنت کاسته بشه ایا حجامت کنم درست میشه چون خیلی به موهام علاقع دارم و این موضوع اذیتم میکنخ ممنون میشم جواب بدید
سلام. جهت حجامت یک سری آماده سازی هایی نیاز هست. به تلگرام مشاوره به شماره ۰۹۱۲۹۱۷۵۳۴۰ پیام بدید تا راهنمایی بشید.
با سلام بنده ریزش موی مقاوم به درمان(آلوپسی توتالیس) در تمام نقاط بدن پیدا کردم، تمامی داروهای شیمیایی بی فایده بود، پوستی روشن دارم رنگ موم هم بور بود تکرر ادرار شبانه هم بسیار دارم، باید چه کاری انجام بدم؟
سلام خسته نباشی .. من حرارت بدنم زباده ولی تب ندارم . آب خنک دوست دارم بالطبع زیاد ادرار میکنم … از ناحیه جلوی سر ریزش مو دارم . دهانم خشک و گاهی تلخ مزه میشه … جوش ریز سفت چربی اطراف پلک چشمم زده و زیر چشمم گود رفته پوست دست و انگشتان پام خشکه . آب خنک نباشه اصلا غذا نمیتونم بخورم . شیرینی و چربی دوست ندارم .. مشکل ازدیاد دیاستولیک دارم .
سلام. همراه گرامی، شما نیاز به اصلاح مزاج دارید. جهت انجام مشاوره رایگان، به شماره ۵۳۴۰ ۹۱۷ ۰۹۱۲ از طریق تلگرام پیام بدید تا توسط پزشک مربوطه ویزیت بشید.
ممکنه کسی هم صفراوی باشه هم سودایی ؟من دور چشمم و پوستم تیرست گرمایی هستم بدنم خشکه سنگ صفرا هم دارم و کلا بیشتر خصوصیات صفراوی و سودایی رو دارم نمی دونم باید چیکار کنم و برا غلبه به کدوم طبعم برنامه غذایی داشته باشم ممنون میشم راهنمایی بفرمایین چون مخصوصا کبودی و تیرگی دور چشم خیلی ناراحتم میکنه حتی بالای چشمم غده های چربی بدی بوجود اومده
سلام. بله. در این حالت فرد دچار سوء مزاج هست.. برای مشاوره و درمان، به تلگرام پارسی طب به شماره ۵۳۴۰ ۹۱۷ ۰۹۱۲ از طریق تلگرام پیام بدید تا به طور کامل راهنمایی بشید.
سلام.اقا من خیلی از علائم صفراوی ها رو دارم.فقط بدنم همیشه سرده.موهام پرپشته.از فصل زمستان هم متنفرم..حالا نمیدونم مزاجم چیه.لطفا راهنمایی کنید
سلام آقا مسلم باید مجموع علائم رو در نظر بگیری آگه اکثر علائم رو داری پس همین صفراوی هستی
باسمه تعالی ممنون. استفاده کردم.
سلام در این مقاله یه اشتباه نوشتاری وجود داره اگه امکانش هست درستش کنین البته من فکر میکنم که اشتباهه…شاید هم نباشه …حتما خودتون نظری بندازین نوشتین که : … مثال : طبع سودا که در ان سردی بیشتر از گرمی است و خشکی بیشتر از تری و در مجموع مزاجی خشک و تر محسوب می شود . خط آخر باید “خشک و سرد ” باشد نه “خشک و تر”…درسته؟ خشک و تر که یکجا جمع نمیشه
افرین
سودا سرد و خشکه
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *
دیدگاه
وب‌سایت
“پارسی طب” یک وبگاه عمومی با موضوع سلامتی و پزشکی است. این وبگاه به شدت به طب سنتی و گیاهی اعتقاد داشته و از این موضوع حمایت میکنند. ما همواره در تلاشیم که اطلاعات مفیدی در اختیار بینندگان خود قرار داده و اسباب رضایت ایشان را جلب نماییم.
دوستانی که این نشانه ها رو دارند دارای این مزاج می باشند:
عصبی مزاج. عروق مشخص و بزرگ. تصمیمات لحظه ای و پشیمانی. لاغر اندام. دارای میل جنسی بالا اما با استقامت پایین. خواب اندک و ….
به گزارش خبرنگار اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، همانطور که گفته شد، شناخت مزاج ها در کیفیت زندگی موثر است. مزاج یکی از مفاهیم بنیادین طب سنتی قدیم است.
با توجه به این موضوع که دستگاه های بسیاری در حال فعالیت در بدن هستند و برخی از این دستگاه ها که هرمون های مختلفی را ترشح می کنند که مانند سیگنالهایی، بدن را به کار مربوطه وادار می سازد. بروز هر عمل حیاتی رابطه مستقیم با فعل و انفعالات شیمیایی در بدن دارد که تقریباً تمام قعل و انفعالات شیمیایی در بدن تولید حرارت می کنند.
هر چند این فعل و انفعالات بیشتر باشد حرارت بیشتری تولید می شود اندازه گیری سطح این حرارت و انرژی تولید شده به وسیله “متابولیسم بازال”اندازه گیری می شود. که این مکانیسم مربوط به کار غده های تیروئید ، هیپوفیز و… است.مزاج گرم و خشک (صفرا)
حال اگر فردی صاحب مزاجی با درجه متابولیسم بازال بالاتر از حد طبیعی باشد، آن را “گرم مزاج” و اگر فردی صاحب مزاجی با درجه متابولیسم بازال پایین تر از حد طبیعی باشد آن را “سرد مزاج” و اگر دارای حد وسط باشد آن را فردی با “مزاج معتدل” می نامیم. حال هر داروی شیمیایی ، گیاهی حتی غذاها اگر باعث تاثیر بر متابولیسم بازال شده و تولید حرارت کنند آن ها را “گرم”و در غیر اینصورت آن ها را”سرد”می نامیم.
به علاوه مزاج های ذکر شده مزاج های مرکبی هم وجود دارد که بد نیست اشاره ای هم به آنها داشته باشیم. اگر در مزاجی در بافت ها و سلولهای بدن فرد آب زیادی جمع شده باشد آن را”مزاج رطوبتی” می نامند که به صورت های مختلفی وجود دارد که آنها را “مزاج گرم و تر”و”مزاج سرد و تر” نامیده می شوند. پیدایش مزاج های مختلف در افراد به دلایل مختلفی اتفاق می افتد که ناشی از عکس العمل بدن فرد نسبت به عوامل خارجی و عوامل داخلی است.
معرفی مزاج گرم و خشک
در این نوع مزاج افراد تحت تاثیر غلبه و زیاد شدن صفرا(بیلی روبین) و رسوخ به تمام بافت ها و سلولهای بدن فرد که طبق تعریف صفرا با Ph 8.5 گرم و خشک است که اطبای سنتی که غلبه هر نوع مزاج را به زیاد شدن آن خلط که یه معنی زیاد شدن ماده مرض مورد نظر است. در مورد صفرا به آتش که هم گرم و خشک بوده تشبیه کرده اند، افراد دچار مشکلاتی می شوند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
برای شناخت مزاج ها باید به نکاتی که در ادامه مطلب ذکر خواهد شد توجه داشت زیرا در اکثر موارد در افراد به صورت یکسان خوهد بود.
علائم شناخت مزاج صفراوی
خشکی ، زبری و تیرگی پوست ، لکه های قهوه ای : خشکی و تیرگی پوست در این افراد یکی از بارزترین نشانه های مزاج صفراوی است همانطور که اشاره شد این افراد به دلیل زیاد بودن مقدار املاح صفرا در بدنشان اغلب آمادگی پذیرش بیماری و مشکلات پوستی مانند : پسوریازیس(سودای صدفی) ، خشکی پوست و بیشتر شدن آن در فصل زمستان و ترک خوردن قسمتهایی از پوست دست و پا ها مانند : کف دست و پاشنه پاها ، خطوط و چروک صورت این افراد به دلیل خشکی پوست بیشتر نمایان می شود ، اگزما که همراه با علائمی مثل زخم هایی که ترشحات زرد رنگ از آنها خارج می شود را دارند البته باید به این نکته اشاره کنم که باید عوامل دیگری را هم در نظر داشت چون گاهی خشکی پوست ژنتیکی و به صورت ارثی است.
احساس گرما در درست ها و پاها : این افراد تنها فصل زمستان را بهترین فصل سال می دانند زیرا باعث احساس راحتی و خنکی در قسمت های مختلف بدن خود از جمله دست و پاها دارند.
رنگ ادرار : رنگ ادرار در این افراد به دلیل ترشح بیشتر صفرا به رنگ زرد تیره گاهی متمایل به قهوه ای نیز هست.
تشنگی ، خشکی بینی ، ﺗﻠﺨﻲ ﺩﻫﺎﻥ و ترک خوردن لبها : با توجه به علاقه این افراد به مصرف مواد حاوی کافئین که مدر نیز هستند مانند :چای ، قهوه ، کاکائو و… با زیاد شدن ادرار و از دست دادن آب بیشتر که منجر به تشنگی ، یبوست و زیاد شدن اسید معده و در نتیجه باز شدن محل اتصال مری به معده شده و باعث خشکی و تلخی دهان ، بینی و در نتیجه ترک خوردن لبها می شود.
زردی رنگ پوست : رنگ پوست این افراد گاهی گرایش به رنگ زرد دارد که دلیل این امر هم افزایش صفرا است.
ﺳﺮﺩﺭﺩ ﻭ ﺩﺭﺩ ﺷﻘﻴﻘﻪ ، خشکی ، شوره سر ، سفیدی و ریزش مو و ابرو: با بالا رفتن مقدار صفرا و تولید حرارت بیشتر به خصوص در ناحیه سر خشکی پوست در این نواحی بیشتر شده و شخص را دچار مشکلاتی مانند سردرد و درد در نواحی شقیقه ، خشکی پوست سر و همچنین پوسته پوسته شدن سر می کند و در مواردی موها در ابتدا شروع به نازک ، سفید و کم پشت شدن کرده و در نهایت باعث ریزش مو از جلوی سر شروع شده و پیشروی می کند.
ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻬﻮّﻉ : با توجه به اینکه این افراد به آب بیشتری نسبت به افراد و صاحبان مزاج های دیگری نیاز دارند و همچنبن دفع آب بیشتری دارند گاهی دچار سرگیجه و در نتیجه حالت تهوع می شوند که یکی از دلائل آن زیادی صفراست.
عصیانیت آنی ، دلشوره ، اضطراب ، تمرکز کم : از دیگر عوارض زیادی صفرا گاهی لاغری و کم اشتهایی در سطوح بالا و در دیگر سطوح دلشوره ، اضطراب ، سیری زودرس ، تمرکز کم و همچنین نداشتن خواب کافی در طول شبانه روز و حتی دیدن خوابهای وحشت آور مانند : دیدن خود در حال پرت شدن از بلندی و پرتگاه ، ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﻴﺪﻥ ﺁﺏ ﻳﺦ ﻭ ﺧﻮﺭﺩﻥ ﻳﺦ ، ناراحتی هایی گوارشی مانند : یبوست از دلائل بیشتر شدن صفرا ست .
علائم شخصیتی : گوش های تیز ، تیز بین ، حرکات سریع ، عجله در کارها ، حسود و خشمگین ، دارای ریتم تنفس و نبض سریع ، بدنی پرحرارت ، غالباً دچار یبوست .
مواد غذایی و غذاهای مضر برای صاحبان مزاج صفراوی
همانگونه که قبلاً گفته شد بهترین و ساده ترین راه اصلاح مزاج استفاده و عدم استفاده از مواد غذایی مفید برای ای مزاج و قطع مصرف مواد مضر برای این مزاج است.
مواد حاوی کافئین : چای، قهوه، نسکافه، کاکائو ، انواع شکلات ، نوشابه های گاز دار ، نوشیدنی های انرژی زا
لبنیات : شیر پرچرب ، خامه ،کره ، ماست ، کشک ، ماست موسیر
ادویه ها : انواع ادویه های تند ، زردچوبه ، فلفل
غذاها :گوشت قرمز ، جگر ، چربی های حیوانی ، تخم مرغ ، غذاهای مانده و فریز شده ، نان مانده و فریز شده و فانتزی ، غذاهای ساندویچی : انواع سوسیس و کالباس پیتزا ، انواع غذاهای آماده ،سیب زمینی سرخ کرده ، غذاهای زودپز شده ، غذاهای سرخ شده ، ماکارونی ، ، لازانیا ، انواع سس مایونز و کچاپ ، آش رشته ، سیر داغ ، بادمجان ، خورشت سبزی ، خورشت فسنجان ، استفاده از ظروف آلومینیوم و ملامین ، انواع کنسرو و کمپوت ، غذاهای پر چرب و دیر هضم ، مصرف نمک زیاد ، سرعت بالا در خوردن غذا و خوردن آب و مایعات قبل ، بین و بلافاصله بعد از غذا ، در هم خوری و ریزه خواری که از بدترین عادات غذایی برای این نوع مزاج هستند.
میوه ها : انبه ، گرمک ، دستنبو ، خربزه ، خرما، طالبی ، پسته تازه ، میوه های گلخانه ای و غیر فصلی
تنقلات : انواع آجیل شور ، پفک ، چیپس ، انواع کیک و آب میوه های غیر طبیعی ، خشکبار تیزابی ، انوع مغزها
شیرینیجات : شیرینی جات قنادی و مصنوعی به ویژه زلوبیا و بامیه
علت مضر بودن این غذاها برای افراد صفراوی مزاج این است کهph این مواد غذایی و غذاها و نیز Ph کبد بالاست. استفاده از این مواد باعث افزایش دمای کبد و ترشح زیاد صفرا و در نتیجه، ایجاد راه بندان در مجاری کبد می شود. این حالت موجب تشکیل سنگ های صفراوی در کیسه صفرا می شود و علائمی نظیر یبوست، زرد شدن چهره، دردهای شدید در ناحیه ی سمت راست بدن در زیر دنده ی راست و حدود دو درجه تب را در پی دارد.
بهترین غذاها برای صاحبان مزاج صفراوی
با مصرف مداوم غذاها و مواد غذایی که در ادامه مطلب به آنها اشاره خواهیم کرد باعث از بین رفتن حالات و نشانه های ذکر شده و در نتیجه معتدل شدن مزاج خواهد شد.
آش سلامتی : آش سلامتی که قبلاً معرفی شده است یکی از بهترین ها برای کم کردن و به حالت طبیعی رساندن مزاج صفراوی مناسب بوده و مصرف آن به مدت گفته شده باعث پاکسازی بدن از اخلاط صفرا می شود.
خورشت کدو : تهیه خورشت کدو بنا به فرهنگ هر شهر که با کدو خورشتی تهیه شده باشد.
خورشت بامیه ، خورشت به و آلو : این دو خورشت که از قدیمی ترین خورشت های ایرانی است و همچنین خورشت به و آلو و خورشت بامیه از بهترین ها برای درمان یبوست ،دفع صفرا و حالت ملین بسیار عالی دارد و باعث بهبود کارکبد و روده خواهد شد.
سوپ جو : انواع سوپ جو به ویژه سوپ جو با پاچه ی گوسفند و همراه با تعدادی آلو بخارا و سبزی جات
سوپ و خوراک قارچ و سبزیحات : سوپ قارچ و سبزیجات که با توجه به فیبر فراوان آن در دفع صفرا نقش مهمی دارد.
روغن کنجد ، روغن زیتون بکر : سعی در تهیه و طبخ هر نوع غذایی که نیاز به روغن دارد با استفاده از روغن کنجد و یا زیتون داشته باشید با توجه به اینکه هر دوی این روغن ها دوست قلب و دستگاه گوارش بوده و با دارا بودن اسید های چرب مفید باعث بهبود عملکرد دستگاه های بدن می شوند.مزاج گرم و خشک (صفرا)
بهترین لبنیات برای صاحبان مزاج صفراوی
شیر کم چرب ، دوغ رقیق ، کشک کم چرب
بهترین حبوبات و غلات برای صاحبان مزاج صفراوی
ﻋﺪﺱ ، ﻣﺎﺵ، نخود، جو، ﺟﻮ ﺩﻭ ﺳﺮ ، ذرت ، گندم جوانه زده ، غلات کامل
بهترین میوه و سبزیجات برای صاحبان مزاج صفراوی
انار و شاه توت : در طب سنتی قدیم به مصرف انار و شاه توت در فصل روئیدنشان توصیه های فراوانی شده است.
هندوانه : هندوانه برای مبتلایان به نقرص و رماتیسم مزمن و کسانی که به نارسایی کبدی و بیماری های کبدی و کیسه ی صفرا مبتلا هستند مفید است.
آلبالو: تقویت کننده معده و کبد گرم بر طرف کننده تشنگی و حرارت و استفراغ و اسهال صفراوی می باشد.
آلو بخارا: آلوی سیاه رسیده شیرین برای سردرد گرم و تب های صفراوی و تشنگی و حرارت قلب و خارش بدن مفید است. آلو بخارا به سبب خاصیت ضد یبوست خود اخلاط فاسد را نرم کرده و از معده و روده خارج می کند حتی می توانید آلوبخارا را برای عملکرد بهتر به غذاهای روزانه از نظیر سوپ جو اضافه کرد که در این صورت یک پاک کننده قوی خواهد بود.
انار: مصرف انار در افراد گرم مزاج باعث کاهش غلظت خون و همچنین کم شدن مقدار صفرا و به حد طبیعی رسیدن آن می شود و نیز در گرم مزاجان موجب تقویت نیروی جنسی می شود.
انجیر: انجیر را چه به صورت تازه و چه به صورت خشک شده می توان استفاده کرد که هر دو صورت هم حالت مقوی معده و کبد داشته و برای کاهش صفرا ، از بین بردن بواسیر(هموروئید) پاکسازی روده و معده مفید است.
انگور: انگور با خواص درمانی بسیاری که دارد یکی از بهترین ملین ها و همچنین تنطیم کننده صفرا بوده و همچنین دارای طبع گرم و تر نیز می باشد.
غوره: تسکین دهنده حرارت خون و صفرا، قطع کننده بلغم معده، مقوی کبد است که می توان آبغوره را به غذاهای روزانه اضافه و استفاده کرد.
زردآلو: باز کننده انسداد و ملین است آشامیدن آب پخته آن مانع جوشش خون و صفرا، تسکین دهنده تشنگی و مسهل صفرا بوده، در رفع آروغ و بوی بد دهان و التهاب معده موثر است. برای سرد مزاجان مضراست .
زیتون: بهترین آن زیتون سبز رسیده است که در آب و نمک پرورده شده و همراه غذا میل شود که در این صورت تقویت کننده معده است. زیاد خوردن آن در گرم مزاجان باعث سوختن اخلاط می شود.
شفتالو: ملین، تسکین دهند خون و صفرا و تشنگی بوده، برای خنک کردن مغز و مرطوب کردن مزاج صفراوی ، رفع بوی بد دهان مفید می باشد. در مزاج های گرم موجب تحریک اشتها و هم چنین میل جنسی می شود. شفتالوی رسیده را آب گرفته و بگذارید تا ته نشین شود و آب صاف بالای آن را با ترنجبین و یا شیر خشت میل کنید و مسهل صفرا بوده و اخلاط سوخته و گرم را دفع می کند.
گلابی: در خواص از سیب بهتر بوده و مفرح، تقویت کننده قلب و معده، تصفیه کننده خون، ملین می باشد. در رفع تشنگی، تنگی نفس و سوزش مثانه موثر است. خوردن آن بعد از غذا مانع صعود بخارهای معده به مغز شده و از بروز بیماری های عصبی جلوگیری می کند. زیاد خوردن آن برای افراد سرد مزاج و کسانی که ضعف معده دارند باعث ایجاد نفخ می شود.
لیمو شیرین: لطیف کننده و قطع کننده اخلاط لزج غلیظ می باشد. جهت سردرد گرم و سرگیجه ناشی از صفرا و التهاب معده ، استفراغ صفراوی مفید است. برای تب های دموی و صفراوی مفید بوده و باعث تقویت معده و کبد گرم می شود.
نارنج: نوشیدن آب نارنج به صورت یک استکان و آب به مقدار یک لیوان و اضاقه کردن دو تا سه قاشق مرباخوری ترنجبین و یا گزانگبین به صورت روزانه یکبار مسهل مدر صفرا و تسکین دهنده عطش و حرارت می باشد.
تمشک : با دارا بودن خاصیت ضد یبوست ، تقویت کبد، معده و روده یکی از بهترین ها برای دفع صفراست.
پرتقال : به صورت کامل در هضم و گوارش نقش مهمی داشته و به دفع صفرا موثر است.
هلو ، سیب زمینی : سیب زمینی و هلو به واسطه داشتن خواص درمانی مانند ضد یبوست بودن و تقویت کبد در دفع صفرا نقش مهمی دارند.
کرفس : کرفس و محتویات آن به هضم و جذب مواد غذایی در بدن کمک می کند. آب کرفس به علت داشتن املاح و ویتامین ها و همچنین فیبر با کیفیت بالا از بروز یبوست جلوگیری میکند و حرکت روده ها را تنظیم می کند، در این صورت مصرف مقداری کرفس به همراه وعده های غذایی می تواند موجب بالا رفتن قدرت هضم و جذب غذا شده و مقدار زیادتری از مواد غذایی موجود در رژیم غذایی را از طریق جدار روده وارد سیستم خون و لنف کرده تا در سوخت و ساز پیچیده آنها در سلولها موثر باشد.
خیار ، کاهو ، هویچ ، لیموترش : تمام موارد نامبرده از بهترین ها برای دفع اخلاط صفرا هستند که برای مصرف بهتر است به صورت آب گرفته ، آب پز و بخارپز، همچنین به صورت سالاد و مخلوط به همراه غذا و یا به صورت جداگانه استفاده کرد.
ﻛﺪﻭ ﺣﻠﻮﺍﻳﻲ ، اسفناج : مصرف مرتب این دو به صورت مجزا یعنی با گنجاندن در برنامه غذایی و مصرف به صورت آب پز و بخار پز که بهترین بنوع استفاده از این دو خواهد بود و همچنین اضافه کردنشان به انواع آش ، سوپ ، خورشت و غذاهای دیگر بسیار موثر خواهد بود.
توصیه های مهم و بهترین گیاهان دارویی برای صاحبان مزاج صفراوی
چرب کردن بینی : چرب کردن بینی حداکثر دوبار در طول شبانه روز با روغن بنفشه باعث از بین رفتن خشکی و همچنین حس تازگی در صاحبان مزاج صفراوی می شود.
نوشیدن سرکه انگبین : نوشیدن شربت سرکه انگبین که ترکیبی از سرکه ، آب و عسل به صورت روزانه یکبار در کم شدن صفرا و از بین رفتن احساس عطش نفش مهمی دارد.
نوشیدن شیر بادام : مغز بادام درختی 25 گرم آب ولرم دو لیوان عسل 3 قاشق غذاخوری داخل مخلوط کن ریخته پس از خرد شدن مغز بادام مخلوط به رنگ شیر ی در آمده قبل از صبحانه میل نمایید.
نوشیدنی ترکیبی : مقداری برگه ی هلو ، زردآلو ، آلوبخارا ، انجیر خشک ، یک قاشق غذاخوری روغن زیتون ، یک لیوان آب شب موقع خواب خیس کرده و صبح قبل از طلوع آفتاب زمان نماز میل نمایید و همچنین می توانید در همین زمان خیس کرده و شب موقع خواب میل کنید.
نوشیدنی(آب زرشک سیاه): تسکین دهنده صفرا و خون و تشنگی و حرارت معده و کبد، تقویت کننده قلب و کبد و معده گرم می باشد. که باید به صورت خیس کرده صبح ناشتا و شب موقع خواب صاف کرده و میل نمایید .
نوشیدنی( خاکشیر) : خاکشیر یک قاشق در یک غذاخوری در یک لیوان آب به مدت یک ساعت خیس کرده سپس چند قطره آب لیمو و مقداری عسل اضافه کرده و ناشتا میل نمایید.
نوشیدنی(اسفرزه) : یک قاشق اسفرزه را به همراه یک لیوان آب و یا عرق کاسنی خیس کرده و بعد از لعاب آوردن میل نمایید.
نوشیدنی (تخم شربتی ، تخم مرو ، تخم ریحان سبز و بنفش ، قدومه شیرازی ، تخم بالنگ ، تخم بارهنگ) : تمامی را با هم مخلوط و یک قاشق از مخلوط را یه کمی شربت لیمو اضافه کرده و میل نمایید.
نوشیدنی(فلوس) : مقدار 15 گرم فلوس را مانند لیموعمانی مغز کرده و فقط مغز و نه دانه ها را به همراه یک لیوان آب خیس کرده و یک قاشق مرباخوری گزانگبین اضافه و میل کنید.
نوشیدنی(تخم خیار، تخم کدوی خام، تخم خیار، مغز تخم هنداونه، تخم کاهو ): از هر کدام به مقدار مساوی مخلوط و آسیاب کرده و روزی دو بار و هر بار یک قاشق غذاخوری در یک لیوان عرق کاسنی مخلوط و میل شود.
نوشیدنی(عرق شاه تره و کاسنی) : عرق کاسنی و شاه تره به صورت بسته بندی 4 لیتری تهیه و پس از مخلوط کردن به جای آب میل کنید.
دمنوش(شاه تره) : می توان گاهی مقداری شاه تره را به صورت دم کرده و پس از ولرم شدن با عسل مخلوط و میل شود.
على عليه السلام فرمود: رياكار را سه نشانه است: هرگاه مردم را ببيند، با نشاط و تحرّك مى شود، هرگاه تنهاست، سست و بى حال است، و دوست دارد در همه كارهايش از او تعريف كنند.
على عليه السلام فرمود: رياكار را سه نشانه است: هرگاه مردم را ببيند، با نشاط و تحرّك مى شود، هرگاه تنهاست، سست و بى حال است، و دوست دارد در همه كارهايش از او تعريف كنند.