اکثر والدین با مشکل اسهال در کودکان مواجه می شوند. این مشکل ممکن است به علل مختلفی رخ دهد، از جمله ویروس، آلرژی و یا هر چیزی که کودک خورده باشد.
قرص ضد اسهال کودک
اسهال کودک ناراحت کننده است و والدین از آن شاکی هستند. بهترین کار در این باره این است که کودک را سریعا درمان کرد.
1- اگر احتمال می دهید کودک دچار مسمومیت غذایی شده است، سریعا او را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید. برخی از مسمومیت های غذایی در کودک کشنده هستند و باید سریعا درمان شوند.
اسهال ناشی از مسمومیت غذایی با گرفتگی عضلات و درد شکم همراه است و معمولا 48 ساعت بعد از مصرف غذای مسموم ایجاد می شود. اگر دیگر اعضای یا دوستان مدرسه و مهد کودک هم دچار اسهال شوند (به شرطی که یک نوع غذا را خورده باشند)، به احتمال زیاد دچار مسمومیت غذایی شده اند.
2- به بوی غیر عادی مدفوع کودک خود دقت داشته باشید. بوی عجیب همراه با مدفوع شل کودک، تب و استفراغ، همگی علایم آلودگی به نوعی ویروس به روتاویروس هستند. در این مواقع هم حتماً به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. این ویروس سریعاً باعث از دست دادن شدید آب بدن کودک می شود به خصوص در نوزادان.
3- زمانی که کودکتان اسهال دارد، به او شیر ندهید. شیر به دلیل داشتن قند لاکتوز فرایند هضم غذا را برای کودک سخت می کند و اسهال را بدتر می نماید. بعد از رفع اسهال، به او شیر دهید.
4- از دادن انواع داروهای ضد اسهال بدون تجویز پزشک و خودسرانه به کودک جداً خودداری کنید. اسهال با کسی شوخی ندارد. علاوه بر این داروهایی مثل آسپیرین سبب بروز سندرم ری در کودک می شوند.
5- موقع اسهال، آب مرکبات را کمتر به کودک خود دهید. اگرچه جبران آب از دست رفته بدن کودک در زمان اسهال ضروری است، ولی آب مرکبات مثل آب پرتقال، معده کودک را آزار می دهد و خیلی از اوقات سبب بدتر شدن اسهال کودک می شود. ولی آب سیب طبیعی، مفید است.
6- بهترین نوشیدنی برای تأمین آب از دست رفته بدن کودک در زمان اسهال، بسته های خوراکی او.آر.اس (ORS) است که پزشک تجویز می کند. طبق دستور بسته، این محلول را با آب تهیه کنید و به کودک خود بدهید.
7- نوشیدنی ها را کم کم به کودک خود دهید. اگر کودک مقدار کمی از نوشیدنی را بعد از 3 یا 4 ساعت بیرون نداد، می توانید کم کم غذاها را شروع کنید. مواد غذایی مانند موز، برنج کته، پوره سیب زمینی و نان سوخاری را در ابتدا شروع کنید.
نکات لازم
– بیماری اسهال مسری است. لذا بعد از شستن کودک در دستشویی و بعد از تعویض پوشک کودک، دست های خود را با آب و صابون حتما بشویید.
– اگر کودکتان این علایم را داشت، او را فورا نزد پزشک ببرید : بی اشتهایی، کاهش ادرار، کاهش اشک چشم و بیمار به نظر رسیدن چشم های کودک. این علایم نشان دهنده از دست دادن شدید آب بدن کودک است و نیاز به درمان با مایعات داخل وریدی (زدن سرم) دارد.
زهره لطیفی
بخش سلامت تبیان
مطالب مرتبط:
تغذیه کودک مبتلا به اسهال
کم آبی بدن و کاهش اشتها در کودکان
اسهال و استفراغ، بیماری شایع فصل گرم
اسهال مسافران
عوامل ابتلا به اسهال های مسافرتی
درمان اسهال کودکان
اسهال و درمان آن
قرص ضد اسهال کودک
علل اسهال
اسهال حاد
کمی با آن مدارا کن
دلایل بروز اسهالموارد بد اسهال، می تواند در اثر تعدادی از منابع ایجاد شود که عبارتند از:سرماخوردگیآنتی بیوتیک‌هامسمومیت غذایییک عفونت ویروسیآب آلودهانواع خاصی از عمل جراحیتعدادی از بیماری‌های دستگاه گوارش
مواد غذایی مناسب برای درمان اسهال
از چه غذاهایی باید پرهیز کرد؟
هنگامی که به اسهال مبتلا شده اید، مصرف برخی مواد غذایی ممکن است شرایط شما را وخیم‌تر کنند. مواد غذایی که موجب اسهال می شوند به طور معمول حاوی مقدار زیادی از مواد تشکیل دهنده مصنوعی، چربی ها، ادویه ها یا محرک هایی مانند کافئین هستند و همچنین غذاهایی که دارای قند و چربی بالا هستند، اسهال را تشدید می‌کنند.
برخی از غذاهایی که در صورت ابتلا به اسهال باید از مصرف آن‌ها پرهیز کنید در ادامه اشاره می‌شود:
قرص ضد اسهال کودک
درمان دارویی
در موارد خفيف مي‌توان از داروهايي مثل لوپراميد و پپتوبيسمول استفاده كرد. امكان دارد ساير داروهاي ضداسهال تجويز شوند. در صورت شناسايي يك انگل يا باكتري به خصوص به عنوان علت اسهال، امكان دارد آنتي‌بيوتيك تجويز شود.
در موارد زیر باید درمان خانگی را متوقف کرد و سریعاً به پزشک مراجعه کرد:
همان طور که اشاره شد اگرچه تغییر در رژیم غذایی اولین قدم در درمان اسهال است اما به منظور تسریع در روند بهبودی داروهای مختلفی به منظور درمان اسهال تولید شده‌اند که در ادامه به صورت اجمالی به برخی از این داروها اشاره می‌شود.
لوپرامید
قرص لوپرامید (Loperamide) یکی از داروهای ضد اسهال است که در صورت مصرف ممکن است عوارضی مثل سرگیجه، خواب‌آلودگی و تهوع به دنبال داشته باشد. توجه داشته باشید که این دارو برای اسهال‌های ناشی از عفونت توصیه نمی‌شود زیرا دفع میکروب‌ها را از روده به تأخیر می‌اندازد.
دیفنوکسیلات
قرص دیفنوکسیلات (Diphenoxylate) دارویی برای درمان اسهال و بیماری‌های التهاب روده می‌باشد. تاری دید یا خشکی پوست از عوارض دیفنوکسیلات است. این دارو با کاهش دادن حرکات روده زمان عبور غذا از روده‌ها و جذب آب اضافی را افزایش می‌دهد و در نتیجه سبب کاهش میزان اسهال می‌شود. توجه داشته باشید که دیفنوکسیلات دارویی است برای رفع علایم اسهال و به هیچ وجه علت زمینه‌ای اسهال را درمان نمی‌کند. مصرف طولانی مدت دارو ممكن است موجب بروز تحمل و استفاده مقادیر زیاد آن موجب وابستگی به دارو شود.
بیسموت ساب سیترات
قرص بیسموت ساب سیترات (Bismuth Subcitrate) برای مشکلات گوارشی نظیر عفونت یا زخم معده مصرف می‌شود.استفراغ از عوارض قرص بیسموت ساب سیترات است.این دارو برای درمان زخم معده و روده و نیز اسهال مسافرتی استفاده می‌شوند. مقدار مصرف این دارو برای هر بیمار باید طبق نظر پزشک تعیین گردد اما به طور کلی برای بزرگسالان دو قرص دو بار در روز و یا یک قرص چهار بار در روز مصرف می‌شود.
اسهال در بارداری
دلایل ایجاد اسهال که با بارداری در ارتباط هستند، شامل موارد زیر می‌باشند:
داشتن دوره‌های اسهال در ابتدای حاملگی، کاملاً نرمال و بسیار شایع است. با نزدیک شدن به زایمان، بدن شما پروستاگلاندین ترشح می‌کند که هورمونی است که به نرم شدن و آماده شدن رحم کمک می‌کند. پروستاگلاندین همچنین باعث تحریک مدفوع و تکرر آن شده و می‌تواند به اسهال منجر شود. ابتلا به اسهال در سه ماهه‌ی سوم بارداری به این معنی نیست که خیلی به زایمان نزدیک هستید، این یکی از چندین علامت آماده شدن بدن شما برای زایمان است.
این نوع از اسهال، یک پاسخ فیزیولوژیکی طبیعی بدن بوده و به شما یا کودک شما آسیب نمی‌زند. با این وجود، درمان آن در سریع‌ترین زمان ممکن، مهم است و ایجاد تغییر در رژیم غذایی دوران بارداری می‌تواند به تسکین اسهال کمک کند.
اسهال در کودکان
اسهال یکی از بیماری‌های شایع دوران شیرخواری و کودکی است. کودکان بین سنین یک تا سه سال ممکن است به اسهال نوپایان یا اسهال کودکان دچار شوند.
متخصصین اطفال در رابطه با علت‌های معمول اسهال در نوزادان و کودکان دلایل زیر را برشمرده‌اند:
طرز تهیه محلول ORS خانگی
اگر فکر می‌کنید کودک شما دچار اسهال شده است، برخی از کار‌های کلیدی را می‌توانید انجام دهید:• مصرف آب میوه‌ها را محدود کنید به ویژه آب میوه‌هایی که حاوی فروکتوز یا سوربیتول بالا هستند مانند، آب سیب و گلابی. آب انگور زرد گزینه‌ای خوب است. • مقدار چربی را در رژیم غذایی افزایش دهید. (با این حال در این باره با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید).• مقدار فیبر را در رژیم غذایی افزایش دهید. (توجه: این توصیه می‌تواند کمی گیج کننده باشد، زیرا در زمان‌هایی که کودک دچار یبوست می‌شود، رژیم‌های غذایی با فیبر بالا توصیه می‌شود. فیبر می‌تواند به درمان انواع اختلالات دستگاه گوارش کمک به سزایی کند).
پیشگیری از اسهالاگرچه پیشگیری سخت است اما چندراه برای کاهش دادن موارد اسهال در کودکان وجود دارد:رعایت بهداشت دست به‌ویژه پس از استفاده از سرویس بهداشتی و قبل از غذا خوردن.تمیز نگه‌داشتن سطوح حمام برای پیشگیری از سرایت میکروب‌های عفونت زا.شستن میوه و سبزی‌ها قبل از مصرف.شستن سطوح آشپزخانه و وسایل آشپزی پس از تماس پیدا کردن با گوشت خام به‌ویژه مرغ.قرار دادن گوشت در یخچال به محض خرید. پخت گوشت تا زمانی که دیگر صورتی نیست. پس از پخت، قرار دادن غذای باقی‌مانده در یخچال.دقت در خرید مواد غذایی از فروشندگان دستفروش.نشستن ظروف حیوانات خانگی در ظرفشویی مخصوص خانواده.
چند نکته که باید به آن‌ها توجه کرددر صورتی که فرد دچار اسهال مشکلاتی دارد که استفاده از مایعات را برایش محدود شده، پیش از شروع مصرف زیاد مایعات حتما باید با پزشک مشورت کند.کودکان، زنان باردار و سالمندان مبتلا به اسهال باید بسیار مراقب باشد.شیرخوارانی که شیر خشک می‌خورند باید با مشورت پزشک از شیر خشک مناسب‌تری استفاده کنند، اما در مورد شیرخوارانی که شیر مادر می‌خورد، هیچ تفاوتی ندارد و نباید شیر مادر قطع شود.کم شدن آب بدن ناشی از اسهال می‌تواند برای کودکان خطرناک باشد. قبل از دادن هر دارو باید با یک پزشک مشورت شود.بدون تجویز پزشک نباید بیش از دو روز خوددرمانی کرد و داروی ضد اسهال خورد. مصرف بیش از اندازه این داروها مشکل‌ساز شده و باعث یبوست می‌شود. در صورت داشتن تب یا اثر خون در مدفوع باید حتماً به پزشک مراجعه شود.
اسهال خونی
اسهال خونی اختلال روده‌های بزرگ است که توسط میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا ایجاد می‌شود. در این بیماری میل دائم برای دفع مدفوع وجود دارد. در اسهال خونی، اسهال شدید وجد ندارد، اما غالبا بلغم و خون به همراه مقدار کمی مدفوع وجود دارد. زمانی که اسهال خونی ایجاد می‌شود، زخم‌های درون روده بزرگ، باعث تحریک دائمی روده می‌گردند.
در اسهال خونی قبل از نیاز به تخلیه مدفوع، دل پیچه و درد در ناحیه شکم ایجاد می‌گردد. مقدار کمی مدفوع و تکه‌های زخم به عنوان بلغم و خون خارج می‌شود. علت اسهال خونی و شدت آن بسته به نوع و شدت بیماری می‌تواند حاد یا مزمن باشد. در موارد حاد خروج مدفوع به سختی و همراه با دفع مقدار زیادی بلغم انجام می‌گیرد. همچنین زمانی که علت اسهال خونی، میکروب‌ها باشند با تب شدید همراه خواهد بود.
در صورت ابتلا به اسهال خونی بهتر است به پزشک مراجعه کنید، اما می‌توانید برای تسکین دل‌پیچه و جلوگیری از تشدید وضع از برخی راهکار‌های درمان خانگی استفاده کنید: