کلسیم یک ماده ی معدنی ضروری برای بدن است که بیشتر به نقش مهمی که در سلامت استخوان ها دارد معروف است. اما این تنها کاربرد کلسیم در بدن نیست. بدن ما برای تثبیت فشار خون، تنظیم میزان تولید هورمون ها و هدایت درست سیگنال های عصبی به ماده ی کلسیم نیاز دارد. وقتی کلسیم کافی دریافت نکنید، دچار کمبود کلسیم خواهید شد که این مسأله نشانه هایی دارد. در ادامه به فهرستی از رایج ترین نشانه های کمبود کلسیم در بدن می پردازیم.
۱- خشکی پوست
هیپوکلسمی یا همان کمبود کلسیم در بدن ممکن است روی پوست تان نمایان شود. کمبود این ماده معمولا پوست را خشک و پوسته پوسته می کند. همچنین تحقیقات نشان داده است که کمبود کلسیم در بروز مشکلات پوستی ای مثل اگزما و پسوریازیس نقش دارد.علت کمبود کلسیم در خون
۲- خستگی
کمبود کلسیم در بدن روی سلامت فیزیکی عمومی شما تأثیر می گذارد. بنابراین اگر احساس خستگی شدید، بی حالی، انرژی نداشتن یا تنبلی می کنید، مشکل شما با خوردن نوشیدنی های انرژی زا حل نمی شود و باید به فکر بیشتر کردن کلسیم رژیم غذایی تان باشید.
۳- افسردگی
ماده ی کلسیم برای برخورداری از یک روحیه ی مناسب ضروری است. این عنصر نوعی مسکن طبیعی است که اثرات آرامش بخش دارد. بنابراین هر چه کلسیم کمتری مصرف کنید، احساس افسردگی بیشتری می کنید و حساس تر می شوید.
۴- بی خوابی
وقتی به خواب می روید، حین مراحل عمیق خواب، سطح کلسیم در بدن به شدت بالا و پایین می شود. بنابراین اگر بدن دچار کمبود کلسیم باشد، احتمالا نمی توانید خواب شبانه ی عمیق و رضایت بخشی داشته باشید. این مشکل مستقیماً به نقش کلسیم در تولید ملاتونین بر می گردد. ملاتونین هورمونی است که به خوابیدن ما کمک می کند.
۵- بی حس شدن قسمت هایی از بدن
اختلال سوزن سوزن شدن به یک دسته از علائم عصبی اطلاق می شود که با کمبود شدید کلسیم مرتبط هستند. بعضی از این نشانه ها عبارتند از: احساس سوزش و بی حسی در اطراف دهان یا در انگشتان دست و پا، لرزش عضلانی، تضعیف حس لامسه و حتی تضعیف حافظه و توهم.
۶- دائماً بیمار شدن
ماده ی کلسیم نقش مهمی در حفظ سلامت سیستم ایمنی بدن دارد چون به بدن کمک می کند با ویروس ها و باکتری ها مقابله کند. کمبود این ماده از مقاومت بدن در برابر هجوم عوامل بیماری زا کم می کند و در نتیجه، اغلب اوقات بیمار می شوید، سرما می خورید و سرفه و عطسه می کنید.
۷- شکنندگی ناخن ها
ناخن ها هم مانند استخوان ها به مقدار معینی کلسیم نیاز دارند تا بتوانند استحکام خود را حفظ کنند. بنابراین وقتی دچار کمبود این ماده باشید، ناخن ها به شدت خشک، ضعیف و مستعد پوسته شدن و شکستن می شوند. این ناخن های ضعیف به اندازه ی کافی ضخامت ندارند تا بتوانند هر فشاری را تحمل کنند و ممکن است حین ساده ترین کارهای روزانه بشکنند.
۸- دشواری در بلع
کمبود کلسیم می تواند باعث منجر به دیسفاژی یا همان دشواری در بلع شود. احساس سفتی حلق به دلیل آن است که ماهیچه های حلق قدرت کافی برای منقبض شدن را ندارند. در موارد شدید، این مسأله ممکن است حتی منجر به گرفتگی هایی در حنجره و تغییر غیر طبیعی صدا شود.
۹- دندان درد
بخش عمده ی کلسیم بدن در استخوان و دندان ها ذخیره می شود، بنابراین آن ها معمولا اولین نقاطی در بدن هستند که از کمبود کلسیم صدمه می بینند. در اثر کمبود این ماده، ممکن است دندان ها شروع به زرد و پوسیده شدن کنند و دچار دندان درد شوید. علاوه بر این، ریسک بروز بیماری لثه هم افزایش پیدا می کند.
۱۰- گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات در نواحی ران، ساق پا، بازو و زیربغل که اغلب هنگام شب رخ می دهد، احتمالا یکی از نشانه های اولیه ی کمبود کلسیم است. همچنین این گرفتگی ها ممکن است به دردهای عضلانی هنگام حرکت کردن و راه رفتن منتهی شود. حتی ممکن است با گذشت زمان این گرفتگی ها به تمامی نقاط بدن سرایت کند.
کمبود کلسیم را چظور درمان کنیم؟
افراد بزرگسال روزانه باید هزار میلی گرم کلسیم مصرف کند. برای این منظور، باید سبزیجات برگ دار تیره رنگ مثل کلم کیل، کلم بروکلی، برگ شلغم و کلم کولارد را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. از دیگر مواد غذایی حاوی کلسیم که مصرف بیشتر آن ها ضروری است می توان به ماهی های چرب (سالومون، ساردین، تونا و ماکرل)، پنیر، شیر، دانه ی سویا، بادام و کنجد اشاره کرد.
برای آنکه بدن بتواند کلسیم را بهتر جذب کند، باید ویتامین دی بیشتری دریافت کنید. این ویتامین در زرده ی تخم مرغ، صدف خوراکی، میگو و قارچ یافت می شود و البته نور خورشید مهم ترین منبع این ویتامین ضروری است.
۱۳۹۵. تمامی حقوق برای وبسایت Rooziato (روزیاتو) محفوظ است.
calcium imbalance
كلسیم یكی از اجزای معدنی خون است كه به تنظیم ضربان قلب، انتقال پیام‌های عصبی، انقباض عضلات و تشكیل استخوان و دندان‌ها كمك می كند. افزایش یا كاهش غلظت كلسیم خون می تواند مشكلات جدی و گاهی تهدید كننده زندگی به بار آورد، به نحوی كه غشاهای تمام سلول‌های بدن، عضلات، استخوان‌ها، غدد پاراتیروئید و هورمون‌های پاراتیروئیدی (كه تنظیم كننده جذب و استفاده از كلسیم هستند) همگی تحت تأثیر قرار می گیرند.
كاهش غلظت كلسیم خون:
علایم شایع كاهش غلظت كلسیم خون:
علت کمبود کلسیم در خون
اسپاسم، پرش، یا كرامپ عضلانی
بی حسی و سوزن سوزن در دست‌ها و پاها
تشنج
نامنظمی ضربان قلب
افزایش فشار خون
علل كاهش غلظت كلسیم خون:
كاهش فعالیت غدد پاراتیروئید به علت بیماری یا آسیب به هنگام جراحی در گردن
دریافت ناكافی كلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی
سوءجذب از دستگاه گوارشی (معمولاً بدون علت مشخص)
پانكراتیت (التهاب لوزالمعده)
نارسایی كلیه
سوختگی یا عفونت شدید
كاهش غلظت منیزیم خون
عوامل افزایش دهنده خطر كاهش غلظت كلسیم خون:
مصرف بعضی از داروها، از جمله دیورتیك‌های تیازیدی و مسدود كننده‌های كانال كلسیمی
آسیب، سرطان، یا جراحی غده تیروئید یا غدد پاراتیروئید
افراط در مصرف الكل كه باعث نامناسب بودن تغذیه می شود.
افزایش غلظت كلسیم خون:
علایم شایع افزایش غلظت كلسیم خون:
افسردگی، دلیریوم (دلیریوم عارضه عصبی است كه با اختلال كامل در فعالیتهای مغزی مشخص شده و فرد آگاهی و توجه به محیط اطراف را از دست می دهد.) ، گیجی
تشنج و اغماء (تنها در بدترین موارد)
بی‌حالی و خواب آلودگی
بی‌اشتهایی
استفراغ و اسهال
كم آبی بدن و تشنگی
نامنظمی ضربان قلب
كاهش فشار خون
علل‌افزایش غلظت كلسیم خون:
وجود شكستگی‌های متعدد و استراحت طولانی مدت در تخت
تومورهای خوش‌خیم یا بدخیمی كه استخوان را تخریب می كنند.
پركاری غدد پاراتیروئید
میلوم متعدد
عوامل افزایش‌دهنده خطر افزایش غلظت كلسیم خون:
تغذیه نامناسب، به‌خصوص مصرف بیش از اندازه محصولات لبنی یا آنتی‌اسیدهای حاوی كلسیم زیاد
عدم فعالیت یا استراحت طولانی مدت در رختخواب به هر علت علت کمبود کلسیم در خون
تزریق مكرر خون حاوی سیترات
بیماری مزمن كلیه
پیشگیری
– از آنتی‌اسیدهای حاوی كلسیم، به صورت مرتب استفاده نكنید.
– داشتن یك رژیم طبیعی و متعادل
– هیچ‌گاه الكل ننوشید.
عواقب مورد انتظار
اغلب موارد با درمان در عرض یك هفته معالجه می شوند، مگر اینكه علت به هم خوردن تعادل كلسیم خون، سرطان باشد.
عوارض احتمالی
ایست قلبی
شكستگی استخوان‌های ضعیف
سنگ كلیه (در موارد افزایش غلظت كلسیم خون)
زخم معده و اثنی‌عشر (در موارد افزایش غلظت كلسیم خون)
اصول كلی درمان
آزمایشات تشخیصی ممكن است شامل آزمایش خون از نظر سطح كلسیم، نوار قلب، و عكس برداری از استخوان‌ها باشد.
پیش از اینكه برنامه درمانی برای پیشگیری از عود مشكل طرح ریزی شود، باید علت زمینه ساز معلوم شود.
داروها
در حالت كاهش غلظت كلسیم خون، گلوكونات یا كربنات كلسیم وریدی
در حالت افزایش غلظت كلسیم خون، محلول سالین داخل وریدی و دیورتیك‌های قوس هنله (مثل فورسماید -لازیكس و اسید اتاكرینیك)
فعالیت
پس از شروع درمان، با رو به بهبود گذاشتن علائم، فعالیتهای عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی
در موارد كاهش خفیف غلظت كلسیم خون، از مكمل كلسیمی و ویتامینD استفاده نمایید. شیر و محصولات لبنی نیز بیشتر مصرف كنید.
در موارد افزایش خفیف غلظت كلسیم خون، مصرف محصولات لبنی و آنتی‌اسیدهای حاوی كلسیم را محدود كنید.
در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمایید:
اگر شما یا یكی از اعضای خانواده تان علایم به هم خوردن تعادل كلسیم خون را دارید.
اگر پس از آغاز درمان، علائم بدتر شوند یا رو به بهبود نگذارند.
*مطالب مرتبط:
چگونه كلسیم لازم را تأمین كنیم؟
