کمبود نیتروژن شایع ترین کمبود مواد مغذی در گندم است به خصوص در شرایط سرد و مرطوب و در خاک هایی که آبشویی بالایی دارند. گیاهان مبتلا به کمبود ازت در مقایسه با گیاهان سالم به خاطر مختل شدن روند تشکیل کلروفیل رنگ پریده و زرد هستند. کمبود ازت ابتدا درمسن ترین برگهای گیاه اتفاق می افتد رنگ برگها سبزکم رنگ مایل به زرد می شود علائم کمبود درمزرعه به صورت قطعاتی با رنگ زرد یا سبز روشن دیده می شود.
کمبودپتاسیم غالبا درمسن ترین برگهای گندم ظاهر می شود.قبل ازمشاهده علائم کمبود در گیاه با ظهوربرگهای ضعیف و باریک موجب کاهش عملکرد می گردد.تحت شرایط کمبود شدید خشک شدن برگهای مسن بصورت لکه هایی در امتداد طولی برگ شروع وسریعا به انتها وحاشیه برگها سرایت می کند بطوریکه بافت سبز رنگ بصورت نیزه ای شکل از قاعده برگ تامرکز بافت نکروزه تشکیل می شود. برگها در گیاه مبتلا به کمبود پتاسیم به رنگ سبز تیره مایل به خاکستری در می آیند و شفافیت خود را از دست می دهند و ممکن است رنگ پریدگی و زردی بخصوصی در بین رگبرگها مشاهده شود.کمبود پتاسیم باعث کاهش عملکرد و کیفیت میوه گیاه می شود.
تغییرات رطوبتی و آبشویی در طول فصل رشد، شدت عوارض کمبود کلسیم را افزایش می دهد. کوچک ماندن برگ های جوان و خمش آن به سمت بالا، ضخیم و کوتاه شدن ریشه، ایجاد نقاط سفیدرنگ و شفاف بر روی نوک و مابین رگبرگ ها در مراحل اولیه کمبود کلسیم. شکاف باند و پارگی در قسمت میانی برگ های جوان
علائم کمبود فسفر در گندم
فسفر(P):
کمبود فسفر موجب کاهش تعداد پنجه ها می گردد ساقه گندم ضعیف ورنگ آن به سبزتیره مایل به ابی یا بنفش تغییر می یابد.برگهای مسن از قسمت نوک به طرف پایین خشک شده وپشت برگهای جوان بنفش رنگ می گردد. کمبود فسفر موجب کوتاه و کوچک ماندن ساقه وخوشه می گردد. زمانی که گیاه درچار کمبود فسفر می گردد، ورود کربوهیدارت ها به ریشه افزایش می یابد. و این امر موجب افزایش نسبت ریشه به جوانی زنی(رشد) می شود. در کمبود فسفر رشد اندام هوایی و ریشه گیاه هر دو کند می شود، برگ ها کوتاه، باریک و نازک می شوند و در این حالت دمبرگ ها زاویه کوچکی را با شاخه تشکیل می دهند. رشد طولی گیاه عمودی بوده و برگ های جانبی کمتر رشد می کنند و تعداد برگ ها و جوانه ها کاهش می یابند.
کمبود گوگرد به لحاظ اینکه این عنصر در تولید کلروفیل نقش دارد مشابه کمبود ازت می باشد بااین تفاوت که کمبود گوگرد موجب زردی برگهای جوان می گردد. در کمبودهای شدید برگهای مسن نیز زرد شده ونهایتا موجب سوختگی انتهای برگها می گردد.درکمبودهای بسیار شدید تشکیل خوشه با مشکل مواجه می گردد. در ازت زردی برگها عموما ابتدا روی برگ های مسن تر شروع شده و به طرف بالا پیش می رود ولی در کمبود گوگرد زردی معمولا روی برگ های جوان تر به وجود می آیند. سوختگی انتهای برگ ها که نشان دهنده تجمع نیترات در برگ هاست در اثر کمبود گوگرد به وجود می آید.
برگ ها زرد کمرنگ گشته ولکه ها کلروفیل بصورت دانه هایی روی آنها مشاهده می گردد. باپسشرفت کمبود ابتدا بین رگبرگها وسپس تمام سطح برگ رافرا می گیرد. علائم کمبود منیزیم دربعضی موارد شبیه به کمبود پتاسیم وآهن است با این تفاوت که کمبود منیزیم بر خلاف کمبود پتاسیم در برگهای جوان گندم اتفاق می افتد وبرگهای گیاه حالت تنش خشکی پیدا می کند. زردی برگهای جوان تبدیل به لکه های تیره وروشن ونهایتا منجر به سوختگی برگ خواهد شد.
در کشور ما مهمترین عامل کمبود آهن زیادی بودن بی کربنات کلسیم محلول در خاک است. آهک به تنهایی باعث مشکل کمبود آهن نمی شود. آبیاری سنگین، فشردگی و یا هر عامل دیگری که تهویه خاک را کاهش دهد باعث افزایش غلظت دی اکسید کربن در خاک می شود که در حضور آهک واکنش انجام می دهدو به بی کربنات کلسیم تبدیل می شود. علائم کمبودآهن در ابتدا به شکل رنگ پریدگی بین رگ برگ ها می باشد و با شدت گرفتن کمبود آهن تمام برگ رنگ پریده می شود چون آهن در گیاه پویا نیست ابتدا کمبود آهن در برگ های جوان و بالای ساقه مشاهده می شود و با شدت گرفتن کمبود تمامی گیاه را در بر میگیرد. در غلا ت برگهای درچار کمبود آهن راه راه به نظر می رسند.
درنتیجه این کمبود رنگ گیاه سبز روشن خواهد شد که تا اندازه ای مشابه کمبودهای آهن ومنیزیم است.دراثر این کمبود ابتدا لکه ها ونوارهاب برنزی کم رنگی درقاعده جوانترین برگهای جدید کاملا باز شده است ظاهر می شود نوار برنزی دربین رگبرگها تشکیل می شود ولی به دلیل بی نظمی ولکه دارشدن این نوارها اینکمبود از کمبودآهن متفاوت خواهد شد.کمبود منگنز در خاک های آهکی ونیز خاکهای بسیار شنی اتفاق می افتد.
نوک سوختگی اولین علامت مشخص کمبود مس است که دربرگهای جوان ظاهر می شود.با پیشرفت کمبود،این قسمت به حالت پیجیده وبدشکل درمی آید.کمبود نسبتا شدید موجب تشکیل خوشه هایی می گردد که درانتها به علت عقیم شدن گلچه ها به رنگ سفید درمی آید.در کمبودهای بسیار شدید خوشه هایی بسیار ضعیف واندک بوجود می آید.(مشابه باعلامت خسارت سن گندم). پژمردگی عمومی گیاه که در اوایل پنجه زنی دیده می شود. ممکن است در گیاهان مبتلا به کمبود شدید مس میزان پنجه زنی افزایش یابد.
کمبود روی معمولا به صورت تغییر رنگ از سبز طبیعی به سبز برنزی کدر دربخش مرکزی برگهای میان سال ظاهر می گردد. دراین قسمت لکه های سوختگی کوچکی بوجود آمده که تدریجا به کناره های برگ کشیده می شود. دورنمای ظاهری کمبود روی درمزرعه شبیه کمبود ازت بوده بااین تفاوت که درمورد کمبود روی زردی بیشتری روی برگهای جوان مشاهده می شود. کمبود روی در گندم باعث کاهش تعداد پنجه می شود. گلدهی و تولید بذر در هنگام کمبود روی به شدت دچار اختلال می گردد. کمبود روی در گیاه باعث کاهش طول میانگرها در ساقه می شود.
طراحی و اجرا : مریم مرزبان
لذت خرید آنلاین فقط به فاصله یک چای خوردن
بهترین دستگاه نشا کار دستی
لئوناردو پربارترین بذر گوجه فرنگی
بذر گوجه فرنگی پربار مارول ویژه کشاورزان حرفه ای
علائم کمبود فسفر در گندم
بدون مدیریت مناسب تغذیه و حاصلخیزی خاک، تولید مداوم یک محصول سبب کاهش مقدار عناصر غذایی در خاک می گردد. در طول زمان کاهش تجمعی این عناصر سبب کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش تولید و عملکرد گندم و کیفیت آن می شود. مصرف عناصر غذایی از طریق کودهای شیمیایی و آلی این نقیصه را جبران می نماید.در ادامه این مقاله با نقش سه عنصر اصلی ازت، فسفر و پتاس در رشد و نمو گندم بیشتر آشنا میشوید.
The role of NPK in wheat
بدون مدیریت مناسب تغذیه و حاصلخیزی خاک، تولید مداوم یک محصول سبب کاهش مقدار عناصر غذایی در خاک می گردد.
در طول زمان کاهش تجمعی این عناصر سبب کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش تولید و عملکرد گندم و کیفیت آن می شود.
مصرف عناصر غذایی از طریق کودهای شیمیایی و آلی این نقیصه را جبران می نماید.
از طرف دیگر مصرف بیش از حد برخی از عناصر موجب بروز مشکلات زیست محیطی و اقتصادی شده و باعث ایجاد خسارت به گیاه، دام و در نهایت انسان میگردد.
از این رو رعایت اصل برقراری تعادل در میزان مطلق و نسبی مصرف عناصر غذایی برای پایداری در تولید و حفظ حاصلخیزی خاک و سلامت محیط زیست و در نهایت حرکت در راستای کشاورزی پایدار الزامی است.
تغذیه متعادل گندم، علاوه بر افزایش مقاومت گیاه نسبت به آفات و بیماریها، شرایط خشکی و شوری خاک و همچنین سرمای نابهنگام، به دلیل افزایش غلظت عناصر مفید در دانه گندم، سبب کاهش بعضی از بیماریها و مشکلات ناشی از سوء تغذیه و ارتقای سطح سلامت جامعه خواهد شد.
۱- تحریک کننده نمو ریشه ۲- زودرسی محصول ۳- افزایش تعداد خوشه ۴- نمو خوب دانه ۵- افزایش درصد خوشه های پر شده ۶- افزایش مقدار پروتئین دانه
کمبود ازت معمول ترین و گسترده ترین کمبود عناصر غذایی در غلات دانه ریز است.
گیاهان مبتلا به کمبود ازت در مقایسه با گیاهان سالم رنگ پریده و زرد هستند. این علائم ابتدا در مسن ترین برگ ها ظاهر می شود، در حالیکه برگ های جوان نسبتا سبز باقی می مانند. برگ های مسن تر نسبت به برگ های جوان تر کم رنگ تر شده کلروز در نوک برگ ایجاد می گردد که این کلروز (رنگ پریدگی) در قاعده برگ به رنگ سبز روشن تبدیل خواهد شد و در مدت نسبتا کوتاهی کل مزرعه رنگ زرد پیدا می کند.
نشانه های کمبود ازت در گندم
۱- تحریک کننده نمو ریشه ۲- زودرسی محصول ۳- افزایش پنجه زنی ۴- افزایش تعداد خوشه ۵- نمو خوب دانه مشخص ترین نشانه کمبود فسفر در مراحل اولیه رشد رویشی گندم، کاهش رشد و توانایی گیاه است.
کلیه گیاهان مبتلا به کمبود فسفر به رنگ سبز تیره تغییر یافته و نقاط رنگارنگ به صورت تیره و روشن در مسن ترین برگ ها ظاهر می شوند.
علائم اختصاصی در برگ های مسن دیده شده، کلروز (رنگ پریدگی) از نوک برگ پیر شروع شده و به طرف قائده برگ گسترش می یابد ولی مانند سایر قسمت های گیاه سبز تیره باقی می مانند.
نشانه های کمبود فسفر در گندم
۱- بهبود کارایی فتوسنتز ۲- افزایش مقاومت در برابر برخی از بیماری ها ۳- بیشتر شدن راندمان استفاده از آب ۴- افزایش استحکام ساقه ۵- افزایش میزان پرشدگی دانه ۶- افزایش تعداد خوشه ۷- افزایش اندازه و وزن دانه ۸- افزایش بازدهی کودهای ازته
گیاه گندم در مرحله ساقه رفتن (و پس از آن) بیشتر از سایر مراحل به پتاسیم احتیاج دارد.
گندم در این مرحله روزانه ۳٫۵ تا ۸ کیلوگرم در هکتار پتاسیم جذب می نماید، مصرف کودهای پتاسه این نیاز را جبران می کند.
علائم اختصاصی کمبود پتاسیم در گندم همیشه در برگ های پیر به صورت خال های نکروزه در طول برگ به وجود آمده و سریعا به طرف نوک و حاشیه برگ گسترش می یابد.
گیاهانی که شدیدا مبتلا به کمبود پتاسیم (K) می شوند ظاهر گیاه دچار تنش خشکی می شود.
نشانه های کمبود پتاس در گندم
کاربرد کودهای NPK با درصدهای مختلف (با توجه به دوره ای که گیاه در آن قرار دارد) وهمچنین کودهای جدیدی که به صورت تک عنصر پتاسیم و یا ترکیبی از عناصر پتاسیم و فسفر (PK)، می تواند راه کارهای مناسب و سریع برای تامین نیازهای گندم باشد.
همچنین ورود برخی از کودهای NPK با درصدهای مختلف (با توجه به دوره ای که گیاه در آن قرار دارد) و همچنین کودهای جدیدی که بصورت تک عنصر پتاسیم (K) و یا ترکیبی از عناصر پتاسیم و فسفر (PK) می تواند راهکار مناسب و سریع برای تامین نیازهای گیاه باشد.
همچنین ورود برخی از کودهای NPK که حاوی عناصر ریزمغذی نیز هستند بعنوان ترکیبات کامل تری می توانند کمک بیشتری به گیاه نمایند.
این نوع کودها می توانندعناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم را به شکل کاملا محلول و قابل جذب در میزان مناسب در اختیار گیاه قرار دارند.
معرفی محصول :
منابع :
۱- امام، ی. ۱۳۸۲٫ زراعت غلات. انتشارات دانشگاه شیراز. ۲- امام، ی و نیک نژاد، م. ۱۳۷۳٫ مقدمه ای بر فیزیولوژی عملکرد گیاهان زراعی. دانشگاه شیراز
گرد آورنده : سپیده مدنی- کارشناس ارشد بیماری شناسی.
علائم کمبود فسفر در گندم
پیشنهاد ما به شما:
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
دیدگاه
HTML tags and attributes:
سوالی دارید؟ هم اکنون با ما تماس بگیرید ...
این مجموعه تمام تلاش خود را می نماید تا با ارایه مقالات کشاورزی و معرفی بهترین فیلم ، عکس ، کتاب و پاورپوینت موجبات رونق کشاورزی را فراهم نماید تا نیاز مهندسین و فروشندگان و کشاورزان را در زمینه اطلاعات علمی تا حدودی تامین نموده و در نهایت کشاورزان با استفاده بجا از سم ،کود و مصرف بهینه آب و همچنین مکانیزه کردن کشاورزی با صرف کمترین هزینه به بالاترین بازدهی مطلوب و چشمگیری برسند.
تمامی حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به اف اس پی مارکت می باشد و هرگونه کپی برداری از آن پیگرد قانونی دارد.
طراحی و توسعه توسط استودیو طراحی اف اس پی مارکت
راهنماي تشخيص كمبود عناصر در زراعت گندم
1- ازت(:(N
علائم کمبود فسفر در گندم
كمبود ازت ابتدا درمسن ترين برگهاي گياه اتفاق مي افتد رنگ برگها سبزكم رنگ مايل به زرد مي شود علائم كمبود درمزرعه به صورت قطعاتي با رنگ زرد يا سبز روشن ديده مي شود كمبود ازت موجب كاهش رشد گندم كاهش تعداد پنجه وكوتاه ماندن طول خوشه مي گردد.
2-فسفر(P):
كمبود فسفر موجب كاهش تعداد پنجه ها مي گردد ساقه گندم ضعيف ورنگ آن به سبزتيره مايل به ابي يا بنفش تغيير مي يابد.برگهاي مسن از قسمت نوك به طرف پايين خشك شده وپشت برگهاي جوان بنفش رنگ مي گردد. كمبود فسفر موجب كوتاه و كوچك ماندن ساقه وخوشه مي گردد.
3-پتاسيم(k):
كمبودپتاسيم غالبا درمسن ترين برگهاي گندم ظاهر مي شود.قبل ازمشاهده علائم كمبود در گياه با ظهوربرگهاي ضعيف و باريك موجب كاهش عملكرد مي گردد.تحت شرايط كمبود شديد خشك شدن برگهاي مسن بصورت لكه هايي در امتداد طولي برگ شروع وسريعا به انتها وحاشيه برگها سرايت مي كند بطوريكه بافت سبز رنگ بصورت نيزه اي شكل از قاعده برگ تامركز بافت نكروزه تشكيل مي شود.
4- گوگرد(S):
كمبود گوگرد به لحاظ اينكه اين عنصر در توليد كلروفيل نقش دارد مشابه كمبود ازت مي باشد بااين تفاوت كه كمبود گوگرد موجب زردي برگهاي جوان مي گردد. در كمبودهاي شديد برگهاي مسن نيز زرد شده ونهايتا موجب سوختگي انتهاي برگها مي گردد.دركمبودهاي بسيار شديد تشكيل خوشه با مشكل مواجه مي گردد.
5- منيزيم(M):
بركها زرد كمرنگ گشته ولكه ها كلروفيل بصورت دانه هايي روي آنها مشاهده مي گردد. باپسشرفت كمبود ابتدا بين رگبرگها وسپس تمام سطح برگ رافرا مي گيرد. علائم كمبود منيزيم دربعضي موارد شبيه به كمبود پتاسيم وآهن است با اين تفاوت كه كمبود منيزيم بر خلاف كمبود پتاسيم در برگهاي جوان گندم اتفاق مي افتد وبرگهاي گياه حالت تنش خشكي پيدا مي كند. زردي برگهاي جوان تبديل به لكه هاي تيره وروشن ونهايتا منجر به سوختگي برگ خواهد شد.
6- مس(CU):
نوك سوختگي اولين علامت مشخص كمبود مس است كه دربرگهاي جوان ظاهر مي شود.با پيشرفت كمبود،اين قسمت به حالت پيجيده وبدشكل درمي آيد.كمبود نسبتا شديد موجب تشكيل خوشه هايي مي گردد كه درانتها به علت عقيم شدن گلچه ها به رنگ سفيد درمي آيد.در كمبودهاي بسيار شديد خوشه هايي بسيار ضعيف واندك بوجود مي آيد.(مشابه باعلامت خسارت سن گندم)
7- منگنز(Mn):
درنتيجه اين كمبود رنگ گياه سبز روشن خواهد شد كه تا اندازه اي مشابه كمبودهاي آهن ومنيزيم است.دراثر اين كمبود ابتدا لكه ها ونوارهاب برنزي كم رنگي درقاعده جوانترين برگهاي جديد كاملا باز شده است ظاهر مي شود نوار برنزي دربين رگبرگها تشكيل مي شود ولي به دليل بي نظمي ولكه دارشدن اين نوارها اينكمبود از كمبودآهن متفاوت خواهد شد.كمبود منگنز در خاك هاي آهكي ونيز خاكهاي بسيار شني اتفاق مي افتد.
8- روي(Zn):
كمبود روي معمولا بهصورت تغيير رنگ از سبز طبيعي به سبز برنزي كدر دربخش مركزي برگهاي ميان سال ظاهر مي گردد. دراين قسمت لكه هاي سوختگي كوچكي بوجود آمده كه تدريجا به كناره هاي برگ كشيده مي شود. دورنماي ظاهري كمبود روي درمزرعه شبيه كمبود ازت بوده بااين تفاوت كه درمورد كمبود روي زردي بيشتري روي برگهاي جوان مشاهده مي شود
علايم كلروز يا زردي
نشانه كمبود كلسيم يا ، مس ، يا آهن ، يا گوگرد مي باشد.
نشانه كمبود ازت ، فسفر ، پتاسيم مي باشند.
نشانه كمبود ، كلسيم يا ، مس ، يا آهن ، منگنز مي باشد.
نشانه كمبود روي مي باشد.
علائم کمبود فسفر در گندم
نشانه كمبود منيزيم ، يا ازت يا ، فسفر يا ، پتاسيم است.
نشانه كمبود منيزيم ، يا آهن يا ، روي است.
نشانه كمبود پتاسيم ، يا فسفر و يا ازت مي باشد.
نشانه كمبود گوگرد است.
نشانه كمبود آهن ، يا منيزيم و يا پتاسيم مي باشد.
نشانه كمبود مس يا ، منيزيم ، يا منگنز ، ازت يا ، فسفر و يا روي مي باشد.
نشانه كمبود پتاسيم است.
نشانه كمبود فسفر است.
علائم كمبود عناصر غذايي در بافت هاي گياه
نشانه كمبود آهن يا ، منگنز ، يا گوگرد ، روي است.
نشانه كمبود كلسيم مي باشد.
نشانه كمبود فسفر مي باشد.
نشانه كمبود فسفر است.
نشانه كمبود كلسيم مي باشد.
نشانه كمبود كلسيم مي باشد.
نشانه كمبود منگنز و فسفر مي باشد.
نشانه كمبود كلسيم ، يا ازت ، فسفر مي باشد.
نشانه كمبود مس ، يا منگنز و پتاسيم مي باشد.
نشانه كمبود مس است.
نشانه كمبود پتاسيم و روي است.
نشانه كمبود كلسيم ، يا مس ، منيزيم و يا منگنز و روي است.
نشانه كمبود مس ، يا منيزيم ، منگنز ، يا ازت ، پتاسيم و روي است.
نشانه كمبود فسفر است.
علائم كمبود عناصر غذايي با توجه به نمو و الگوهاي رشد گياه
نشانه كمبود گوگرد و پتاسيم است.
نشانه كمبود منگنز ، روي است.
نشانه كمبود مس است.
نشانه كمبود مس مي باشد.
نشانه كمبود مس يا پتاسيم است.
علايم كمبود عناصر غذايي با توجه به توليد گل يا دانه
1- كاهش توليد پنجه
نشانه كمبود آهن ، منگنز ، روي است.
نشانه كمبود مس و گوگرد است.
نشانه كمبود مس ، يا آهن ، منيزيم ، يا منگنز ، ازت يا ، فسفر ، پتاسيم يا روي مي باشد.
نشانه كمبود مس مي باشد.
علائم کمبود فسفر در گندم
نشانه كمبود منيزيم يا فسفر يا پتاسيم يا گوگرد يا روي است.
نشانه كمبود مس است.
نشانه كمبود ازت است.
نشانه كمبود ازت و گوگرد است.
نشانه كمبود اهن ، كلسيم ، يا منيزيم ، منگنز ، يا ازت و گوگرد است.
علايم كمبود عناصر غذايي با توجه به تشكيل نكروز و مرگ بافت
1- تشكيل زخم هاي نكروزه يا بافت مرده قهوه اي رنگ
نشانه كمبود روي است.
نشانه كمبود منگنز است.
نشانه كمبود منيزيم است.
نشانه كمبود روي است.
نشانه كمبود منيزيم است.
نشانه كمبود مس يا كلسيم است.
نشانه كمبود منگنز است.
نشانه كمبود منگنز است.
نشانه كمبود پتاسيم است.
نشانه كمبود روي است.
نشانه كمبود منگنز است.
نشانه كمبود منگنز است.
نشانه كمبود مس است.
نشانه كمبود ازت يا فسفر مي باشد.
منبع مورد استفاده
Nutrient deficiencies in specific crops.www.agmin.com.au
.
بسمه تعالی
( شناخت علائم کمبود عناصر غذایی گندم و رفع نیاز غذایی آن )
مقدمه :
گندم به علت ارزش غذایی بالا غذای اصلی مردم است و در جهان و ایران بیشترین سطح زیر کشت را دارد و در بین محصولات زراعی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. برای دستیابی به حداکثر عملکرد کمی و کیفی، تغذیه به موقع و مناسب و متعادل بسیار حائز اهمیت است. علاوه بر کربن، هیدروژن، اکسیژن، گروهی دیگر از عناصر شیمیایی تحت عنوان عناصر پر مصرف ( ماکروالمنت ) شامل : ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و گوگرد و عناصر کم مصرف ( میکروالمنت ) یا ریز مغذی ها مانند : آهن، روی، مس، منگنز و بر مورد نیاز گیاه می باشند. کمبود بیشتر عناصر غذایی، علائم ظاهری اختصاصی در غلات را موجب می گردند. علائم مزبور ممکن است اولین نشانه تاثیر مقدار عنصر غذایی در جلوگیری از رشد گیاه باشند. علائم ظاهری بعضی از کمبود ها ( مانند کمبود مس در مرحله رشد رویشی گندم ) بسیار اختصاصی هستند و با اطمینان می توان فقط براساس، کمبود را تشخیص داد. کمبود یا مسمومیت بعضی از عناصر هم ممکن است علائمی مشابه علائم تنش های دیگر در اندام های هوایی گیاه ایجاد نماید.بطور کلی آزمایش های بعدی و یا تجزیه خاک و برگ برای تشخیص این تنش ها از همدیگر ضروری است.
· علائم کمبود عناصر پر مصرف و نحوه مصرف عنصر مورد نیاز گندم
علائم کمبود فسفر در گندم
1- کمبود ازت : کمبود ازت معمول ترین و گسترده ترین کمبود عناصر غذایی در غلات دانه ریز است. گیاهان مبتلا به کمبود ازت در مقایسه با گیاهان سالم به خاطر مختل شدن روند تشکیل کلروفیل رنگ پریده و زرد هستند. این علائم مانند کمبود های فسفر و پتاسیم ابتدا در مسن ترین برگ ها ظاهر می شود، در حایکه برگ های جوان نسبتا سبز باقی می مانند. برگ های مسن تر نسبت به برگ های جوان تر کم رنگ تر شده کلروز در نوک برگ ایجاد می گردد که این کلروز ( رنگ پریدگی ) در قاعده برگ به رنگ سبز روشن تبدیل خواهد شد، و در مدت نسبتا کوتاهی کل مزرعه رنگ زرد پیدا می کند.
- نحوه مصرف ازت مورد نیاز گندم : ازت یک عامل کلیدی در دستیابی به عملکرد مطلوب در غلات است. گندم معمولا در دوره رشد خود احتیاج زیادی به ازت قابل جذب دارد. جذب ازت از مرحله نشایی آغاز شده و در مراحل بیشترین رشد و گلدهی به حداکثر می رسد، و باید از مصرف غیر ضروری کود در مرحله ای از رشد رویشی که منجر به خوابیدگی گیاه (ورس) و در نتیجه کاهش عملکرد می شود اجتناب ورزید. برای پیشگیری از آبشویی، بهتر است ازت را به دفعات مختلف مصرف نمود ( باتوجه به مراحل رشدی گیاه ).بیشترین مقدار کود ازته موجود برای گندم کود اوره حاوی 46 درصد ازت خالص می باشد. به دلیل پویایی کود اوره، مصرف ان قبل از کشت و یا در زمان های رشد به صورت سرک و یا در آب آبیاری توصیه می گردد و با توجه به حلالیت فراوان اوره بایستی مصرف ان به صورت تقسیط صورت گیرد. نیترات آمونیوم با 34 درصد ازت بسیار متحرک بوده و حتما بایستی تقسیط گردد و اوره با پوشش گوگردی با 40 درصد ازت یکی از بهترین کود های ازته با قابلیت جذب آهسته می باشد.
2- کمبود فسفر : مشخص ترین نشانه کمبود فسفر در مراحل اولیه رشد رویشی گندم، کاهش رشد و توانایی گیاه است. کلیه گیاهان مبتلا کمبود فسفر به رنگ سبز تیره تغییر یافته و نقاط رنگارنگ به صورت تیره و روشن در مسن ترین برگ ها ظاهر می شوند. علائم اختصاصی در برگ های مسن دیده شده، کلروز ( رنگ پریدگی ) از نوک برگ پیر شروع شده و به طرف قاعده برگ گسترش می یابد ولی برگ مانند سایر قسمت های گیاه سبز تیره باقی می مانند.
- نحوه مصرف فسفر مورد نیاز گندم : جذب بیش از حد نیاز فسفر با کاهش میزان رشد در برخی از گونه های گیاهان همراه است. چنین اثر هایی ممکن است به این دلیل باشد که فسفات سرعت جذب و انتقال بعضی از عناصر غذایی کم مصرف مانند روی، آهن و مس را کاهش می دهد. از انوا ع مهم کودهای فسفره مصرفی متداول در کشور دی آمونیوم فسفات ( با 46 درصد فسفر ) و سوپر فسفات تریپل ( با 46 درصد فسفر و ...) می باشند که تفاوت عمده ای با هم ندارند. تمام کودهای فسفره بایستی قبل از کاشت گندم مصرف گردد و به دلیل تثبیت فسفر در خاک و عدم تحرک آن در مقایسه با کودهای ازته بهتر است با بذر کار در زیر بذر به فاصله 5 تا 10 سانتیمتر قرار گیرد، یا به صورت نواری در کنار بذر زیر خاک نمود که با این کار کود مصرف شده به دو سوم مقدار محاسبه شده تقلیل می یابد در غیر این صورت می توان کود فسفره را با دیسک به روش دستپاش در عمق خاک قرار داد.
3- کمبود پتاسیم : علائم اختصاصی کمبود پتاسیم در گندم همیشه در برگ های پیر به صورت خال های نکروزه در طول برگ به وجود آمده و سریعا به طرف نوک و حاشیه برگ گسترش می یابد. گیاهانی که شدیدا مبتلا به کمبود پتاسیم می شوند ظاهر گیاهان دچار تنش خشکی را پیدا می کنند.
- نحوه مصرف پتاسیم مورد نیاز گندم : با توجه به مصرف بی رویه کودهای ازته و فسفره و مصرف اندک کودهای پتاسهف مقدار برداشت پتاسیم از خاک بیشتر از سرعت آزاد سازی این عنصر از کانی ها بوده است. گیاه گندم در مرحله ساقه رفتن بیشتر از سایر مراحل به پتاسیم احتیاج دارد. در این مرحله روزانه 5/3 تا 8 کیلوگرم در هکتار پتاسیم جذب می نماید، مصرف کودهای پتاسه این نیاز را جبران می کند. کمبود پتاسیم مقاومت گیاه را در برابر آفات و بیماری ها کاهش می دهد. این عنصر سبب افزایش بازدهی کودهای ازته می شود. از انواع کودهای پتاسه متداول سولفات پتاسیم و کلرید پتاسیم به ترتیب با 50 درصد و 60 درصد پتاسیم هستند. تمام کودهای پتاسه قبل از کشت مصرف و با دیسک زیر خاک قرار می گیرند. در صورتی که پتاسیم موجود در خاک کافی نباشد و کود پتاسه نیز قبل از کشت مصرف نگردد مصرف سرک کلرید پتاسیم در یک نوبت در مراحل اولیه رشد گندم توصیه می گردد.
- نحوه مصرف کودهای ریز مغذی مورد نیاز گندم : کودهای سولفات روی، سولفات آهن، سولفات مس، سولفات منگنز و اسید بوریک از کودهای میکرو می باشند که هر یک از آنها نقش خاص و بسزایی را در زراعت گندم دارند و بایستی قبل از کشت مصرف شده و با شخم و دیسک زیر خاک شوند و یا با غلظت دو در هزار در مراحل پنجه زنی کامل، اوایل ساقه رفتن و حتی در مرحله گلدهی محلول پاشی شوند. افزایش عملکرد گندم با استفاده از ارقام مناسب هر منطقه، استفاده از کلیه توصیه های موسسات تحقیقاتی و رعایت اصول فوق الذکر در زمینه تغذیه گیاهی و بهبود مدیریت و برنامه ریزی آبیاری گندم و مبارزه با علف های هرز و امراض انشاالله تحقق خواهد یافت. به امید آن روز...
منابع : مجله زیتون و فصلنامه نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی
بابت تبلیغات زیاد معذوریم سایت برای بقا نیاز به درامد است با تشکر وب سایت هلپ کده راهنمایی: اگر دوباره خواستید این مطلب را پیدا کنید اسم مطلب را با هلپ کده سرچ کنید.
