عفونت استخوان فک

نشانه‌های سجاوندی

عجب سازنده ی این علامت عرب دولاب است

آبسه حاد دنداني چيست؟

آبسه حاد دنداني چنانچه از نامش پيداست، عفونت حاد در استخوان فك و بافت هاي نگهدارنده دندان است. علائم آن شامل تورم، درد، گرما در ناحيه، قرمزي، دردناك بودن ناحيه در لمس و حساس بودن دندان به ضربه و دق مي باشد. آبسه حاد مي تواند داراي علائم عمومي مثل تب و لرز نيز باشد.عفونت استخوان فک

عامل آبسه حاد دنداني چيست؟

عامل ايجادكننده آبسه هاي دنداني ميكروارگانيزم ها مي باشند. برخي از دندان‌ها به علت پوسيدگي، ضربه يا بيماري‌هاي پيشرونده لثه دچار مرگ مغز دندان يا در اصطلاح دندانپزشكي نكروز پالپ مي‌شوند. در چنين دندان‌هايي ميكروب‌ها مي توانند تكثير شده و ايجاد عفونت حاد نمايند كه اين عفونت منجر به بروز آبسه مي‌گردد. به عبارت بهتر، تاخير در درمان بيماري هاي لثه و دندانهايي كه پوسيدگي به عصب يا پالپ آنها رسيده باشد مي تواند باعث بروز بيماري گردد.

درمان به موقع پوسيدگي هاي دنداني و كنترل و معاينه دوره اي دندانها از نظر وجود پوسيدگي يا بيماري هاي لثه مهمترين اقدام براي پيشگيري از بروز آبسه حاد دنداني است.

آيا ممكن است آبسه هاي حاد دنداني متعاقب درمان هاي دندانپزشكي بروز كند؟

بله. در برخي موارد، متعاقب درمان هاي دندانپزشكي اين گرفتاري اتفاق مي افتد. به خصوص زماني كه يك دندان به دلايل مختلف دچار مرگ مغز دندان يا نكروز شده باشد و عفونت حاد وجود داشته باشد در اين صورت پس از درمان معالجه ريشه ممكن است دندان درمان شده به شدت دردناك و انتهاي ريشه دندان قرمز و متورم گردد. در اين صورت دندانپزشك ضمن معاينه و تشخيص با تجويز آنتي بيوتيك و مسكن اقدام به كنترل عفونت و درد خواهد نمود.

آيا آبسه هاي متعاقب درمان قابل پيشگيري مي باشد؟

در برخي از موارد در حين كار به صورت سهو ميكروارگانيزم هاي داخل كانال از سوراخ انتهايي ريشه به داخل استخوان فك رانده ميشوند و يك زخم عفوني در ناحيه ايجاد مي شود. بسته به ميزان و نوع ميكروب هاي موجود در محيط و شرايط دفاعي شخص ممكن است آبسه تشكيل شود. به همين دليل توصيه مي شود كه حتي الامكان سعي شود ضمن استفاده از وسايل مناسب و شستشوي كانال ريشه با استفاده از مواد آنتي ميكروبيال مناسب از نفوذ وسايل به خارج از انتهاي ريشه اجتناب شود.

راه ديگر براي پيشگيري از ايجاد آبسه حاد دنداني مراجعه به دندانپزشك و كنترل و درمان آبسه در حال شكل گيري به وسيله دندانپزشك مي باشد. معمولا دندانهايي كه دچار آبسه مي شوند از چند روز قبل دردناك و حساس مي شوند. مراجعه به دندانپزشك و درخواست معاينه و درمان در بسياري از موارد باعث جلوگيري از حاد شدن عفونت مي گردد.

آيا تجويز خودسرانه كورتيكو استروئيد و دگزامتازون درمان مناسبي براي كنترل درد و عفونت است؟

به هيچ وجه اين كار درست نيست. درمان آبسه حاد دنداني، باز كردن آبسه از طريق دندان يا مخاط است. البته باز كردن مخاط و برش زدن زماني قابل انجام است كه به صورت واضح در زير مخاط چرك جمع شده باشد. تجويز هر گونه داروي آنتي بيوتيك به وسيله دندانپزشك صورت مي گيرد. ضمن اينكه بايد توجه داشت مصرف داروي كورتيكو استروئيد در زمان عفونت حاد باعث كاهش دفاع بدن و در برخي موارد شدت عفونت مي گردد.

چه ملاحظاتي بايد براي درمان آبسه حاد دنداني مورد توجه قرار گيرد؟

درمان آبسه حاد با نظر دندانپزشك انجام خواهد شد. اولين مرحله و مهم ترين قسمت درمان خارج كردن چرك از ناحيه از طريق باز كردن كانال دندان يا برش نسج نرم مخاط به وسيله دندانپزشك است. در صورتيكه چرك از طريق دندان خارج شود پس از خروج كامل چرك و شستشوي دندان، پانسمان كردن دندان لازم است. چرا كه باز بودن كانال دندان به محيط دهان باعث اضافه شدن باكتري هاي موجود در دهان به كانال عفوني مي گردد و درمان هاي بعدي را طولاني تر و با مشكل مواجه مي نمايد. در صورتي كه خروج چرك و باز كردن آبسه از طريق برش در نسج نرم انجام شده باشد، دندانپزشك تصميم خواهد گرفت كه براي خروج ترشحات و چرك مجرا را باز بگذارد يا خير!

ملاحظه ديگري كه بايد مورد توجه قرار گيرد تجويز آنتي بيوتيك مناسب براي درمان عفونت و كنترل بيمار پس از 48 ساعت است. انتظار مي رود پس از 48 ساعت و متعاقب درمانهاي انجام شده شرايط بيمار به سمت بهبودي برود. در صورتي كه دندانپزشك پس از معاينه تشخيص دهد لازم است درمان مكمل ديگري انجام شود، اقدام لازم به عمل خواهد آورد.

آيا آبسه هاي حاد دنداني مي توانند خطرناك باشند؟

خوشبختانه در اكثر قريب به اتفاق موارد، درمان هاي معمول براي آبسه هاي حاد دنداني موثر و مفيد است. اما در برخي از موارد، به خصوص در افراد مسن و افرادي كه دچار بيماري هاي سيستميك ، ضعف و سركوب سيستم ايمني باشند، احتمال خطر وجود دارد. ممكن است حتي خطر جاني نيز وجود داشته باشد. در موارد نادر ممكن است بيمار مبتلا به آبسه حاد دنداني در بيمارستان و تحت نظر جراح دهان، فك و صورت بستري و درمان شود.

لقي دندان هاي مبتلا به آبسه حاد دنداني چه درماني دارد و آيا اين دندان ها قابل نگهداري هستند؟عفونت استخوان فک

معمولا در آبسه هاي حاد دنداني، دندان هاي عامل آبسه دردناك و لق مي شوند. اين لقي بستگي به شرايط دندان مثل طول ريشه و شدت آبسه دارد و معمولا پس از برطرف شدن آبسه دندان به شرايط قبلي باز مي گردد و نبايد از لقي دندان نگران بود.

Aim: This report of my own practice is presented to provide information on how to deal with such cases.

Case Report: A 48 year old male is presented with diagnosis of pterygoid and masseteric space abscess of the left side of mandible after multiple extraction of upper and lower anterior teeth. Report included a history of injection of inferior alveolar nerve block with a possible infected needle. In spite of incision, drainage of abscess and antibiotic therapy complains from pus discharge were remained in the retromolar pad area associated with trismus.

Results: After removing necrotic coronoid process under general anesthesia and antibiotic therapy, the pus discharge and trismus was resolved Conclusion: Pathologic examination of removed coronoid process proved its involvement to the osteomyelitis. So principle of sterilization in deep local anesthetic procedures like inferior alveolar and tuberosity block should be considered essential.

J Dent Sch 200321(2): 227

عفونت استخوان فک

استئومیلیت، عفونت استخوان و مغز استخوان است. در این بیماری هر یک از استخوان‌های بدن ممکن است درگیر شود. در کودکان استخوان‌هایی که معمولاً درگیر می‌شوند عبارتند از استخوان ران، درشت نی، استخوان بازو یا ساعد. در بزرگسالان استخوان‌های لگن و ستون فقرات معمولاً درگیر می‌شوند.

عفونت استخوان فک

این بیماری در هر دو جنس و همه سنین دیده می‌شود، ولی در کودکان در دوره رشد سریع (5 تا 14 سالگی)، به خصوص در جنس مذکر شایع‌تر است.

علایم شایع

* تب گاهی تنها علامت بیماری است.

* درد، تورم، قرمزی، گرمی و احساس درد با لمس استخوان مبتلا، به خصوص هنگام حرکت دادن مفصل مجاور آن. مفاصل مجاور ناحیه مبتلا نیز ممکن است دچار قرمزی، گرمی و تورم شوند.

* در کودکانی که هنوز قادر به حرف زدن نیستند، وجود درد ممکن است خود را به صورت امتناع از حرکت دادن اندام فوقانی یا تحتانی، خودداری از راه رفتن، لنگیدن هنگام راه رفتن یا جیغ زدن هنگام لمس یا حرکت دادن عضو مبتلا، نشان دهد.

* خروج چرک از طریق آبسه پوستی، بدون تب یا درد شدید (تنها در موارد استئومیلیت مزمن)

* احساس ناخوشی عمومی

علل

* علت این بیماری اغلب عفونت استافیلوکوکی (نوعی باکتری) است، ولی سایر باکتری‌ها نیز می‌توانند عامل آن باشند.

باکتری ممکن است از راه‌های زیر و از طریق جریان خون به سمت استخوان گسترش یابد:

* شکستگی پا یا سایر صدمات بدنی

* کورک، کفگیرک یا هر گونه ضایعه پوستی

* عفونت گوش میانی

* پنومونی (ذات الریه)

عوامل تشدید کننده بیماری

* بیماری‌های تضعیف کننده مقاومت بدن

* رشد سریع در طی کودکی

* دیابت شیرین

* کاشتن وسایل ارتوپدی (مثل زانوی مصنوعی)

* مصرف وریدی داروها

تشخیص

بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش خون، کشت خون برای شناسایی باکتری، اسکن رادیونوکلئید استخوان، سی تی اسکن یا ام آر آی استخوان باشد.

استاندارد طلایی تشخیص، بیوپسی استخوان و جداسازی میکروارگانیسم از محیط کشت و وجود سلول‌های التهابی و تخریب کننده استخوان در بررسی بافت شناسی است، اما معمولاً تشخیص استئومیلیت بر اساس یافته‌های بالینی همراه با نتایج حاصل از مطالعات تصویری و تست‌های آزمایشگاهی مانند شمارش گلبول‌های سفید خون، سرعت رسوب اریتروسیت ها (ESR) و پروتئین واکنش دهنده C (CRP) صورت می‌گیرد.

پیشگیری

اقدام فوری برای درمان هر گونه عفونت باکتریایی جهت پیشگیری از گسترش آن به استخوان‌ها یا سایر نواحی بدن لازم است.

عوارض احتمالی

* آبسه از طریق پوست سر باز می کند که تا هنگام التیام استخوان درگیر، بهبود نمی‌یابد. عفونت استخوان فک

* سفتی دایمی در مفصل مجاور (به ندرت)

* شکستگی استخوانی

* شل شدن وسیله ارتوپدی کاشته شده در بدن

* در صورت انسداد جریان خون عضو یا قانقاریا، ممکن است قطع عضو مبتلا لازم باشد.

درمان

این بیماری معمولا با درمان فوری و شدید قابل علاج است. اهداف درمانی استئومیلیت حاد و مزمن، شامل رفع عفونت و جلوگیری از عود آن هستند. میزان بهبودی در استئومیلیت حاد بیشتر از نوع مزمن است. بنابراین در استئومیلیت مزمن هدف درمانی در اغلب بیماران جلوگیری از عوارضی مانند قطع عضو است.

درمان استئومیلیت، وابسته به میزان نکروز استخوانی است. در استئومیلیت حاد همراه با تخریب اندک استخوان، یک دوره طولانی درمان ضد میکروبی، عفونت را به طور موثر درمان می‌کند، در حالی که در استئومیلیت مزمن معمولاً به مداخلات جراحی نیاز است.

درمان ضد میکروبی اولیه باید بر اساس عوامل خطر ساز در بیمار و راه ایجاد عفونت، تمام عوامل بیماری‌زای احتمالی را هدف قرار دهد. به هر حال، درمان باید بر اساس اطلاعات حاصل از محیط کشت و حساسیت میکروبی اصلاح شود.

کل دوره درمان ضد میکروبی معمولاً 4 تا 6 هفته است. درمان اغلب به صورت وریدی و به مدت 1 تا 2 هفته آغاز و در ادامه به صورت خوراکی دنبال می‌شود.

داروها

* تجویز مقدار بالای آنتی بیوتیک ها. با وجود آنتی بیوتیک های قوی جدید، تجویز وریدی آنتی بیوتیک ها که سابقاً یک ضرورت بود ممکن است دیگر لازم نباشد. تجویز آنتی بیوتیک چه به صورت خوراکی و چه وریدی ممکن است 8 تا 10 هفته لازم باشد.

* مسکن‌ها

*مسهل‌ها، در صورت بروز یبوست در طی دوره طولانی استراحت در بستر

کارهایی که باید انجام داد

* عضو مبتلا را در سطح بدن نگه داشته یا با قرار دادن بالش زیر آن مختصری بالا نگه داشته و آن را بی حرکت کنید. از آویزان نگه داشتن عضو مبتلا خودداری کنید.

* سایر نواحی غیرمبتلای بدن را فعال نگه دارید تا از بروز زخم‌های فشاری در طی دوره طولانی استراحت در بستر پیشگیری شود.

* بستری شدن در بیمارستان برای جراحی جهت برداشت قسمت درگیر استخوان و یا برای تجویز مقدار بالای آنتی بیوتیک ها (گاهی به صورت وریدی) ممکن است ضرورت یابد.

* ممکن است لازم باشد وسایل ارتوپدی قبلاً کاشته شده (نظیر زانوی مصنوعی) خارج گردد (گاهی همزمان با این عمل، تعویض وسیله قبلی با وسیله جدید قابل انجام است).

* تا 2 الی 3 هفته پس از برطرف شدن علایم در بستر استراحت کنید. پس از آن فعالیت خود را به تدریج از سر بگیرید.

در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟

– اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دارای علایم استئومیلیت باشید.

– تشکیل آبسه برروی استخوان مبتلا یا افزایش خروج چرک از آبسه موجود

– تب

– درد غیرقابل کنترل

– اگر دچار علایم جدید و غیرقابل توجیه شده‌اید. داروهای تجویزی ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.