خواص دارویی و گیاهی
مزاج، کیفیتی است در طب سنتی، که همان‌طور که در ذخیره خوارزمشاهی آمده‌است، از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا می‌شود و دارای ۹ قسم است.[۱] دانش شناخت مزاج، از مباحث مهم و بنیادین در طب اخلاط است (که در اذهان عامه به «گرمی» و «سردی» معروف است). قدما معتقد بودند مزاجها از واکنش متقابل اجزاء عناصر چهارگانه متضاد، بوجود می‌آیند.[۲]
عناصر چهارگانه (عناصر اربعه)، شامل آب، باد، خاک و آتش هستند.از واکنش این چهار عنصر دو نتیجه حاصل می‌شود:
همچنین گرمی، سردی، تری و خشکی مزاج حاصل قوای اولیهٔ عناصر است.
مزاج بنا بر تقسیم عقلی به دو قسم کلی تقسیم می‌شود :
چهار مزاج مرکب:
طبع سرد و خشک یعنی چه
اگر مقادیر عناصر متضاد در ترکیب برابر باشد، مزاج حاصل به اعتدال خواهد رسید؛ ولی اگر نتیجهٔ به دست آمده از ترکیب مقادیر عناصر متضاد در حد وسط نباشد، مزاج حاصل نامعتدل است. هر یک از مزاج‌های بسیط نماد کیفی عنصری از عناصر چهارگانه است.
خاورشناسان و استادان تاریخ علم دربارهٔ اصول قضایای علمی طب قدیم و تفسیر نظرات و معتقدات قدما، تحقیق کرده‌اند ولی موفق به تطبیق دانش مزاج‌شناسی با علم روز نشده و شرح و تفسیر آن را در نوشته‌های خود ناتمام گذاشته‌اند.[۶]
در اواخر قرن نوزدهم میلادی دشامبر[پانویس ۱] (دانشمند و محقق فرانسوی)، در دائرةالمعارف صد جلدی پزشکی مقالهٔ مفصلی تحت عنوان «مزاج»[پانویس ۲] نوشت. در این مقاله دشامبر فقط مزاج‌های دموی، بلغمی، صفراوی و سوداوی را که فهم آن سهل و آسان بوده مورد بحث قرار داده و در خصوص مزاج‌های گرم و سرد و تر و خشک که فهم و تفسیر آنها مشکل بوده، چیزی ننوشته‌است. در واقع، موضوعی را که اساس طب قدیم بر آن استوار می‌باشد، مسکوت گذاشته‌است.[۷]جرج سارتن[پانویس ۳]
نظام معرفتی طب سنتی بر این اساس پی ریزی شده که بیماری در اثر به هم خوردن تعادل اخلاط اربعه یعنی صفرا و دم و بلغم و سودا به وجود می‌آید. ایده عناصر چهارگانه آب و باد و خاک و آتش و اینکه رماتیسم غلبه بلغم در پاست و کابوس شبانه، غلبه سودا در سر، هیچ مبنای تجربی ندارد و مبتنی بر یک دیدگاه فلسفی است.[۸]
دربارهٔ مزاج‌های گرم و سرد، ابن سینا در قانون در طب می‌نویسد: اجناس الدلایل آلتی من‌ها یتعرف احوال الامزجه عشره. (یعنی مزاجها را از ده راه می‌توان شناخت)
در خلاصه الحکمه آمده‌است لامسه بهترین و سریع‌ترین راه ورود به تشخیص مزاجها است. درک این روش حتی برای افراد عادی نیز تا حدودی آسان است؛ لذا این راه را بر سایر راه‌ها مقدم داشته‌اند.
طبیب باید خود مزاج معتدل داشته باشد، و اگر از لمس متوجه اختلاف دما نگردد، خواهد دانست که آن شخص، دارای مزاج معتدل است. اگر شخص لمس‌کننده خود مزاج معتدل نداشته باشد و بر این حال خود اطلاع داشته باشد، باز می‌تواند به تشخیص مزاج افراد دیگر بپردازد. یعنی اگر طبیب خود درجه حرارت بدنش گرم‌تر از مزاج معتدل باشد و دست به بدن شخص معتدل‌المزاجی بزند، با اینکه حس سردی می‌کند، مع‌هذا چون توجه به این نکته دارد که خودش گرم مزاج است، و به کیفیت اعتدال مزاج هم از راه دقت و تمرین در حس لمس آشنا است، لذا حکم غلطی دربارهٔ مزاج آن شخص نخواهد داد.[۹]
چون لمس نماید و منفعل نگردد لامس از پوست ملموس به سخونت و گرمی در بلدان معتدل‌الهوا دلالت می‌نماید بر حرارت مزاج ملموس و اگر منفعل گردد از آن به برودت دلالت می‌کند بر برودت مزاج او بدون آنکه به سبب امر خارجی عارضی آن را سخونت و برودت عارض شده باشد.[۱۰] معنی جمله این است که اگر طبیب، به وسیله حس لمس، احساس گرمی یا سردی در شخصی نماید، دلالت بر گرمی یا سردی مزاج آن شخص دارد، مشروط بر این که گرمی و سردی به سبب امر خارجی عارض نشده باشد؛ در مباحث جداگانه‌ای تحت عنوان: سخنات و مبردات، کلیه عوامل گرم‌کننده و سردکننده بدن را که باعث افزایش یا کاهش درجه حرارت اشخاص می‌شود ذکر کرده‌اند.[۱۱]
در سال‌های اخیر نرم‌افزارهایی نیز برای تشخیص مزاج طراحی شده‌است که از جمله آنها می‌توان به آزمون مزاج‌سنجی که در سایت طبایع[۱۲] ارائه شده‌است اشاره کرد؛ و البته نظر یک پزشک حاذق دقیق‌تر خواهد بود.
به‌طور کلی صاحبان هریک از مزاج های چهارگانه در یک سری ویژگی‌های ظاهری و اخلاقی و رفتاری مانند هم هستند. برای مثال سوداوی‌ها افرادی ریز بین و واقع نگرند و دموی‌ها افرادی بلند پرواز و سخت کوش. مزاج‌شناسی بررسی مجموعه ای از مؤلفه‌ها ـ من جمله رنگ پوست، جثه و هیکل، حالت اجزای صورت مثل بینی و چشم‌ها، میل و توان جنسی، عادت‌های رفتاری و …. ـ در یک فرد برای تشخیص مزاج وی می‌باشد .[۱۳]
قدما معتقد بودند ارتباط تنگاتنگی مابین سال‌های عمر انسان و مزاج او وجود دارد.
در این تقسیم‌بندی اختلاف نظرهایی وجود دارد.[۱۴]
قدما معتقد بودند
[نیازمند منبع]
Timeline
تاریخ بیهوشی عمومی
Neuraxial
تاریخ سی‌پی‌آر
گاه‌شمار روان‌کاوی
تاریخچه سازمان‌های روان‌کاوی
تاریخ جراحی اعصاب
پاپیروس‌های پزشکی مصری
گاه‌شمار آنتی‌بیوتیک‌ها
گاه‌شمار واکسن‌ها
دکتر سیدمهدی میرغضنفری گفت:افرادی که مزاج سرد و خشک دارند، لاغر هستند، پوست‌های رو به تیره دارند و ممکن است در آنها چروک پوستی، موی زائد، مجعد شدن و شکستن موها، شکستگی و شکنندگی ناخن ایجاد شود.
دکتر سیدمهدی میرغضنفری عضو هیات مدیره انجمن علمی طب سنتی ایران و عضو هیات علمی و مدیر گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی ارتش، در پاسخ به سوال در مورد خصوصیات مزاج سرد و خشک گفت: «یکی دیگر از مزاج‌هایی که در میان انسان‌ها هست، مزاج سرد و خشک است.
افرادی که مزاج سرد و خشک دارند، لاغر هستند، پوست‌های رو به تیره دارند و ممکن است در آنها چروک پوستی، موی زائد، مجعد شدن و شکستن موها، شکستگی و شکنندگی ناخن ایجاد شود.
از نظر روحی، افراد حساس و تحریک‌پذیری هستند و فکر و خیال و مالیخولیا، گمان بد و بدبینی، بددلی و شکاکیت ممکن است در این افراد شایع باشد.
بنابراین ممکن است احتمال برخی از بیماریهای مغز و اعصاب مثل افسردگی یا توهمات در افراد با مزاج سرد و خشک بیشتر باشد».
طبع سرد و خشک یعنی چه
وی افزود: «این افراد در فصول سرد مخصوصا پاییز و در اقلیم‌های سردسیری مخصوصا اقلیم‌های کوهستانی که آنجا هم هوا و مزاج به سمت سردی و خشکی است، خیلی اذیت می‌شوند و باید توجه داشته باشند که بدن‌ها، پوست و مخاطات خشکی دارند و بسیار لازم است که همواره مخصوصا در فصول خشک مثل تابستان و پاییز با روغن‌هایی مثل روغن بادام شیرین، روغن نارگیل و کرم‌هایی که به پوستشان می‌سازد، حتما پوست خود را چرب کنند.
این افراد می‌توانند بعد از شستشو و قبل از خروج از حمام، کل بدن را روغن‌مالی نمایند که این خشکی پوست و عوارض مربوطه رفع شوند و کیفیت و حالت پوستشان خوب شود».
دکتر میرغضنفری اظهار داشت: «مسلما افراد با مزاج سرد و خشک باید از مصرف سردیجات و موادی که مزاج سرد و خشک دارند مخصوصا ترشی، سرکه و مواد ترش پرهیز کنند.
خوردن فست‌فودها و غذاهای مانده برای همه افراد نامناسب و برای این افراد بسیار بدتر و دارای عوارض بیشتر خواهد بود.
به طوری که مشکلات مختلف اسکلتی، عضلانی، گوارشی و مغز و اعصاب در آنها اتفاق می‌افتد. توصیه می‌شود این افراد از شیر گرم همراه مقداری زنجبیل یا عسل استفاده کنند. عسل، شیرینی‌های طبیعی، مویز و خرما برای این افراد بسیار مفید است. خوب است این افراد زعفران و گل‌گاوزبان را به صورت دمکرده مصرف کنند.
استفاده از چای‌ها و نوشیدنی‌های گرم مانند چای زعفران و چای دارچین برایشان توصیه می‌شود و بدن‌شان را گرم می‌کند».
این عضو هیات مدیره انجمن علمی طب سنتی ایران گفت: «در این افراد مقداری کم‌خونی شایع است و خون‌شان مقداری تیره است و ممکن است در عادت ماهیانه خانم‌ها خود را نشان بدهد.
خوردن غذاهایی که اصطلاحا خونساز هستند، گوشت‌های قرمز، برنج، نان، قدری چربی و کره، چربی‌های طبیعی و روغن حیوانی به این افراد توصیه می‌شود.
مسلما فعالیت بدنی هم برای این افراد مفید است، چون بدن‌شان را از سردی به سمت گرمی پیش می‌برد. حتما باید لباس کافی بپوشند که سرما در بدن‌شان و در استخوان‌ها، عضلات و مفاصل نفوذ نکند.
این افراد باید از نظر روحی هم مراقب خود باشند و محیطهای تیره و تاریک و فیلم‌های ترسناک و رنگ‌های تیره برایشان خوب نیست و نیاز به شادی، شادابی و تفریح دارند که دچار مشکلات فکری، روحی و روانی نشوند».
بلیط هواپیما
خرید بلیط هواپیما
قیمت تور کیش
هتل های مشهد
قطار رجا
اجاره ماشین
سقف متحرک
کلیه حقوق این سایت متعلق به «پارس نیوز» و هرگونه استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است
غذاهای مانده وبیا ت وشور ونمک سود ، سودا را زیاد می کند.
الف – خصوصیات جسمی:
طبع سرد و خشک یعنی چه
سیاهی پراکنده و غالب پوست، کدر بودن سفیدی چشم، پرمویی، لاغری و باریکی و خشکی اندامها، . خواب این افراد کم بوده و بینی خشکی دارند. به شیرینی و گرمی ها نسبت به سردی ها تمایل بیشتری دارند. بیشتر تمایل به هوای گرم دارند و در فصل بهار راحت ترند. فصل پائیز برای ایشان فصل نامطلوبی است.
ب.از نظر بازتابهای روانی و رفتاری:
علاقمند به حسابگری و مسائل فنی، همه سونگر-تیزهوش، بهار و تابستان را دوست دارند، کم احساس و منطقی،دور اندیش،منظم ودقیق،میانه رو و محتاط، کم انرژی و مداومت در انجام کار، تمایل کم به معنویت، نا آرام و همیشه در فکردارای وسواس و نگرانی و دودلی، بدون توان ریسک،اننتقامجو، منظم، مجذوب نمی شود،خود خور(درون گرا)، فکر و خیال فراوان، بدبین،حساس،نگران، اهل جنجال و جدال، تیز بین و با دقت همه جانبه، لجباز و یکدنده وپافشاری در انجام کارها.
پ – از نظر سازگاری با غذاها :
سازگار با غذا های تر و اندکی گرمی چون نخود آب، گوشت بره، گوشت مرغ و تخم مرغ اهلی، گندم، لوبیا، بادام شیرین، کشمش، انجیر، خربزه، کنگر، آلو شیرین، چغندر، شیر گوسفند، فندق، شلغم، ترب، آب نارگیل
ج – علایم بیماری دراثر غلبه سودا:
سودا سرد وخشک از جنس خاک و رسوب خون است و PH=6 است و طحال تولید می شود وطحال را فعال می کند .PH خون باید بالای 7 باشد و اگر به 7 برسد به حالت اغماء و غش می رود.اگر سودا زیاد شود طعم دهان شور می شود –بوی عفونت دهان ، کابوس می بیند و دچار افسردگی و خستگی می شود،خود خوری ،فکر زیاد بدون آنکه بداند، بی نشاطی ، یبوست شدید هفته ای یکبار ، مدفوع قیری وسیاه ، سوزش هنگام دفع ادرار،ادرار تیره خاکستری می شود، حالت تهوع ، حس تاریکی چشم و شب کوری ، تیرگی رنگ پوست وصورت ، سوزش معده ، خارش زیاد بدن وترک خوردن پوست ، لاغری ، غلظت خون، سبکی سر، سوزش معده، اشتهای کاذب، ریزش مو، سرفه خشک، جذام، آبریزش، تکرر و سوزش ادرار و تیرگی آن، فلج، خواب کم، وسواس، سرطان، سکته، خواب و رؤیاها توام با وحشت و تاریکی.
علت:
غذاهای مانده وبیا ت وشور ونمک سود ، سودا را زیاد می کند.
د- پیشگیری از بروز غلبه خلط:
پیشگیری از بروز پیش آمدهای نامناسب که تحریک و هیجان را بدنبال دارد، خوردن انجیر و کشمش و دم کرده سنبل طیب + گل گاو زبان + لیمو عمانی
ذ- غذای مضر برای سوداوی مزاج ها
عدس-نوشابه با غذا-ماهی دودی-غذای مانده و بیات-نمک سود خیارشور – گوشت پیر (رنگ قرمز تیره ) –پنیر نباید بخورند .
درمان:
خوردن غذای گرم و تر – ملین – سوپ جو (با پاچه گوسفند – کمی زنجبیل – زعفران ) بعد از سلامتی عسل وقدومه شیرازی مرتب استفاده کنید – توت – با آب گرم طهارت کند – انجیر- خرما – کشمش – هل – دارچین – زیره – زعفران
مطالب مرتبط :
سوداوی مزاج را چگونه بشناسیم؟
رژیم غذائی افراد سوداوی مزاج چیست؟
امتياز 4 از 5 بر اساس نظر16 نفر
52718 | 1394/04/13 | رژیم غذایی سوداوی
عالی بود من سودایی ام . بدتر از همه نگرانی و خودخوری و تیره شدن پوسته ممنون ازتون
الو دکتر یک سایت جامع برای ارائه جدیدترین مطالب و اطلاعات پزشکی است. الو دکتر همچنین بانک کامل اطلاعات تمام بیماری ها، علائم و نشانه ها و علل و عوامل خطرساز آن ها را به همراه راه های ساده پیشگیری و نیز عوارض و درمان بیماری ها در اختیار شما قرار می دهد. سایت الو دکتر جایگزین پزشک نیست و تنها برای بالا بردن فرهنگ سلامت و اطلاعات عمومی در خدمت شماست.
کلیه حقوق این سایت متعلق به الو دکتر بوده و استفاده از مطالب آن فقط با ذکر لینک مستقیم مجاز است
مزاج ها را قبلا برایتان گفتیم و شرح دادیم که توجه و شناخت مزاج ها چقدر برای سلامت جسم و روح تاثیر دارد. در میان مزاج ها بهترین مزاج گرم و تر است و پردردسرترین مزاج سرد و خشک یا همان سوداوی است. در مطالب مربوط به غذاهای مفید و مضر برای مزاج های مختلف ابتدا به تغذیه سرد مزاج های سوداوی (مزاج سرد و خشک) خواهیم پرداخت.
این افراد اندامی لاغر دارند . کم خواب بوده و بینی خشکی دارند . به شیرینی وگرمی ها نسبت به سردی ها تمایل بیشتری نشان می دهند . بیشتر تمایل به هوای گرم دارند و در فصل بهار راحت ترند . فصل پاییز برای ایشان فصل نا مطلوبی است.
افراد دارای مزاج سردو خشک افرادی دقیق ، منظم ، دوراندیش و محاسبه گر هستند و بسیار از فلاسفه و دانشمندان در این دسته مزاجی قرار دارند.علائم سرد مزاجها یعنی افسردگی وگریه،سفیده چشم سیاه،سوزش معده،سوزش ادرار،لاغری،رنگ چهره کدر(نامساوی براق)،یبوست شدید، عصبانیت ، وسواس، توهم، پژمردگی، ادرارتیره مدفوع تیره، بوی بددهان،کابوس دیدن و خواب های اجق وجق، اینها بایدغذاهای سردوخشگ (سوداوی)راازبرنامه غذائی خود حذف یا کم نمایند.
بحث تغذیه برای رساندن تعادل مزاج اهمیت خاصی دارد پی به این مسئله دقت بسیاری کنید.
طبع سرد و خشک یعنی چه
سرد مزاج های سرد و خشک (سوداوی ها ) از خوردن غذاهای چرب , شور , مانده و بیات به خصوص گوشت , ماهی دودی , شیرینی جات مصنوعی , ادویه جات و به خصوص چای و نیز خوردن قرص جلوگیری , خودداری نمایند و در عوض بیشتر از مسهل های گیاهی مانند قدومه شیرازی , بارهنگ , تخم ریحان و مرو استفاده کنند .
مصرف پنیر همراه با چای شیرین به عنوان صبحانه برای این گون افراد فوق العاده زیان اور است زیرا رسوبات خون در این نوع افراد افزایش می یابد و اکثرا دچار یبوست مزاج می شوند .
بادمجان و غذاهای نمک سود :مانند ماهی دودی ماهی شور خیار شور و ماست و پنیر , چای شیرین , ترشی جات , شیرینی جات قنادی , سرکه , چای , دوغ , برای افراد سوداوی مزاج مناسب نیست.
در بین غذاها از نوشیدن مایعات به خصوص آب یخ و نوشابه های گاز دار و دوغ خودداری کنند .ماش پلو، گوجه سبز، سنجد، شادونه ، گشنیز، سماق، زرشک ، آب یخ ، غوره،لیموعمانی، ذرت،نارنگی سوسیس وکالباس،عدس،گوشت گاو- گوساله وگوسفندماده،قهوه وچای ونسکافه،میوه کال، ساندویچ، شرینی جات،غذاهای سرخ کرده ،ادویه تند،خیارشورو..، ترشی ولیته، کره گیاهی وخامه،غذاهای نشاسته ای مانندماکارونی ،آب یخ،سس ورب گوجه فرنگی،ساندویچ وپیتزا غذاهای کارخانه ای . خربزه- انگور- طالبی- کدوحلوائی ومسمائی- گیلاس- جگرودل وقلوه- نان پنیرخشگ وسرداست کشک مانند پنیرسرد وخشگ است ولی کلسیم آن بییش ازپنیراست هرروزاندازه دوبندانگشت مکیده شودبعدازان سیاه دانه باآب قورت داده شود
این افراد باید از مصرف کشک و ماست نیز پرهیز کنند .
کلیه ی غذاهای گرمی بخش، مانند:گوشت گوسفند، گوشت شتر، گوشت کبوتر، گوشت گنجشک و گوشت سار. در صورت مصرف برنج، حتما از شوید و زیره ی سیاه استفاده شود. سبزیجات گرم، مانند نعناع، ریحان، ترخون، مرزه، جعفری، تره، انواع کلم، ساقه ی کرفس، عسل، توت، کشمش، انجیر، خرما، هل، دارچین، زنجبیل، زعفران زیره و استفاده از بذرهای ملین، مانند:قدومه ی شیرازی، تخم شربتی و سایر ملین های ملایم از جمله ی خوراکی های مفید برای افراد سوداوی مزاج است.
استفاده از غذاهای گیاهی مانند آلو اسفناج , کدو تنبل و هویج فرنگی پخته نیز بسیار مفید است و همچنین استفاده از سالاد های فصل با مقداری جوانه گندم قبل از غذا و نیز مصرف آش جو اثرات مفیدی برای افراد دارد.تنقیه ی دم کرده جو یا روغن زیتون در اخراج سودا از مرکز تجمع ان یعنی روده ها نقش موثری خواهد داشت . اگر چنین افرادی به فکر اصلاح طبع خود نباشند شدیدا دچار افسردگی و پژمردگی روحی خواهند شد و روز به روز لاغر تر و تکیده تر می شوند و چهره شان گرفته تر می شود.
غذاهای حاوی سدیم که افرادباطبع پائیزی (سوداوی ) بایدمصرف نمایند:لوبیا ها – خربزه – طالبی – شلغم – هویج – کلم قمری – کدوحلوائی – گلابی – انگور- قیسی- زیتون رسیده – موز- آناناس – خربزه درختی(پاپایا)- انبه .
افراد سوداوی مزاج دارای پوست خشک بوده باید پوست خود را با روغن زیتون یا روغن کنجد چرب کنند.10 الی 15 دقیقه پیاده روی بعد از شام برایشان مفید است.چند قطره آب لیمو ترش تازه به اندازه کافی استفاده کنند.آب هویج آب سیب را فراموش نکنند.حمام کردن با آب ولرم و ماساژ بدن با روغن های مناسب مفید می باشد. بینی خود را با کمی روغن بادام شیرین مرطوب کنید.
افراد سوداوی مزاج بهتر است پیاده روی انجام دهند.حداقل 5 الی 6 ساعت خواب نیاز دارند.خوابیدن درطی روز برای آن ها مضر است.از هوای سرد و خشک (کولر گازی)خودداری کنند.از بی خوابی و کم خوابی خودداری نمایند.افسردگی.غم.تنهایی موجب تشدید علائم سوداوی می شوند.
مداوم تماشای رایانه و زیاد تماشا کردن تلویزیون. سودا را افزایش می دهد.
یه دفعه هیچی نخوریم بمیریم حتی طالبی وخربزه نمیشه که
ما نفهمیدیم بالاخره چی کار کنیم یه جا گفته کدو حلوایی بخورید یه جا گفته نخورید
ممنون مطالب مفیدی بود
بلاخره خربزه وانگور و کدو رو بخوریم یانه؟ ودر کل ما که از گشنگی میمیریم لاغریم لاغر تر میشیم .هیچی که قابل خوردن برا ما نیست.
سلام. منم سردمزاج وسوداوی هستم امابااینکه همیشه کم میخورم بازم اضافه وزن دارم . چرا آخه؟؟؟
شاید مشکلت ارثی باشه
دوست عزیز شما غلبه مزاج داری
سلام میشه مصرف اب رو.افزایش بدیم برای درمان خشکی بدن واینکه شنیدم ماساژ بدن به پایین با روغن هم مفیده میشه بگید چه روغنی?ممنون میشم
سلام طبع من سودا هست هرکاری میکنم سودای بدنم کم نمیشه تغذیه هم رعایت میکنم اما بی فایده هست باید چیکار کنم
عزیزان منم سوداوی هستم به شرطی میشه چیزایی ک گفته نخورین رو بخوریم که خنثی کننده اش رو همراهش بخوریم یعنی مزاجش رو متعادل کنیم از سردی درش بیاریم
من الان صفرا بهم غلبه کرده و کل سیستمم به هم خورده ازین پس باید هرچی بخورم متعادلش کنم.سوداوی ها اگ میخوایید مریض نشید هرچی میخورید مزاحش رو متعادل کنید
توجه : ارسال پیام های توهین آمیز به هر شکل و با هر ادبیاتی با اخلاق و منش اسلامی ،ایرانی ما در تناقض است لذا از ارسال اینگونه پیام ها جدا خودداری فرمایید.
در طب سنتی بر این نکته تاکید دارند که طبع های مختلف، ویژگی ها و نیازهای مختلف دارند که باید براساس آن به تعادل مزاج برسند. اگر می خواهید بدانید طبع و مزاج شما چیست این مطلب را بخوانید.
در طب سنتی طبع یا مزاج، کیفیتی است که از مخلوط شدن عناصر چهارگانه در بدن پیدا می‌شود. براساس طبیعیات قدیم، جهان نظام طبیعت بر پایه ۴ عنصر اصلی آفریده شده است که عبارتند از: آتش، هوا، آب و خاک. بقراط و دیگران به این چهار عنصر و چهار خاصیت این عناصر (گرمی، سردی، تری و خشکی) معتقد بودند. همچنین قایل بودند که در بدن انسان و حیوان چهار مایع اصلی وجود دارد که عبارتند از: خون یا دم (گرم و تر)، بلغم (سرد و تر)، صفرا (گرم و خشک) و سودا (سرد و خشک). از نظر این قدما دخالت این چهار مایع در کلیه حالات بدنی اعم از تغییرات فیزیولوژیک و پیدایش بیماری‌ها و بهبود حال بیماران موثر است. مقدار و نسبت ترکیب این اخلاط در بدن هر شخصی و در اندام‌های هر فردی، یکی از طبایع چهارگانه یا مزاج گرم، سرد، تر و خشک را به وجود می‌آورد و زمانی انسان در سلامت است که این چهار مایع به نسبت طبیعی و متعادل با یکدیگر در بدن وجود داشته باشد.
طبع سرد و خشک یعنی چه
اخلاط چهارگانه کدام ها هستند؟
صفراوی، سوداوی، دموی یا بلغمی– اخلاط چهارگانه بدن ما هستند که اگر تعادل آنها برهم خورد علائمی چون سنگینی، غلظت خون و افزایش حرارت بدن بروز کرده و فرد را دچار کسالت، سستی، خواب‌آلودگی، سردرد و کند‌ذهنی می‌کند. این اخلاط خصوصیات سرد و گرم داشته و در بدن جایگاه مشخصی دارند. سودا در طحال، صفرا در کیسه صفراوی، خون در کبد و بلغم در لنف‌های سراسر بدن جای گرفته‌اند. کسی که عنصر آتش در وجودش بیشتر باشد صفراوی مزاج است. کسی که عنصر هوا در وجودش بیشتر باشد دموی مزاج است. کسی که عنصر آب وجودش بیشتر باشد بلغمی مزاج است. کسی که خاک وجودش بیشتر باشد سوداوی مزاج است.
طبع گرم و خشک (صفراوی)
خصوصیات جسمانی:
لاغر اندام هستند. رنگ چهره و سفیدی چشم آنان به زردی می‌زند. پوستی گرم و خشک دارند. دارای موی سر خشک، ضخیم و عموما تیره رنگ می‌باشند. عطش زیاد و دهانی خشک دارند. گرمایی هستند و تحمل فصل تابستان را ندارند و بهترین فصل برای ایشان فصل زمستان است. کم خواب هستند. تمایل به خوردن ترشی‌ها مثل لواشک و سرکه و هم چنین خوراکی‌های سرد مثل خیار و کاهو دارند و به خوردن خوراکی‌های شیرین و ادویه جات کمتر تمایل نشان می‌دهند.
خصوصیات روانی:
زود عصبانی شده و زود هم آرام می‌شوند. افرادی پر جنب و جوش، پر انرژی، باهوش و پرحرف هستند.
طبع گرم و تر (دموی)
خصوصیات جسمانی:
درشت اندام هستند. دارای پوستی سرخ و سفید و موهای پرپشت هستند. خواب خوبی دارند گرچه تحمل بی‌خوابی هم برایشان راحت است. این افراد نه تحمل گرمای زیاد را دارند و نه تحمل سرمای زیاد، ولی در کل تحمل سرما برایشان راحت‌تر است. علاقه به شیرینی و ترشی دارند و تقریبا همه نوع غذا را می‌خورند. دهانشان کم رطوبت است و کم تشنه می‌شوند. اشتهای زیاد و خوراک خوبی دارند.
خصوصیات روانی:
انسان‌هایی جسور و شجاع هستند. معمولا پیشرو و رهبر گروه می‌باشند. به طور معمول انسان‌های آرامی هستند ولی هنگام عصبانیت ممکن است رفتارهای مخاطره آمیز داشته باشند. خوش مشرب و خون گرم هستند و روابط عمومی خوبی دارند. علاقمند به شعر، موسیقی و … نیز می‌باشند.
طبع سرد و تر (بلغمی)
خصوصیات جسمانی:
چاق و پرچربی هستند. موهای کم پشت و نازک و عموما روشن دارند. دارای پوستی نرم و مرطوب و سفید هستند. تشنه نمی‌شوند و دهان مرطوبی دارند. خواب زیادی دارند. تمایل به مصرف گرمی‌ها مثل شیرینی و ادویه دارند و تمایل به خوردن سردی‌ها مثل ترشی از خود نشان نمی‌دهند. اشتهای زیاد و خوراک فراوان دارند، توان هضم غذا در آنان کم است، معده نفاخی داشته و گاهی یبوست دارند و گرایش زیاد به شیرینی و شوری دارند.
خصوصیات روانی:
طبع سرد و خشک یعنی چه
این افراد کم انرژی و کند هستند. معمولا صبور و آرام هستند و کمتر عصبانی می‌شوند. معمولا در کارهایی که نیاز به صبر و حوصله زیاد دارد موفق‌تر هستند. از فعالیت‌های بدنی زیاد و سریع معمولا اجتناب می‌کنند.
طبع سرد و خشک (سوداوی)
خصوصیات جسمانی:
اندامی لاغر دارند. کم خواب هستند. بینی خشکی دارند. افراد با این مزاج پوست خشک و بدون رطوبت و تیره دارند. موی سر، خشک و ضخیم یا مجعد و سیاه مات است و معمولا کم مو هستند. به شیرینی و گرمی‌ها نسبت به سردی‌ها تمایل بیشتری نشان می‌دهند. بیشتر تمایل به هوای گرم دارند و در فصل بهار راحت‌ترند. اشتها زیاد، ولی خوراک کم است، توان هضم غذا بسیار کم است، نفخ معده فراوان و یبوست دارند.
خصوصیات روانی:
افراد دارای مزاج سرد و خشک افرادی دقیق، منظم، دوراندیش و محاسبه‌گر هستند و بسیاری از فلاسفه و دانشمندان در این دسته قرار دارند. علائم سایر مزاجها ترکیبی از علائم بالاست. مثلا علائم مزاج سرد برآیندی از علائم مزاج سرد و خشک و مزاج سرد و تر است.
سردمزاج ها را بشناسید
بیشتر کسانی که رنگ پوستشان سفید است سرد مزاج هستند. در سرمای زمستان براحتی گرم نمی‌شوند. خواب را به فعالیت روزانه ترجیح می‌دهند. بیشتر آنها کم‌حوصله و بی‌حال بوده و از کمبود انرژی رنج می‌برند. درونگرا بوده و در محاورات احساسات خود را بروز نمی‌دهند و کمتر عصبی می‌شوند و بیشتر عصبانی می‌کنند! نبض آنها آرام می‌زند و عروق خونی‌شان باریک است. مستعد ابتلا به پارکینسون، MS، سوزش و نفخ معده، سرگیجه، تهوع و سردرد هستند.
این افراد گرم مزاج هستند
گرم مزاج ها، پرانرژی، چالاک، زرنگ و زودفهم هستند. رنگ پوست آنها اغلب سرخ و تیره است و رگ‌هایشان نمایان. برونگرا بوده و در محاورات سرعت در سخن گفتن و پیوستگی گفتار دارند و سریع احساساتشان را بروز می‌دهند. گرمای تابستان برایشان زجرآور است و عطش زیادی دارند. این افراد به دلیل ضربان قوی قلب، اندام‌های پرخون، محرک و فعالی دارند.
نشانه‌های غلبه صفرا
نشانه‌های غلبه صفرا عبارتند از: تشنگی و سوزش جگر، زبری پوست صورت، زردی چشم، کدورت ادرار، عصبی شدن، ناراحتی معده، تلخی دهان، کم اشتهایی، حالت تهوع، سردرد و درد شقیقه، سیاهی رفتن چشم، سرگیجه، خشکی پوست، ترک خورد پوست دست و پا، گرمی بدن یا داشتن تب، جوشش فم‌المعده، دیدن خواب‌های هولناک، مانند جنگ و ستیز، پوسته پوسته شدن پوست سر (شوره‌ی سر) نمایان شدن لکه‌های سفید یا قهوه‌ای در صورت و یا دیگر اعضای بدن، ریزش مو، ابتلا به بیماری آلوپسی (=ریزش موضعی مو)، علاقه به نوشیدن آب و یخ و خوردن یخ، یبوست مزاج، بهانه‌جویی و تندخویی. این گونه افراد را صفراوی مزاج گویند. همه و یا اکثر نشانه‌های یاد شده در بیشتر افراد صفراوی مزاج دیده می‌شود. البته میزان بروز این ننشانه‌ها به مقدار غلبه‌ی صفرا بستگی دارد.
نشانه‌های غلبه خون
اگر در بدن فردی خون غلبه نماید و خون کثیف شود و یا بهتر بگوئیم سوخته شود علامت آن سنگینی سر، خمیازه کشیدن، چرت زدن، کندی حواس، شیرین شدن دهان، لزج بودن آب دهان، سرخی رنگ بدن، قرمزی زبان، خارش بدن، بروز دمل و جوش‌های ریز در بدن به خصوص در پیشانی و پشت سر و در قسمت کتف و شانه‌ها و گاه خون آمدن از بین دندان‌ها و در نهایت کسالت و خمودگی مداوم است.
افرادی را که خون در آنان غلبه می‌کند دموی مزاج گویند. مهمترین علت غلبه خون، پرخوری و زیاده‌روی در مصرف انواع غذاهای سرخ شده و تند و تیز است. افراد دموی مزاج اغلب از آرامش نسبی برخوردار نیستند.
نشانه‌های غلبه بلغم
سفیدی، نرمی. و سردی پوست بدن، مانند مردم اروپا، دیر هضم شدن غذا، آروغ ترش زدن، میل به بسیار به خواب داشتن، جاری شدن آب از دهان، رقیق بودن آب بینی، کم حواسی، زیادی بول، دفع بول با فشار زیاد و حجم بسیار، سستی و بی حالی، بی حس بودن بدن، سفید شدن موی سر و ریزش آن قبل از موعد پیری، درد معده و درد پشت، گرفتگی ماهیچه‌های پشت، کمر درد، گردن درد، پادرد، زانو درد، نقرس، فلجی، لک و پیس (=ویتیلیگو) لقوه (کج شدن دهان و صورت، رعشه (=پارکینسون)، ضعف مثانه، ترش شدن دهان، بوجود آمدن لک سفید در چشم، ضعف بینایی، تنگی نفس، تپش قلب، به خصوص بهنگام بیدار شدن از خواب. تولید کرم‌های کدو یا کرمک در انتهای روده بزرگ، اینگونه افراد را بلغمی مزاج گویند. غلبه این خلط فوق العاده خطرناک است و انسان را دچار بیماریهای صعب‌العلاجی می‌کند از این رو لازم است هر چه سریعتر در به تعادل در آوردن این خلط کوشید. از جمله بیماریهایی مانند: آرترید روماتوئیدژ، بیماری خطرناک ام‌اس (MS)، بیماری لاعلاج لک و پیس و یا برص، و برخی دیگر از بیماریهای صعب‌العلاجی که امروزه از نظر علم پزشکی علت آن مشخص نیست و آنها را «اتوایمیون» می‌نامند.
نشانه‌های غلبه سودا
نشانه‌ی غلبه‌ی سودا که ناشی از رسوبات خون و مرکز طحال است؛ عبارتند از: خستگی و کوفتگی بدن، لاغری، پژمردگی روح و جسم، بی نشاطی و افسردگی، یبوست مزاج، خودخوری، احساس سوزش در هنگام دفع بول، تیره رنگ بودن ادرار، مدفوع و قی، سیاه و قیری شکل بودن مدفوع، شور بودن دهان، بوی بد دهان، تاریکی چشم، تیرگی رنگ صورت، شب کوری، سوزش معده، فکر بسیار دیدن خواب‌های آشفته (=کابوس) اخلاق تند و زشت، دلتنگی و بی‌قراری، بوجود آمدن لکه‌های سیاه در بدن، جذام، بیماریهای پوستی(=سودا) زخم شدن پوست به سبب خارش زیاد، قلنج شدن روده (=بیماری کولیت) نسیان و فراموشی یا آلزایمر، حرص خوردن زیاد. افراد سوداوی مزاج اکثراً دچار بیماریهای روحی و روانی می‌شوند و معمولاً تا اواخر عمر از داروهای روان گردان استفاده می‌کنند.
طبع :
سرد و خشک
عنصر :
خاک
فصل :
پاییز
زمان شبانه روز :
عصر
دسته بندی :
محافظین
طعم :
ترش
رنگ :
سیاه
فلز :
آهن
سیاره :
مریخ
سن شیوع :
میانسالی – از ۴۰ تا ۶۰ سالگی
درونگرا
خویشتن دار
کمالگرا
دقیق
با دقت
منظم
رعایت قوانین و مقررات
هوشیار
عاقل
منطقی
واقع گرا
واقع بین
كم احساس
محتاط
محافظه کار
میانه رو
ریسک گریز
دوراندیش
محاسبه گر
حسابگر
صرفه جو
خسیس
کنجکاو
ساکت
کم حرف
غیر اجتماعی
کم معاشرت
منزوی
گوشه گیر
مردم گریز
بیزار از سر و صدا
بی حوصله
کم تحمل
بیقرار
خشک
جدی
سخت گیر
سرسخت
ثابت قدم
پایدار
لجباز
سمج
کینه ای
انتقام جو
منفی نگر
بدبین
بدگمان
شکاک
وسواسی
افسرده
اندوهگین
غمگین
ناامید
بی نشاط
زودرنج
حساس
ترشرو
عبوس
غرغرو
خودخور
بخیل
کم انرژی
نگران
مضطرب
دودل
مردد
دارای هوش ریاضی و فنی
همه جانبه نگر
ریزبین
تیزبین
ایرادگیر
منتقد
پرتوقع
ناراضی
دارای ذهن بیقرار
متفکر
قابل اعتماد
فلسفه باف
خیالپرداز
اغلب ساکت، منزوی و درونگرا هستند
و مایل به تنهایی، گوشه گیرى و گریز از اجتماعند
خشک و جدی بوده و کمتر شوخی می کنند.
از سر و صدا بیزارند.
سوداوی مزاجان افرادی دقیق، منظم، دوراندیش و محاسبه گر هستند.
اهل قانون و حساب و کتاب بوده و به برنامه ریزی در همه کارها معتقدند.
علاقمند به حسابگری و مسائل فنی و برنامه ریزی هستند
و به جزئیات توجه بسیار می کنند،
که این موضوع برای انجام کارهایی که نیاز به موشکافی و دقت و توجه زیاد دارد، مناسب است
و افراد سوداوی در این گونه مشاغل موفقند.
مانند ساعت سازی، تعمیر وسایل، نویسندگی، جراحی چشم و مشاغل حساسی که انرژی کمی نیاز دارند.
اهل توصیف و تفسیر مسائل بوده و داستان نویسان خوبی هستند.
استعداد مفسری و تاریخ نگاری و روزنامه نگاری را دارند.
در ادارات و محیطهای کارمندی، غلبه با سوداوی هاست و معمولا یکدیگر را می پایند.
بازپرسهای خوبی می شوند
و در بین این افراد سیاستمداران زیادی یافت می شود.
افرادی كم احساس و منطقی بوده
و زیاد اهل معنویت نیستند.
کنجکاو و همه سو نگرند و در تصمیم گیریها همه جوانب را در نظر می گیرند.
به اندازه ای ریزبین هستند و در جزئیات غرق می شوند که از کلیات غافل می مانند.
علاقه به کارهای ظریف و هنری دارند.
میانه رو و محتاط و کمی ترسو بوده و ریسک پذیر نمی باشند.
امانت داران خوبی هستند و خیانت نمی کنند.
بی حوصله و كم انرژی بوده
و تاب و تحمل آنان کم است.
زود خسته می شوند و ظرفیت کمی دارند،
به همین دلیل گاه فعال و گاه خاموشند.
کمی عجول بوده،
زود تصمیم می گیرند و سرعت عملشان بالاست،
اما استقامت پایینی دارند.
گاه سریع بودن سوداوی ها به خاطر بی حوصلگی شان است که می خواهند کارها را زود به انجام رسانند.
تردید، دودلی و وسواس زیادی در تصمیم گیری ها دارند
و دائما تغییر عقیده می دهند.
امّا پس از تصمیم گیری، در تصمیمات خود بسیار پایدار، ثابت قدم، لجباز و یکدنده بوده
مداومت و پافشاری در انجام كار داشته
و اصرار دارند که کار را تا آخر به انجام برسانند.
خیلی اهل فكر و خیال بوده
و به جای فعالیت، در خیالات و رویاهای خود سیر می کنند.
اهل فلسفه بافی و خیالپردازی هستند.
اکثر فیلسوفان سوداوی مزاج بوده اند.
سودایی ها افکار و آرزوهای بزرگی در سر دارند
که در صورتی که مزاجشان را معتدل نگه دارند، می توانند به آنها برسند.
سودایی مزاج ها نمی توانند به دیگران اعتماد کافی کنند.
به آسانی مجذوب کسی نمی شوند و دوستی یا کنار آمدن با آنها کار ساده ای نیست.
اهل عاشقی نیستند و حتی وقتی به آنها محبت شود، با سوءظن برخورد می کنند
و در پس پرده مهربانی ها، به دنبال نکات منفی می گردند.
با این حال، در زندگی خانوادگی، اهل طلاق گرفتن هم نیستند
و به زندگی مشترک ادامه می دهند.
خشم خود را خوب کنترل می نمایند،
ولی کینه ای و انتقام جو هستند
و قهرهای طولانی مدت می کنند.
حساس و زود رنجند،
زود به دل می گیرند
و دلخوری آنها از ظاهرشان مشخص است.
پرتوقع و همیشه ناراضی بوده
و اهل انتقاد و ایرادگیری هستند.
بدبین، منفی نگر و منفی بافند.
نگران، بیقرار و ناامیدند
و اهل غصه و خودخوری و مستعد افسردگی هستند.
اگر سودا به سمت
صفرا
پیش رود، فرد استقامتش بیشتر می شود،
کم خواب تر، عجول تر، پرحرف و زورگو شده و کارها را سریع پیش می برد.
همچنین مسایل را بزرگ جلوه داده و از کاه کوه می سازد و توضیحات زیاد می دهد.
اگر فرد سودایی به سمت
بلغم
پیش رود،
ساکت تر، منزوی تر، پرخواب تر و بی میل به دنیا می شود و کارهایش را ناتمام رها می کند.
اصطلاحا این دو را سودای گرم و سودای سرد می نامند.
اگر غلبه سودا زیاد شود،
باعث بدبینی، وسواس، حزن و اندوه شده،
افکار بد و خیالات حزن‌انگیز و فکر خودکشی در آنان شکل می گیرد
و از نظر روحی روانی دچار مشکل می شوند.
باید دقت کرد که این مزاج از حالت اعتدال خارج نشود.
بیماریهای مزمن و مستمر سبب افزایش سودا در بدن می گردند.
طبع سرد و خشک یعنی چه
شرایط زندگی و غذاهای امروزی باعث شده تعداد افراد سوداوی مزاج زیاد شود.
زندگی شهری و آپارتمان نشینی، آلودگی هوا،
کار کردن زیاد با کامپیوتر و موبایل و تماشای زیاد تلویزیون سودا را افزایش می دهد.
همچنین مصرف بسیاری از فست فودها و غذاهای آماده همراه با مواد نگهدارنده و نیز الکل، سودا را زیاد می کند.
اگر افراد سوداوی، مزاجشان را تعدیل کنند به افراد مفید و موفق و نامداری تبدیل می شوند.
اما اگر سودا در بدن آنان غلبه کند، در زندگی روزمره دچار مشکل می شوند.
برای شناخت مزاج خود به آزمون مزاج شناسی مراجعه کنید.
منابع
