خواص دارویی و گیاهی
همه ما عارضه سرفه کردن را تجربه کرده ایم و همیشه از دست آنها مخصوصا در مواقعی که شدت می گیرد گلایه مند بوده ایم زیرا آسایشمان را بر هم می زنند. ما در این مقاله از بخش سلامت نشریه آرگا به معرفی انواع شربت ضد سرفه و تاثیرات و عوارض آن پرداخته ایم.
سرفه ها بسته به فصل و حال شخص بیمار متفاوت هستند و به همین طبع دلایل مختلفی هم می توانند داشته باشند. اما اکثریت سرفه ها که ناشی از سرماخوردگی و حساسیت های فصلی می باشد و با استفاده از انواع شربت ضد سرفه موجود در بازار که برای راحتی در دسترس عموم قرار گرفته است می توان آنها را درمان کرد.
واکنش ریه ها در برابر تحریک و محافظت از سیستم تنفسی منجر به رخ دادن سرفه می شود. سرفه سبب تمیز شدن راه های هوایی از ذرات گرد و غبار و آلوده کننده می باشد و اگر در هنگام مواجه با این عوامل سرفه نکنیم، ورود ترشحات راه های هوایی و موادی که از حلق به سمت ریه می روند باعث ایجاد عفونت در بدن می شود.
رفلکس سرفه به علل مختلفی رخ می دهد که به همین جهت درمان های مختلفی را هم در پی دارد و ما در ادامه به شرح این موارد پرداخته ایم:
عده ای به محض سرفه کردن سر خود به خوردن شربت ضد سرفه اقدام می کنند و مطلع نیستند که بسیاری از سرفه ها یا نیازی به دارو ندارند و یا با دارو رفع نمی شوند و نوع سرفه و حالت خشک و خلط دار بودن آن در مصرف شربت ضد سرفه بسیار مهم است. انواع مختلفی از شربت ضد سرفه وجود دارد اما می توان آن ها را به شش دسته عمده تقسیم بندی نمود.
ما انواع شربت های ضد سرفه را به شش گروه عمده به شرح زیر دسته بندی و تقسیم کرده ایم:
تمام داروها از عوارض جانبی برخوردار هستند و شربت های ضد سرفه هم از این مقوله جدا نیستند و کودکان در این دسته جز حساس ترین افراد قرار می گیرند که حدالامکان نباید از این داروها استفاده کنند و در صورت استفاده برای کودکان زیر شش سال حتما باید با نظر و تجویز پزشک صورت بگیرد. سالمندان نیز جز گروه های پر خطر هستند چون به همراه این دارو ها، داروهای دیگری مصرف می کنند و امکان تداخل دارویی وجود دارد. در افراد دیابتی نیز این داروها باید با احتیاط مصرف شود چون این داروها حاوی شیرین کننده های قندی هستند. در مصرف داروها با شربت های ضد سرفه به طور همزمان باید دقت کرد چون با برخی داروها تداخلات دارویی دارند. از عوارض داروهای ضد سرفه گیجی و خواب آلودگی و تهوع و استفراغ است و معمولا چند روز بعد از مصرف این داروها سرفه ها تسکین پیدا می کنند. اما اگر رفته رفته حتی با مصرف شربت ضد سرفه نه تنها سرفه ها رو بهبودی نرفت و به خلط خونی و درد قفسه سینه همراه شد، حتما باید نزد پزشک رفت.
به طور کلی تا می توانید سر خود از هیچ دارویی استفاده نکنید و در صورتی که مجبور به مصرف بدون تجویز شدید حتما بروشور داخل جعبه را مطالعه کنید و از دستورالعمل استفاده آن آگاه شوید.
منبع : آرگا
اگر می خواهید عمل زیبایی انجام دهید، بخوانید!
موزه پرنس ولز هند یک جاذبه توریستی متفاوت!
با بالون معده لاغر می شویم یا نه؟
برای پاکسازی پوست چرب از این روش های مطمئن استفاده کنید
هیچوقت این جملات را به زبان نیاورید!
با جزیره تماشایی ماک و تام موراکوت آشنا شوید
نشانی شما منتشر نخواهد شد.
دکتر ابوالفضل زارعی، جراح پلاستیک و زیبایی بینی، صورت، پلک
بالون معده با دکتر فرزاد فرامرزی – فوق تخصص گوارش, کبد و آندوسکوپی
سرفه واکنش ریهها در برابر تحریک است و از سیستم تنفسی محافظت میکند. با سرفه کردن راههای هوایی از مواد و ذرات آلودهکننده تمیز میشود و نبودن واکنش سرفه، باعث میشود ترشحات راههای هوایی و موادی که از حلق به طرف ریهها سرازیر میشوند، باعث عفونت ریهها شوند، اما همین سرفهها، یکی از شایعترین علتهای مراجعه افراد به پزشک و مصرف دارو است.
داروهای ضدسرفه به نسخه پزشک نیازی ندارند و افراد میتوانند با مراجعه به داروخانه آنها را تهیه و مصرف کنند، اما لازم است که در مورد انواع داروهای ضدسرفه اطلاعات کافی داشته باشید تا این داروها را درست و به موقع مصرف کنید.
چرا سرفه میکنیم؟
سرفه پاسخ بدن به تحریک راههای هوایی است. راههای هوایی ممکن است با عوامل مختلفی تحریک شوند، مثلا عفونتها، گردوخاک، دود و .
در اینجا به علتهای شایع سرفه اشاره میکنیم:
– عفونت راههای تنفسی فوقانی (مانند سرماخوردگی)
– حساسیت به مواد شیمیایی، گرده گیاهان و دود
– آسم
– سینوزیت
– بیماری انسدادی مزمن ریه (آمفیزم)
– سیگارکشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران
– برگشت اسید معده (اسید معده به حلق و حنجره راه مییابد و باعث تحریک و سرفه میشود)
– بیماریها و سرطان ریه
– عفونت ریه مانند برونشیت
– مصرف بعضی داروها
برخی افراد به محض شروع سرفه، انواع و اقسام داروهای ضدسرفه را خریداری و مصرف میکنند، اما هر سرفهای به درمان دارویی نیاز ندارد و حالت سرفه مهم است، مثلا اگر سرفه بهدلیل برگشت اسیدمعده یا آثار محیطی باشد، مصرف شربتهای ضدسرفه اثری ندارد. در موارد ریفلاکس، لازم است از داروهای ضداسید(مانند رانیتیدین) استفاده شود یا در سرفههای ناشی از عوامل حساسیتزا، داروهای ضدحساسیت توصیه میشود.
یکی از شایعترین علتهای سرفه، سرماخوردگی است. سرفههای ناشی از سرماخوردگی در بسیاری از موارد به درمان نیاز ندارند و خودبهخود برطرف میشوند، اما گاهی که آزاردهنده میشوند و خواب و استراحت فرد را مختل میکنند، میتوان از داروهای ضدسرفه موجود در بازار استفاده کرد، اما در اینجا باز هم لازم است نوع سرفهها مشخص باشد.
سرفهها را به دو نوع «خشک» و «خلط دار» تقسیم میکنند که هر کدام از آنها درمان و داروی مخصوص خود را دارد.
داروهای ضدسرفه شش نوعند
انواع مختلفی از داروهای ضدسرفه وجود دارند، اما میتوان آنها را به 6 گروه عمده تقسیم کرد:
1- داروهای خلطآور (اکسپکتورانت): اکسپکتورانتها شاید شناختهشدهترین داروهای ضدسرفه در بازار هستند که به آنها «شربت سینه» هم گفته میشود. این داروها با رقیقکردن خلط، باعث دفع راحتتر آن میشوند. زمانی که سرفهها خلطدار باشند، مصرف اینگونه داروها توصیه میشود.
تهیه شربتهای اکسپکتورانت ساده، نیازی به نسخه ندارد و میتوان آنها را به راحتی از داروخانهها تهیه کرد، اما تهیه بعضی از انواع آن که حاوی کدیین هستند، به نسخه پزشک نیاز دارد.
یکی از معمولیترین داروهای خلطآور «گایافنزین» است. البته شربتهای اکسپکتورانت موجود در بازار، علاوه بر گایافنزین، حاوی یک ماده آنتیهیستامین (ضدحساسیت) و ضداحتقان هم هستند که باعث کم شدن ترشحات میشود.
بعضی شربتهای گیاهی نیز وجود دارند که عملکرد مشابهی دارند و باعث آبکیشدن خلط میشوند. از آن جمله میتوان به شربت «ترسیان»، «تیمیان»، «تیمکس» و «برونکوتیدی» اشاره کرد. این شربتها از عصاره گیاه آویشن تهیه شدهاند که آثار خلطآور و ضدسرفه خوبی دارد.
داروی گیاهی دیگری به «پروسپان» نیز آثار مشابهی دارد. این دارو از عصاره برگ گیاه پیچک تهیه میشود و ضدسرفه خوبی است.
2- داروهای سرکوبکننده مرکزی سرفه: معروفترین این داروها «دکسترومتورفان» است. این دارو با اثر روی مرکز سرفه در بصلالنخاع، باعث کمشدن سرفه بیمار میشود. دکسترومتورفان به اشکال شربت، قرص و قطره در داروخانهها موجود است.
نوع دیگری از این دارو «دکسترومتورفانپی» دارد که علاوه بر دکسترومتورفان، حاوی پسودوافدرین (یک ماده ضداحتقان) هم است.
این داروها برای درمان سرفههای خشک و بدون خلط مناسب هستند و استفاده از آنها در سرفههای خلطدار، نهتنها اثری ندارد، بلکه میتواند باعث باقی ماندن ترشحات در ریه شود و بیماری را طولانیتر کند.
3- داروهای آنتیهیستامین (مانند دیفنهیدرامین، پرومتازین، کلرفنیرآمین): این داروها با کاهش آزادشدن هیستامین در بدن، باعث کمشدن ترشحات ریه و خلط میشوند. داروهای سرماخوردگی حاوی آنتیهیستامین هستند.
4- دکونژستانها (ضداحتقانها) مانند فنیلافرین و پسودوافدرین: این داروها باعث تنگشدن عروقخونی در ریهها و بینی میشوند و احتقان را کاهش میدهند. داروهای سرماخوردگی هم حاوی ضداحتقان هستند.
5- داروهای تسکیندهنده: در بسیاری موارد، میتوان با استفاده از شیر ولرم، عسل، آبلیمو و بخور آب (یا اکالیپتوس) و دمکرده آویشن سرفه را کاهش داد. این روشها بهخصوص در سرفه خشک اثربخشی خوبی دارند.
نوشیدن آب ولرم فراوان هم در مورد سرفههای خلطدار یکی از راههای رقیقکردن خلط و دفع راحتتر آن است که حتی در مواردی بیش از مصرف داروهای خلطآور توصیه میشود. این راههای تسکینی بهخصوص در مورد کودکان بسیار باارزش هستند.
پزشکان متخصص اطفال توصیه میکنند کودکان زیر شش سال از داروهای ضدسرفه استفاده نکنند، چون زیان این داروها برای آنها بیش از منافعشان است.
6- بیحسکنندهها و داروهای موضعی: برخی قرصهای مکیدنی حاوی منتول، آثار ضدسرفه خوبی دارند. این قرصهای مکیدنی را که گاهی آبنبات سرد (cold candy) میند، باعث ضدعفونیشدن و تسکین گلو، حلق و حنجره میشوند.
بهعلاوه، غرغرهکردن بعضی شربتها (مانند دیفنهیدرامین) بهعلت خاصیت بیحسکنندگی آنها باعث بهبود سرفه میشود. غرغره آبنمک ولرم نیز روش خوبی برای کاهش سرفه است.
بعضی داروها (مانند فنتول یا کامفر) نیز روی گلو یا سینه افراد بیمار زده شده و باعث تسکین سرفه میشوند.
عوارض جانبی و گروههای پرخطر
همه داروها (چه داروهای با نسخه چه بدوننسخه) عوارض جانبی دارند. در مورد داروهای ضدسرفه هم همینطور است.
یکی از گروههای حساس به این داروها، کودکان هستند. مصرف داروهای ضدسرفه، در کودکان زیر 6 سال نباید سرخود باشد و فقط تحتنظر پزشک امکانپذیر است.
سالمندان نیز جزو گروههای پرخطر هستند. این افراد چون معمولا داروهای دیگری را همزمان مصرف میکنند، امکان دارد دچار تداخل دارویی شوند.
به یاد داشته باشیم «بدوننسخه بودن دارو دلیل بر بیخطر بودن آن نیست!»
افراد دیابتی نیز باید این داروها را با احتیاط مصرف کنند، چون آنها حاوی شیرینکننده قندی هستند.
اگر فردی هر داروی دیگری را مصرف میکند، باید در مصرف داروهای ضدسرفه نیز محتاط باشد. مثلا بعضی داروهای ضدسرفه، حاوی استامینوفن هستند و اگر فردی قرص استامینوفن میخورد، باید احتیاط کند، چون شاید مقدار این دارو در بدنش زیاد شود که خطرناک است.
بعضی داروهای ضدسرفه (مانند دکسترومتورفان) با داروهای ضدافسردگی تداخل دارند و بعضی نیز باعث افزایش فشارخون میشوند که ممکن است خطرناک باشد.
دکسترومتورفان جزو داروهایی است که مصرف زیادتر از حد آن آثار توهمزایی دارد. سایر عوارض آن شامل تهوع، خوابآلودگی و استفراغ است.
بعضی از داروهای ضدسرفه، باعث گیجی و رخوت میشوند، بنابراین نباید بعد از مصرف آنها رانندگی کرد یا با ماشینهای سنگین کار انجام داد.
بهطور کلی فرد باید بعد از خرید دارو، دستورالعمل، توضیحات و هشدارهای روی جعبه را به دقت مطالعه کند یا از دکتر داروساز مسوول داروخانه، در مورد عوارض جانبی آن سوال کند.
طول درمان با داروهای ضدسرفه معمولا حدود یک هفته است، اما بعد از رفع سرماخوردگی معمولا سرفه تا چند روز باقی میماند.
با این حال اگر بعد از چند روز مصرف دارو، سرفه بهتر نشد یا شدیدتر شد، یا اگر سرفه همراه با خلط خونی یا درد قفسهسینه بود، باید به پزشک مراجعه کرد و از خوددرمانی پرهیز کرد.
بخش سلامت تبیان
منبع: هفته ه سلامت – دکتر آیدا روشنضمیر
مطالب مرتبط:
امان از سرفههای بیامان
اگر دائم سرفه میکنید
چطور سرفه را متوقف کنیم؟
شربت اکسپکتورانت؛ ضد سرفه
عسل، بهترین شربت سینه برای کودکان
ضدسرفه هاى طبیعى
علل سرفه خونی چیست؟
عوارض 4 نوع دارویی که به کودکان میدهید
9 دارویی که نباید خودسرانه به فرزندتان بدهید
سلامت ، درمان بیماری ها ، مقالات پزشکی ، اطلاعات دارویی ، تغذیه ، رژیم درمانی
www.724press.com/social/8
بارها گفته شده است که حساسیت بیماری شایع در قرن حاضر است. داروها و روشهای درمانی متنوعی برای مبارزه با آلرژی و حساسیت وجود دارند که در این مطلب به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
به طور کلی هیچ گونه راهکار قطعی برای درمان آلرژی وجود ندارد. با این حال، گروههای دارویی مختلف در حالتهای تجویزی و غیرتجویزی موجود هستند که به رفع علایم آزار دهندهی این بیماری مانند آبریزش بینی کمک میکنند. آنتیهیستامینها، دکونژستانها، داروهای ترکیبی، کورتیکواستروئیدها و دیگر داروها از جمله داروهای ضد حساسیت موجود هستند.
مطلب مرتبط: انواع آلرژی، علائم و روشهای پیشگیری از حساسیت
ایمونوتراپی در قالب اسپریهای ضد آلرژی یا قرصهای زیر زبانی، از جمله راهکارهایی است که به مرور توانایی بدن شما را برای تحمل آلرژی افزایش میدهد.
سالهای سال است که آنتیهیستامینها برای درمان علایم آلرژی استفاده میشود. این دستهی دارویی میتواند به صورتهای قرص، مایع یا قطرهی بینی استفاده شود. قطرههای چشمی آنتیهیستامین برای رفع خارش چشمها و قطرههای بینی آن برای درمان گرفتگی بینی حاصل از آلرژی فصلی کاربرد دارند.
نمونههایی از آنتیهیستامینها شامل داروهای زیر هستند:
داروهای غیر تجویزی شامل: سیتریزین (زیرتک)، فکسوفنادین (آلگرا)، لووستیریزین (Xyzal) و لوراتادین (Claritin, Alavert) که از طریق دهان مصرف میشوند. برم فنیرآمین و کلرفنیرآمین هم در این میان خاصیت خواب آلودگی ایجاد میکنند.
داروهای تجویزی شامل دزولاتادین است که توسط دهان مصرف میشود. قطره چشم آزلاستین هم نوعی اسپری آنتیهیستامین است.
وقتی در معرض یک مادهی آلرژیزا قرار میگیرید، سیستم ایمنی شما تحریک میشود. پاسخ سیستم ایمنی فرد مبتلا به آلرژی به هر محرکی بسیار شدید است. سلولهای سیستم ایمنی که به «ماستسل» معروف هستند، مادهای به هیستامین ترشح میکنند که به گیرندههای رگهای خونی متصل بوده و باعث بزرگتر شدن آنها میشوند. علاوه بر این، هیستامین با اتصال به دیگر گیرندهها باعث قرمزی، ورم، خارش و تغییرات ترشحات میشود. آنتیهیستامینها با متوقف کردن هیستامین و جلوگیری آن از اتصال به گیرندهها، از بروز این علائم جلوگیری میکنند.
بسیار از آنتیهیستامین غیر تجویزی هم میتوانند باعث گیجی و خواب آلودگی شوند. نسل دوم و سوم آنتیهیستامین هم که اثر ضد انعقادی (دکونژستان) دارند نیازمند تجویز پزشک هستند.
دکونژستانها با برطرف کردن گرفتگی و احتقان، اغلب به همراه آنتیهیستامینها برای درمان آلرژی مورد استفاده قرار میگیرند. آنها میتوانند در حالتهای اسپری بینی، قطره چشم، مایع یا قرص قرار بگیرند.
اسپری بینی و قطرههای چشم فقط باید به مدت چند روز در یک زمان مشخص استفاده شوند. چرا که مصرف طولانی مدت آنها میتواند باعث بدتر شدن علائم حساسیت شود. درصورتی که دکونژستانهای قرص یا مایع میتوانند با خیال راحت و به مدت طولانیتری مصرف شوند.
در طول واکنش آلرژیک، بافتهای بینی شما ممکن است در پاسخ به مادهی آلرژیزا متورم شود. این تورم باعث تولید مایع و مخاط خواهد شد. تورم رگهای خونی چشم هم باعث قرمزی چشم میشوند. دکونژستانها با با کوچکتر کردن اندامهای بینی و عروق خونی، علائمی چون احتقان، ترشح و قرمزی را کاهش میدهند.
دکونژستانها ممکن است فشار خون را افزایش دهند. از این روز چنین داروهایی به افراد دارای فشار خون بالا یا گلوکوم توصیه نمیشوند. از طرفی، این داروها میتوانند باعث بیخوابی یا تحریکپذیری و محدود کردن جریان ادراری شوند.
برخی از داروهای ضد حساسیت، حاوی هر دو گروه آنتیهیستامین و دکونژستان هستند تا علائم آلرژی را به صورت چندگانه تسکین دهند. داروهای دیگر علاوه بر جلوگیری از اثرات هیستامین، از آزاد شدن سایر مواد شیمیایی مانند ماستسلها جلوگیری میکنند.
سیتیزین و پوسیدو افدرین، فکسوفنادین و پوسیدو، دیفن هیدرامین و پوسیدو افدرین، لوراتادین و پوسیدو افدرین برخی از داروهای ترکیبی درمان آلرژی هستند.
مطلب مرتبط: معرفی ۸ ضد حساسیت طبیعی
استروئیدها در پزشکی به عنوان کورتیکواستروئیدها شناخته شده و میتوانند التهاب همراه با آلرژی را کاهش دهند. این داروها از آبریزش و خارش و گرفتگی بینی در طول سال یا فصلهای آلرژی جلوگیری میکنند. علاوه بر این، این داروها میتوانند التهاب و ورم ناشی از واکنشهای آلرژیک را کاهش دهند.
استروئیدها داروهای بسیار مؤثری برای آلرژی محسوب میشوند. اما مصرف آنها باید به طور منظم و روزانه باشد، حتی اگر علائم آلرژی احساس نشود. علاوه بر این، ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد تا اثر کامل این داروها احساس شود.
بکلومتازون، فلوتیکازون ، مومتازون و دگزامتازون از جمله داروهای استروئیدی ضد حساسیت هستند.
استروئیدها عوارض جانبی بالقوهی بسیاری دارند. به ویژه هنگامی که به صورت خوراکی، سیستمیک و مدت زمان طولانی مصرف میشوند.
تثبیت کنندههای مست سل میتوانند برای درمان التهابهای متوسط در افراد مبتلا به آلرژی استفاده شوند. این ترکیبات در قطرههای چشم و اسپرسهای بینی مورد استفاده قرار میگیرند. مانند بسیاری از داروها، ممکن است چند هفته طول بکشد تا اثرات آنها به طور کامل احساس شود.
کرومولین سدیم و لودوکسیامید ترومتامین، از جمله داروهای این گروه هستند.
تثبیت کنندههای ماستسل از انتشار هیستامین جلوگیری میکنند. بعضی از این داروها دارای اثرات ضد التهابی مهمی نیز هستند، اما معمولا آنها به اندازهی استروئیدها اثر نمیگذارند.
در اثر مصرف این داروها ممکن است گلودرد، سرفه یا خارش پوست رخ دهد. تثبیت کنندههای ماستسل به شکل قطرههای چشم هم ممکن است باعث ایجاد سوزش، خارش یا تاری دید در هنگام مصرف شوند.
تعدیل کنندههای لکوترین برای درمان آسم و علائم آلرژی بینی استفاده میشوند. به همراه آنها میتوان داروهای دیگر را هم تجویز کرد. این داروها تنها با نسخهی پزشک قابل دسترسی هستند و به صورت قرص، قرصهای جویدنی و گرانولهای شفاف به فروش میرسند. مونتلوکواست (Singulair) تنها تعدیل کنندهی لکوترین مورد تایید FDA است.
تعدیل کنندههای لکوترین با مسدود کردن لکوترینها، مانع از تولید مواد شیمیایی واکنش دهنده با مواد آلرژیزا میشوند.
عوارض جانبی این داروها نادر هستند اما ممکن است شامل موارد زیر باشند:
در این میان محصولات بینظیر دیگری وجود دارد که بدون نسخهی پزشک موجود بوده و با کمک آنها میتوان علایم آلرژی را رفع کرد. این داروها عبارت هستند از:
در صورتی که از ۳ ماه است که از آلرژی رنج میبرید، ایمونوتراپی میتواند یکی از موثرترین روشهای درمانی حساسیت باشد. به این ترتیب که با قرار دادن بدن شما در شرایط آلرژی، سیستم ایمنی شما به تدریج تحمل خود را افزایش میدهد.
www.724press.com/social/8
تبلیغات | درباره ما | تماس با ما
برای اطلاع از آخرین اخبار و مقالات سایت، ما را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید
به گزارش سرویس علمی جام، به نقل از پارسینه، همه ما در طول زندگی دچار سرفه شدهایم، گاهی سرفههای آرام و گاهی سرفههای شدید و آزاردهنده. در این مطلب، دکتر آیدا روشنضمیر از داروهای ضد سرفه و مناسبترینشان برای رفع بهتر و اصولیتر انواع سرفه گفته است. در ادامه آن، عوارض جانبی و منع مصرف برای افراد خاص نیز مشخص شدهاند.
همه ما در طول زندگی دچار سرفه شدهایم، گاهی سرفههای آرام و گاهی سرفههای شدید و آزاردهنده. در این مطلب، دکتر آیدا روشنضمیر از داروهای ضد سرفه و مناسبترینشان برای رفع بهتر و اصولیتر انواع سرفه گفته است. در ادامه آن، عوارض جانبی و منع مصرف برای افراد خاص نیز مشخص شدهاند.
سرفه واکنش ریهها در برابر تحریک است و از سیستم تنفسی محافظت میکند. با سرفه کردن راههای هوایی از مواد و ذرات آلوده کننده تمیز میشود و نبودن واکنش سرفه، باعث میشود ترشحات راههای هوایی و موادی که از حلق به طرف ریهها سرازیر میشوند، باعث عفونت ریهها شوند، اما همین سرفهها، یکی از شایعترین علتهای مراجعه افراد به پزشک و مصرف دارو است. داروهای ضدسرفه به نسخه نیازی ندارند و افراد میتوانند با مراجعه به داروخانه آنها را تهیه و مصرف کنند اما لازم است که در مورد انواع داروهای ضدسرفه اطلاعات کافی داشته باشید تا این داروها را درست و به موقع مصرف کنید.
چرا سرفه میکنیم؟
سرفه پاسخ رفلکس مانند به تحریک راههای هوایی است. راههای هوایی ممکن است با عوامل مختلفی تحریک شوند، مثلا عفونتها، خاک، دود و در اینجا به علتهای شایع سرفه اشاره میکنیم:
-عفونت راههای تنفسی فوقانی (مانند سرماخوردگی)
-حساسیت به مواد شیمیایی، گرده گل و دود
-آسم
-سینوزیت
-بیماری انسدادی مزمن ریه (آمفیزم)
-سیگارکشیدن یا قرارگرفتن در معرض دود سیگار دیگران
-برگشت اسیدمعده، (اسیدمعده به حلق و حنجره راه مییابد و باعث تحریک و سرفه میشود.)
-بیماریها و سرطا نهای ریه
-عفونت ریه مانند برونشیت
-مصرف بعضی داروها
برخی افراد به محض شروع سرفه، انواع و اقسام داروهای ضدسرفه را خریداری و مصرف میکنند، اما هر سرفهای به درمان دارویی نیاز ندارد و حالت سرفه مهم است، مثلا اگر سرفه به دلیل برگشت اسیدمعده یا آثار محیطی باشد، مصرف شربتهای ضدسرفه اثری ندارد. در موارد ریفلاکس، لازم است از داروهای ضداسید (مانند رانیتیدین) استفاده شود یا در سرفههای ناشی از عوامل حساسیت زا، داروهای ضدحساسیت توصیه میشود. یکی از شایعترین علتهای سرفه، سرماخوردگی است. سرفههای ناشی از سرماخوردگی در بسیاری از موارد به درمان نیاز ندارند و خودبه خود برطرف میشوند اما گاهی که آزاردهنده میشوند و خواب و استراحت فرد را مختل میکنند، میتوان از داروهای ضدسرفه موجود در بازار استفاده کرد، اما در اینجا باز هم لازم است نوع سرفهها مشخص باشد. سرفهها را به دو نوع «خشک» و «خلط دار» تقسیم میکنند که هرکدام از آنها درمان و داروی مخصوص خود را دارد.
داروهای ضدسرفه ۶ نوعند
انواع مختلفی از داروهای ضدسرفه وجود دارند اما میتوان آنها را به ۶ گروه عمده تقسیم کرد:
۱. داروهای خلط آور (اکسپکتورانت): اکسپکتورانتها شاید شناخته شدهترین داروهای ضدسرفه در بازار هستند که به آنها «شربت سینه» هم گفته میشود.
این داروها با رقیق کردن خلط، باعث دفع راحتتر آن میشوند. زمانی که سرفهها خلط دار باشند، مصرف این گونه داروها توصیه میشود. تهیه شربتهای اکسپکتورانت ساده، نیازی به نسخه ندارد و میتوان آنها را به راحتی از داروخانهها تهیه کرد اما تهیه بعضی از انواع آنکه حاوی کدیین هستند، به نسخه پزشک نیاز دارد. یکی از معمولیترین داروهای خلط آور «گایافنزین» است.
البته شربتهای اکسپکتورانت موجود در بازار، علاوه بر گایافنزین، حاوی یک ماده آنتی هیستامین (ضدحساسیت) و ضداحتقان هم هستند که باعث کم شدن ترشحات میشود. بعضی شربتهای گیاهی نیز وجود دارند که عملکرد مشابهی دارند و باعث آبکی شدن خلط میشوند. از آن جمله میتوان به شربت «ترسیان»، «تیمیان»، «تیمکس» و «برونکوتیدی» اشاره کرد. این شربتها از عصاره گیاه آویشن تهیه شدهاند که آثار خلط آور و ضدسرفه خوبی دارد. داروی گیاهی دیگری به «پروسپان» نیز آثار مشابهی دارد. این دارو از عصاره برگ گیاه پیچک تهیه میشود و ضدسرفه خوبی است.
۲. داروهای سرکوب کننده مرکزی سرفه: معروفترین این داروها «دکسترومتورفان» است. این دارو با اثر روی مرکز سرفه در بصل النخاع، باعث کم شدن سرفه بیمار میشود. دکسترومتورفان به اشکال شربت، قرص و قطره در داروخانهها موجود است. نوع دیگری از این دارو «دکسترومتورفان پی» دارد که علاوه بر دکسترومتورفان، حاوی پسودوافدرین (یک ماده ضداحتقان) هم است. این داروها برای درمان سرفههای خشک و بدون خلط مناسب هستند و استفاده از آنها در سرفههای خلط دار، نه تنها اثری ندارد بلکه میتواند باعث باقی ماندن ترشحات در ریه شود و بیماری را طولانیتر کند.
۳. داروهای آنتی هیستامین (مانند دیفن هیدرامین، پرومتازین، کلرفنیرآمین): این داروها با کاهش آزادشدن هیستامین در بدن، باعث کم شدن ترشحات ریه و خلط میشوند. داروهای سرماخوردگی حاوی آنتی هیستامین هستند.
۴. دکونژستانها (ضداحتقانها) مانند فنیل افرین و پسودوافدرین: این داروها باعث تنگ شدن عروق خونی در ریهها و بینی میشوند و احتقان را کاهش میدهند. داروهای سرماخوردگی هم حاوی ضداحتقان هستند.
۵. داروهای تسکین دهنده: در بسیاری موارد، میتوان با استفاده از شیر ولرم، عسل، آبلیمو و بخور آب (یا اکالیپتوس) و دم کرده آویشن سرفه را کاهش داد. این روشها به خصوص در سرفه خشک اثربخشی خوبی دارند. نوشیدن آب ولرم فراوان هم در مورد سرفههای خلط دار یکی از راههای رقیق کردن خلط و دفع راحتتر آن است که حتی در مواردی بیش از مصرف داروهای خلط آور توصیه میشود. این راههای تسکینی به خصوص در مورد کودکان بسیار باارزش هستند. پزشکان متخصص اطفال توصیه میکنند کودکان زیر ۶ سال از داروهای ضدسرفه استفاده نکنند چون زیان این داروها برای آنها بیش از منافعشان است.
۶. بیحس کنندهها و داروهای موضعی: برخی قرصهای مکیدنی حاوی منتول، آثار ضدسرفه خوبی دارند. این قرصهای مکیدنی را که گاهی آبنباتهای سرد (cold candy) میند، باعث ضدعفونی شدن و تسکین گلو، حلق و حنجره میشوند. به علاوه، غرغره کردن بعضی شربتها (مانند دیفن هیدرامین) به علت خاصیت بیحس کنندگی آنها باعث بهبود سرفه میشود. غرغره آب نمک ولرم نیز روش خوبی برای کاهش سرفه است.
بعضی داروها (مانند فنتول یا کامفر) نیز روی گلو یا سینه افراد بیمار زده و باعث تسکین سرفه میشوند.
28
9