modir.sb1@chmail.ir
فراگیران کلاس ششم با استفاده از محلول ید به بررسی وجود نشاسته در مواد پرداختند.
نشاسته ترکیب پیچیده‌ای از کربوهیدرات‌های نامحلول در آب است. از آن برای تولید چسب و کاغذ و در صنایع بافندگی استفاده می‌کنند.نشاسته در بیشتر میوه‌ها، دانه‌ها، غلات و غدّه‌های گیاهی، (سیب زمینی) یافت میشود در همین راستا دانش آموزان پایه ششم در کلاس علوم سرکار خانم سلطانی با روش تشخیص نشاسته آشنا شدند در این روش از فراگیران خواسته شد که مواد غذایی مختلفی را به آزمایشگاه آورده و وجود یا عدم وجود نشاسته در انها بررسی نمایند. دانش آموزان با ریختن محلول ید بر روی موادی همچون برنج،نان و … پی به وجود نشاسته بردند همچنین حین آزمایش به طور اتفاقی محلول ید بر روی برگ دفتر یکی از دانش آموزان ریخته شد و تغییر رنگ داد و با این اتفاق فراگیران پی به وجود ید در برگه های کاغذ شدند.
The Machine in America: A Social History of Technology
وسایل و مواد لازم:نشاسته،معرف لوگول،آب،لوله آزمایش،منبع حرارتی
روش کار:یک گرم نشاسته را در 10 میلی لیتر آب بریزید. آنگاه 2 میلی لیتر از محلول بدست آمده را در یک لوله آزمایش ریخته و بجوشانید. دراین صورت نشاسته کاملاَ در آب حل می شود و بعد به آن یک قطره لوگول بیفزایید. مشاهده میشود رنگ لوگول آبی تیره میشود. در صورتی که قبلآ رنگ محلول نشاسته شفاف (ژله ای) بود. (رنگ محلول لوگول قبل از اضافه شدن به محلول نشاسته، قهوا ه ای تا نارنجی است ) . اگر دوباره محلول را حرارت دهید مشاهده خواهید کرد رنگ آبی تیره ناپدید خواهد شد. چرا؟زیرا ید جذب سطحی مولکول های نشاسته میشود که باعث می شود رنگ آن آبی شود.در اثر حرارت ید از نشاسته جدا شده و به حالت قبل خود باز میگردد.
می توان برای تشخیص نشاسته در مواد غذایی و میوه ها از این آزمایش استفاده کرد .
روش تشخیص نشاسته در مواد غذایی
نتیجه آزمایش:به دلیل این که ید جذب سطحی مولکول های نشاسته می شود در اثر حرارت به راحتی از آن جدا شده و به حالت قبل باز میگردد.
می دانیم شیمی، علم مطالعه ی راه های ترکیب مواد و رفتار آنها در شرایط مختلف است، این علم همانند سایر علوم با حواس انسان سروکار دارد. دیدن، شنیدن، چشیدن، حس کردن و بوییدن.شیمی جزیی از زندگی روزانه ی ماست. در این آزمایش و سایر مطالب مرتبط با آن سعی شده است مفاهیم شیمی به طور ساده، و با سرگرمی و هیجان مطرح گردد.با این حال، افرادی که با آزمایش های علمی سر و کار دارند، قبل از شروع هر آزمایش، می بایست نکاتی را مورد توجه قرار دهند. در ادامه دستورالعمل هایی را که برای انجام این سری آزمایش ها لازم به نظر می رسد ذکر می کنیم:
تعیین این که چگونه می توان مواد را از نظر وجود نشاسته آزمایش کرد.روش تشخیص نشاسته در مواد غذایی
روش
آرد را درون بشقاب قرار دهید.سه قاشق غذاخوری آب اضافه کنید و هم بزنید.سه یا چهار قطره تنتورید به آن اضافه کنید.
ترکیب نشاسته با ید فورا تشکیل یک رنگ آبی – ارغوانی می دهد.
نشاسته یک مولکول شیمیایی بسیار بزرگ است که به یک زنجیر پیچیده شده با شاخه های بیرونی زیاد شباهت دارد.به نظر می رسد که این زنجیر پیچیده شده ی بلند مولکول های ید را درون طرح مارپیچی خود می گیرد. مارپیچ نشاسته در حالی که ذرات ید را درون خود جای داده است، رنگ را به وجود می آورد.
محمد عمیدی طریقه شناسایی نشاسته را در موراد غذایی ارائه میدهد. این فیلم در مدرسه و در زنگ تفریح گرفته شده است