اگر شما نیز به بیماری میگرن مبتلا هستید بدون شک دوست داشته اید هنگام وقوع حمله میگرنی مته ای در سر خود فرو کنید تا از درد، فشار و تپش های ناخوشایند درون سرتان خلاص شوید. این حالات ناخوشایند و دردناک روز شما را خراب کرده و ممکن است باعث شوند که ساعت های طولانی به یک مکان تاریک و آرام پناه ببرید تا از این درد و فشار کاسته شود. متاسفانه سردردهای میگرنی بسیار شایع بوده به نحوی که تنها در میان مردان از هر ۹ نفر ۶ نفر به میگرن مبتلا می شوند و البته باز متاسفانه هنوز هیچ درمان قطعی برای آن کشف نشده است.
عصب شناسی باتجربه به نام دکتر گری جی در این باره چنین می گوید:” در حالی که میگرن ها عموماً در دوران جوانی رخ می دهند اما ۳۰ تا ۴۰ درصد مردان بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سال به این بیماری دچار می شوند”. اگر چه هنوز درمانی برای این بیماری ناخوشایند عصبی یافت نشده اما راه هایی برای کاهش درد میگرن وجود دارد. قبل از هر چیز باید بدانید که علت سردردهای میگرنی چیست، چیزی که در ادامه این مطلب به آن خواهیم پرداخت.
روشهای جلوگیری از سردرد میگرنی
میگرن را می توان خیلی ساده بدین ترتیب معرفی کرد: سردردهایی بسیار شدید و غیرطبیعی. به گفته پزشکان مغز و اعصاب، این درد که به صورت تپشی و زنشی در سر ایجاد می شود، معمولاً ابتدا در یک طرف سر شروع شده و اغلب بین ۴ ساعت تا ۳ روز تداوم دارد. نکته دیگر این که فعالیت های فیزیکی، نور، صدا و حتی بود نیز می تواند سردرد میگرنی را تشدید کند. هنگام شروع سردردهای میگرنی ممکن است حالت تهوع داشته و یا حتی استفراغ کنید.
همچنین برخی از بیماران از دیدن هاله ها و تشعشعاتی پیش از وقوع سردرد میگرنی حرف می زنند که معمولاً در حدود ۲۰ درصد از این بیماران دیده می شود. این تجربیات شبه توهم که با نام “Aura” از آن ها یاد می شود شامل تغییرات بصری، احساسی، شناختی و حتی تغییر در نحوه سخن گفتن فرد است و معمولاً قبل از شروع سردردهای میگرنی و بین ۵ تا ۶۰ دقیقه تداوم دارند. برای درک این حالت می توانید به فایل گیفی که در این لینک قرار دارد مراجعه کنید.
در حالی که نمی توان با اطمینان گفت که دلیل میگرن چیست اما بنا بر اطلاعات ارایه شده توسط بنیاد میگرن ایالات متحده، اگر یکی از والدین شما میگرن داشته باشد احتمال این که شما نیز به بیماری مشابهی دچار شوید ۵۰ تا ۷۵ درصد بیشتر خواهد بود. دکتر زبیر احمد، متخصص مغز و اعصاب در کلینیکی در کلیولند در این باره چنین می گوید:” میگرن یک بیماری ژنتیکی است و از قبل زمینه های آن در برخی از بیماران وجود دارد. حتی در میان بیمارانی که زندگی سالم و بدون نقصی دارند- کسانی که از عوامل ایجاد کننده میگرن دوری کرده و داروهای مناسب و موثر استفاده می کنند- اگر سابقه خانوادگی میگرن داشته و از لحاظ ژنتیکی مستعد این بیماری باشند، در مرحله ای از زندگیشان به بیماری میگرن دچار خواهند شد”.
جدای از بحث ژنتیک، فاکتورهایی در سبک زندگی نیز می تواند در بروز میگرن دخالت داشته باشد. دکتر زبیر احمد در این باره چنین می گوید:” داشتن یک سبک زندگی سالم در جهت کاهش سردردهای میگرنی بسیار ضروری و تعیین کننده است. محرک های خاصی مانند رژیم غذایی نامناسب، نداشتن تحرک فیزیکی، خواب نامناسب یا ناکافی، ضربات مداوم به سر یا استرس می توانند باعث بروز سردردهای میگرنی شوند”.
در حال حاضر هیچ درمانی قطعی برای بیماری میگرن وجود ندارد. دکتر احمد می گوید:” درمان خاصی برای میگرن وجود ندارد اما می توان این حالت را با مصرف داروهای مناسب و داشتن یک سبک زندگی سالم کنترل کرد، درست مانند دیگر بیماری های مزمن”. در ادامه به برخی از روش ها برای درمان نسبی و کاهش شدت سردردهای میگرنی اشاره خواهیم کرد.
دکتر زبیر احمد درباره نحوه درمان نسبی میگرن چنین می گوید:” مطالعات نشان داده که برخی از ترکیبات مکمل مانند ویتامین بی-۲ (ریبوفلاوین) و منیزیم برای جلوگیری از میگرن مفید هستند. در مطالعه ای بالینی در سال ۲۰۱۸ مشخص شد در کسانی که روزانه ۶۰۰ میلی گرم منیزیم مصرف می کنند میزان وقوع میگرن به شدت کاهش یافت. مصرف ۴۰۰ میلی گرم ریبوفلاوین نیز نشان داد که دستکم در هر ماه ۲ مورد حمله میگرنی کمتری نسبت به قبل از مصرف این ویتامین رخ می دهد.
استرس یکی از محرک های اصلی سردردهای میگرنی است. دکتر زبیر احمد در مورد نقش استرس در حملات میگرنی چنین می گوید:” استرس مواد شیمیایی زیادی را در مغز آزاد می کند که هم می توانند باعث میگرن شده و هم آن را تشدید نمایند. در طی دوران پراسترس، ترکیبات شیمیایی از جمله اپی نفرین و کورتیزول در خون ترشح می شود. با کاهش استرس ناشی از کار روزمره و کاهش سطح این ترکیبات شیمیایی در خون، ممکن است افراد گاهی سردردهایی خفیف و ضعیف را تجربه کنند که از آن ها با عنوان «میگرن خفیف شده» یاد می کنند”.
داروهای میگرن معمولاً در دو بخش متفاوت رده بندی می شوند: از بین برنده و پیشگیری کننده. داروهای از بین برنده و متوقف کننده زمانی استفاده می شوند که سردرد میگرنی شما آغاز شده است که مهم ترین آن ها به تریپتان ها مشهور هستند. این داروها با تحریک ترشح سروتونین در مغز باعث انقباظ رگ های خونی و کاهش التهاب در آن ها شده که کاهش درد را در پی دارد. وقتی که پای پیشگیری از میگرن به میان می آید گزینه های مختلفی خواهید داشت. داروهای موسوم به «متوقف کننده های بتا» معمولاً برای کاهش فشار درون رگ ها استفاده می شوند و در کاهش دردهای میگرنی موثر هستند.
داروهای ضد حمله عصبی نیز در جلوگیری از سردردهای میگرنی عملکرد خوبی دارند؛ داروهایی ماند دیوالپروکس (دپاکوت)، والپوریت (دپاکون) و توپیرامات (توپامکس). داروی جدیدی نیز در ماه های اخیر برای پیشگیری از میگرن تایید شده که erenumab نام دارد. این دارو باعث مسدود شدن مولکولی به نام پپتید ژنی کالسیتونین می شود، مولکولی که مقدار آن در افراد دارای میگرن افزایش یافته و با این دارو که ماهی یک بار به صورت شخصی تزریق می شود می توان وقوع میگرن را به شدت کاهش داد. هنوز عوارض جانبی بلند مدت این دارو مشخص نشده اما در کاهش سردردهای میگرنی بسیاری از بیماران مفید است.
شاید باورتان نشود اما این توصیه کاملاً جدی و موثر است. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۳ انجام گرفت نشان داد که ۶۰ درصد از افرادی که هنگام وقوع حمله میگرنی رابطه جنسی برقرار کرده بودند از کاهش درد در هنگام رابطه خبر می دادند.
خوردن هله هوله و غذاهای فرآوری شده و آماده باعث تشدید میگرن خواهد شد. محرک های غذایی میگرن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بسیار مهم است که با کنترل رژیم غذایی خود، محرک یا محرک های غذایی که در شما باعث وقوع سردرد میگرنی می شوند را شناسایی کنید. وقتی که این محرک ها شناسایی شدند دیگر احتمال وقوع میگرن به خاطر آن غذاهای خاص کاهش خواهد یافت.
برای مثال ماده غذایی مونوسدیم گلوتامات که در بسیاری از غذاها مانند سوپ های آماده، پیتزاها، چیپس ها و غذاهای چینی یافت می شود باعث تحریک میگرن می شوند. نوشابه های گازدار یا انرژی زا و دیگر نوشیدنی های کافئین دار، بخصوص آن هایی که حاوی شیرین کننده های مصنوعی هستند نیز در وقوع سردردهای میگرنی موثر به نظر می رسند.
مشروبات الکلی در هنگام تخمیر و فرآوری باعث تولید محصولات فرعی می شوند که همگی در تحریک میگرن موثرند. البته این ترکیبات در برخی انواع مشروبات الکلی مانند ویسکی، شراب و آبجو بیشتر یافت می شوند.
بوتاکس تنها برای از بین بردن چین و چروک مفید نیست و اف دی ای از سال ۲۰۱۰ استفاده از این روش برای درمان میگرن را نیز تایید کرده است. اگر چه این روش درمان بیشتر در افراد مبتلا به میگرن های مزمن (افرادی که دستکم در نیمی از روزهای ماه تجربه حملات میگرنی دارند) مورد استفاده قرار می گیرد اما کسانی که تنها دو بار این روش درمانی را امتحان کرده بودند ۵۰ درصد کاهش در علایم میگرن را گزارش کرده اند.
این کار با تزریق توکسین بوتولینوم در انتهای اعصابی که به سمت مغز حرکت می کنند از طریق متوقف کردن سیگنال های درد ارسالی از مغز، باعث کاهش سردردهای میگرنی می شوند. هر بار درمان به این شیوه شامل ۳۱ تزریق در سراسر سر و گردن خواهد بود.
از سر درد خوشه ای تا میگرن؛ انواع سر درد و روش های درمان آن
آیا می دانید چه عواملی باعث بروز سردرد می‌شوند؟
چرا بعد از خوردن آب یخ یا بستنی مغزمان یخ می‌زند؟
مادر مادر من سر درد داشت.مادر من هم داره من هم دارم و مسعله ماملا ارثی هست و شب ها هم بد بختانه شروع میشه وقتی ماه کامل میشه.
۱۳۹۵. تمامی حقوق برای وبسایت Rooziato (روزیاتو) محفوظ است.
7 راه آسان پیشگیری از سردرد و میگرن
در ادامه این مطلب از ایران نار راه های پیشگیری از میگرن را ذکر خواهیم کرد.
الکساندر ماسکوپ مدیر مرکز سردرد نیویورک در منهتن می گوید: این 7 درمان مهم ترین گام هایی است که باید برداشته شود. این روش ها با رایج ترین نوع سردردها مبارزه می کند و از همان لحظه شروع درد، از آن جلوگیری می نماید. وقتی سردردتان زندگی روزمره تان را دچار اختلال می کند، وقت آن است که با پزشک خود مشورت کنید. اما در عین حال، این روش های درمان بدون نسخه اما بسیار موثر را امتحان کنید.
روشهای جلوگیری از سردرد میگرنی
ورزش کنید
دکتر ماسکوپ می گوید ورزش های قلبی عروقی ( هر نوع فعالیتی که ضربان قلب شما را افزایش می دهند و به چربی سوزی و تناسب اندام و استقامت بدن کمک می کنند) منظم، در نیمی از بیماران منجر به کاهش میگرن، سردرد و سرگیجه می شود. وقتی ورزش می کنید، بدن اندروفین (اندورفینها (Endorphins) یا مسکن‌های طبیعی بدن موادی هستند که از غدد مخاطی و هیپوتالاموس ترشح می‌شوند و اثر اصلی آنها تسکین درد است. اندورفینها که مرفین طبیعی بدن خوانده می‌شوند در حقیقت بسیار شبیه به مخدرها – مانند مرفین و دیگر مشتقات تریاک – عمل می‌کنند و تولید آنها در زمان فعالیت بدنی، هیجان، احساس درد، خوردن غذاهای فلفلی، احساس عشق و اوج لذت جنسی است.) بیشتری تولید می کند که موجب توقف سنسورهای درد در شما می گردد. همچنین ورزش استرس های رایج در سردرد را نیز برطرف می کند.
او می گوید سه بار در هفته و هر بار به مدت نیم ساعت به تمرینات قلبی عروقی ملایم مثل دویدن آرام یا دوچرخه سواری بپردازید. برای جلوگیری از افزایش سردرد و میگرن، از تمرینات شدید خودداری نمائید. ضربان قلب خود را زیر 150 بار در دقیقه نگه دارید و اگر مانیتور سنجش ضربان قلب ندارید، باید در طول تمرین بتوانید با بینی نفس بکشید. بعد از حدود دو هفته، سردرد شما مرتباً کمتر خواهد شد.
سبزیجات برگ سبز و آجیل مصرف کنید
به گفته دکتر ماسکوپ کمبود منیزیم می تواند به شدت میگرن دامن بزند. این شرایط در امریکا بسیارشایع است: بر اساس آمار دپارتمان کشاورزی امریکا، بیش از نیمی از جمعیت بزرگسال، کمتر از 400 میلی گرم نیاز روزانه منیزیم مصرف می کنند.
برای جذب بیشتر منیزیم بطور طبیعی از اسفناج، برگ چغندر، بادام، بادام هندی، و آجیل برزیلی استفاده کنید که همگی حاوی بیش از 70 میلی گرم مواد معدنی در هر وعده هستند. او همچنین مکمل های منیزیم مثل Migralex را توصیه می کند: مصرف روزانه 400 میلی گرم اکسید منیزیم می تواند کمک کند که سردرد شما بعد از دو هفته کم کم ناپدید شود.
مصرف قهوه را کاهش دهید
همه کسانی که به قهوه معتادند، می دانند، ترک کافئین می تواند موجب سردرد وحشتناکی شود. نه تنها حذف این نوشیدنی از صبحانه میتواند موجب سردرد شود بلکه افرادی که صبح ها قهوه می نوشند، در واقع از سردرد بعد از ظهرشان هم جلوگیری می کنند.
راه حل: مصرف خود را به 8 اونس در روز (حدود 226 گرم) کاهش دهید، بنابراین نداشتن قهوه در یک روز برای بدنتان به معنای از دست دادن یک ابزار تنظیم کننده عظیم برای سیستم بدنتان نیست.8 اونس مقدارکمی است. دکتر ماسکوپ می گوید آرام آرام مصرف خود را کم کنید و سعی نمائید آنرا به یک فنجان در هفته کاهش دهید تا به مقدار 8 اونس برسید.
خواب کافی داشته باشد
ماسکوپ می گوید کم کردن حتی مقدار بسیار کم از میزان خواب کافی روزانه می تواند سردرد روز بعد را به همراه داشته باشد. عدم بستن چشم ها و خواب کافی مغز را نسبت به عوامل ایجاد کننده میگرن و سردرد مانند چراغ های روشن و سر و صداهای بلند مغز را حساس تر می کند. هدف، داشتن حداقل 7 ساعت خواب شبانه و ثابت بودن این برنامه حتی در تعطیلات آخر هفته می باشد. اگر برای خوابیدن مشکل دارید با یک پزشک مشورت نمایید.
مدیتیشن انجام دهید
انجام مدیتیشن برای پیشگیری از سردرد و میگرن موثر است. زیرا این کار رایج ترین علت سردرد یعنی استرس را از بین می برد. بهتر با 10 دقیقه مدیتیشن در روز شروع کرده و به مرور آنرا به بیش از 30 دقیقه برسانید.
گردن خود را تقویت کنید
دکتر ماسکوپ می گوید ایده انجام تمرینات گردن شاید احمقانه به نظر برسد اما علمی که پشتیبان این نوع درمان است شوخی نیست. فشار به ناحیه گردن – ناشی از خم شدن روی صفحه گوشی یا نگه داشتن تلفن بین گردن و شانه – می تواند به عصب های متصل به سر فشار وارد کرده و منجر به سردرد و میگرن شود. اگر سردرد به دلیل فشار به گردن باشد، درد در ناحیه گردن قبل از سردرد و یا همراه با آن احساس خواهد شد. تقویت عضلات گردن دروهله اول می تواند مانع گرفتگی عضلات شده و از سردردهای بعدی جلوگیری نماید. او می گوید تمرینات تقویت گردن را هر روز انجام دهید و آثار بهبودی را در عرض دو هفته مشاهده کنید.
زیاد آب بنوشید
به گفته دکتر ماسکوپ کم آبی بدن یکی از علل رایج سردرد است. علت آن می تواند این باشد که بدلیل کمبود آب، خون غلیظ تر شده و جریان خون به سمت مغز کاهش می یابد. او می گوید قانون دشواری برای اینکه در روز چند لیوان آب بنوشیم وجود ندارد و این بیشتر از هر عامل دیگری بستگی به وزن افراد و آب و هوا دارد. برای اطمینان از اینکه آب کافی می نوشید، حواستان به رنگ ادرارتان باشد که باید نسبتا روشن باشد، اگر پررنگ بود بدن شما کم آب است و باید آب بیشتری بنوشید.