آرتروز به معنای ساییدگی مفصل و تخریب سطح مفصلی است. در بیمار مبتلا به آرتروز، تغییر شکل و درد و محدودیت حرکت در مفصل بوجود می آید.
درمان آرتروز دست راست
آرتریت Arthritis به معنای التهاب مفصل است و استئوآرتریت Osteoarthritis شایع ترین نوع آرتریت است.
در استئوآرتریت مشکل اصلی در غضروف مفصلی است و بعد از مدتی استخوان مفصل هم دچار آسیب می شود.
آرتروز Arthrosis یک کلمه یونانی به معنای مفصل است، ولی به معنای استئوآرتریت هم به کاربرده می شود.
در فارسی بجای کلمات استئوآرتریت و آرتروز از کلمه “ساییدگی مفصل” هم استفاده می شود.
مفصل جایی است که دو استخوان در کنار هم قرار می گیرند. مفصل باعث می شود قسمت های مختلف بدن نسبت به هم حرکت کنند و حرکت استخوان ها در مفصل به علت کششی است که از طریق عضلات به آنها اعمال می شود.
دو انتهای استخوان ها در جایی که با هم مفصل می شوند، به وسیله پرده بافتی محکمی پوشیده شده است که به آن کپسول مفصلی می گویند.
در اطراف کپسول مفصلی، نوارهای بافتی محکمی قرار دارند که به آنها لیگامان یا رباط می گویند و مسئول پایدار کردن مفصل هستند.
غضروف، یک بافت سخت ولی صاف و قابل انعطاف است که روی انتهاهای استخوان ها در محلی که در کنار هم قرار می گیرند را می پوشاند.
مقدار کمی از یک مایع غلیظ و لزج بین دو سر استخوان ها و در درون مفصل قرار گرفته است که سطح غضروف را لیز کرده و اصطکاک بین دو سطح مفصلی را کم می کند و به آن مایع سینوویال Synovial fluid یا مایع مفصلی می گویند.
مایع سینوویال توسط بافت سینوویال ساخته می شود. بافت سینوویال لایه ای از سلول هاست که سطح داخلی کپسول مفصل را فرش کرده است.
آرتروز چگونه ایجاد می شود؟
در طول روز و به علت فعالیت های بدنی، مفاصل بدن بطور مرتب در معرض ضربه قرار دارند و این ضربات مرتبا آسیب هایی را به آنها بخصوص به غضروف مفصلی وارد می کنند.
بدن، این آسیب ها را تا جایی که می تواند ترمیم می کند. پس در طول زندگی مفاصل بدن دائما در یک فرآیند آسیب و ترمیم قرار دارند.
گاهی اوقات شدت آسیب های وارده به مفصل بیش از قدرت ترمیم بدن است و یا به عللی قدرت ترمیم بدن کاهش یافته و نمی تواند آسیب های معمولی را مرتبا ترمیم کند. در این موارد غضروف مفصلی به تدریج خراب تر و خراب تر می شود و این شروع آرتروز است.
در ابتدا سطح غضروف ریش ریش و لایه لایه می شود. با هر آسیبی مقداری از روی غضروف برداشته می شود، تا اینکه به تدریج کلفتی غضروف کم می شود. کم شدن کلفتی غضروف که در رادیولوژی به صورت کاهش فاصله مفصلی دیده می شود، از علائم اولیه شروع ساییدگی مفصل است.
علائم آرتروز
آرتروز علایم زیادی دارد، ولی سه علامت آن شایع‌تر و مشخص‌تر هستند.
اولی خشکی پس از استراحت است، به این معنی که گاهی اوقات وقتی مفصل به‌مدت طولانی بی‌حرکت مانده باشد و بخواهد فعالیت کند، درد خواهد داشت. شاید دیده باشید که بیماران مبتلا به آرتروز زانو، صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شوند به سختی راه می‌روند، اما بعد از مدتی کم‌کم راه رفتنشان به حالت عادی بازمی‌گردد.
خشکی مفاصل بعد از یک دوره طولانی عدم فعالیت، بسیار شایع است، ولی به ندرت از نیم ساعت طول می‌کشد.
دومین علامت کاهش انعطاف پذیری است؛ به‌همین دلیل بیماران مبتلا به آرتروز نمی‌توانند به راحتی مفاصل خود را خم و راست کنند و برای علامت بعدی هم می‌توان به درد در مفصل اشاره کرد.
توصیه میشود کسانی که از دو هفته چنین علایمی را در مفاصل خود دارند حتما به پزشک مراجعه کنند.
درمان آرتروز دست راست
عوامل ابتلا به آرتروز
– سن: با بالا رفتن سن، آرتروز هم می شود. می توان گفت ساییدگی مفصل، جزئی طبیعی از روند پیری است که در همه انسان ها با افزایش سن ایجاد میشود، ولی سن شروع آن در انسان های مختلف متفاوت است. این بیماری معمولا در افراد بالای 4 سال دیده میشود.
– ژنتیک: در بعضی انسان ها بطور ژنتیکی و خانوادگی استعداد بروز آرتروز است.
– چاقی: ساییدگی مفاصل ران و زانو در افراد چاق و زودتر ایجاد میشود و این به علت نیروهای زیادی است که در افراد چاق به علت نیروی وزن به مفصل وارد شده و موجب تخریب زودرس آن می شود. به طور کلی هر چقدر وزن بالاتر باشد، مفاصل بزرگ (مثل زانوها) باید بار و فشار بیشتری را تحمل کنند و در نتیجه خطر ابتلا به آرتروز در آنها میشود.
چاقی حتی احتمال بروز آرتروز در دست‌ها را هم افزایش می‌دهد.
– جنسیت: آرتروز در خانم‌ها از آقایان بروز می‌کند، ولی دلیل آن هنوز به درستی مشخص نشده است.
-آسیب قبلی به مفصل و ناهنجاری های مادرزادی استخوانی: عفونت های قبلی در مفصل، شکستگی هایی که قبلا در مفصل ایجاد شده است، آسیب های لیگامانی که بر اثر حوادث قبل در مفصل بوجود آمده و مفصل را ناپایدار کرده اند و یا تغییر شکل استخوان های اطراف مفصل می توانند موجب تشدید بروز آرتروز شوند.
– شغل: فعالیت های بدنی شدید به علت شغل خاص و یا انجام ورزش خاص می تواند ضربات بیش از حد تحمل مفصل برای ترمیم به آن وارد کرده و موجب بروز آرتروز یا ساییدگی مفصل شوند.
آرتروز در ورزشکاران حرفه‌ای که مدام در معرض ضربه خوردن هستند بسیار شایع است مثلا در فوتبالیست‌ها.
صدمات غیر ورزشی مثل تصادفات رانندگی هم زمینه را برای آرتروز مهیا می‌کند.
کنترل علائم آرتروز
1- تغییر روش زندگی
از مهم ترین روش های کاهش علائم آرتروز تغییر روش زندگی است که مهم ترین آنها عبارتند از:
– کاهش شدت فعالیت های بدنی
– استفاده کمتر از پله و زمین های شیب دار در آرتروز زانو و مفصل ران
– استفاده از توالت فرنگی در آرتروز زانو و مفصل ران
– خوابیدن روی تشک کمی سفت در آرتروز ستون مهره ها
– بلند نکردن اجسام سنگین
– بلند کردن اجسام از روی زمین به شیوه درست
2- ورزش
انجام نرمش های کششی و تقویتی می تواند تا حد زیادی قابلیت انعطاف مفاصل را حفظ کرده و آنها را قوی نگه دارد. شنا و پیاده روی از نرمش های خوب هستند. آرتروز هر مفصل از بدن، نرمش های مخصوص به خود دارد که با یاد گرفتن آنها می توان تا حدود زیادی درد را کاهش داد.
3- کاهش وزن
اگر چاق هستید، کم کردن وزن می تواند تا حد زیادی درد ناشی از آرتروز را کم کند. حتی چند کیلو کاهش وزن هم تاثیرات مهمی در کم کردن علائم بیماری دارد. اگر وزن متعادل دارید، باز هم کم کردن وزن می تواند در کاهش علائم بیماری به شما کمک کند.
4- وسایل کمکی
استفاده از وسایلی مانند بریس های (آتل) زانو، کفی های مخصوص کفش و زیاد چسب زدن به کشکک زانو برای کنترل حرکات آن می تواند در کاهش دردهای زانو به علت آرتروز موثر باشد.
5- عصا
به دست گرفتن عصا در دست مقابل اندام دچار آرتروز یا ساییدگی مفصل می تواند تا حدی درد ناشی از بیماری در مفصل ران و زانو را کم کند.
6- گرما
گرم نگه داشتن مفصل مبتلا به آرتروز می تواند تا حدی درد ناشی از آن را کاهش دهد. این گرما می تواند با استفاده از لباس های ضخیم به دست آید و یا با استفاده از وسایلی مانند کیسه آب گرم یا حوله برقی.
7- دارو
دارو می تواند درد و التهاب ناشی از آرتروز را کاهش دهد.
8- عمل جراحی
از اعمال جراحی متفاوتی در درمان آرتروز استفاده می شود. درمان های جراحی معمولا برای بیمارانی به کار برده می شود که درد و ناراحتی آنها به اقدامات درمانی قبلی پاسخ مناسبی ندهد.
بخش سلامت تبیان
منبع : رایو سلامت – دکتر علی اصغر عبدی ، ارتوپد و متخصص جراح استخوان
مطالب مرتبط:
آرتریت یا آرتروز یا ورم مفاصل
آرتروز یا درد مفاصل بدن
انواع آرتریت و ورزش آنها
روماتیسم مفصلی چیست؟
بایدها و نبایدها در درد مفاصل
9 اشتباه رایج درباره آرتروز
التهاب پوست و مفاصل با هم
آرتروز؛ هر روز از دیروز
وزن زیاد باعث تشدید آرتروز می شود
ورزش‌های مفید برای درد مفاصل
1 راه کنار آمدن با درد آرتروز
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird verarbeitet
Wird geladen
درمان آرتروز دست راست
Wird verarbeitet
Wird geladen
Wird geladen
Wird verarbeitet
Wird geladen
Wird geladen
دکتر فاطمه رضایی، در ارتباط با آرتروز دست صحبت میکنند.
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird verarbeitet
Playlists werden geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird verarbeitet
Wird geladen
درمان آرتروز دست راست
Wird verarbeitet
Wird geladen
Wird geladen
Wird verarbeitet
Wird geladen
Wird geladen
بیماری آرتروز بیماری بسیار شایعی است. فقط در آمریکا حدود پنجاه میلیون نفر از این درد رنج می برند. برای دردهایی مثل روماتیسم، درد مفصل و تاندون استفاده از دارو اصلا کافی نیست. آیا می دانید غذایی که می خورید می تواند مسکن درد آرتروز شما باشد؟
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird geladen
Wird verarbeitet
Playlists werden geladen
یک متخصص طب فیزیکی علایم اصلی ابتلا به آرتروز دست را تشریح کرد.
دکتر هادی شجاعی در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه علوم پزشکی تهران، با اشاره به اینکه علائم و شکایات بیماران به هنگام آرتروز دست اغلب درد، ایجاد تورم خشکی صبحگاهی و صداهای ناشی از سایش سطوح مفصلی تخریب شده به یکدیگر است، گفت: درد مهم‌ترین و شایع‌ترین علامت آرتروز مفصل مچ دست است که در قسمت پشت مچ دست، به خصوص در ساعات شب و به صورت عمقی احساس میشود.
وی اضافه کرد: لمس این منطقه نیز توام با ایجاد درد است. این درد در ابتدا فقط در موقع انجام فعالیت‌های سنگین بدنی مانند بلند کردن اشیاء سنگین ایجاد میشود. با شدت یافتن بیماری، درد حتی در حین انجام فعالیت‌های سبک هم ایجاد میشود.
درمان آرتروز دست راست
شجاعی گفت: این درد به طور معمول در شروع انجام فعالیت بدنی است و بعد از گذشت چند دقیقه کاهش یافته یا به طور کامل از بین می‌رود. با اتمام فعالیت بدنی و سرد شدن بدن درد دوباره شروع میشود. در حالات شدیدتر بیماری، درد حتی در حالت استراحت هم احساس میشود.
این متخصص طب فیزیکی گفت: از دیگر علائم آرتروز مچ دست، تورم آن است. خشک شدن و محدودیت حرکتی در مچ دست و ایجاد صدا در حین حرکات دست، در موارد شدیدتر بیماری ایجاد می شود.
وی افزود: اختلال در انجام امور روزمره و کاری به دلیل درد و ضعف عضلانی می تواند ایجاد شود. تغییر شکل نیز می تواند در اندام های متورم به صورت محدود مشاهده شود. بندهای بین انگشتان تا حدی دردناک و اندکی متورم و دارای تغییر شکل است و در موارد پیشرفته‌تر دارای برجستگی‌های دانه مانند میشود. تغییر شکل در مچ دست می‌تواند ناشی از تورم مفصل یا ضخیم شدگی بافت نرم پوشاننده مفاصل ایجاد شود.
شجاعی گفت: خشکی صبحگاهی به خصوص در خم و صاف کردن مچ دست در آرتروزهای التهابی نیز مشاهده میشود، اما تمایز بین این موارد مدت زمان طول کشیدن خشکی است که در آرتروز کمتر از نیم ساعت به تدریج مفاصل دست نرم می‌شوند.
این متخصص طب فیزیکی تاکید کرد: خستگی عضلات اطراف مفصل از دیگر علائم (کمتر شایع) آرتروز است. علت خستگی عضلات در آرتروز این است که چون مفصل غیرطبیعی است، غضروف نازک‌تر و ناهموار است، تغییر شکل‌های استخوانی و خارهای استخوانی وجود دارند، عضلات باید ازحد طبیعی کار کنند و درحقیقت باید کار اضافه انجام دهند.
وی در پایان افزود: این کار اضافه باعث خستگی عضلات میشود. ازطرف دیگر در مفصل مبتلا به آرتروز، درد باعث میشود که عضلات کمتر از حد طبیعی فعالیت داشته باشند و بر اثر کاهش فعالیت، ضعیف شده و حجم آنها کم میشود.
انتهای پیام
آرتروز دست دلایل متعددی دارد ولی شایع ترین دلیل آن ممکن است به دلیل ضرباتی باشه که به مفاصل دست وارد می شود و به آرتروز دست منجر می شود.
آرتروز دست:
مفاصل متعددی در دست وجود دارند . توانایی انجام حرکات گوناگون در این مفاصل به مجموعه دست به عنوان یک واحد ، امکان انجام ظریف ترین و پیچیده ترین حرکات را می دهد . در هر مفصلی در بدن ، دو استخوان در مجاورت یکدیگر قرار دارند . روی هر یک از این دو استخوان لایه ای لغزنده از جنس غضروف پوشیده شده است و این مجموعه ( انتهای دو استخوان مجاور و لایه ی غضروفی پوشاننده هر یک ) در داخل پوششی از جنس بافت همبند به کپسول مفصلی قرار می گیرند . در داخل فضای مفصلی لایه ای از بافت پوشاننده به سینوویوم وجود دارد که سلول های آن با ترشح مایع شفاف و لغزنده ای به سهولت و نرمی حرکات دو استخوان روی یکدیگر کمک می کند .
در آرتروز یا پدیده ساییدگی ، غضروف مفصلی شروع به فرسایش و تخریب می کند به طوری که لایه غضروف به تدریج نازک شده و از بین می رود ، در نتیجه دو استخوان مجاور در مفصل در تماس مستقیم با یکدیگر قرار می گیرند و حرکات آن ها روی هم از یک طرف باعث ایجاد درد و ناراحتی شده و از طرف دیگر تحریک ناشی از این تماس و رها شدن عناصر ریز غضروفی و استخوانی در فضای مفصل باعث تحریک لایه پوشاننده سینوویوم و ایجاد پدیده التهابی به صورت تورم ، درد و تجمع مایع در مفصل می شود .
شدت التهاب در آرتروز یا ساییدگی مفصل متغیر بوده و بسته به شدت بیماری زمینه ای و میزان فشاری که به مفصل تحمیل می شود می تواند کاهش یا افزایش پیدا کند . در طول زمان و در نتیجه تلاش برای بازسازی بیمارگونه در مفصل ، استخوان سازی جدیدی دورتادور مفصل صورت می گیرد که به صورت برجستگی های استخوانی در حاشیه مفصل در رادیوگرافی ساده رویت شده و در مفاصل سطحی در زیر پوست به دست می خورند . درد ناشی از اصطکاک سطوح استخوانی و ممانعت حاصل از برجستگی های شکل گرفته به تدریج دامنه حرکات مفصل را کاهش داده و باز و بسته شدن آن بخصوص در انتها دچار محدودیت می شود . عدم استفاده از عضو دردناک باعث تحلیل رفتن و لاغر شدن ماهیچه ها در آن عضو شده و متقابلاً عضوی که عضلات آن ضعیف و ناتوان باشند فشار ناشی از فعالیت ها به صورت مضاعف بر مفاصل آن عضو تحمیل می گردد . و این چرخه بیمارگونه ادامه پیدا می کند .
درمان آرتروز دست راست
علت آرتروز دست:
برخی از افراد به صورت ذاتی مستعد ابتلا به آرتروز مفاصل می باشند . ساییدگی مفاصل در این افراد به صورت منتشر بوده و علاوه بر مفاصل زانو و ستون مهره ها ، مفاصل دست نیز در سنین میان سالی دچار آرتروز و ساییدگی می شوند . فشارها و صدماتی که در طول سال ها در اثر اشتغال به فعالیت های سنگین به مفاصل وارد می شوند ، به تدریج به غضروف های مفصلی آسیب زده و در نهایت مفاصل را مستعد ابتلا به آرتروز و ساییدگی می سازند . آسیب های شدید مانند شکستگی هایی که سطح مفصلی را درگیر می کنند اگر به طور صحیح و کامل درمان نشوند و با یک درمان مناسب ، سطح مفصلی پیوسته و بدون جابجایی اعاده نگردد پس از مدتی در اثر اصطکاک سطوح ناصاف ، غضروف مفصلی تخریب شده و منجر به آرتروز و ساییدگی می گردد.
در دست مفاصل متعددی وجود دارند که یک یک آن ها با علت های توضیح داده شده در بالا می توانند مبتلا به آرتروز و ساییدگی گردند . اما از این میان سه ناحیه زیر با احتمال به مراتب بیشتری مستعد ابتلا می باشند :
۱ مفاصل بین بند انتهایی و میانی انگشتان
۲ مفاصل بین بند میانی و ابتدایی انگشتان
۳ مفصلی که در قاعده استخوان اول کف دست قرار داشته و در حقیقت شصت را به مچ دست متصل می نماید .
علائم آرتروز دست:
یک علامت مهم در آرتروز مفاصل درد است . درد ممکن است به صورت دائم وجود داشته باشد یا این که در هنگام فعالیت و استفاده از مفصل مورد نظر این درد تشدید شود . این درد استفاده از عضو مورد نظر را با مشکل و محدودیت همراه می سازد . گاهی در مفصل مبتلا التهاب تشدید شده و باعث تورم و افزایش درد می گردد . یکی از علائم مفاصل مبتلا به آرتروز خشکی صبحگاهی می باشد به طور که پس از برخاستن از خواب و برای مدتی در حدود پنج تا ده دقیقه در آن مفاصل احساس خشکی و محدودیت در حرکات وجود دارد . پدیدار شدن زوائد استخوانی در پیرامون مفصل باعث به وجودآمدن برجستگی هایی در ناحیه مفصل شده و در زیر پوست به صورت ندولهایی رؤیت می گردند . این زواید استخوانی ممکن است در جهاتی مانع حرکت مفصل شوند . زواید استخوانی ، محدودیت در حرکات و تورم در مفاصل باعث تغییر شکل در دست مبتلا می شوند .
پزشک معالج با معاینه بالینی می تواند تشخیص آرتروز و ساییدگی مفصل را به راحتی مطرح نماید . برای قطعیت تشخیص از رادیوگرافی ساده استفاده می شود . در رادیوگرافی ساده آرتروز مفصل به شکل نظمی و کاهش فاصله مفصلی ، زوائد استخوانی در دو سوی مفصل و به وجودآمدن تغییراتی در استخوان زیر غضروف به شکل کیست های کوچک استخوانی و تغییر دانسیته استخوانی با پدیدار شدن یک لایه سفیدتر در آن ناحیه دیده می شود
درمان آرتروز دست:
در مراحل اولیه درمان غیرجراحی برای کاهش درد و افزایش عملکرد آن مورد استفاده قرار می گیرد . طبیعتاً در این مرحله باید الگوی زندگی را تغییر داده و از مجموع فعالیت هایی که به مفصل فشار می آورد پرهیز کرد . حرکاتی که با افزایش درد در مفصل مبتلا همراه می باشند طبیعتاً به آن مفصل صدمه می زند و باید از آنها پرهیز نمود . بی حرکت کردن مفصل مبتلا برای مدتی می تواند از التهاب به وجودآمده در آن مفصل کاسته و به کاهش درد کمک نماید . برای مفاصل انگشتان می توان از آتل انگشتی برای استفاده در شب و برای استخوان اول کف دست می توان از مچ شصت بندهایی که برای همین منظور ساخته شده است استفاده نمود . استفاده دوره ای از داروهای ضد التهاب غیر کورتونی در زمان افزایش درد به بهبود آن کمک می کند . گرما درمانی به طرق مختلف در کنار سایر درمان ها می تواند با کمک به کاهش التهاب مکمل درمان های دیگر باشد . فیزیوتراپی نیز گاهی به صورت موقت به کنترل عارضه کمک می نماید . تزریق موضعی کورتون گرچه باعث بهبود و درمان ساییدگی مفصل نمی شود ولی با اثر ضد التهابی مؤثری که دارد برای مدتی به بهبود درد کمک می کند . داروهایی با عنوان غضروف ساز وجود دارند که برای بهبود عوارض ناشی از آرتروز و ساییدگی تجویز می شوند . این داروها از مواد تشکیل دهنده غضروف با گلوکزآمین و کندرویتین تشکیل شده اند و توسط برخی از پزشکان تجویز می گردند . در مورد میزان و نحوه تأثیر این داروها اختلاف نظر وجود دارد و رسیدن به اطمینان در مورد تأثیر بخشی این داروها در درمان آرتروز نیاز به بررسی و مطالعات بیشتری آینده دارد .
در مواردی که درد و محدودیت ناشی از آرتروز شدید بوده و با درمان های نگهدارنده و غیرجراحی نتیجه مطلوب حاصل نشود ، از درمان به روش های جراحی استفاده می شود . روش های جراحی متعددی برای درمان آرتروز مفاصل دست (hand joints arthrosis) وجود دارد که پزشک معالج با در نظر گرفتن مسائل مختلف از جمله شدت عارضه ، مفصل مبتلا ، سن فرد و توقعات و انتظارات او از درمان یکی از این روش های درمانی را برمی گزیند . یکی از روش های جراحی خشک کردن مفصل مبتلا می باشد . در این روش درد بیمار بهبود پیدا می کند ولی توانایی مفصل برای خم و راست شدن از بین می رود . این نوع جراحی برای مفاصل انتهایی انگشتان مورد استفاده قرار می گیرد . در نواحی دیگر در صورت نیاز به عمل جراحی ، مفصل مبتلا تحت بازسازی قرار می گیرد به این صورت که سطوح مفصلی مبتلا برداشته شده و در محل آن یا از بافت نرم پیرامونی مانند قسمتی از تاندون مجاور و یا از پروتزهایی که برای این منظور ساخته شده و در دسترس می باشد استفاده می شود . در این روش جراحی گرچه توانایی حرکت در مفصل حفظ می شود ولی قدرت و توان آن کاهش پیدا می کند . در مواردی که برجستگی های استخوانی در اثر آرتروز مفصل با فشار روی بافت ها و لیگامان های اطراف باعث ایجاد درد و محدودیت شده باشد ، می توان ضمن عمل جراحی اقدام به تراشیدن این زواید استخوانی نمود .
