بهترین دارو برای التهاب روده

خواص دارویی و گیاهی

بهتر زندگی کردن یاد گرفتنی است – مرجع مقالات آموزشی و فیلم آموزشی برای موفقیت و پیشرفت

بهترین دارو برای التهاب روده

اصطلاح بیماری روده‌ی التهابی یا به اختصار آی‌بی‌دی (IBD: Inflammatory Bowl Disease) به گروهی از بیماری‌های التهاب‌زا گفته می‌شود که روده را درگیر می‌کنند. گمان غالب بر این بوده است که التهاب روده نوعی بیماری خودایمنی است، اما تحقیقات نشان می‌دهند که التهاب مزمن روده ممکن است نه به دلیل حمله‌ی دستگاه ایمنی به خود بدن، بلکه به علت حمله‌ به ویروس‌ها و باکتری‌های بی‌ضرر یا غذای موجود در روده‌ها باشد که التهاب و به‌دنبال آن آسیب روده را ایجاد می‌کند. این نوشته را بخوانید تا با علت، علائم و درمان التهاب روده آشنا شوید.

التهاب زخم‌شونده‌ی روده‌ی بزرگ یا کولیت اولسراتیو (UC: Ulcerative Colitis) و بیماری کرون (Crohn’s disease) دو بیماری جدی از بیماری‌های التهابی روده هستند. کولیت اولسراتیو محدود به پس‌روده یا روده‌ی بزرگ است. اما بیماری کرون می‌تواند هر قسمتی از لوله‌ی گوارش، از دهان تا مقعد، را درگیر کند؛ گرچه معمولا انتهای روده‌ی کوچک یا روده‌ی بزرگ یا هر دو را درگیر می‌کند.

اگر دچار IBD باشید، می‌دانید که معمولا این بیماری با شدت و ضعف دوره‌ای همراه است. زمانی که التهاب شدید وجود دارد، بیماری فعال است و علائم ظهور می‌کنند. زمانی که میزان التهاب خفیف باشد یا التهابی وجود نداشته باشد، فرد علامتی ندارد و گفته می‌شود که بیماری خاموش شده است.

بیماری التهاب روده دلیل مشخصی ندارد. برخی از عوامل یا ترکیبی از آنها (باکتری‌ها، ویروس‌ها، پادتن‌ها) سیستم ایمنی بدن را برای ایجاد واکنش التهابی در دستگاه گوارش فعال می‌کنند. تحقیقات اخیر ترکیبی از عوامل مانند وراثت، ژن‌ها، و/یا عوامل محیطی را در پیدایش بیماری التهاب روده مؤثر می‌دانند. همچنین این احتمال وجود دارد که بافت بدن، خود این واکنش خودایمنی را برانگیخته کند. دلیل بیماری التهاب روده هرچه باشد، واکنش‌های کنترل‌نشده‌ی التهاب‌زا ادامه پیدا می‌کنند و به دیواره‌ی روده‌ای آسیب می‌زنند؛ این وضعیت منجر به اسهال و درد شکمی می‌شود.

مانند سایر بیماری‌های مزمن، در بیماری التهاب روده (IBD) بیمار دوره‌های افت و خیز بیماری را تجربه می‌کند. با شدت گرفتن بیماری علائم ظاهر می‌شوند، با تخفیف علائم گفته می‌شود بیماری فروکش کرده و با ناپدید شدنِ علائم، سلامتی بازگشته است. علائم التهاب روده می‌توانند خفیف تا شدید باشند و شدت علائم معمولا به این بستگی دارد که بیماری کدام بخش از دستگاه گوارش را درگیر کرده باشد. علائم IBD عبارت است از:

بیماری التهاب روده می‌تواند با مشکلات جدی‌ در سلامتی روده‌ها همراه باشد:

بیماری‌های التهابی روده، به خصوص کولیت اولسراتیو، خطر ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را افزایش می‌دهند. IBD همچنین می‌تواند روی دیگر اندام بدن اثر بگذارد؛ برای مثال، فرد مبتلا به بیماری‌های التهاب روده ممکن است دچار التهاب مفصل (آرتریت)، مشکلات پوستی، التهاب چشم، اختلالات کلیوی و کبد یا از دست دادن بافت استخوانی شود. مشکلات مفصلی، چشمی و پوستی اغلب در کنار یکدیگر بروز پیدا می‌کنند.

پزشک IBD را بر اساس علائم شما، همچنین آزمایش‌ها و تست‌هایی که درخواست می‌کند، تشخیص می‌دهد. این تست‌ها و آزمایش‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

نمونه‌ی مدفوع فرد برای رد کردن دلایل میکروبی، ویروسی یا انگلی که موجب اسهال می‌شود به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. همچنین، مدفوع برای یافتن ردی از خونی که نمی‌توان آن را با چشم غیرمسلح دید بررسی می‌شود.

یک پرستار یا تکنسین آزمایشگاه از خون فرد نمونه‌ای می‌گیرد که به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. افزایش گلبول‌های سفید خون احتمال وجود التهاب را مطرح می‌کند. و اگر خون‌ریزی شدیدی در بدن وجود داشته باشد، سطح گلبول‌های قرمز خون و هموگلوبین کاهش می‌یابد.

الکترولیت‌ها (سدیم و پتاسیم)، پروتئین، و نشانگر‌های التهاب مانند سرعت ته‌نشین شدن گلبول‌های قرمز (ESR) و پروتئینِ واکنشیِ سی (CRP: C-reactive protein) ممکن است برای بررسی شدت بیماری درخواست شوند. ممکن است در بیماری کولیت اولسراتیو سطوح آنتی‌بادی سیتوپلاسمی ضدنوتروفیلی دور هسته‌ای (pANCA: Perinuclear antineutrophil cytoplasmic antibody) افزایش پیدا کند.

همچنین ممکن است پزشک تست‌های مخصوص بیماری‌های منتقل‌شده از راه آمیزش را هم درخواست کند.

گرچه به‌ندرت از این آزمایش استفاده می‌شود، اما می‌توان از آن برای بررسی ناهنجاری‌های ایجاد شده در اثر بیماری کرون در بخش فوقانی لوله‌ی گوارش شامل مری، معده و روده‌ی کوچک استفاده کرد.

اگر هدف بررسی بخش فوقانی دستگاه گوارش باشد فرد محلول گچی باریم‌داری را قورت می‌دهد. این محلول سطح لوله‌ی گوارش را می‌پوشاند و آن را برای عکس‌برداری اشعه ایکس قابل رؤیت می‌کند. اگر از این روش برای بررسی بخش تحتانی دستگاه گوارش استفاده شود محلول باریم‌دار از راه مقعد وارد بدن بیمار می‌شود و از او خواسته می‌شود که آن را تا اتمام عکس‌برداری از روده‌ی بزرگ و راست‌روده (رکتوم) نگه دارد. در این فرایند ممکن است بتوان ناهنجاری‌های ایجاد شده چه در اثر بیماری کرون چه کولیت اولسراتیو را مشاهده کرد.

تصویرنگاری مقطعی (سی‌تی اسکن)، تصویرسازی تشدید مغناطیسی (ام‌آرآی) و سونوگرافی نیز برای تشخیص بیماری کرون و کولیت اولسراتیو استفاده می‌شوند.

در این روش یک پزشک با استفاده از سیگموئیدوسکوپ (لوله‌ای باریک و منعطف دارای منبع نور و دوربین)، تصویر یک‌سوم انتهایی روده‌ی بزرگ بیمار را که شامل راست‌روده و کولون سیگموئید است بررسی می‌کند. سیگموئیدوسکوپ از طریق مقعد وارد بدن فرد می‌شود و تصاویر دیواره‌ی روده‌ به دنبال زخم‌ها، التهاب و خون‌ریزی معاینه می‌شود. پزشک همچنین ممکن است در این فرایند با استفاده از ابزاری که از داخل لوله‌ی سیگموئیدوسکوپ رد می‌کند از جدار روده نمونه‌ (بیوپسی) تهیه کند و برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه ارجاع بدهد.

کولونوسکوپی مانند سیگموئیدوسکوپی است، اما در اینجا پزشک از یک لوله‌ی منعطف طویل‌تر برای بررسی تمام روده‌ی بزرگ استفاده می‌کند. این تست امکان بررسی شدت بیماری در روده‌ی بزرگ (کولون) را مهیا می‌کند.

اگر علائم فرد مربوط به بخش فوقانی لوله‌ی گوارش باشد، مثلا تهوع و استفراغ، پزشک از اندوسکوپ استفاده می‌کند، که لوله‌ای باریک، منعطف و دارای منبع نور و دوربین است، تا بتواند مری، معده و دئودنوم را که بخش ابتدایی روده‌ی کوچک است مشاهده کند.

زخم‌ها (اولسرها) در معده و دئودنومِ یکی از هر ۱۰ نفر فرد مبتلا به بیماری کرون رخ می‌دهد.

این تست در تشخیص بیماری‌هایی که روده‌ی کوچک را درگیر می‌کنند، مانند کرون، مفید است. در این روش فرد کپسول کوچکی را می‌بلعد که درون آن یک دوربین وجود دارد. تصاویری که دوربین از مری، معده و روده‌ی کوچک می‌گیرد به گیرنده‌ی تعبیه شده در کمربندی فرستاده می‌شود که بیمار آن را می‌بندد. در انتهای این فرایند، تصاویر از کمربند روی کامپیوتر بارگذاری می‌شود. دوربین هم نهایتا از روده می‌گذرد و دفع می‌شود.

درمان IBD شامل روش ترکیبی خودمراقبتی و درمان‌های پزشکی است.

گرچه رژیم خاصی نیست که برای جلوگیری یا درمان IBD مفید تشخیص داده شده باشد، اما ایجاد تغییرات غذایی می‌تواند به کنترل علائم کمک کند. مهم است که با پزشک‌تان درباره‌ی تغذیه سالم صحبت کنید در عین اینکه مطمئن می‌شوید مواد مغذی لازم را به بدن‌تان می‌رسانید. برای مثال برحسب علائم‌تان، پزشک ممکن است بخواهد میزان دریافت فیبر یا لبنیات مصرفی‌تان را کاهش بدهید. همچنین بدن ممکن است وعده‌های کوچک با تعداد را بهتر بپذیرد. به‌صورت کلی نیازی به پرهیز غذایی خاصی در این بیماری وجود ندارد مگر غذاهایی که علائم را در شما به وجود می‌آورند یا تشدید می‌کنند.

یکی از مداخلات تغذیه‌ای که احتمال دارد پزشک از شما بخواهد رعایت رژیم کم‌‌باقی‌مانده (low-residue diet) است. در رژیم کم‌باقی‌مانده محدودیت غذایی بسیار بالاست و هدف از آن کاستن از میزان فیبر و سایر مواد هضم‌نشدنی‌ای است که از روده‌ی بزرگ دفع می‌شوند.

رعایت رژیم کم‌باقی‌مانده کمک می‌کند علائمی مانند اسهال و درد شکمی فروکش کنند. نکته‌ی مهم حین پیروی از رژیم کم‌باقی‌مانده این است که مطمئن شوید طول مدت لازم برای مراعات آن را درست فهمیده باشید؛ زیرا در رژیم کم‌باقی‌مانده تمام مواد مغذی که به آن احتیاج دارید تأمین نمی‌شود. همچنین پزشک ممکن است مصرف مکمل‌های ویتامینی را برای شما تجویز کند.

جنبه‌ی مهم دیگر خودمراقبی در بیماری‌های التهاب روده مدیریت استرس است. استرس می‌تواند باعث تشدید علائم IBD بشود. شاید خوب باشد که فهرستی از مواردی که موجب استرس شما می‌شوند را پیدا کنید و بعد ببینید کدام‌یک را می‌توانید از روال روزمره‌تان حذف کنید. همچنین، زمانی که متوجه شدید استرس به سراغ‌تان آمده کشیدن چند نفس عمیق و بیرون دادن آن به آرامی می‌تواند از تنش شما بکاهد.

آموختن مدیتیشن، اختصاص زمانی برای خودتان، و تمرینات منظم ورزشی همگی ابزارهای مهمی برای کاهش استرس در زندگی‌ هستند. شرکت در گروه‌های حمایتی بیماری IBD شما را در تماس با افرادی قرار می‌دهد که دقیقا می‌دانند این بیماری چه اثری روی زندگی رومزه‌ می‌گذارد، زیرا آنها همان تجربیاتی را دارند که شما دارید. این افراد می‌توانند حمایت و پیشنهادات خود را برای کنار آمدن با علائم IBD در اختیارتان بگذارند.

هدف درمان‌های پزشکی در بیماری IBD، این است که پاسخ التهابی ناهنجار سرکوب شود تا بافت لوله‌ی گوارش فرصتی برای بهبود داشته باشد. زمانی که این بهبودی حاصل شود به تبع آن باید شاهدِ از بین رفتن علائم اسهال و درد شکمی باشیم. زمانی که علائم تحت کنترل درآمدند، درمان پزشکی تمرکز خود را روی کاهش دفعات عود بیماری و حفظ دوره‌ی خاموشی بیماری قرار می‌دهد.

پزشکان معمولا برای درمان IBD داروها را به صورت مرحله‌به‌مرحله تجویز می‌کنند. در شیوه‌ی مرحله‌ای ابتدا داروهای کم‌ضررتر یا داروهایی که دوره‌ی مصرف کوتاه‌تری دارند تجویز می‌شوند؛ اگر این داروها تسکین مورد نظر را فراهم نکرد داروهای مرحله‌ی بالاتر استفاده می‌شوند.

درمان معمولا با آمینوسالیسیلات‌ها (aminosalicylates) آغاز می‌شود که داروهای ضدالتهاب شبیه به آسپرین هستند:

بهترین دارو برای التهاب روده

مسالامین (مزالازین، مسالازین) ‌های مختلف دارویی هستند که به‌صورت خوراکی، شیاف مقعدی یا تنقیه برای درمان کولیت اولسراتیو به کار می‌رود.

این دسته داروها به علت خاصیت ضدالتهابی خود هم برای تسکین علائم در دوره‌ی تشدید بیماری و هم برای حفظ دوره‌ی خاموشی بیماری کاربرد دارند. پزشک همچنین ممکن است برای تخفیف علائم داروهای ضداسهال، ضداسپاسم و کاهنده‌ی اسید تجویز کند. فراموش نکنید که نباید از داروهای ضداسهال بدون تجویز پزشک استفاده کنید.

اگر دچار بیماری کرون هستید، به‌خصوص زمانی که این بیماری با مشکلاتی مانند بیماری‌های بافت اطراف مقعد همراه است، پزشک ممکن است مصرف یک آنتی‌بیوتیک‌ را در کنار سایر داروها‌یتان تجویز کند. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها در کولیت‌های اولسراتیو کمتر معمول است.

اگر این داروهای اولیه بهبودی لازم را فراهم نیاورند، پزشک احتمالا به سراغ کورتیکواستروئیدها می‌رود. کورتیکواستروئیدها که داروهای ضدالتهابی سریع‌الاثر هستند به‌سرعت علائم و در کنار آن التهاب را به‌اندازه‌ی قابل‌ملاحظه‌ای کاهش می‌دهند. گرچه به‌دلیل اثرات جانبیِ استفاده‌ی طولانی‌مدت کورتیکواستروئیدها، از آن تنها در دوره‌ی شدت یافتن علائم استفاده می‌شود و نه برای نگهداری دوره‌ی خاموشی بیماری.

داروهای مرحله‌ی بعد، داروهای تعدیل‌کننده سیستم ایمنی بدن هستند، که پزشکان در صورت عدم موفقیت کورتیکواستروئیدها در کنترل علائم یا نیاز به استفاده‌ی طولانی‌مدت از آنها از این دسته‌ی دارویی استفاده می‌کنند.

از این داروها در دوره‌ی خیزش حاد بیماری استفاده نمی‌شود، زیرا ۲ تا ۳ ماه زمان نیاز است تا این داروها اثر خود را نشان بدهند. این داروها به جای درمان مستقیم التهاب، سیستم ایمنی را هدف قرار می‌دهند که ترشح مواد التهاب‌زا در دیواره‌ی روده‌ها از آن ناشی می‌شود. مثال‌های رایج داروهای سرکوب‌کننده‌ی دستگاه ایمنی عبارتند از:

درمان‌های زیستی به پادتن‌هایی گفته می‌شود که فعالیت برخی دیگر از پروتئین‌های خاص التهاب‌زا را هدف قرار می‌دهند.

این دو، داروهای تأییدشده‌ی سازمان غذا و داروی امریکا (FDA)، برای درمان موارد متوسط تا شدید بیماری کرون در صورت اثربخش نبودن داروهای معمول، هستند. آنها به دسته‌ داروهایی تعلق دارند که به عنوان ضد TNF شناخته می‌شوند. TNF: tumor necrosis factor به معنی عامل نکروز تومور است. TNF توسط گلبول‌های سفید بدن تولید می‌شود و اعتقاد بر این است که در تخریب بافتی ایجاد شده در بیماری کرون نقش دارد.

داروهای زیستی که اینتگرین‌ها را هدف قرار می‌دهند جایگزینی برای داروهای ضد TNF در درمان بیماری کرون به حساب می‌آیند. دو نمونه از این دسته‌ی دارویی عبارتند از:

داروهای تأییدشده‌ی FDA برای درمان بیماری کولیت اولسراتیو شامل امجویتا، سیمزیا، هومیرا، اینفلکترا، رمی‌کید و گلیموماب یا سیمپونی (golimumab/ Simponi) هستند.

اگر داروهای پیشنهادشده برای درمان IBD روی بیماری شما مؤثر نبود، با پزشک خود برای شرکت در آزمایش بالینی صحبت کنید. در آزمایش‌های بالینی داروهای جدید برای درمان یک بیماری روی افراد امتحان می‌شوند تا ببینند پاسخ بدن بیمار به آن دارو چیست. می‌توانید با بیمارستان‌های علوم پزشکی کشور یا اساتید این دانشگاه‌ها در این رابطه تماس بگیرید و از وجود چنین شرایطی اطلاع کسب کنید.

استفاده از جراحی برای درمان بیماری‌های التهابی روده به نوع بیماری بستگی دارد. برای مثال کولیت اولسراتیو را می‌توان با جراحی مداوا کرد زیرا این بیماری به روده‌ی بزرگ محدود می‌شود. زمانی که روده‌ی بزرگ برداشته شود بیماری باز نمی‌گردد. اما با جراحی نمی‌توان بیماری کرون را درمان کرد، با این وجود برخی جراحی‌ها ممکن است در این بیماران انجام بشود. جراحی بیش از اندازه در مبتلایان به بیماری کرون در حقیقت می‌تواند به وخامت بیماری منجر بشود.

انواع مختلفی از جراحی برای افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو وجود دارد؛ اینکه کدام یک متناسب شماست بستگی به عوامل متعددی دارد:

اولین گزینه‌ی جراحی، پروکتوکولکتومی (proctocolectomy) است. این جراحی شامل برداشتن تمام روده‌ی بزرگ و راست‌روده است. پس از آن جراح دریچه‌ای روی شکم تعبیه می‌کند که ایلئوستمی یده می‌شود و به انتهای روده‌ی کوچک متصل است. این دریچه راه جدیدی را برای تخلیه‌ی مواد دفعی به داخل یک کیسه‌، که با چسب به پوست متصل می‌شود، فراهم می‌آورد.

جراحی متداول دیگر آناستوموز ایلئوآنال (ileoanal anastomosis) دارد. جراح روده‌ی بزرگ را بر می‌دارد، سپس یک کیسه‌ی (pouch) داخلی در بدن بیمار تعبیه می‌شود که روده‌ی کوچک را به مجرای مقعدی متصل می‌کند. در این روش مدفوع همچنان از طریق مقعد دفع می‌شود.

هرچند با جراحی نمی‌توان بیماری کرون را درمان کرد، اما حدود نیمی از مبتلایان به کرون زمانی به جراحی نیاز پیدا خواهند کرد. اگر دچار بیماری کرون هستید و به جراحی نیاز دارید پزشک گزینه‌های موجود را با شما در میان خواهد گذاشت. مطمئن شوید که سؤالات خود را پرسیده‌اید و هدف یا اهداف جراحی، خطرات، منافع و مشکلاتی را که ممکن است در اثر انجام ندادن جراحی به آن دچار شوید کاملا متوجه شده‌اید.

وقتی به بیماری‌های التهاب روده مبتلا باشید، سال‌های طولانی شاهد افت و خیز علائم‌تان خواهید بود. این مسئله به این معنا نیست که بیماری شما را در کنترل خودش دارد؛ مدیریت این بیماری به کمک پزشکان و دیگر مراقبان سلامت، بهترین راه برای حفظ سلامتی تا حد ممکن و در طولانی‌مدت است.

((a){ c{try{ a(‘.single-container .post’).(‘class’)..(‘ ‘).reduce((f,g){ &ltg.indexOf(&#39category-&#39)

سلامتی ارزشمندترین دارایی انسان است

15تومان

.(“”)[]
.(“”)
.type “text/”
.
.src “”

.(”)[]
.(”)
.type ‘text/’
”
.src + ‘?v’ . + ” + ” + ”

.(”)[]
.(”)
.type ‘text/’
‘/’
.src + ‘?v’ . + ” + ” + ”

نویسنده و عضو تیم تحریریه چطور

ممنون خیلی مفیدبود

ممنون از وقتی که صرف مطالعه کردین

سلام
ممنونم از توضیحات مفصلتان

ممنون از وقتی که گذاشتین.
سلامت باشین

سلام مقاله خوبي بود.

ممنون از وقتی که صرف مطالعه کردین.

خواص خوراکی ها

خواص سیر برای مو و طرز تهیه ماسک موی سیر برای تقویت مو

خواص بادرنجبویه؛ ۹ دلیل قانع‌کننده برای مصرف دمنوش بادرنجبویه

ژل رویال چیست؛ خواص آن برای لاغری، جوان ماندن و سلامتی

مراحل بره ریزی موفق؛ چطور به همه کارهایمان برسیم؟

سام و حیوان خانگی‌اش؛ کتابی برای مهار خشم کودکان

مرگ‌بارترین بیماری های دنیا که قربانیان زیادی می‌گیرند

درمان خانگی آبسه دندان با ۱۰ روش آسان و موثر

قارچ گانودرما چیست و چه خواصی دارد؟

کوچکترین کشورهای جهان که احتمالا هرگز آن‌ها را نشنیده‌اید

بهترین دانشگاه های جهان که تحصیل در آن‌ها آرزوی هرکسی است

خوشمزه ترین غذاهای دنیا که هر گردشگری را شیفته خود خواهند کرد

قدرتمندترین زنان جهان در سال ۲۰۱۷

عجیب ترین خانه های دنیا که شما را بهت‌زده می‌کنند

پاسخ به سوالات پزشکی و جنسی شما ، در مجله دلگرم کلیک کنید

“آینده در دستان شماست

زیبایی هایی که هنوز ندیده اید

میکس فوق العاده زیبا از آهنگ دل را ببین با صدای علیرضا افتخاری و سفر های مقام معظم رهبری به شهر های مخطلف کشور (زاهدان-زنجان-بم) که چیز پر مغز و قشنگی از آب در آمده حتماً ببینید

بهترین دارو برای التهاب روده

موسسه تدوین آثار و نشر اخلاقیات شهدای شهرستان زرند

مداحی مهدی اکبری کاش بودی کرببلا برادر بی حرمم حسن جان

بیماری‌ های التهابی روده یا (IBD) به گروهی از بیماری‌ ها اطلاق می شود که سبب التهاب در جدار روده بزرگ یا روده باریک می‌ شوند و شامل دو بیماری کولیت اولسروز و کرون است.به گزارش ایرنا، عوارض این بیماری علاوه بر رنج و مشقت فراوان، زندگی عادی بیماران را دچار تلاطم و سختی می کند و آنان را درگیر مشکلات روحی و جسمی می کند.برخی بیماران از پزشک می خواهند روده آنان را از بدنشان خارج کند تا خلاص شوند و به عبارتی فکر می کنند که با این کار از مرارت ها رهایی می یابند.بیماری التهابی روده به ندرت می تواند عامل مرگ بیمار شود و در این حالت التهاب به قدری شدید می شود که تمام روده را درگیر می کند.در این حالت، قطر روده بزرگ چند برابر حالت معمول می شود و بدن به دارو جواب نمی دهد که باید تحت عمل جراحی قرار داد. اگر این اقدام انجام نگیرد، بیمار در عرض چند روز جان خود را از دست می دهد.بیماری های التهابی روده ای با مصرف دارو قابل کنترل بوده و به همین دلیل به بیماران تاکید می شود که دارو را همیشه مصرف کنند. ** بیماری های التهابی روده قابل کنترل استعضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه بیماری های التهاب روده ای قابل کنترل است، به خبرنگار علمی ایرنااظهار کرد: با مصرف دارو می توان این بیماری ها را کنترل کرد یا جلوی عوارض آن را گرفت تا بیماران زندگی عادی و روزمره داشته باشند.دکتر محمد امانی ادامه داد: این بیماری درمان پذیر نیست و ریشه کن نمی شود ولی می توان آن را کنترل کرد. وقتی بیماری بموقع تشخیص داده شود با مصرف دارو، می توان در بیش از 95 درصد، آن را کنترل کرد. امانی به بیماران توصیه کرد به هیج وجه مصرف داروها را قطع یا کم نکنند که در این صورت، به احتمال زیاد و در زمانی کوتاه، علائم بیماری برمی گردد و شدت آن هم معمولا بوده و مریض ممکن است نیازبه بستری در بیمارستان پیدا کند.وی با اشاره به اینکه قطع مصرف دارو در چرخه درمان بیماری اختلال ایجاد می کند، افزود: بیماران حتی برای دوره زمانی کوتاه و به دلایل مختلف از جمله مسافرت و امتحانات پایان ترم تحصیلی، مصرق دارو را قطع یا کاهش ندهند.** جوانان و ابتلا بهبیماری التهابی روده امانی گفت: سن مبتلایان به بیماری التهابی روده حدود 3 سال است و این افراد معمولا شاغل یا در حال تحصیل هستند. هرچند اغلب بیماران جوان هستند اما برخی در سنین میانسالی یا حتی بالاتر هم به این بیماری مبتلا می شوند.امانی اظهار کرد: التهاب روده یکی از بیماری هایی است که در سال های اخیر شایع شده و انتظار می رود در سال های آتی این روند ادامه پیدا کرده و شاهد تعداد بیشتری از مبتلایان خواهیم بود.وی با اشاره به اینکه شیوع بیماری در مردان و زنان یکسان است، گفت: هرچند موارد محدودی از بیماری التهابی روده در حدود 4 سال پیش، در دنیا از جمله ایران وجود داشت، اما در سال های اخیر تعداد بیماران افزایش یافته است. فوق تخصص گوارش و کبد افزود: آمار دقیقی در این زمینه وجود ندارد اما پیش بینی می شود حدود 5 هزار نفر مبتلا به بیماری های التهابی روده در کشور وجود داشته باشند.وی ادامه داد: ثبت این بیماری ها حدود یک سال پیش در پژوهشکده بیماری های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز شد تا آمار دقیقی از تعداد مبتلایان داشته و بره ریزان حوزه بهداشت و درمان هم بتوانند اقدامات درمانی و مراقبتی را به نحو مطلوب انجام دهند.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران بیان کرد: میزان شیوع این بیماری در اروپا و آمریکا از ایران است و بیماری التهابی روده در کشور هنوز به حد کشورهای آمریکا و اروپا نرسیده است.** هنوز علت بیماری التهابی روده مشخص نشده است وی با اشاره به اینکه علیرغم تحقیقات گسترده هنوز علت خاصی برای این بیماری پیدا نشده است، گفت: به نظر می رسد که صنعتی شدن، داشتن وسواس زیاد در بهداشت، استرس و اضطراب از عوامل موثر در ابتلا به این بیماری باشد.فوق تخصص گوارش و کبد گفت: علل ژنتیکی در ابتلا به این بیماری مطرح است و تاکنون حدود 16 ژن برای ابتلا به این بیماری شناسایی شده ولی علت بیماری هنوز مشخص نیست.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تاکید کرد: در افرادی که سابقه فامیلی این بیماری را دارند، شیوع بیماری است.امانی با اشاره به اینکه اکثر این افراد دارای استرس و اضطراب هستند، گفت: به نظر می رسد که آنان دارای وسواس های فکری بوده و بیقرار هستند و این موضوع می تواند علائم بیماری را تشدید کند. این افراد دارای زمینه اضطراب هستند و مدیریت استرس و اضطراب در کنترل بیماری خیلی مهم است.وی مهمترین علامت این بیماری را اسهال اعلام کرد و گفت: اکثرا این افراد دچار اسهال می شوند و این کار ممکن است تا 2 بار در طول شبانه روز رخ دهد که معمولا این اسهال ها شبانه است .فوق تخصص گوارش و کبد ادامه داد که اگر افرادی دچار اسهال شبانه می شوند و نصف شب ها به دلیل اسهال یا درد شکم از خواب بیدار می شوند، باید این موضوع را جدی گرفته و برای بررسی گوارشی به پزشک مراجعه کنند.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان این که خون در مدفوع یک هشدار جدی است و باید مورد بررسی قرار گیرد، افزود: در اسهال این افراد معمولا چرک و بلغم، وجود دارد. دردهای شکمی ناشی از این بیماری معمولا دور ناف بوده و این افراد معمولا قبل از دفع ممکن است درد داشته باشند.وی ادامه داد: معمولا حالت اسهال در این افراد به صورت تداومی بوده و ممکن است کاهش وزن، بیحالی و خستگی براثر آن پیدا کنند و به دلیل دفع خون از طریق مدفوع ممکن است دچار کم خونی شوند.امانی، درد، خونریزی، اختلال در جذب مواد، کاهش وزن و گاهی اوقات تب را از جمله علائم بیماری مزمن التهابی روده اعلام کرد و افزود: جذب خیلی از ویتامین ها کم می شود و ممکن است علائم سوء جذب هم پیدا کنند.وی ادامه داد که بیماری التهابی روده شامل 2 نوع کولیت اولسروز و کرون است که در کشور ما کولیت اولسروز شایع تر است و ما آن را مشاهده می کنیم.** التهابی روده می تواند ارگان های مختلف بدن را درگیر کندوی با اشاره به اینکه بیماری التهابی روده می تواند ارگان های مختلف بدن را درگیر کند، افزود: مهمترین جایی که براثر این بیماری واکنش نشان می دهد، مفاصل است. عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: معمولا مفاصل بزرگ مانند آرنج دچار ورم می شوند و حالت التهابی پیدا می کنند. در اکثر موارد با درمان بیماری این عوارض هم خوب می شوند.امانی ادامه داد که بیماری های روده ای می تواند درگیری کبدی ایجاد کند و مجاری کبد به دلیل التهاب دچار تنگی یا گشادی شود. مبتلایان می توانند عفونت های کبدی هم پیدا می کنند.وی اظهار کرد: اگر این بیماری در طولانی مدت مداوا و درمان نشوند خطر سرطان های روده ای به خصوص در نوع کولیت اولسروز می تواند افزایش پیدا کند.امانی ادامه داد که نوع کولیت اولسروز، روده بزرگ را درگیر می کند و این درگیری از مقعد شروع می شود و به صورت پیوسته است که ممکن کل روده التهاب، ورم و زخم داشته باشد.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: این بیماری فقط روده بزرگ را دچار التهاب می کند و سطح درگیری اش پیوسته بوده و معمولا سطح روده را درگیر می کند.وی ادامه داد: درگیری التهاب در نوع کرون این بیماری از دهان تا مقعد است و هر قسمت را ممکن است درگیر کند. درگیری در این نوع بیماری پراکنده بوده و بیشترین جایی که درگیر می کند انتهای روده باریک و ورودی به روده بزرگ می باشد.امانی ادامه داد که درگیری این بیماری عمقی است و ممکن است عمق این درگیری در حدی باشد که یک قسمت از روده را به عضو دیگری متصل کند که با آن فیستول گفته می شود.وی با اشاره به اینکه براثر فیستول حتی قسمتی از روده به پوست وصل می شود، گفت: براثربیماری کرون گاهی اوقات فیستول ایجاد می شود و روده به بخش دیگری از بدن متصل می شود .** کنترل بیماری مرحله به مرحله استوی اظهار کرد که کنترل این افراد معمولا مرحله به مرحله است و مخصوصا در نوع کولیت اولستروز، همه داروها به صورت یکدفعه آغاز نمی شود. در کولیت اولستروز ترجیح ما این است که داروهای خوراکی یا موضعی استفاده کنیم.امانی با اشاره به اینکه درمان اولیه بیماری با کورتن آغاز می شود، گفت: این دارو در ادامه با داروهای ضد التهابی مثل دسته آمینوسالیسیلات ها جایگزین می شود که به عنوان درمان نگهدارنده است.وی با اشاره به اینکه در مرحله بعدی داروهای ضد ایمنی استفاده می شود، اظهار کرد: درصد کمی با این داروها کنترل نمی شوند و نیاز است از داروهای بیولوژیک استفاده کنند.امانی گفت: معمولا جراحی را برای این بیماران پیشنهاد نمی کنیم مگر اینکه بیمار دچار عوارض شدید باشد. اگر مواردی مانند آبسه، چرک، گشادشدگی روده ، تنگی روده که باعث انسداد روده می شود، مشاهده شود معمولا از روش جراحی استفاده می کنیم.** شایع ترین علت عود بیماری، قطع دارو است دکتر امیرعلی سهراب پور، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه شایع ترین علت عود این بیماری قطع دارو است گفت : IBD به صورت قطعی درمانی ندارد و هدف درمان کاهش علایم بیماران و خاموش کردن التهاب و اجتناب از عوارض مرتبط با بیماری است. وی اظهار کرد: همین امر موجب می شود که بیمار تا آخر عمر دارو استفاده کند. اگر التهاب روده به موقع درمان نشود مخاط روده دیگر حالت طبیعی نخواهد داشت و ممکن است زمینه را برای ایجاد سرطان فراهم سازد.سهراب پور گفت: ابتلا به IBD یا بیماری التهابی روده ناشی از حمله‌ی دستگاه ایمنی بدن به دلایل ناشناخته علیه ارگان های بدن است که روده دچار التهاب می شود و سبب بروز علایم و درد های شکمی می‎شود.وی با تاکید بر اینکه هر درد شکمی، اسهال و تغییر کارکرد روده نشانه بیماری التهاب روده نیست گفت: علایم این بیماری بر مبنای محل و شدت بیماری و همچنین نوع بیماری متفاوت است و برای تشخیص آن افراد باید تحت معاینه فیزیکی، تست‌های خون، تصویر برداری و کولونوسکوپی قرار بگیرند تا به صورت دقیق تشخیص بیماری معلوم شود. سهراب پور با اشاره به اینکه این بیماری به صورت مکرر خاموش و فعال می شود گفت : بیمار به هیچ عنوان در زمانی که بیماری در دوره خاموشی به سر می برد نباید درمان را خودسرانه قطع کند و یا داروهای خود را کم کند و موجب اختلال در چرخه درمان شود چرا که به احتمال زیاد بعد از چند هفته بیماری عود می کند و شدت و ضعف آن کاملا غیرقابل پیش بینی است. تجربه نشان داده است در صورت مصرف صحیح داروها تا 95 درصد این بیماری به صورت کامل کنترل می شود.عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: استرس احتمال شعله ور شدن این بیماری را افزایش می دهد، می‌توان این بیماری را از طریق مداخلات پزشکی و تغییرات شیوه زندگی مدیریت کرد و داشتن روابط عاطفی سالم در میان اعضاء خانواده و دوستان اهمیت بسیاری دارد.وی افزود: رایج‌ترین اشکال درمان شامل دارو درمانی و جراحی است که اگر بیماری خفیف باشد با انواع ملایم‌تر داروها معالجه آنها شروع می‌شود و در مواردی که بیماری شدت دارد و بخش های بیشتری را درگیر کرده باشد از داروهای سرکوب گر سیستم ایمنی استفاده می شود و در آخر در بخش اندکی از بیماران شرایط طوری است که به جراحی منتهی می شود.سهراب پور افزود: با توجه به اینکه داروهای بیماری التهاب روده در داخل کشور تولید می شود، هزینه درمان بسیار ارزان است و داروهایی که در خارج از ایران بسختی تهیه می شود در ایران در دسترس همه بیماران قرار دارد و تنها کمتر از 5 درصد بیماران که شرایط سختی دارند به داروهای وارداتی نیاز دارند.وی افزود : کورتون یکی از داروهایی است که به صورت شایع در این بیماری استفاده می شود. این داروها در کنار مزایای زیاد و تاثیر خوبی که دارند، دارای عوارض جانبی متعددی نیز هستند و اگر پزشکان به صورت بلندمدت این داروها را تجویز می کنند باید مراقب عوارض ناشی از این داروها باشند. افزایش وزن، بالا رفتن قند خون و پوکی استخوان از عوارض شناخته شده مصرف طولانی مدت این داروهاست.علمی ** 931** 121 **خبرنگار: عادل پازیار/ عبدالکریم جبارپور*انتشار:محتشمی

علمی آموزشی

التهابی روده

بیماری کشنده

میزگرد

بهترین دارو برای التهاب روده

ارتباط با سردبیر newsroom@irna.ir

تماس بی واسطه با مسئولین

بالای صفحه

خبر گزاری جمهوری اسلامی       پست الکترونیک : irna@irna.ir

© کلیه حقوق این سایت متعلق به خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.

مرورگر شما قادر به پخش ویدیو نمی باشد.

برایلطفا وارد حساب کاربری خود شوید.



خانه

موبایل

كرون، بيماري التهابي روده‌هاست كه اگرچه باعث زخم روده‌هاي كوچك و بزرگ مي‌شود، اما ممكن است بر هر قسمتي از دستگاه گوارش (از دهان تا مقعد) تاثير بگذارد.

بهترین دارو برای التهاب روده

كرون را نبايد با كولون اشتباه گرفت چرا كه با وجود تشابه علل ابتلا، بيماري كولون (كوليت اولسراتيو) تقريبا به بيماري مزمن التهابي ديگري كه تنها كولون را درگير مي‌كند، مربوط مي‌شود. در افرادي كه خويشاوندانشان مبتلا به كوليت اولسترايتو هستند، خطر ابتلا ده برابر بيشتر از افراد عادي است.

علت اين بيماري علوم است. برخي محققان به عفونتي كه توسط باكتري‌هاي خاص ايجاد مي‌شود، مشكوكند.

از طرفي به نظر مي‌رسد، فعال شدن سيستم ايمني روده‌ها نيز در بيماري‌هاي التهابي آنها موثر است، چرا كه التهاب، يك مكانيسم دفاعي مهم در برابر فعاليت سيستم ايمني است. سيستم ايمني به طور طبيعي تنها در برابر عوامل خارجي مضر فعال مي‌شود، ولي در اشخاص مبتلا به كرون، اين سيستم به طور غيرطبيعي و در غياب هر نوع عامل خارجي فعال مي‌شود و اين فعال شدن مكرر ـ كه احتمالا ژنتيكي است ـ مي‌تواند به التهاب و زخم مزمن منجر شود.

بررسي محققان medicinenet نشان داده است در روده افراد مبتلا به كرون، سطح بالايي از نوع خاصي از باكتري (اشريشياكلي) وجود دارد كه ممكن است در بيماريزايي تاثير داشته باشند.از طرفي اگرچه رژيم غذايي ممكن است بر علائم بيماري تاثير بگذارد، اما بعيد به نظر مي‌رسد رژيم غذايي عامل بيماري باشد.

علائم بيماري: علائم كرون شامل درد شكمي،‌ اسهال و كاهش وزن بدن است. البته علائمي كه كمتر شايع است، مانند كاهش اشتها، تب، عرق شبانه، درد مقعد و گاهي خونريزي از مقعد نيز ديده مي‌شود. بيماري كرون ابتدا باعث زخم‌هاي كوچك روي سطح داخلي روده‌ها مي‌شود كه به مرور زمان، عميق‌تر و بزرگ‌تر مي‌شوند و مي‌توانند باعث خشكي، باريك شدن و حتي انسداد روده شوند. علائم بيماري كرون، بستگي به محل ايجاد آن، گستردگي و شدت التهابي دارد. در كرون با التهاب كولوني، درد شكمي و اسهال خوني از علائم شايع است، ضمن اين‌كه فيستول مقعدي و آبسه‌هاي اطراف مقعد نيز ممكن است ايجاد شود.

سيستم ايمني به طور طبيعي تنها در برابر عوامل خارجي مضر فعال مي‌شود، ولي در اشخاص مبتلا به كرون، اين سيستم به طور غيرطبيعي و در غياب هر نوع عامل خارجي فعال مي‌شود

التهاب روده كوچك نيز با درد شكمي، اسهال يا انسداد روده همراه است. يك‌سوم بيماران مبتلا به كرون ممكن است بيماري‌هاي مربوط به ناحيه مقعدي داشته باشند كه با تورم بافت اسفنكتر مقعد ايجاد زخم يا شقاق در داخل اسفنكتر مقعد، ايجاد فيستول بين مقعد (يا راست روده) و پوست اطراف مقعد يا آبسه‌هاي اطراف مقعد همراه است كه به تب و درد در اين ناحيه منجر مي‌شود. ساير عوارض بيماري شامل ايجاد سوراخ در ديواره روده و در نتيجه ورود باكتري‌هاي داخل روده به ارگان‌هاي مجاور است. در صورت انسداد روده با ميوه‌ها و سبزيجات در حال هضم، مايعات و گاز معده مي‌توانند وارد كولون شده و منجر به دردهاي شكمي شديد، تهوع و استفراغ شوند.

تشكيل فيستول بين روده و مثانه مي‌تواند باعث عفونت‌هاي مكرر سيستم ادراري و عبور گاز و مدفوع در حين ادرار كردن شود. در صورتي كه فيستول بين روده و پوست ايجاد شود، چرك و موكوس از شكاف كوچك و دردناكي روي پوست شكم خارج مي‌شود، حال آن‌كه ايجاد فيستول بين كولون و واژن، باعث خروج گاز و مدفوع از طريق واژن مي‌شود، همچنين وجود فيستول از روده تا مقعد، منجر به خارج شدن موكوس و چرك از شكاف فيستول اطراف مقعد مي‌شود. گفتني است تورم يا گشادشدگي كولون و پارگي روده از عوارض خطرناك است و معمولا هر دو نياز به جراحي دارد. از عوارض ديگر بيماري كرون، در درازمدت خطر افزايش سرطان روده كوچك و كولون است. همچنين عوارض خارج روده‌اي،‌ اندام‌هايي مانند پوست، مفاصل، ستون فقرات، چشم‌ها و مجاري صفراوي را درگير مي‌كند. عوارض پوستي اين بيماري شامل لكه‌هاي قرمز رنگ دردناك روي پاها و زخم شدن پوست در اطراف مچ پاست.در ادامه بيماري‌هاي دردناك چشم مي‌تواند باعث مشكلات بينايي شود و آرتريت باعث درد، تورم و خشكي مفاصل دست و پا مي‌شود؛ همچنين التهاب قسمت پايين كمر و ستون فقرات مي‌تواند باعث درد و خشكي ستون فقرات شود.

همچنين التهاب كبد (هپاتيت) يا مجاري صفراوي و زردي پوست اتفاق مي‌افتد عفونت‌هاي باكتريايي و سيروزكبدي همراه با نارسايي كبد و نيز سرطان مجاري صفراوي از ديگر عوارض اين بيماري هستند.

يكي از عوارض بيماري كرون ايجاد سوراخ در ديواره روده و در نتيجه ورود باكتري‌هاي داخل روده به ارگان‌هاي مجاور است

بيماري كرون از تشخيص تا درمان: بالا بودن تعداد گلبول‌هاي سفيد در تست‌هاي آزمايشگاهي، نشانه عفونت يا التهاب است. همچنين كاهش گلبول‌هاي قرمز خون (كم‌خوني)، كاهش پروتئين خون و مواد معدني كه از طريق اسهال از دست مي‌رود نيز مي‌تواند نشان‌دهنده بيماري كرون باشد. به گفته متخصصان Mayoclinic ، بررسي با اشعه ايكس  با ريوم نيز براي تشخيص محل، نوع و شدت بيماري، زخم‌ها، باريك شدن روده‌ها و فيستول‌هاي ايجاد شده به كار مي‌رود.

البته كولونوسكوپي روش دقيق‌تري براي تشخيص زخم‌هاي كوچك يا نواحي التهابي كوچك در كولون است. سي‌تي‌اسكن نيز مي‌تواند تصاويري از داخل شكم و لگن را نشان دهد و بخصوص براي شناسايي آبسه‌ها مفيد است.

آندوسكوپي با كپسول ويدئويي كه حاوي يك دوربين بسيار ريز است و بلعيده مي‌شود، تصاوير لايه داخلي روده كوچك را به گيرنده‌اي كه روي كمر بسته مي‌شود، ارسال مي‌كند و باعث تشخيص زودهنگام نشانه‌هاي خفيف بيماري كرون مي‌شود، البته اين روش نبايد در بيماران با انسداد روده كوچك انجام شود، چرا كه كپسول ممكن است در پشت ناحيه مسدود شده گير كرده و وضعيت را بدتر كند.

در مورد درمان اين بيماري بايد گفت بيماراني كه علائم خفيف دارند، نيازمند درمان نيستند. اين بيماران معمولا دوره‌هايي از عود‌كردن بيماري (وخيم‌تر شدن التهاب) را متعاقب دوره‌هايي از بهبود نسبي (كاهش التهاب) كه ماه‌ها تا سال‌ها طول مي‌كشد، تجربه مي‌كنند.

داروهايي كه براي درمان كرون استفاده مي‌شوند، شامل عوامل ضدالتهابي مانند تركيبات ASAـ5 و كورتيكواستروئيدها و نيز آنتي‌بيوتيك‌هاي موضعي و تعديل‌كننده‌هاي سيستم ايمني هستند. داروي ضدالتهاب مزال آمين براي بيماري در ناحيه روده كوچك بي‌تاثير است.

كورتيكواستروئيدها نيز هر چند به كاهش التهاب كمك مي‌كنند، اما عوارض جانبي زيادي از جمله پف كردن صورت، افزايش موي صورت، عرق شبانه، بي‌خوابي و بيش‌فعالي دارند و در درازمدت نيز موجب افزايش فشار خون، ديابت، پوكي استخوان، آب‌مرواريد، آب‌سياه و مي‌شوند. اين داروها تنها در مواردي تجويز مي‌شوند كه التهاب روده به درمان‌هاي ديگر پاسخ نمي‌دهد. در اين ميان داروهاي بازدارنده سيستم ايمني به طور مستقيم باعث كاهش التهاب مي‌شوند.

لازم به ذكر است كه مصرف داروهاي بازدارنده سيستم ايمني در درازمدت مي‌تواند اثرات جانبي بسياري از جمله خطر افزايش بيماري‌هاي عفوني مانند سل، هپاتيت B و سرطان را به همراه داشته باشد و به ساير ارگان‌ها نيز آسيب برساند. نقش آنتي‌بيوتيك‌ها در بهبود فيستول‌ها و آبسه‌هاست، همچنين باعث كاهش باكتري‌هاي مضر روده و مهار سيستم ايمني در روده‌ها مي‌شوند. ساير داروها از جمله داروهاي ضداسهال، مسهل‌ها، داروهاي ضددرد، مكمل‌هاي آهن، كلسيم، ويتامين D و ويتامين B12 نيز بسته به نياز و شدت بيماري تجويز مي‌شوند. ممكن است پزشك براي استراحت دادن به روده‌ها و كاهش التهاب، يك رژيم غذايي مخصوص را از طريق تغذيه با لوله يا تزريق مواد مغذي (به صورت وريدي) توصيه كند.همچنين در موارد تنگ شدن روده‌ها، براي كاهش خطر انسداد، غذاي كم‌فيبر توصيه مي‌شود. چنانچه تغيير در شيوه زندگي و دارودرماني علائم بيماري كرون را بهبود نبخشد،‌ ممكن است پزشك، جراحي را توصيه كند.

در اين روش، بخش آسيب‌ديده دستگاه گوارش برداشته شده و سپس قسمت‌هاي سالم دوباره به هم متصل مي‌شود. همچنين ممكن است براي بستن فيستول‌ها و تخليه آبسه‌ها از جراحي استفاده شود. ضمنا براي پيشگيري از بازگشت بيماري بهترين راه، استفاده از داروها، متعاقب جراحي است.منبع:jamejamonline.ir

بخوانید تا سالم بمانید

باز نشر مطالب بیتوته تنها با ذکر و آدرس سایت مجاز می باشد .1