علائم ابتلا به کیسه صفرا

کیسه صفرا یک کیسه کوچک واقع در سمت راست بدن، در زیر کبد است. بعضی از مواد شیمیایی موجود در کیسه صفرا می‌توانند به یک سنگ بزرگ یا چندین ماده کوچک تبدیل شوند. ترشحات کیسه صفرا مجموعه‌ای از کلسترول، کلسیم، بیلی روبین و سایر ترکیبات است که در کیسه صفرا انباشته می‌شوند. این ترکیبات گاهی اوقات صفرا نامیده می‌شوند چرا که برای مدت طولانی در کیسه صفرا باقی می‌مانند.

صفرا مایع سبز مایل به زرد است که در کبد تولید و در کیسه صفرا ذخیره می‌شود. این ماده به هضم چربی‌های بدن کمک می‌کند. هنگامی که ذرات کوچک صفرا برای مدت طولانی در کیسه صفرا باقی بمانند، این ذرات می‌توانند به عنوان مواد معلق در کیسه صفرا تجمع یابند. سنگ‌های کیسه صفرا، سنگ‌ها یا توده‌هایی هستند که از برخی مواد سخت‌تر در کیسه صفرا یا مجاری صفراوی تولید می‌شوند.

اکثر افراد مبتلا به سنگ‌های صفراوی هیچ نشانه‌ای ندارند. این به این دلیل است که سنگ در کیسه صفرا باقی می‌ماند و هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال، گاهی اوقات سنگ‌های صفراوی ممکن است به کوله سیستیک یا التهاب کیسه صفرا منجر شوند.

علائم اولیه درد ناگهانی است که به سرعت این درد بدتر می‌شود. این درد می‌تواند در سمت راست بدن، درست زیر دندان‌ها، بین نوک شانه یا در شانه راست رخ دهد.

سایر علائم عبارتند از:

علائم ابتلا به کیسه صفرا

در بسیاری از موارد، سنگ‌های کیسه صفرا به طور تصادفی هنگامی که فرد برای یک وضعیت دیگر تحت درمان قرار می‌گیرد، کشف می‌شوند. یک پزشک ممکن است بعد از انجام آزمایش کلسترول، اسکن اولتراسوند، آزمایش خون یا حتی یک سی‌تی‌اسکن، به وجود سنگ‌های صفراوی مشکوک شود. آزمایش خون ممکن است به دنبال علائم عفونت، انسداد، پانکراتیت یا زردی انجام شود.

دو نوع اصلی از سنگ‌های صفراوی وجود دارد:

سنگ‌های صفراوی کلسترولی: اگر کلسترول بیش از حد در صفرا وجود داشته باشد این سنگ‌ها ایجاد می‌شوند.

سنگ‌های صفراوی رنگدانه‌ای: وقتی که بیلی روبین صفرا بیش از حد باشد این سنگ‌ها شکل می‌گیرند. این نوع از سنگ‌ها در میان افراد مبتلا به بیماری کبدی، عفونت مجاری صفراوی یا اختلالات خونی مانند کم خونی ناشی از سلول‌های داسی شکل مشاهده می‌شود.

افراد در معرض خطر عبارتند از:

سنگ‌های صفراوی اگر باعث ایجاد التهاب کیسه صفرا، انسداد مجاری صفراوی و یا حرکت سنگ از مجاری صفراوی به داخل روده شوند، باید تحت درمان قرار بگیرند. درمان شامل کوله سیستکتومی یا برداشتن کل کیسه صفرا است که در برخی افراد تحت لاپارسکوپی انجام شده و در برخی نیاز به جراحی‌های باز شکمی وجود دارد. داروی اورسیدوکولیک اسید (Ursodeoxycholic acid) در صورتی که جنس این سنگ‌ها از کلسترول باشد، می‌توانند تا حدودی از میزان محتوای کلسترولی کیسه صفرا کاسته و از تشکیل این سنگ‌ها بکاهند.

البته علی رغم وجود دارو و مداخلات جراحی برخی از مردم درمان‌های طبیعی برای خلاص شدن از شر این سنگ‌ها جایگزین می‌کنند. روش‌های طب سوزنی، یوگا تا حدودی درمان کننده هستند البته باید در نظر داشته باشید در صورت وخامت شرایط، پزشک تصمیم گیرنده نهایی خواهد بود.

موثرترین راه برای جلوگیری از بیماری سنگ صفرا در طولانی مدت، کنترل وزن است. با این حال، کاهش وزن سریع، بارداری، و یا شرکت در برنامه‌های رژیم غذایی بسیار کم کالری (کمتر از 800 کالری در روز)، در واقع می‌تواند خطر ابتلا به سنگ‌های صفراوی را افزایش دهد. رژیم‌های کاهش وزن سریع ممکن است سطح کلسترول در صفرا افزایش دهند که منجر به افزایش احتمال ابتلا به سنگ کیسه صفرا می‌شود. این کاهش وزن باید به آرامی انجام شود.

فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش شانس ابتلا به سنگ‌های صفرا کمک کند. شدت تمرین تفاوت زیادی را ایجاد نمی‌کند. دستورالعمل‌های خدمات بهداشتی و انسانی ایالات متحده توصیه می‌کنند که فعالیت بدنی منظم حداقل 150 دقيقه در هفته يا 30 دقيقه پنج بار در هفته می‌تواند پيامدهای سلامت را بهبود بخشد و مانع از افزايش وزن شود.

رژیم غذایی سالم نقش مهمی در کاهش ابتلا به بیماری‌های کیسه صفرا ایفا می‌کند، اما تنها محدود به خوردن میوه‌ها و سبزی‌ها نیست. خوردن یک ترکیب متعادل از غذاهای گیاهی مانند آجیل، میوه‌ها، سبزیجات، فیبر و غذاهای حاوی چربی‌های یکنواخت یا چرب غیر اشباع، غلات و با مقادیر کم و یا بدون گوشت قرمز می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های سنگ کیسه صفرا را کاهش دهد. رژیم مدیترانه‌ای شامل این غذاهاست و با کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی نیز همراه است.

چند نکته برای نوع غذایی که باید بخورید و مواردی که باید اجتناب کنید:

درمان‌های جایگزین استروژن و یا هورمون خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا افزایش می‌دهند چون استروژن خود کلسترول بیشتری در بدن تولید می‌کند. استاتین‌ها یا داروهای کاهش دهنده کلسترول، هم‌چنین می‌توانند بروز بیماری‌های سنگ صفرا را کاهش دهند. اورلیستات (Xenical)، که برای درمان چاقی استفاده می‌شود، می‌تواند از ایجاد سنگ‌های صفراوی در هنگام کاهش وزن جلوگیری کند. بعضی از داروهای کاهش دهنده تری گلیسرید مرسوم به نام جم فیبروزیل (Lopid) و فنوفیبرات (Fibricor یا Tricor) می‌توانند خطر بروز سنگ‌های کیسه صفرا را افزایش دهند. این داروها باعث از کار انداختن آنزیم‌های کبدی شده و سطوح کلسترول موجود در صفرا بالا می‌برند. اما استاتین‌ها یک راه موثر برای کاهش کلسترول و تری گلیسیرید هستند، بنابراین در صورت نیاز به کنترل کلسترول، در مورد بهترین گزینه‌های درمانی با پزشک خود صحبت کنید.

تریتا را در جهت رسیدن به اهدافش حمایت کنید:

اشتراک گذاری:

فاطمه قربانی هستم، لیسانس ژنتیک، به علوم نوین پزشکی و ایمونولوژی علاقمندم. از شما دوست گرامی بخاطر مطالعه این مقاله و همچنین مجموعه تریتا بخاطر فرصت انتشار مطالبم در راستای کمک به ارتقای دانش کمال تشکر دارم. شاد باشید و سلامت

my name is Fatemeh Ghorbani, I have a B.S in genetics and interested in immunology and medical science. I believe that, even into the smallest acts, should be put our heart, mind and soul. Thank you for reading my article

طراحی و پشتیبانی:
گروه توسعه نرم افزاری تیکا

خوش آمدید. به حساب کاربری خود وارد شوید.

آدرس ایمیلی که با آن ثبت‌نام کرده‌اید را وارد نمائید تا یک رمز عبور جدید برای شما ارسال شود.

بهتر زندگی کردن یاد گرفتنی است – مرجع مقالات آموزشی و فیلم آموزشی برای موفقیت و پیشرفت

بیشتر مردم تا زمانی‌که مشکلی پیش نیاید به کیسه صفرا در بدن خود توجهی ندارند. کیسه صفرا عضوی گلابی‌شکل است که زیر کبد و در قسمت بالای سمت راست شکم قرار دارد. کیسه صفرا، صفرا ذخیره می‌کند. صفرا هم ماده‌ای است که کبد برای هضم بهتر چربی تولید می‌کند و باعث جذب چربی محلول ویتامین‌ها و مواد مغذی می‌شود. زمانی‌که کیسه صفرا به‌درستی کار نکند یا مجاری صفرا مسدود شوند، درد و ناراحتی زیادی به‌وجود خواهد آمد. در این مقاله شما را با ۱۰ مشکل شایع کیسه صفرا، رژیم غذایی مناسب کیسه صفرا، علائم مشکلات کیسه صفرا، تشخیص، پیشگیری و درمان کیسه صفرا و مشکلات آن از جمله درمان سنگ کیسه صفرا آشنا خواهیم کرد.علائم ابتلا به کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا یا کوله لیتیاز (cholelithiasis) از مشکلات شایع این عضو از بدن است. سنگ کیسه صفرا، توده‌هایی جامد از کلسترول (یا رنگدانه) در اندازه‌های متفاوت هستند و زمانی به‌وجود می‌آیند که میزان چربی و صفرا بالا رفته و منجر به تشکیل کریستال‌ می‌شوند. این کریستال‌ها به مرور زمان به هم می‌پیوندند و تشکیل سنگ می‌دهند. سنگ کیسه صفرا می‌تواند به کوچکی یک سنگریزه یا به‌اندازه یک توپ گلف باشد. وجود این سنگ‌ها گاهی با نشانه‌هایی همراه است و گاهی بدون هیچ علامتی تشکیل می‌شوند..

صفرا از طریق مجاری کوچک، از کیسه صفرا به مجاری صفرا منتقل می‌شود. از آنجا هم به روده کوچک می‌رود. گاهی‌اوقات، در مجاری صفرا سنگ تشکیل می‌شود. در بیشتر مواقع، این سنگ‌ها در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند و به سمت مجاری صفرا حرکت می‌کنند. به این سنگ‌ها، سنگ کیسه صفرای ثانویه گفته می‌شود. اگر سنگ درون مجاری صفرا ساخته شود، به آن سنگ اولیه یا سنگ صفرای مجاری اولیه گفته می‌شود. این سنگ‌ها نسبت به سنگ‌های ثانویه کمتر به‌وجود می‌آیند، اما در صورت تشکیل شدن، امکان عفونت بیشتر خواهد بود.

سرطان کیسه صفرا بسیار نادر است و درصد بسیار اندکی از افراد جهان به آن مبتلا می‌شوند، ولی در صورت وقوع، به دیگر نواحی بدن هم منتقل می‌شود. سنگ کلیه، تجمع کلسیم در کیسه صفرا، چاقی مفرط، پیری و جنسیت زن از عواملی هستند که احتمال ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می‌دهند.

کیسه صفرای ملتهب به‌صورت ناگهانی یا شدید، زمانی به‌وقوع می‌پیوندد که صفرا نتواند از کیسه خود خارج شود. علت این مسئله عموما به‌خاطر مسدود شدن مجرای خروج صفرا با یک سنگ کیسه صفرا است که به این مایع اجازه خروج نمی‌دهد. التهاب مزمن هم بر اثر حملات شدید و مکرر درد ناشی از این انسداد ایجاد می‌شود. با مسدود شدن مجاری صفرا، این ماده به سمت بالا بازگشت می‌کند و مقدار اضافی آن موجب تحریک و آزار کیسه صفرا می‌شود. در نتیجه، در کیسه صفرا عفونت و التهاب به‌وجود می‌آید و به‌مرور زمان این کیسه آسیب می‌بیند و عملکرد درستی نخواهد داشت.

اگر سنگ کیسه صفرا درمان نشود، احتمال پارگی و سوراخ شدن کیسه وجود خواهد داشت. به‌عبارت دیگر، سوراخی در دیواره کیسه بزرگ می‌شود. پارگی و سوراخ شدن کیسه صفرا می‌تواند به‌خاطر التهاب مزمن کیسه هم رخ بدهد. این سوراخ و پارگی در دیواره کیسه صفرا باعث نشت عفونت به دیگر اعضای بدن هم خواهد شد و عفونتی شدید و گسترده به‌وجود می‌آورد.

اگر مجرای کیسه صفرا مسدود شود، امکان عفونت وجود دارد. درصورتی‌که این مشکل سریعا درمان شود، مشکلی به‌وجود نمی‌آید، اما اگر به‌موقع به آن رسیدگی نشود، شدید و مرگ‌آور خواهد شد.

حملات مکرر سنگ کیسه صفرا یا التهاب آن باعث تخریب دائمی این کیسه می‌شود. نتیجه هم چیزی نخواهد بود، جز کیسه‌ای سفت و زخمی. در این موارد، علائم مشکل چندان مشخص نیست و به‌شکل پُری معده، سوءهاضمه، اسهال و افزایش باد روده و معده خود را نشان خواهند داد.

انسداد سنگ صفرا به‌ندرت اتفاق می‌افتد، اما می‌تواند مرگ‌آور باشد. وقتی سنگ صفرا به روده وارد می‌شود و آن را مسدود می‌کند، شاهد انسداد سنگ صفرا خواهید بود. برای رفع این انسداد هم معمولا به عمل جراحی فوری نیاز است.

گاهی‌اوقات، وجود سنگ کیسه صفرا باعث عفونت و چرک در کیسه می‌شود. به این حالت آمپیم می‌گویند که درد ناخوشایندی در محفظه شکمی به‌وجود می‌آورد. درصورتی‌که، آمپیم پیگیری و درمان نشود، امکان مرگ هم وجود دارد. افرادی که دچار دیابت، چاقی مفرط یا ضعف سیستم ایمنی بدن هستند، بیشتر در معرض آمپیم قرار می‌گیرند.

در این وضعیت هم به‌مرور زمان، دیواره‌های ماهیچه‌ای کیسه صفرا، کلسیم تولید می‌کنند. به‌همین‌خاطر، دیواره‌ها سفت می‌شوند، در عملکرد آنها مشکلاتی به‌وجود می‌آید و احتمال سرطان کیسه صفرا افزایش پیدا می‌کند. به تجمع کلسیم در کیسه صفرا، پورسلین هم گفته می‌شود که نام نوعی چینی است و علت انتخاب آن برای تجمع کلسیم در کیسه به این خاطر است که در این وضعیت کیسه مثل چینی شکننده می‌شود. رنگ آن هم متمایل به آبی و کبودی درمی‌آید.

پولیپ‌ها نوعی توده خوش‌خیم هستند. پولیپ‌های کوچک کیسه صفرا، هیچ‌گونه مشکل و علامتی ایجاد نمی‌کنند، اما موارد بزرگ‌تر نیاز به جراحی و برداشتن دارند.

برخی از نشانه‌های مشکلات رایج کیسه صفرا به قرار زیر است:

بیشتر اوقات، درد کیسه صفرا به‌صورت غیرممتد ایجاد می‌شود. یعنی دردی دنباله‌دار و مداوم به‌وجود نمی‌آید، بلکه درد ایجاد و متناوبا قطع می‌شود. به‌طور کلی طبقه‌بندی سطح درد برای این عضو از بدن به این صورت است: خفیف و غیرمنظم، شدید و مکرر. درد در کیسه باعث ایجاد درد در قفسه سینه و کمر هم می‌شود.

هر مشکلی در کیسه صفرا می‌تواند موجب حالت تهوع یا استفراغ شود. بیماری‌ها و اختلالات بلندمدت کیسه می‌توانند به مشکلات هاضمه ختم شوند و به‌همین‌خاطر در فرد حالت تهوع مداوم ایجاد کنند.

تب و لرز نشانه عفونت در بدن است. در کنار دیگر علائم مشکلات کیسه صفرا، تب و لرز می‌تواند نشانه مشکل کیسه صفرا یا عفونت باشد.

مشکلات کیسه صفرا اغلب باعث تغییراتی در عادات رودوی می‌شود. مثلا، اسهال بی‌دلیل و مکرر احتمالا نشان از یک بیماری مزمن در کیسه دارد. مدفوع کم‌رنگ با بافت غیریکنواخت می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات در مجرای کیسه صفرا باشد.

کسانی که به بیماری‌های کیسه صفرا مبتلا هستند، ادرار تیره‌ای دارند که شاید به‌خاطر انسداد مجاری صفراوی به‌وجود می‌آید.

زردی یا یرقان زمانی ایجاد می‌شود که صفرای کبد با موفقیت به روده منتقل نشود و معمولا به‌خاطر مشکلی در کبد یا انسداد مجاری صفراوی، به‌خاطر وجود سنگ به‌وقوع می‌پیوندد.

هر کسی که دچار مشکلاتی در کیسه صفرا شود باید به پزشک مراجعه کند. درد خفیف و متناوبی که خود به خود بهبود پیدا می کند، نیازی به مراجعه فوری به پزشک ندارد. بااین‌حال، بیمارانی که چنین مشکلاتی دارند باید برای معاینات بیشتر سر فرصت به پزشک مراجعه کنند.

اگر علائم شدید است و موارد زیر را در برمی‌گیرد، نیاز به مارجعه فوری به پزشک وجود خواهد داشت:

ترکیب این علائم می‌تواند نشان از عفونتی جدی یا التهابی داشته باشد که به درمان فوری احتیاج دارد.

در گذشته گفته می‌شد که استفاده از رژیم غذایی که در آن چربی‌ها نقش پررنگی ندارند، برای حفظ سلامت کیسه صفرا و جلوگیری از تشکیل و رشد سنگ در این ناحیه مفید است. اما مطالعات و پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهد که از دست دادن سریع وزن به رشد سنگ صفرا کمک می‌کند و باعث کوچک شدن سنگ‌ها نمی‌شود.

رعایت رژیم غذایی متعادل کمکی به درمان سنگ صفرا نمی‌کند، اما باعث تقویت سلامت عمومی بدن می‌شود و درد ناشی از وجود سنگ در کیسه صفرا را قابل مدیریت و تحمل‌پذیر می‌کند. مؤسسه ملی دیابت و هاضمه در حوزه بیماری های کبدی، در این زمینه توصیه‌هایی دارد:

درصورتی‌که پزشکان مشکلی را در کیسه صفرای بیمار تشخیص بدهند، اقدمات زیر را پیگیری می‌کنند:

سونوگرافی و سی‌تی‌اسکن یا مقطع‌نگاری رایانه‌ای یا برش‌نگاری رایانه‌ای یا توموگرافی رایانه‌ای (Computed Tomography) برای تصویربرداری از کیسه صفرا استفاده می‌شوند. تصاویر و عکس‌هایی که گرفته می‌شود، به تشخیص وجود سنگ در کیسه کمک می‌کند.

آزمایش‌هایی برای تشخیص وجود سنگ در مجرای صفراوی انجام می‌شود. در این آزمایش‌ها ماده رنگی مخصوصی به‌کار گرفته می‌شود تا نشان دهد که سنگ باعث ایجاد انسداد در مجرای صفرا شده‌ است یا خیر. تصویرسازی تشدید مغناطیسی معروف به ام‌آرآی (MRI) یا به‌انگلیسی (Magnetic Resonance Imaging)، اسکن هیدا (HIDA) و تصویربرداری از سنگ صفرای دهانه مجرای صفرا موسوم به کلانژیوگرافی آندوسکوپیک عقب‌گرد یا ای‌آرسی‌پی( ERCP ) از روش‌هایی هستند که برای تشخیص سنگ مورد استفاده قرار می‌گیرند.

برای تشخیص عوارض ناشی از سنگ کلیه، پزشکان از آزمایش‌های خونی استفاده می‌کنند تا مشکلاتی مانند عفونت، التهاب محرای صفراوی، پانکراتیت و… را تشخیص بدهند.

سنگ صفرا یا سنگ کیسه صفرا و التهاب آن درمان می‌شوند. سنگ‌هایی که علائم و نشانه خاصی در بدن ایجاد نمی‌کنند، نیاز به پیگیری و درمان فوری ندارند و فقط نشان از این دارند که در آینده امکان وقوع مشکلی دیگر وجود دارد. اما سنگ‌هایی که با عفونت و علائم همراه هستند، به درمان نیاز دارند. عمل جراحی، استعمال دارو برای شکستن سنگ و استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان عفونت از جمله گزینه‌های درمان مشکلات کیسه صفرا هستند.

بنابه گزارش دانشگاه سانفرانسیسکوی کالیفرنیا (UCSF)، عمل برداشتن کیسه صفرا یکی از رایج‌ترین جراحی‌ها است. عمل لاپاروسکوپی (Laparoscopy) یا درون‌بینی شکم از طریق حفره هم زیاد کاربرد دارد. در این روش، پزشک برشی کوچک در شکم ایجاد و میله‌ای باریک مجهز به دوربینی ریز بر سر آن را وارد شکم می‌کند. سپس دوربین، تصاویر داخل محفظه شکمی را روی صفحه نمایشی نشان می‌دهد. براساس تصاویری که روی صفحه با بزرگ‌نمایی مشاهده می‌شوند، پزشک می‌تواند با برش‌هایی کوچک روی شکم، جراحی را انجام داده و کیسه صفرا را بردارد. معمولا بعد از این جراحی، بیمار نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد و می‌تواند به خانه بازگردد.

برای برخی از بیماران هم نیاز به جراحی باز وجود دارد و پزشک با ایجاد برشی حدودا ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متری در شکم، جراحی باز را انجام می‌دهد.

زمانی از جراحی باز استفاده می‌شود که کیسه صفرا ملتهب‌تر و عفونی‌تر از آن باشد که بتوان از لاپاروسکوپی بهره برد یا در خلال عمل لاپاروسکوپی مشکلی به‌وجود آید. جراحی باز نیاز به حداقل یک هفته بستری بیمار دارد. اگر شدت بیماری فرد به‌اندازه‌ای باشد که تحمل جراحی را نداشته باشد، باید وسیله‌ای موسوم به درین (drain) که یک لوله برای کشیدن آب است، مستقیما درون کیسه صفرا کار گذاشته شود.علائم ابتلا به کیسه صفرا

به‌طور کامل نمی‌توان از مشکلات این عضو بدن پیشگیری کرد، اما بیماران با انجام اقداماتی می‌توانند از بزرگ شدن سنگ جلوگیری کنند و مانع از ایجاد و گسترش عفونت‌های دیگر شوند. مؤسسه ملی دیابت و هاضمه در زمینه بیماری های کلیوی در آمریکا اعلام کرده که افراد زیر بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات کیسه صفرا هستند:

افرادی که بیشتر در خطر ابتلا هستند، باید به نکات زیر توجه کافی داشته باشند:

به‌طور کلی، مشکلات کیسه صفرا به‌سادگی درمان می‌شوند و مشکلات جانبی بلندمدتی بعد از جراحی و درمان عفونت به‌وجود نمی‌آید. کسانی که کیسه صفرا ندارند هم می‌توانند سالم و طبیعی به زندگی خود ادامه بدهند.

(function(a){function c(){try{return 0===a(‘.single-container .post’).attr(‘class’).toString().split(‘ ‘).reduce(function(f,g){return 0<=g.indexOf('category-')

سلامتی ارزشمندترین دارایی انسان است

9000تومان

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/js/chetor/article.v1.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);

now = new Date();
var head = document.getElementsByTagName(‘head’)[0];
var script = document.createElement(‘script’);
script.type = ‘text/javascript’;
var script_address = ‘https://cdn.yektanet.com/template/bnrs/yn_bnr.min.js’;
script.src = script_address + ‘?v=’ + now.getFullYear().toString() + ‘0’ + now.getMonth() + ‘0’ + now.getDate() + ‘0’ + now.getHours();
head.appendChild(script);

var head = document.getElementsByTagName(“head”)[0];
var script = document.createElement(“script”);
script.type = “text/javascript”;
script.async=1;
script.src = “https://s1.mediaad.org/serve/chetor.com/loader.js” ;
head.appendChild(script);

خواص خوراکی ها

خواص حنا؛ ۱۲ خاصیت درمانی گیاه هزار و یک خاصیت

خواص سیاه دانه و عوارض جانبی آن برای سلامتی

خواص گزنه؛ ۱۶ خاصیت گیاه گزنه که سرشار از ویتامین D است

قارچ گانودرما چیست و چه خواصی دارد؟

قهوه گانودرما؛ با خواص و عوارض جانبی آن آشنا شوید

آخرین مطالب

علت درد تخمدان و روش های درمان آن

خواص گیاه مورینگا؛ ۲۲ خاصیت اثبات‌شده و عوارض مورینگا

بوتاکس مو چیست؛ نحوه انجام و عوارض آن برای موها

چرا مدیریت داده‌‌ و اطلاعات برای سازمان‌ها حیاتی است؟

معرفی کتاب مائده های زمینی اثر ماندگار آندره ژید

ترین های جهان

محبوب‌ ترین نژاد گربه؛ ۱۰ گربه پرطرفدار در سراسر دنیا

بهترین دانشگاه های جهان که تحصیل در آن‌ها آرزوی هرکسی است

بهترین شهرهای کانادا برای مهاجرت کدام‌اند؟

ثروتمندترین سلبریتی های جهان و میزان دارایی خالص آنها

گران ترین کشورهای جهان برای زندگی

زیباترین حیوانات دنیا و خصوصیات منحصربه‌فرد آن‌ها

۶۸ راه اثبات شده برایافزایـش قــدرت مــغـز