پاسخ به سوالات پزشکی و جنسی شما ، در مجله دلگرم کلیک کنید
© تمامی حقوق این سایت برای شرکت آرادپرداز محفوظ است ؛ هر گونه استفاده از مطالب دلگرم با رعایت شرایط بازنشر امکان پذیر است.
سطح بالای هورمون پرولاکتین یا هورمون شیر موجب ناباروری میشود. هایپرپرولاکتینمیا، اصطلاحی است که به بالا بودن میزان هورمون پرولاکتین اطلاق می‌گردد. سطح بالا این هورمون در زنانی که موفق به بارداری نمی‌شوند و شیردهی ندارند باید کاهش یابد. درصورتی‌که میزان هورمون پرولاکتین در زنانی که باردار نیستند به شکل غیرعادی بالا باشد باعث ناباروری ایشان می‌گردد.
هورمون پرولاکتین به‌صورت های گوناگونی میتواند باعث ناباروری شود. اول اینکه پرولاکتین مانع تخمک‌گذاری میشود که در این صورت دوره قاعدگی متوقف می‌گردد. در برخی موارد خفیف ممکن است این هورمون باعث ایجاد اختلال در تخمک‌گذاری مانند قاعدگی منقطع و عدم قاعدگی به مدت طولانی میشود. زنانی که چنین اختلالی را تجربه می‌کنند ممکن است دچار قاعدگی نظم شوند.
در موارد خفیف بالا بودن میزان هورمون پرولاکتین، ممکن است چرخه قاعده به‌طور منظم باشد اما هورمون پروژسترون کافی پس از تخمک‌گذاری تولید نشود که تحت عنوان نقص مرحله لوتئالی نیز یده میشود. اختلال در میزان پروژسترون تولیدشده پس از تخمک‌گذاری عدم توانایی دیواره رحم در حفظ جنین است. زنانی که دچار چنین اختلالی هستند ممکن است در فاصله کوتاهی پس از تخمک‌گذاری، دچار قاعدگی شوند.
دلایل پرولاکتین بالا در زنان چیست؟
افزایش پرولاکتین در بانوان می توان به دلایل طبیعی و گاه غیر طبیعی اتفاق بیفتد.
راه درمان پرولاکتین بالا در زنان
دلایل طبیعی:
در طول بارداری و شیردهی افزایش پرولاکتین بالا کاملا طبیعی می باشد. در هنگامی که استرس روحی وجود دارد و در وقت خواب میزان آن به طور معمول بالا می رود.
دلایل غیر طبیعی:
کم کاری تیروئید،استفاده از برخی داروها به خصوص داروهایی که برای درمان بیماری های روانی می باششد، بیماریهای کبد و کلیه ها و تخمدان ها، وجود تومورهای هیپوفیز تحریک نوک سینه ها، صدمات و ضایعات قفسه سینه به خاطر درگیری اعصاب سینه ها
روش‌های درمان بالا بودن پرولاکتین چیست؟
انتخاب روش درمانی به علت زمینه‌ای بیماری بستگی دارد. میزان پرولاکتین خون برخی از افراد بالاست، اما هیچ علائم و نشانه‌ای از خود بروز نداده‌اند و ممکن است نیازی به اقدام برای درمان این افراد نباشد. روش‌های درمان پرولاکتین بالا عبارتند از:
تجویز دارو: داروهای بروموکریپتین و کابرگولین موجب کاهش تولید پرولاکتین می‌شوند. انجام دارودرمانی برای اکثر افراد مبتلا به پرولاکتینوما به خوبی نتیجه میدهد.
جراحی برای برداشتن تومورهای غده هیپوفیز: درصورتی‌که داروها برای کاهش تولید پرولاکتین موثر نباشند، جراحی انجام میشود. همچنین در صورتی که تومور غده هیپوفیز باعث بروز اختلالات بینایی شده باشد نیز نیاز به انجام جراحی می‌باشد.
پرتودرمانی: در موارد نادر، درصورتی‌که دارو درمانی و جراحی موثر نباشند، برای کوچک کردن تومورهای غده هیپوفیز از پرتو درمانی استفاده میشود.
همچنین برای درمان مشکل بالا بودن پرولاکتین که علت آن علوم است نیز از داروهای بروموکریپتین و کابرگولین استفاده میشود.
مشکل کم‌کاری تیروئید نیز با تجویز داروهای حاوی هورمون تیروئید درمان میشود و با درمان مشکل کم کاری تیروئید، میزان پرولاکتیم خون نیز به صورت طبیعی خواهد شد. در صورتی که بالا بودن پرولاکتین بر اثر مصرف دارو ایجاد شده باشند، پزشک شما سعی میکند داروی شما را عوض کند.
کاهش پرولاکتین با تغذیه
چندین منابع غذایی وجود دارد که برای کاهش آن مفید می باشد:
غذاهای با روی بالا
روی با ویتامین B6 برای مدیریت فرایند متابولیک بدن که سبب کاهش سطح این ماده در خون می شود.
مرغ، گوشت قرمز، میگو، صدف، پنیر گودا، لوبیا چیتی، لوبیا سبز، سویا، بادام زمینی.
سویا و دانه های آفتابگردان منابع طبیعی روی می باشد.
غذاهای سرشار از ویتامین B6 و E.
ویتامین B6 بخشی از فرایند تولید دوپامین است و سطوح بالاتر آن میتواند سطح پرولاکتین را پایین بیاورد. ویتامین E نیز به‌طور طبیعی باعث کاهش پرولاکتین میشود.
آرد غلات کامل، جوانه گندم، جگر گوساله، دانه آفتابگردان، سبوس، هویج، برنج قهوه ای، سویا، اسفناج، پنیر، عدس، میگو، ماهی قزل آلا، ماهی تن، بوقلمون و مرغ می باشد.
گام‌های دیگر در کاهش سطح پرولاکتین از این قرار است:
کاهش استرس؛
کاهش میزان ورزش‌های سنگینی که بدن را خسته و آزرده میکند؛
پرهیز از پوشیدن لباس‌هایی که به قفسه‌ی سینه فشار می‌آورد؛
پرهیز از پوشیدن لباس‌هایی که نوک سینه را تحریک میکند؛
قبل از ایجاد تغییر در میزان مصرف مکمل‌ها و ویتامین‌ها حتما با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
گیاه پنج انگشت (vitex) و کاهش پرولاکتین
گیاه پنج انگشت (فقط برای زنان) یکی از مواد غذایی مفید برای تعادل هورمون ها است. این گیاه با توقف کردن تولید پرولاکتین در غده هیپوفیز در بدن عمل می کند. سطح پرولاکتین بالا باعث ایجاد دوره های قاعدگی نظم و یا حتی فقدان خونریزی قاعدگی و همچنین آکنه می شود.
رازیانه و افزایش پرولاکتین!
رازیانه به طور قابل توجهی، باعث افزایش سطح پرولاکتین سرم خون مادران شیرده می شود. رازیانه حاوی نوع خفیف استروژن است. این هورمون تولید شیر را افزایش میدهد که همین خاصیت رازیانه در زنان شیرده نیز مشاهده شده است.
لطفاً درباره این مطلب نظر بدهید؛ نظرات و سوالات شما بعد از تایید نمایش داده خواهد شد.
تمامي حقوق مادي و معنوي سايت براي ني ني نما محفوظ مي باشد و استفاده از مطالب فقط بادرج و لينک سايت مجاز است.
پرولاکتین هورمونی است که توسط غده هیپوفیز، که در زیر قشر مغز قرار گرفته ترشح می شود. بطور طبیعی هم مردان و هم زنان مقادیر کمی از این هورمون را در خونشان دارند. ترشح پرولاکتین توسط موادی که به آنها «عوامل ممانعت کننده پرولاکتین» گفته می شود (مانند دوپامین) کنترل می شود.
پرولاکتین باعث بزرگ شدن پستان ها می شود. مقدار پرولاکتین در طول حاملگی افزایش می یابد و بعد از به دنیا آمدن نوزاد، پرولاکتین پستان ها را وادار به ساختن شیر جهت شیردهی نوزاد می نماید. در زنانی که حامله نیستند پرولاکتین در تنظیم نمودن سیکل های عادت ماهانه نقش دارد. در آقایان پرولاکتین به ساخته شدن اسپرم کمک میکند.
هیپرپرولاکتینمی (افزایش ترشح پرولاکتین) چیست؟
هیپرپرولاکتینمی وضعیتی است که مقدار زیادی پرولاکتین درخون زنان غیر حامله یا مردان وجود داشته باشد. این وضعیت در بین بانوان نسبتا شایع است. حدود یک سوم از زنان در سنین تولید مثل با پریودهای نظم و تخمدان های طبیعی، این بیماری را دارند. هیپرپرولاکتینمی میتواند باردار شدن یک زن را سخت نموده و حتی باعث ترشح شیر در زنان غیر حامله شود (که به آن «گالاکتوره» گفته می شود) 9% از زنان با گالاکتوره، پرولاکتین بالاتر از حد طبیعی دارند. زیادی پرولاکتین با تولید هورمون های دیگری مانند استروژن و پروژسترون تداخل می کند و نظم ترشح آن ها را به هم می زند. این اتفاق باعث تغییر یا توقف تخمک گذاری (آزاد شدن تخمک از تخمدان) می شود که باعث نظم شدن و یا از بین رفتن سیکل های ماهانه می شود.
راه درمان پرولاکتین بالا در زنان
در بعضی از بانوان افزایش پرولاکتین هیچ علامتی ندارد.
در مردان افزایش پرولاکتین باعث گالاکتوره، ضعف جنسی، کاهش میل جنسی و ناباروری می شود. مردان با پرولاکتین بالاتر از حد طبیعی ممکن است تعداد اسپرم کمتری در مایع منی خود داشته باشند و یا اصلا اسپرم نداشته باشند.
دلایل شایع هیپرپرولاکتینمی چیست؟
بعضی از دلایل شایع افزایش پرولاکتین:
تومورهای هیپوفیز(پرولاکتینوما)
کم کاری تیروئید
داروهای ضدافسردگی و ضدفشار خون
سوزش دیواره قفسه سینه( به دلیل زخم جراحی ،زونا یا حتی سینه بند های تنگ)
استرس یا ورزش سنگین
بعضی غذاها
تحریک نوک پستان
قابل ذکر است که در حدود یک سوم از موارد، دلیلی برای افزایش پرولاکتین پیدا نمی شود.
هیپرپرولاکتینمی چگونه تشخیص داده می شود؟
با آزمایش خون می توان پرولاکتین را اندازه گرفت. اگر شما جدیداً غذا خورده باشید و یا در آزمایشگاه دچار استرس شوید، سطح پرولاکتین موجود در خون شما افزایش می یابد. در آن صورت آزمایش باید در زمان ناشتا بودن و در شرایط بدون استرس تکرار شود. گاهی ممکن است لازم باشد پزشک شما را از نظر علایمی همانند ترشحات پستان مورد معاینه قرار دهد. اگر مقدار پرولاکتین در آزمایش دوم هم بالا بود، ممکن است لازم باشد که از سر شما جهت ارزیابی غده هیپوفیز MRI انجام شود.
هیپرپرولاکتینمی چگونه درمان می شود؟
چگونگی درمان افزایش پرولاکتین به علت آن وابسته است. اگر هیچ علتی یافت نشود و یا شما تومور غده هیپوفیز داشته باشید، درمان متداول مصرف دارو است. کم کاری تیروئید را می توان با جایگزین نمودن دارویی هورمون های تیروئید درمان نمود که هم زمان باعث کاهش پرولاکتین هم می شود. اگر دارویی که شما به خاطر بیماری دیگری مرتب مصرف می کنید، باعث افزایش میزان پرولاکتین شما می شود، با پزشکتان مشورت کنید که یا داروی شما را عوض کند و یا دارویی جهت کاستن از پرولاکتین شما به داروهایتان اضافه نمایند.
دارو های مورد استفاده در درمان هیپرپرولاکتینمی
داروهایی که بیش از همه در درمان پرولاکتین بالا استفاده می شوند،«کابرگولین» و «بروموکریپتین» هستند. پزشک درمان شما را با دوز کم دارو شروع خواهد نمود و به تدریج دوز دارو را افزایش خواهد داد تا زمانیکه پرولاکتین شما به اندازه طبیعی بازگردد.
درمان تازمانیکه علایم شما فروکش نماید و یا حامله شوید ادامه خواهد یافت. معمولا بعد از وقوع حاملگی مصرف دارو قطع میشود.
کابرگولین بصورت خوراکی دو روز در هفته تجویز می شود و عوارض جانبی کمتری نسبت به برموکریپتین دارد بعلاوه کابرگولین سطح پرولاکتین را سریعتر از بروموکریپتین کاهش میدهد.کابرگولین در دوزهای بالا و در مصرف دراز مدت باعث اشکالات دریچه های قلب می شود اما دوزهایی از دارو که جهت باردار شدن استفاده می شوند، چنین عارضه ای ایجاد نمی کنند.
بروموکریپتین و کابرگولین را در زن حامله هم می توان استفاده نمود. عوارض جانبی احتمالی می تواند سبک سری، تهوع و سر درد باشد. افزایش تدریجی مقدار دارو باعث کاهش این عوارض می شود. راه دیگر کاهش عوارض جانبی دارو، مصرف واژینال بروموکریپتین بصورت شیاف است.
تمام زنان با هیپرپرولاکتینمی به درمان نیاز ندارند هر چند که در بعضی از آنها، پرولاکتین باعث کاهش تولید هورمون استروژن از تخمدان می شود و بنابراین استروژن در این بیماران باید جایگزین شود. بیماران با پرولاکتین بالا مثل بانوان دیگر کماکان می توانند از قرص های ضدبارداری جهت جلوگیری از حامله شدن و یا جهت مرتب شدن عادت ماهانه شان استفاده نمایند.
درمان جراحی
اگر تومور هیپوفیز بزرگ باشد و دارو نتواند بالا بودن پرولاکتین را کنترل نماید درمان جراحی ضرورت پیدا می کند.جهت بررسی مرتب اندازه تومور هیپوفیز بصورت دوره ای و مرتب می توان ازMRI کمک گرفت. لازم به ذکر است که تومورهای هیپوفیزی تولید کننده پرولاکتین همگی خوش خیم هستند.
“لطفاً درباره این مطلب نظر بدهید”
تمامي حقوق مادي و معنوي سايت براي ني ني نما محفوظ مي باشد و استفاده از مطالب فقط بادرج و لينک سايت مجاز است.
متاسفانه محتوای مورد در خواست شما در دانشه فرزند موجود نیست، البته ممکن
است آدرس محتوای درخواستی تغییر کرده باشد. لطفاً در مطالب دانشه جستجو کنید.
رجوع به صفحه نخست دانشه
1