Me Me(123)
مریم نکولعل تک
دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کاشان. ایران
مژگان تنساز
گروه طب سنتی دانشکده علوم پزشکی تهران، تهران، ایران. (نویسندهی مسؤول) ایران
جلوگیری از بارداری به روش طب سنتی
سودابه بیوس
گروه طب سنتی دانشکده علوم پزشکی تهران. ایران
حاملگی بدون بره یک مشکل جهانی است. در کل جهان در حدود 21 میلیون حاملگی در سال اتفاق میافتد که تخمین زده میشود 38% آنها بدون برهاند و 22% از این حاملگیهای بدون بره به سقط جنین ختم میشود. حاملگی بدون بره، استرس روانی زیادی به زنان و خانوادههایشان و جوامع در کل دنیا تحمیل میکند و با خطرات زیادی برای مادر و جنین همراه است همچنین هزینههای بسیاری برای سرویسهای بهداشتی اجتماعی ایجاد میکند. با وجود گستردگی وسایل و روشهای تنظیم خانواده در جهان، هنوز هم در کل جهان حدود 217 میلیون نیاز برآورده نشده به روشهای پیشگیری از بارداری وجود دارد و زوجهای بسیاری تمایل دارند از تولد فرزند بعدی خود جلوگیری کنند یا آن را به تعویق اندازند، ولی به وسایل جلوگیری دسترسی ندارند و یا به دلایل و موانع فرهنگی، اجتماعی و یا ترس از عوارض، از وسایل پیشگیری از بارداری استفاده نمیکنند. بنابراین تحقیق و بررسی و یافتن روشهای جدیدتر پیشگیری از بارداری یک نیاز همیشگی و دایمی است. انتظار میرود روشهای جدیدتر با فرهنگ، سلیقه و شرایط جسمی و طبّی و موقعیت زندگی زوج سازگارتر باشند.
این مطالعه، یک مطالعه مروری توصیفی بر مبحث روشهای پیشگیری از بارداری تعدادی ازکتب طب سنتی ایرانی است. با مطالعه این کتب مبحث منع باروری در طب سنتی در 9 بخش قابل تقسیمبندی است:
1. تدابیر منع باروری برای مردان (روشهای موضعی) 2. تدابیر منع باروری برای زنان (روشهای موضعی و روشهای سیستمیک) 3. روشهای فوریتی 4. داروهای عقیمی دایمی 5. داروهایی که برای مدتزمان مشخصی عقیمی میآورند 6. بخورات ضد بارداری 7. داروهایی که در زمان قاعدگی مصرف میشوند 8. حالات روحی و جسمی و نحوه انجام نزدیکی 9. توصیههای غذایی قبل از نزدیکی با هدف کاهش قدرت باروری
با بررسی متون طبّ سنتّی مشخّص میشود داروها و مواد مختلفی با شیوههای بسیار متنوّعی جهت پیشگیری از بارداری نسخه میشده است و بسیاری از این داروها ارزان و در دسترس بودهاند. از طرفی روشهای تنظیم خانواده امروزی، هنوز نتوانستهاند همه خانوادههای متقاضی را تحت پوشش قرار دهند و تا رسیدن به روشهای جدیدتر، آسانتر، در دسترستر و کمعارضهتر تحقیقات زیادی لازم است. میتوان با بازنگری بر متون و تحقیق و کارآزماییهای بالینی بر خواص داروهای طبّ سنّتی، به سرنخهای تازهای برای ساخت روشهای جدیدتر پیشگیری از بارداری یا ارتقای روشهای فعلی دست یافت و با ایجاد بارداریهای برهریزی شده، نسل بشری را سالمتر، شادابتر و کارآمدتر کرد.
– Ifiigeia, mavranezouli, Health economics of contraception, Best Practice 23:187-198.
– Mary Jane McEneaney and Gretchen A. Hong, Preventing Unintended Pregnancy,The Journal for Nurse Practitioners,JNPVolume 5, Issue 6, June 29: 431-439.
ـ حاتمي، حسين و همکاران، (1387 ﻫ. ش.)، بهداشت عمومي، انتشارات ارجمند، مجلّد 2، صص1576و 1577
– Willard Cates Jr,Family planning: the essential link to achieving all eight Millennium Development Goals,Contraception, 21: 81: 46–461
ـ زنجاني، حبيب ا و همکاران، (1381 ﻫ. ش.)، جمعيت، توسعه و بهداشت باروري، انتشارات بشري، صص128 و 131
ـ قاضی جهان، بهرام و همکاران، (1389 ﻫ. ش.)، بارداری و زایمان ویلیامز21، انتشارات گلبان، صص852 و 856.
ـ جعفري، نوشين و همکاران، (13879 ﻫ. ش.)، دستورالعمل روشهاي پيشگيري از بارداري در جمهوري اسلامي ايران، وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکي، صص 17 و 18 و 53 و 6 و 64 و 74
ـ ابن سینا، حسین بن عبدالله، (25 م.)، القانون في الطب، لبنان: مؤسسهی الأعلمی للمطبوعات، مجلّد سوم، ص434
ـ کمیته رایانهای کردن طب و بهداشت، ترجمه قانون در طب بوعلي سينا، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت تحقیقات و فنآوری، نسخه الکترونیک کتاب 3، فنّ 21، ص216
ـ عقيلي خراساني، سيّد محمّد حسين بن محمّد هادي، (1387 ﻫ.ش.)، معالجات عقيلي، مؤسّسه مطالعات تاريخ پزشکي، طبّ اسلامي و مکمّل دانشگاه علوم پزشکي ايران، مجلّد2، ص25 تا 3
ـ ناظم جهان اعظم خان چشتی، محمّد، رموز اعظم، چاپ سنگی هند، مجلّد 2، ص262
ـ ناظم جهان اعظم خان چشتی، محمّد، اکسیر اعظم، چاپ سنگی هند، نسخه کتابخانه مؤسسة طبّ طوبی، مجلّد 2، ص761 تا 765
ـ انطاکی، شیخ داوود، (23 م.)، بغیة المحتاج، بیروت: دارالفکر، ص261
ـ دهلوی، حکیم علویخان، خلاصةالتجارب، نسخه کتابخانه موسسه طبّ طوبی، ص545
ـ صاحب، متیس، مجرّبات فرنگی، نسخه کتابخانه مؤسسة طب طوبی، ص531
ـ ارزانی، محمد اکبر شاه، (1387 ﻫ.ش.)؛ طبّ اکبری، قم: احیای طبّ طبیعی، اول، مجلّد 2، ص84
ـ اخوینی، (قرن چهارم هجری قمری)، هدایة المتعلّمین، نسخه کتابخانه مؤسسه طبّ طوبی، ص 546
ـ انوارحسین، محمّد، (128 ﻫ. ق.)، مجرّبات بوعلی سینا، چاپ هند، ص 11
ـ بیوس، سودابه، (1389 ﻫ.ش.)، زیر نظر اسماعیل ناظم، ناباروری و منع باروری در پزشکی ایرانی، نشر اسماعیلیان، صص 165 تا 133
ـ هروی، محمد بن یوسف، (1387 ﻫ.ش.)، بحرالجواهر، قم: مؤسسة احیاء طب طبیعی، اول، ص347
ـ جرجانی، سید اسماعیل، (1387 ﻫ.ش.)، ذخیره خوارزمشاهی، نسخه الکترونیک، کتاب 6، ص561
مجله تاریخ پزشکی تحت لیسانس CC BY-NC 4. منتشر می شود. حق چاپ © 1395 مجله تاریخ پزشکی. تمامی حقوق این اثر محفوظ می باشد. این مجله توسط مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی منتشر می شود و کلیه افتخارات مربوط به سیستم مدیریت الکترونیکی مجله متعلق به شرکت PKP به خاطر طراحی نرم افزار OJS می باشد.
برای نویسندگان | ارسال مقاله | درباره | تماس با ما
حاملگي بدون بره يک مشکل جهاني است. در کل جهان در حدود 21 ميليون حاملگي در سال اتفاق مي افتد که تخمين زده مي شود 38% آن ها بدون بره اند و 22% از اين حاملگي هاي بدون بره به سقط جنين ختم مي شود. حاملگي بدون بره، استرس رواني زيادي به زنان و خانواده هايشان و جوامع در کل دنيا تحميل مي کند و با خطرات زيادي براي مادر و جنين همراه است همچنين هزينه هاي بسياري براي سرويس هاي بهداشتي اجتماعي ايجاد مي کند. با وجود گستردگي وسايل و روش هاي تنظيم خانواده در جهان، هنوز هم در کل جهان حدود 217 ميليون نياز برآورده نشده به روش هاي پيش گيري از بارداري وجود دارد و زوج هاي بسياري تمايل دارند از تولد فرزند بعدي خود جلوگيري کنند يا آن را به تعويق اندازند، ولي به وسايل جلوگيري دسترسي ندارند و يا به دلايل و موانع فرهنگي، اجتماعي و يا ترس از عوارض، از وسايل پيش گيري از بارداري استفاده نمي کنند. بنابراين تحقيق و بررسي و يافتن روش هاي جديدتر پيش گيري از بارداري يک نياز هميشگي و دايمي است. انتظار مي رود روش هاي جديدتر با فرهنگ، سليقه و شرايط جسمي و طبي و موقعيت زندگي زوج سازگارتر باشند.اين مطالعه، يک مطالعه مروري توصيفي بر مبحث روش هاي پيش گيري از بارداري تعدادي از کتب طب سنتي ايراني است. با مطالعه اين کتب مبحث منع باروري در طب سنتي در 9 بخش قابل تقسيم بندي است:1. تدابير منع باروري براي مردان (روش هاي موضعي) 2. تدابير منع باروري براي زنان (روش هاي موضعي و روش هاي سيستميک) 3. روش هاي فوريتي 4. داروهاي عقيمي دايمي 5. داروهايي که براي مدت زمان مشخصي عقيمي مي آورند 6. بخورات ضد بارداري 7. داروهايي که در زمان قاعدگي مصرف مي شوند 8. حالات روحي و جسمي و نحوه انجام نزديکي 9. توصيه هاي غذايي قبل از نزديکي با هدف کاهش قدرت باروريبا بررسي متون طب سنتي مشخص مي شود داروها و مواد مختلفي با شيوه هاي بسيار متنوعي جهت پيش گيري از بارداري نسخه مي شده است و بسياري از اين داروها ارزان و در دسترس بوده اند. از طرفي روش هاي تنظيم خانواده امروزي، هنوز نتوانسته اند همه خانواده هاي متقاضي را تحت پوشش قرار دهند و تا رسيدن به روش هاي جديدتر، آسان تر، در دسترس تر و کم عارضه تر تحقيقات زيادي لازم است. مي توان با بازنگري بر متون و تحقيق و کارآزمايي هاي باليني بر خواص داروهاي طب سنتي، به سرنخ هاي تازه اي براي ساخت روش هاي جديدتر پيش گيري از بارداري يا ارتقاي روش هاي فعلي دست يافت و با ايجاد بارداري هاي بره ريزي شده، نسل بشري را سالم تر، شاداب تر و کارآمدتر کرد.
تهران، بزرگراه اشرفی اصفهانی، نرسیده به پل بزرگراه شهید همت، خیابان شهید قموشی، خیابان بهار، نبش کوچه چهارم، پلاک 1